سیاست، تاریخ و ادبیات در قابوس نامه
الموضوعات : تاریخ و تمدن اسلامی
مهدی فرهانی منفرد
1
(ندارد)
الکلمات المفتاحية: قابوس نامه, عنصرالمعالی, ادبیات فارسی, آداب حکومت داری,
ملخص المقالة :
همان گونه که در متون تاریخی فارسی می توان آثاری را یافت که دارای ارزشادبی در خور نگرشی است، در متون ادبی نیز، آثاری وجود دارد که نادیدهگرفتن وجه و صبغه تاریخی آ ن ها دشوار است . گذشته از آن خلق یک اثر ادبیخود رویدادی تاریخی است و برخی از آثار ادبی به شیوه های گوناگون با تاریخپیوند دارند . قابوس نامه امیر عنصرالمعالی از این دست آثار است . نویسند ۀ اثر ،خود یک حکومتگر است و به یکی از سلسله های حکومتی شناخته شدۀ تاریخایران تعلق دارد . کتاب، خود یک اندرزنامه است و مؤلف کوشیده با اثر خود بهفرزندش آداب مملکت داری بیاموزد . کتاب آیینه تمام نمای زندگی یک حکمرانسخن رفته و هم از آیین آیین و شرط پادشاهی است که در آن هم ازگفتارهای کتاب دربار ۀ آداب کارزار، آیین دبیری، آیین . خدمت کردن پادشاه و شرط وزارت و آیین و شرط سپهسالاری درصدد آموختن اخلاق سیاسی بهکسی است که پدرش با این کتاب کوشیده است وی را برای کشورداری آمادهکند. گذشته از این ها، آگاهی های تاریخی کتاب نیز در خور توجه است . نوشتارحاضر تلاشی است در بازکاوی ویژگی های تاریخی این اثر ادبی و می کوشدجایگاه این اثر را در پیوند میان دو وجه و صبغه آن یعنی تاریخ و ادبیات بازشناسد.
