کاروانسرای گمشده میانجوب
الموضوعات : تاریخ و تمدن اسلامی
1 - استادیار دانشگاه علوم و تحقیقات/ گروه معماری و مرمت
الکلمات المفتاحية: کاروانسرای میانجوب, کاروانسرا سنگی, راه تهران- قزوین, دوره قاجار,
ملخص المقالة :
هدف این مقاله یافتن مکان و مشخصات و دلایل گمشدگی کاروانسرای میانجوب در صفحات تاریخ است. این بنا در میان راهی بود که در دوره قاجار، دارالخلافه را به مناطق غرب کشور و از آنجا به عثمانی متصل می͘کرد. در دوره ناصری بر سر این راه مهم چاپارخانه͘ها و کاروانسراهای زیادی ساخته شد، که نام میانجوب، هم به شکل چاپارخانه و هم به شکل کاروانسرا در منابع آن دوره آورده شده است. اما ناگهان در منابع تاریخی، دیگر نامی از این بنا در میان نیست و از آنجا که مکان آن و بانی و سایر مشخصاتش نیز نامعلوم بوده، ردی از خود باقی نگذاشته است. برای پی بردن به وضعیت و مشخصات این بنا روش پژوهش تاریخی-تحلیلی به کار رفته است. در این روش با کاوش و تحلیل منابع تاریخی دوره قاجار به بررسی امکان وجود این کاروانسرا در محل مفروض بین تهران و کرج پرداخته و با مطالعه نقشه͘های تاریخی و بررسی عکس͘های هوایی قدیمی، فرض محل استقرار آن به تایید رسیده است. نتیجه این مطالعه نشان میدهد که بنا در حوالی وردآورد فعلی قرار داشته و به دلیل قرار گرفتن در کنار نهری که از رود کرج به سمت تهران میرفته، میانجوب نامیده شده است. یافته های این پژوهش همچنین وجه تسمیه، نام بانی اثر و تصویر وی و نیز دلیل نابودی بنا را مشخص میکند.