تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت)

الموضوعات :

غلامحسن رحمان نیا ¹ , صدیقه طوطیان اصفهانی ² , غلامرضا هاشمزاده خوراسگانی ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت صنعتی ، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

تاريخ الإرسال : 20 السبت , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , جمادى الثانية, 1445 تاريخ الإصدار : 14 الأربعاء , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: عوامل راهبردی, خصوصی‌سازی, ماده 88 مقررات مالی دولت, مناطق کمتر توسعه‌یافته.,

ملخص المقالة :

هدف: هدف از پژوهش تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت) می‌باشد. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی بوده و به روش کمی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را تمامی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان استان¬های شمال کشور به تعداد 420 نفر تشکیل دادند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه در اختیار تعدادی از اساتید خبره دانشگاهی مرتبط و تعدادی از مدیران حوزه اجرایی ورزش قرار گرفت. سپس از طریق روش آلفای کرونباخ، پایایی یا ثبات درونی آن با نرم‌افزار (اس‌پی‌اس‌اس) محاسبه و تأیید شد. سپس پایایی و روایی سازه به صورت مراحل گزارش شده در قسمت یافته¬ها با استفاده از نرم افزار لیزرل بررسی و تأیید شد. همچنین از روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری استفاده شد. یافته‌ها: شاخص‌هاي برازش مدل از مناسب بودن مدل اندازه‌گيري عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی با مقدار RMSEA برابر 045/0 می‌باشد و با توجه به اينكه كمتر از 1/0 است نشان‌دهنده ميانگين مجذور خطاهاي مدل مناسب است. همچنين مقدار كاي‌دو به درجه آزادي كمتر از 3 می‌باشد. ميزان شاخص‌هاي GFI , AGFI و NFI نيز به ترتيب برابر با 94/0، 97/0 و 94/0 می‌باشد. نتیجه‌گیری: بنابراین پیشنهاد می گردد امور قابل واگذاری متناسب با توانایی و میزان آمادگی بخش خصوصی در مشارکت داوطلبانه بوده و دولت شرایطی را فراهم نماید که بخش خصوصی ترغیب به پذیرش مسئولیت باشد.

المصادر:

1. افشاری، مصطفی؛ فتاح‌پور مرندی، مرتضی؛ میرصفیان، حمیدرضا؛ و محمدحسن، فهیمه. (1397). حمایت مالی: رویکردی در جهت جذب سرمایه پروژه‌های ورزشی استان آذربایجان‌غربی. مطالعات مدیریت ورزشی، 10(47): 67-84.
2. پناهی، مهدی؛ اسماعیل‌زاده مقری، علی؛ و فرساد امان‌الهی، غلامرضا. (1400). بررسی موانع مالی و غیرمالی خصوصی‌سازی و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی در ایران با استفاده از روش فراترکیب (متاسنتز). مدیریت توسعه و تحول. 13(44): 47-61.
3. خلیلی، هادی؛ محمدزاده، یونس؛ ماشاالهی، اکرم؛ نیکخو، بهمن. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر اجرای ماده 88 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت در اداره کل ورزش و جوانان استان البرز، پژوهش‌های کاربردی مدیریت و علوم زیستی در ورزش، 1 (3): 33-42.
4. زردشتیان، شیرین؛ غایب‌زاده، شهروز. (1398). پیامدسنجی واگذاری اماکن ورزشی بر ابعاد مختلف ورزش همگانی و قهرمانی در استان کرمانشاه، مطالعات مدیریت ورزشی، 11 (54): 129-152.
5. سلطان‌حسینی، محمد؛ رضوی، سیدمحمدجواد؛ و سلیمی، مهدی. (1396). شناخت و اولویت‌بندی موانع خصوصی‌سازی صنعت ورزش فوتبال در ایران با رویکرد آنالیز چندمعیاره و کپ‌لند. مطالعات مدیریت ورزشی، 9(41): 15-36.
6. صیادی، محمدامین؛ سیدعامری، میرحسن؛ فتح‌اللهی پروانه، امید. (1398). ارائه راهبرد ارتقای مشارکت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ورزش با ارائه راهکارهای اجرایی، مطالعات مدیریت ورزشی، 11 (57): 59-78.
7. قدیری علمداری. (1394). ارزیابی وضعیت اشخاص حقوقی در فرآیند خصوصی‌سازی از دیدگاه مدیران ورزش کشور. مطالعه موردی: ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان‌غربی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد.
8. گائینی، عباسعلی؛ خبیری، محمد؛ صدیق سروستانی، رحمت‌اله؛ نوابی‌نژاد، شکوه؛ سجادی، سیدنصراله؛ و عزیزی، محمد. (1392). راهنمای مدیریت ورزشی- نویسنده: راجر جکسون. تهران: کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران.
9. محرم‌زاده، مهرداد؛ غایب‌زاده، شهروز؛ و توکلی انگوت، سخاوت. (1394). بررسی چالش‌های اجرایی خصوصی‌سازی اماکن ورزشی در ورزش شهرستان‌ها. پژوهش‌های معاصر در مدیریت ورزشی، 5(10): 73-84.
10. نگهداری، فاطمه؛ قهرمان تبریزی، کوروش؛ شریفیان، اسماعیل؛ و بیابانی، حسن. (1398). شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد اکوسیستم کارآفرینی ورزشی در ایران، مطالعات مدیریت ورزشی، 11(57): 79-104.

References
1. Afshari, M., Fattahpur Marandi, M., Mirsafian, H., & Mohammad Hasan, F. (2018). Financial Support: An Approach to Get Fund of Sports Projects in Western Azerbaijan Province. Sport Management Studies, 10(47), 67-84. (In Persian)
2. Choi, J. J., Ju, M., Trigeorgis, L., & Zhang, X. T. (2021). Outsourcing flexibility under financial constraints. Journal of Corporate Finance, 67, 101890.
3. Gaini, A., Khabeiri, M., Sediq Sarvestani, R., Navabijad, SH., Sajjadi, N., & Azizi, M. (2012). Sports Management Guide- Author: Roger Jackson. Tehran: National Olympic Committee of the Islamic Republic of Iran. (In Persian)
4. Gardam, K., Giles, A. R., & Hayhurst, L. M. C. (2017). Understanding the privatisation of funding for sport for development in the Northwest Territories: a Foucauldian analysis. International Journal of Sport Policy and Politics, 9(3), 541-555.
5. Keshock, C. M. (2004). The effects of economic impact information on the attitudes of potential sports sponsors operating in mid-size and small college communities. (Doctoral dissertation). The Florida State University.
6. Khalili, H., Mohammadzadeh, Y., Masha allahi, A., & Nik khou, B. (2013). Evaluation of effective factors on the implementation of article 88 of the financial regulation law office of youth & sports in the goverment of Alborz province. Applied Research in Sport Management, 1(3), 33-42. (In Persian)
7. Moharamzadeh, M., Ghayebzadeh, SH, & Tavakoli ANGOUT, S. (2016). Invesigating the administrative challenges of privatization of sport facilities in city sports. Journal of sport management and movement sciences, 5(10), 73-84. (In Persian)
8. Nasseh, M. (2013). Evaluation of privatization in sports with the approach of assessing the strengths and weaknesses. European journal of experimental biology, 3(1), 631-636. (In Persian)
9. Negahdari, F., Ghahraman Tabrizi, K., Sharifian, I., & Biabani, H. (2019). Identification and Ranking of the Dimensions of the Sports Entrepreneurial Ecosystem in Iran. Sport Management Studies, 11(57), 79-104. (In Persian)
10. Panahi, M., Esamailzadeh mogry, A., & Farsadamanollahi, G. (2021). Barriers to the Privatization and Implementation of Article 44 of the Constitution of Iran by the Metasynthesis Method. Journal of Development & Evolution Mnagement, 13(44), 47-61. (In Persian)
11. Qadiri Alamdari, I. (2014). Evaluating the status of legal entities in the process of privatization from the point of view of the country's sports managers. Case study: Sports and youth departments of West Azarbaijan province. Master's thesis. Islamic Azad University of Mahabad. (In Persian)
12. Sayadi, M. A., Seyed Ameri, M., & Fatholahi Parvaneh, O. (2019). Providing Strategy for Promote Partnership of Private Investment in Sport by Presenting Executive Solutions. Sport Management Studies, 11(57), 59-78. (In Persian)
13. Soltanhoseini, M., Razavi, S. M. J., & Salimi, M. (2017). Identifying and Prioritizing Barriers to the Privatization of Soccer Industry in Iran Using Multi-Criteria Analysis and Copeland's Approach. Sport Management Studies, 9(41), 15-36. (In Persian)
14. Wang, Y., Fang, C., Xiu, C., & Liu, D. (2012). A new approach to measurement of regional inequality in particular directions. Chinese Geographical Science. 22, 705-717.
15. Yuan, Y., Chu, Z., Lai, F., & Wu, H. (2020). The impact of transaction attributes on logistics outsourcing success: A moderated mediation model. International Journal of Production Economics, 219, 54-65
16. Zardoshtian, S., & Ghayeb Zadeh, S. (2019). Measuring the Outcome of Privatization of the Sports Facilities on Various Aspects of Sport for All and Championship Sport in Kermanshah Province. Sport Management Studies, 11(54), 129-152. (In Persian)

نص كامل:



 

 

Analysis of the role of strategic factors in the design of the implementation model of the privatization of sports venues and spaces in the less developed regions of the northern provinces of the country (with an emphasis on the implementation of Article 88 of the Law on Government Financial Regulations)

 

 Gholamhassan Rahmanniya 1 | Seddigheh Tootian Isfahani 2* | Gholamreza Hashemzadeh Khorasgani 3 

 

 

1. Ph.D. Candidate, Department of Management and Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: [e-mail]

2. Corresponding author, Department of Public Administration, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: [e-mail]

3. Department of Management, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. E-mail: [e-mail] 

 

Article Info	ABSTRACT
Article type: Research Article     Article history: Received 4 November   2023 Revised 11 December   2023 Accepted 14 December   2023 Published 27 December   2023   Keywords: Strategic factors Privatization Article 88 of the government's financial regulations	Objective: The purpose of the research is to analyze the role of strategic factors in the design of the implementation model for the privatization of sports facilities and spaces in the less developed regions of the northern provinces of the country (with an emphasis on the implementation of Article 88 of the Government Financial Regulations). Methods: This research is practical and has been done quantitatively. The statistical population of the research was made up of all the employees of the general sports and youth departments of the northern provinces of the country, numbering 420 people. The content and form validity of the questionnaire was given to a number of related university expert professors and a number of managers in the executive field of sports. Then, through Cronbach's alpha method, its reliability or internal consistency was calculated and confirmed with software (SPSS). Then, the reliability and validity of the structure was checked and confirmed in the steps reported in the findings section using Lisrel software. Structural-interpretive modeling method was also used. Results: The model fit indices of the suitability of the model for measuring strategic factors in the design of the model for the privatization of sports venues and spaces with the RMSEA value of 0.045, and considering that it is less than 0.1, it indicates the mean squared errors of the model. Also, the chi-square value for the degree of freedom is less than 3. The GFI, AGFI and NFI indices are equal to 0.94, 0.97 and 0.94, respectively. Conclusions: Therefore, it is suggested that the matters that can be assigned should be in accordance with the ability and level of readiness of the private sector in voluntary participation, and the government should provide conditions that encourage the private sector to accept responsibility.
Cite this article: Rahmanniya, Gholamhassan. Tootian Isfahani, Seddigheh. Khorasgani, Gholamreza Hashemzadeh. (2023). Analysis of the role of strategic factors in the design of the implementation model of the privatization of sports venues and spaces in the less developed regions of the northern provinces of the country (with an emphasis on the implementation of Article 88 of the Law on Government Financial Regulations). Jahesh, 1 (2), 13-22.                                  © The Author(s). Publisher: Gorgan Branch, Islamic Azad University.

 

تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت)

 

غلامحسن رحمان‌نیا 1 | صدیقه طوطیان اصفهانی 2 * | غلامرضا هاشم‌زاده خوراسگانی 3 

1. دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

2. نویسنده مسئول، دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران. رایانامه: [e-mail]

3. دانشیار گروه مدیریت صنعتی ، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران. رایانامه: [e-mail]

 

اطلاعات مقاله	چکیده
نوع مقاله: مقاله پژوهشی   تاریخ دریافت: 13/8/1402 تاریخ بازنگری: 20/9/1402 تاریخ پذیرش: 23/9/1402 تاریخ انتشار: 6/10/1402     کلیدواژه‌ها:  عوامل راهبردی، خصوصی‌سازی، ماده 88 مقررات مالی دولت مناطق کمتر توسعه‌یافته	هدف: هدف از پژوهش تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت) می‌باشد.  روش پژوهش: این پژوهش کاربردی بوده و به روش کمی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را تمامی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان استان­های شمال کشور به تعداد 420 نفر تشکیل دادند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه در اختیار تعدادی از اساتید خبره دانشگاهی مرتبط و تعدادی از مدیران حوزه اجرایی ورزش قرار گرفت. سپس از طریق روش آلفای کرونباخ، پایایی یا ثبات درونی آن با نرم‌افزار (اس‌پی‌اس‌اس) محاسبه و تأیید شد. سپس پایایی و روایی سازه به صورت مراحل گزارش شده در قسمت یافته­ها با استفاده از نرم افزار لیزرل بررسی و تأیید شد. همچنین از روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری استفاده شد.  یافته‌ها: شاخص‌هاي برازش مدل از مناسب بودن مدل اندازه‌گيري عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی با مقدار RMSEA  برابر 045/0 می‌باشد و با توجه به اينكه كمتر از 1/0 است نشان‌دهنده ميانگين مجذور خطاهاي مدل مناسب است. همچنين مقدار كاي‌دو به درجه آزادي كمتر از 3 می‌باشد. ميزان شاخص‌هاي  GFI , AGFI و NFI نيز به ترتيب برابر با 94/0، 97/0 و 94/0 می‌باشد.  نتیجه‌گیری: بنابراین پیشنهاد می گردد امور قابل واگذاری متناسب با توانایی و میزان آمادگی بخش خصوصی در مشارکت داوطلبانه بوده و دولت شرایطی را فراهم نماید که بخش خصوصی ترغیب به پذیرش مسئولیت باشد.
استناد: رحمان‌نیا، غلامحسن. طوطیان اصفهانی، صدیقه. هاشم‌زاده خوراسگانی، غلامرضا. (1402). تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت). جهش، 1 (2)، 22-13.   ناشر: واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی. © نویسندگان.

 

 

 

 

مقدمه

در سال‌های اخیر دولت‌های مختلف تلاش زیادی به منظور توسعه زیرساخت‌های ورزش در کشور داشته و به ویژه با نگاه توجه به توسعه روستاها سالن‌ها و اماکن ورزشی زیادی را در مناطق روستایی و شهرهای کم جمعیت ایجاد کردند بدون اینکه به چگونگی حفظ و نگهداری و بهره‌برداری آن بیندیشند.

خصوصی‌سازی یک مسأله اساسی در بخش ورزشی است که موضوعی جدید و مهم در این حیطه به شمار می‌رود. روند فزآینده رقابت‌های ورزشی، اقبال تمامی اقشار جامعه به شرکت در برنامه‌های ورزشی و امور مربوط به آن و نیز گوناگونی و تعدد مشاغل در این زمینه نیاز به فعالیت بخش خصوصی و استفاده از مدیران تعلیم‌دیده را بیش از پیش به وجود آورده است (خلیلی و همکاران، 1391).

پیامدهای نامطلوب برنامه‌های خصوصی‌سازی از طریق اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت چالشی بزرگ را در وزارت ورزش و جوانان ایجاد کرده است. از یک طرف مدیران الزام و تکلیف به اجرای قانون و آیین‌نامه‌های مصوب و مرتبط با این قانون در واگذاری یا اجاره اماکن به بخش غیردولتی دارند و از طرفی در برابر فشار بزرگ توقعات و منافع عامه مردمی به ویژه مناطق کمتر توسعه‌یافته قرار گرفته‌اند.

بند سه از اصل سوم قانون اساسی اشاره به رایگان بودن آموزش و پرورش و تربیت‌بدنی در سراسر کشور و تکلیف دولت برای فراهم کردن امکانات رایگان آن دارد لیکن مصوبه برنامه‌های خصوصی‌سازی و به ویژه اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت عملاً این امکان را از سازمان‌های متولی امر ورزش و تربیت‌بدنی سلب نموده و آنان را در برابر پارادوکس بزرگ اجرای قانون و از طرفی منافع عامه قرار داده است. این معضل در استان‌های شمالی کشور شامل استان‌های گیلان، مازندران و گلستان که هر یک بیش از 1000 روستا تحت پوشش داشته و بیشتر آنها در مناطق کمتر توسعه‌یافته قرار دارند نمود بیشتری پیدا کرده است. مناطقی که بخش خصوصی از توسعه‌یافتگی لازم برخوردار نیست و امکان کسب درآمد و جاذبه‌ای برای سرمایه‌گذاری ندارد. نارسایی‌های موجود در زمینه مدیریت مالی بخش دولتی در ورزش کشور همه نگاه‌ها را به سمت بخش خصوصی معطوف کرده و منجر به این سؤال مهم شده که نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت) چگونه است؟

مطالعات گذشته با محوریت موانع خصوصی‌سازی در ورزش انجام گرفته که نشان داده‌اند نبود برنامه‌ریزی، بهره نگرفتن از حق پخش تلویزیونی و نبود زیرساخت‌های مناسب (سلطان‌حسینی و همکاران، 1396)، کاهش شدید کمک‌های دولتی به بخش ورزش و نبود فرآیندی برای جذب مشارکت بخش خصوصی در سازمان‌های ورزشی (گائینی و همکاران، 1392: 285)، تناسب نداشتن میزان سرمایه‌گذاری دولت در بخش ورزش با رشد جمعیت و متقاضیان ورزش، مشکلات مالی و آموزشی، نبود قوانین حمایتی تولید و توزیع، نبود تشکیلات تخصصی در وزارت ورزش و جوانان (ناصح¹، 2013)؛ غدیری علمداری، 1394: 102). مطالعات پناهی و همکاران (1400) نشان داد که ساختار اقتصادی کشور به عنوان عامل و مانع تأثیرگذار اول و عملکرد اجرایی دولت به عنوان عامل دوم، موانع اجرای خصوصی‌سازی در ایران هستند. همچنین قوانین و مقررات، ساختار سازمانی شرکت‌های واگذارشونده، عوامل فرهنگی-اجتماعی و روانشناختی، عوامل مالی-حسابداری و عوامل انگیزشی از دیگر عوامل اثرگذار هستند. یافته‌های چوی و همکاران² (2021) مشخص نمود که هر چه محدودیت‌های مالی شرکت قبل از برون‌سپاری بیشتر باشد، احتمال برون‌سپاری بیشتر است و همچنین هر چه انعطاف‌پذیری عملیاتی قبل از برون‌سپاری کمتر باشد تأثیر محدودیت‌های مالی بر احتمال برون‌سپاری بیشتر است و برون‌سپاری ابزاری برای دستیابی به انعطاف‌پذیری است و محدودیت‌های مالی نقش برجسته‌ای را ایفا می‌کند. یوان و همکاران³ (2020) در تحقیقی دیگر در مورد نقش مدیران ارشد به عنوان یک متغیر میانجی در موفقیت طرح های برون سپاری چنین می گوید: در حالی که تعداد زیادی از شرکت ها، فعالیت های لجستیک (تدارکات) خود را برون سپاری می کنند، نرخ شکست برون سپاری فعالیت های لجستیک هنوز زیاد است. برای بررسی این مسئله، این مطالعه بر مبنای نظریه هزینه مبادله (TCT) و دیدگاه مبتنی بر منابع تعمیم یافته (ERBV) به بررسی ساز و کارهایی  که از طریق ویژگی های مبادلاتی (به عنوان مثال، خصوصیات دارایی های تامین کنندگان شخص ثالث و عدم قطعیت تکنولوژیکی لجستیک) بر موفقیت برون سپاری لجستیک تأثیر می گذارد، می پردازد. ما استدلال می کنیم که مدیریت ارشد نقش مهمی را به عنوان یک متغیر میانجی در اثرگذاری ویژگی های مبادله ای بر موفقیت برون سپاری لجستیک ایفا می کند.

انجام این پژوهش نگرشی تازه به برنامه‌های خصوصی‌سازی داشته که آن را به عنوان یک ضرورت با اهمیت و راهگشا جهت بهبود شرایط کنونی معرفی می‌کند. این پژوهش سعی دارد فرایند خصوصی‌سازی را هم از منظر منافع و ظرفیت‌های بخش خصوصی و هم توجه به عدالت و مصلحت و منافع عامه مورد توجه و بررسی قرار داده و مدلی مناسب به ویژه برای مناطق کمتر توسعه‌یافته ارائه نماید. با بهره‌گیری از نتایج این تحقیق بخش مهمی از مناطق کمتر توسعه‌یافته در شمال کشور که در حال حاضر امکان بهره‌مندی از اماکن و فضاهای ورزشی را نداشته یا بسیار کم دارند از این امکان برخوردار و همچنین امکان استفاده این الگو و مدل برای سایر مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته کشور نیز فراهم می‌گردد.

تجربه كشورهای مطالعه‌شده هم حاكي از آن است كه اگر خصوصي­سازی پس از مطالعات جامع و بر اساس برنامه‌ریزی دقیق انجام ‌نشود، بسترهای لازم برای اجرای آن فراهم نشود و بر فرایند آن در حین و پس‌ از آن نظارت نشود، اجرای آن افزایش بی‌عدالتی و بروز نارضایتي عمومي را درپي خواهد داشت (گاردام و همکاران⁴، 2017). امروزه، تدسیسات دولتی ورزشی از لحاظ کارایی عملیاتی و عملکرد مالی در حد کمتر از مطلوب هستند و چندان دلخواه عموم جامه نیستند؛ از این رو بسیاری از تأسیسات ورزشی که کاملاً در مالکیت دولت هستند و به شکل دولتی اداره می‌شوند، با کمبود بودجه مواجه هستند، این وضعیت سبب حذف یا کاهش خدمات و رویدادهای ترتیب داده شده به وسیله این مؤسسات شده است (زردشتیان و همکاران، 1398 : 130). اهمیت دیگر پرداختن به موضوع پژوهش حاضر از آنجا ناشی می‌شود که امروزه به تقریب تمام کشورهای دنیا برای نقش و جایگاه خصوصی‌سازی در بخش ورزش، اهمیت ویژه‌ای قائل هستند. به طور کلی دولت‌ها اقدام‌هایی را نیز در این راستا انجام داده‌اند که نتایج آن مثبت بوده است (محرم‌زاده و همکاران، 1394: 74).

ضرورت و اهمیت تحقیق حاضر از دو بُعد علمی و کاربردی قابل بررسی می‌باشد. از بُعد علمی اگرچه اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی در بسیاری از کشورها و سازمان‌های عمومی و دولتی با نگرش و آثار مثبت همراه بوده اما درکشور ما با توجه به عوامل و موانع متعدد و چالش‌های اجرایی دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده قابل تردید می‌باشد. همچنین انجام این تحقیق می‌تواند به لحاظ کاربردی مدل مناسبی را برای مناطق کمتر توسعه‌یافته پیش روی مدیران و تصمیم‌گیران در دولت و مجلس قرار داده تا با بازنگری در قوانین و آیین‌نامه‌های جاری زمینه جلب و جذب سرمایه‌گذاری غیردولتی به روشی مناسب فراهم و همچنین توجه و حمایت از منافع عامه نیز مد نظر قرار گیرد.

 

روش‎شناسی پژوهش 

هدف از پژوهش تحلیل نقش عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرایی خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور (با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت) می‌باشد. این پژوهش کاربردی بوده و به روش کمی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را تمامی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان استان­های شمال کشور (مازندران 155 نفر، گیلان 141 نفر و گلستان 124 نفر) جمعاً به تعداد 420 نفر تشکیل دادند. نمونه آماری به تعداد قابل کفایت جهت آزمون مدل انتخاب و نظرخواهی گردید. نمونه بر اساس تعداد قابل کفایت جهت مدلسازی در نرم افزار (لیزرل) به تعداد 10 تا 20 برابر تعداد سؤالات مربوط به متغیر دارای بیشترین سؤال در مدل (داوری و رضازاده، 2016) انتخاب شدند. از این رو به تعداد 10 برابر سؤالات متغیر دارای بیشترین تعداد سؤال برآورد شد. جهت اطمینان از دریافت تعداد پاسخ­های مناسب پرسشنامه توزیع شد که از بین پرسشنامه­های دریافتی پرسشنامه‌هایی که به طور کامل پاسخ داده شده بودند وارد فرایند تحلیل شدند. در بخش کمی از پرسشنامه مستخرج فاز کیفی (تبدیل چارچوب کیفی به پرسشنامه) استفاده شد. پرسشنامه شامل متغیرها و عوامل تعیین‌کننده بوده و در مقیاس 5 ارزشی لیکرت (از بسیار کم = 1 تا بسیار زیاد = 5) تنظیم شده بود. از مجموع متغیرهای شناسایی شده پس از بررسی و غربال‌گری تعداد مناسب که از لحاظ تعداد، بیشترین تکرار و تأکید را در مصاحبه‌ها، مقالات، اسناد و گزارش­ها داشته باشند مورد استفاده قرار گرفتند.

پرسشنامه تدوین­شده جهت بررسی روایی محتوایی یا صوری در اختیار تعدادی از اساتید خبره دانشگاهی مرتبط و تعدادی از مدیران حوزه اجرایی ورزش قرار گرفت. بعد از تأیید روایی محتوایی، ابتدا ابزار در یک مطالعه راهنما بین افرادی از جامعه آماری توزیع شد، سپس از طریق روش آلفای کرونباخ، پایایی یا ثبات درونی آن با نرم‌افزار (اس‌پی‌اس‌اس)  محاسبه و تأیید شد. سپس پرسشنامه­ها در مرحله اصلی جمع­آوری شدند. و ضریب آلفای کرونباخ این مرحله (نهایی) نیز محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ نشان دادند که اکثر سازه‌ها و متغیرهای مرتبط به آن‌ها تا چه حد دارای ثبات درونی مناسبی هستند. سپس پایایی و روایی سازه به صورت مراحل گزارش شده در قسمت یافته­ها با استفاده از نرم افزار لیزرل بررسی و تأیید شد.

 

یافته­های پژوهش 

در بخش کمی به وسیله 200 پرسشنامه برگرفته از نتایج مصاحبه‌های گرفته‌شده از اساتید و خبرگان؛ از میزان تأثیر هرکدام از این عوامل در طراحی مدل اجرایی قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت، پرسش شده است.

برای اطمینان از روایی پرسشنامه محقق ساخته، از روایی صوری، محتوا و سازه استفاده شد و با توجه به نظرات ارزشمند افراد و صاحب‌‌نظران ذیصلاح، مورد تأیید قرار گرفت. برای محاسبه پایایی پرسشنامه، نیز از دو روش آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد که ضریب همه گویه‌های آن بالای 7% گزارش شد. در نهایت داده‌های به‌دست‌آمده از طریق آزمون t تک نمونه‌ای و مدل‌سازی معادلات ساختاری-تفسیری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS, LESREL تجزیه‌ و تحلیل گردید.

همچنین از روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری استفاده شد. این مدل، یک مدل تفسیری است، زیرا قضاوت و نظرات گروه بوده که تعیین کرد کدامیک از عناصر با هم رابطه دارند و اینکه چه رابطه‌ای دارند؟ بدین معنا که تصمیم بر مبنای قضاوت‌های گروهی شده است و سؤال محوری و اصلی پژوهش آن بود که آیا رابطه‌ای بین عناصر وجود دارد؟ و در صورت مثبت بودن جواب، ارتباط آن‌ها چگونه است؟

 تحلیل سؤال پژوهش: کدام عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان های شمال کشور با تأکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت نقش دارند؟

بعد از تحلیل انجام عاملی اکتشافی، مدل تحلیل عاملی تأییدی سؤال‌های مربوط به عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی، مدل خروجی لیزرل به صورت تخمین استاندارد و اعداد معنی‌داری است. این مدل شامل کلیه عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی می‌باشد. اعداد روی فلش‌ها بیانگر مقدار بار عاملی متغیرها بوده و نمایانگر میزان هر کدام از آنهاست. شاخص‌هاي برازش مدل با توجه به شكل 1 از مناسب بودن مدل اندازه‌گيري عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی با مقدار RMSEA  برابر 045/0 می‌باشد و با توجه به اينكه كمتر از 1/0 است نشان‌دهنده ميانگين مجذور خطاهاي مدل مناسب است. همچنين مقدار كاي‌دو به درجه آزادي كمتر از 3 می‌باشد. ميزان شاخص‌هاي  GFI , AGFI و NFI نيز به ترتيب برابر با 94/0، 97/0 و 94/0 می‌باشد.

همانطور که در شکل 1 و 2 مشاهده می‌گردد، ضريب مسير اثر عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت معادل 50 درصد محاسبه شده است. همچنين براي اين پارامتر مقدار t ، 6.18 تخمین زده شده است. لذا بر این اساس، فرض صفر با 99 درصد اطمينان رد مي‌شود و با توجه به معني‌داري و مثبت بودن اين ضريب مي‌توان بيان نمود كه عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه‌یافته استان‌های شمال کشور بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت تاثیر معنی‌اداری دارد.

 

 

شکل 1. مدل معادلات ساختاری- تفسیری عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی

 

 

شکل 2. مقدار T-Value عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی

 

همانطور كه در شكل 2 نشان داده مي‌شود، نتايج به دست آمده از تحقيق نشان داد كه تمامي روابط بين سازه‌هاي تحقيق برقرار است. همچنین مقدار شاخص‌های برازش در جدول 1 آمده است كه نشان‌دهنده برازش مناسب مدل است.

 

جدول 1. نتایج برازش عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی‌سازی اماکن و فضاهای ورزشی

معیارهای برازش مدل	شاخص	اعداد بدست آمده	مقدار مجاز	نتیجه
نسبت کای دو به درجه آزادی	K2/df	59/0	کمتر از 3	برازش مناسب
ریشه میانگین مجذورات	RMSEA	04/0	کمتر از 1	برازش مناسب
ریشه مجذور مانده ها	RMR	003/0	نزدیک صفر	برازش مناسب
شاخص برازش هنجار شده	NFI	94/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص نرم برازندگی	NNFI	92/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص برازش تطبیقی	CFI	97/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص برازش اضافی	IFI	97/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص برازش نسبی	RFI	98/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص برازندگی	GFI	97/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب
شاخص برازندگی تعدیل یافته	AGFI	94/0	بالاتر از 9/0	برازش مناسب

 

با توجه به نتایج ، شاخص‌های برازندگی در مدل‌هاي اندازه‌گيري تحليل عامل تأیيدي ابزارهای پژوهش می‌توان گفت مقدار خی­دو در همه مدل‌هاي اندازه‌گيري در سطح خطاي 5 درصد معنی‌دار است. همچنين، نسبت خی­دو به درجه آزادي در همه مدل­هاي اندازه‌گيري با توجه به ملاک مد نظر، بيانگر برازش مناسب مدل‌هاي مفهومی است. مقدار شاخص RMSEA در همه مدل‌هاي اندازه‌گيري در دامنه قابل قبول قرار دارد و این امر نيز گویاي مقدار خطاي قابل قبول در مدل‌هاي اندازه‌گيري ابزارها است. مقادیر شاخص­هايCFI ، GFI،  AGFI،  NFIو NNFI در همه مدل‌هاي اندازه‌گيري ابزارها نيز با توجه به ملاك مدنظر مطلوب ارزیابی شدند که نشان‌دهنده برازش مناسب مدل هاي اندازه‌گيري است. بنابراین، با توجه به نتایج مدل‌هاي اندازه‌گيري، می‌توان گفت همه ابزارهاي پژوهش برازش مناسب و قابل قبول دارند.

 

بحث  و نتیجه گیری

کدام عوامل راهبردی در طراحی مدل قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت نقش دارند؟

در پژوهش حاضر و بر اساس تحلیل محتوای مصاحبه‌ها، عوامل تاثیر گذار راهبردی در طراحی مدل به شرح زیر شناسایی شد:

-       فراهم کردن فرصت ها برابر سرمایه گذاری بخش خصوصی

-       افزایش مشارکت مردم

-       افزایش آگاهی نسبی شهروندان از خصوصی سازی

-       تدوین سیاست های حمایتی

همان‌طور که در نتایج تحلیل داده‌های تحقیق مشاهده می‌گردد، تمامی عوامل راهبردی موثر بر طراحی مدل اجرایی قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت شامل فراهم کردن فرصت ها برابر سرمایه گذاری بخش خصوصی ؛ افزایش مشارکت مردم؛ افزایش آگاهی نسبی شهروندان از خصوصی سازی؛ تدوین سیاست های حمایتی جز عوامل موثر راهبردی در طراحی مدل اجرایی قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت می باشد. این نتایج با نتایج تحقیقات صیادی و همکاران (1398)؛ چوی و همکاران (2021)؛ کشوچ (2004)؛ وانگ و همکاران (2012)؛ نگهداری و همکاران( 1398)؛ محرم‌زاده و همکاران (1394)؛ پناهی و همکاران (1400) و افشاری و همکاران (1397) مطابقت دارد.

از منظر استراتژیک نگاه شود، منجر به ارائه مدلی جدید و نو در شکل‌گیری مدل اجرایی قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمال کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت می‌شود.

این میان اشتباهی که روی می دهد، این است که گاهی تصور می کنند، خصوصی سازی کنار گذاشتن دولت و نقش آن در جامعه است؛ در حالی که آنچه از اجرای سیاست مورد نظر است، کمتر شدن دخالت و مشخص کردن میزان و مقاصد این دخالت است. در واقع، خصوصی سازی وسیله ای برای بهبود عملکرد فعالیت های اقتصادی از طریق افزایش نقش نیروهای بازار است؛ به شرطی که حداقل 50 درصد از سهام دولتی به بخص خصوصی واگذار شود. خصوصی سازی، در سطوح و زمینه های گوناگون، کنترل، مالکیت و مدیریت را از اختیار بخش دولتی خارج می کند و به بخش خصوصی با هدف افزایش کارایی واگذار می کند. باید توجه داشت، در صورتی هدف اصلی خصوصی سازی؛ یعنی افزایش کارایی محقق می شود که علاوه بر واگذاری مالکیت اماکن و فضاهای ورزشی به بخش خصوصی، حمایت فرهنگی، قانونی، مادی و معنوی، امکانات و تسهیلات، منابع سخت افزاری و زیربنایی و در نهایت، مدیریت و کنترل اماکن یاد شده نیز باید واگذار شوند. خصوصی سازی توانایی توسعه روابط بر اساس اعتماد و سود متقابل، ساختارهای تخت و موثر، برخورداری از سیستم ارزیابی عملکرد برای ارتقای کیفیت و توانایی تخصیص منابع و مدیریت ریسک، به ایجاد هم افزایی های موثر و مثبت در اقتصاد می انجامد. اهداف اصلی خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در تمام کشورها؛ اراقای بهره وری بنگاه های اقتصادی، ایجاد محیط رقابتی، کاهش انحصار دولتی، جذب سرمایه های خارجی و افراد متخصص، افزایش مشارکت مردم و در نهایت، ایجاد اقتصاد باز، می توانند بسیار عمل کنند.

با توجه به مؤلفه‌ها و ابعاد راهبردی به‌ دست‌آمده برای اجرایی صحیح قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت و زیرمقوله‌های مربوط به آن‌ها، پیشنهاد می‌شود در برنامه‌ریزی سازمان ورزش و جوانان استان های شمالی کشور و سازمان خصوصی سازی به این ابعاد توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین پیشنهاد می گردد امور قابل واگذاری متناسب با توانایی و میزان آمادگی بخش خصوصی در مشارکت داوطلبانه بوده و دولت شرایطی را فراهم نماید که بخش خصوصی ترغیب به پذیرش مسئولیت باشد.

نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین اجرای قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور و اجرای ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت رابطه مثبت و معناداری دارد. با توجه به نتایج تحقیق؛ می­توان گفت: هنگامی‌که تمامی عوامل مؤثر راهبردی بر اجرای قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت را هم‌زمان وارد مدل می‌نماییم، اهمیت بالای متغیرهای راهبردی نمایان می‌شود؛ لذا می‌توان اذعان داشت که در حالت کلی شاخص‌های عوامل راهبردی در طراحی مدل اجرای قانون خصوصی سازی اماکن و فضاهای ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته استان های شمالی کشور با تاکید بر ماده 88 قانون بخشی از مقررات مالی دولت مؤثر می‌باشند.

 

تشکر و قدردانی

از معاونت محترم پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات به خاطر همکاری در اجرای پژوهش حاضر سپاسگزاری می‌شود.

 

 

 

 

 

 

منابع

1.       Afshari, M., Fattahpur Marandi, M., Mirsafian, H., & Mohammad Hasan, F. (2018). Financial Support: An Approach to Get Fund of Sports Projects in Western Azerbaijan Province. Sport Management Studies, 10(47), 67-84. (In Persian)

2.       Choi, J. J., Ju, M., Trigeorgis, L., & Zhang, X. T. (2021). Outsourcing flexibility under financial constraints. Journal of Corporate Finance, 67, 101890.

3.       Gaini, A., Khabeiri, M., Sediq Sarvestani, R., Navabijad, SH., Sajjadi, N., & Azizi, M. (2012). Sports Management Guide- Author: Roger Jackson. Tehran: National Olympic Committee of the Islamic Republic of Iran. (In Persian)

4.       Gardam, K., Giles, A. R., & Hayhurst, L. M. C. (2017). Understanding the privatisation of funding for sport for development in the Northwest Territories: a Foucauldian analysis. International Journal of Sport Policy and Politics, 9(3), 541-555.

5.       Keshock, C. M. (2004). The effects of economic impact information on the attitudes of potential sports sponsors operating in mid-size and small college communities. (Doctoral dissertation). The Florida State University.

6.       Khalili, H., Mohammadzadeh, Y., Masha allahi, A., & Nik khou, B. (2013). Evaluation of effective factors on the implementation of article 88 of the financial regulation law office of youth & sports in the goverment of Alborz province. Applied Research in Sport Management, 1(3), 33-42. (In Persian)

7.       Moharamzadeh, M., Ghayebzadeh, SH, & Tavakoli ANGOUT, S. (2016). Invesigating the administrative challenges of privatization of sport facilities in city sports. Journal of sport management and movement sciences, 5(10), 73-84. (In Persian)

8.       Nasseh, M. (2013). Evaluation of privatization in sports with the approach of assessing the strengths and weaknesses. European journal of experimental biology, 3(1), 631-636. (In Persian)

9.       Negahdari, F., Ghahraman Tabrizi, K., Sharifian, I., & Biabani, H. (2019). Identification and Ranking of the Dimensions of the Sports Entrepreneurial Ecosystem in Iran. Sport Management Studies, 11(57), 79-104. (In Persian)

10.       Panahi, M., Esamailzadeh mogry, A., & Farsadamanollahi, G. (2021). Barriers to the Privatization and Implementation of Article 44 of the Constitution of Iran by the Metasynthesis Method. Journal of Development & Evolution Mnagement, 13(44), 47-61. (In Persian)

11.       Qadiri Alamdari, I. (2014). Evaluating the status of legal entities in the process of privatization from the point of view of the country's sports managers. Case study: Sports and youth departments of West Azarbaijan province. Master's thesis. Islamic Azad University of Mahabad. (In Persian)

12.       Sayadi, M. A., Seyed Ameri, M., & Fatholahi Parvaneh, O. (2019). Providing Strategy for Promote Partnership of Private Investment in Sport by Presenting Executive Solutions. Sport Management Studies, 11(57), 59-78. (In Persian)

13.       Soltanhoseini, M., Razavi, S. M. J., & Salimi, M. (2017). Identifying and Prioritizing Barriers to the Privatization of Soccer Industry in Iran Using Multi-Criteria Analysis and Copeland's Approach. Sport Management Studies, 9(41), 15-36. (In Persian)

14.       Wang, Y., Fang, C., Xiu, C., & Liu, D. (2012). A new approach to measurement of regional inequality in particular directions. Chinese Geographical Science. 22, 705-717.

15.       Yuan, Y., Chu, Z., Lai, F., & Wu, H. (2020). The impact of transaction attributes on logistics outsourcing success: A moderated mediation model. International Journal of Production Economics, 219, 54-65

16.       Zardoshtian, S., & Ghayeb Zadeh, S. (2019). Measuring the Outcome of Privatization of the Sports Facilities on Various Aspects of Sport for All and Championship Sport in Kermanshah Province. Sport Management Studies, 11(54), 129-152. (In Persian)

 

 

---

[1]  Nasseh

[2]  Choi et al

[3]  Yuan et al

[4]  . Gardam