روند تبدیل فضا به مکان (نمونه موردی کتابخانه ملی شیراز و موزه ی تار و پود شیراز)
الموضوعات :sahar salahi 1 , فخرالسادات طباطبایی 2
1 - دانشگاه هنر و معماری آزاد شیراز
2 - دانشجوی دکتری تخصصی معماری ، واحد شیراز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز
الکلمات المفتاحية: فضا, مکان , کتابخانه ملی , موزه تار و پود , حس مکان,
ملخص المقالة :
به منظور ارتباط معماری در بین دهه ها، ایجاد ارتباط بین آنها و تبدیل فضا به مکان، دو فضای طراحی شده توسط دو معمار مطرح معاصر، کشور آقایان مهندس مهرداد ایروانیان و مهندس هادی میرمیران، در فضایی یکسان و به منظور ایجاد ارتباط با یکدیگر، بررسی میگردند. در این پژوهش از روش ترکیبی استفاده میگردد و از طریق شیوه پرسشگری انجام میگیرد. جامعه آماری، تمامی ساکنین شهر شیراز می باشند، که از این تعداد 385 نفر طبق روش کوکران و روش نمونه گیری به عنوان نمونه انتخاب شدند .یافته ها : داده ها با استفاده از برنامه spss-22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه محقق ساخت، 97/0 بدست آمد. نورپردازی مناسب و همچنین از بین بردن کنج ها و فضاهای بلااستفاده از عوامل مهمی می باشد که بر احساس امنیت افراد و به دنبال آن ارتقاء حس مکان مؤثر می باشد. با وجود آنکه نظرات مردم و کارشناسان در مورد کتابخانه یکی میباشد، اما آمار و امتیازات نشان میدهد که موزه تار و پود، در روند تبدیل فضا به مکان موفق تر عمل کرده است. شاید بتوان علت این مهم را در تفاوت نوع نگرش دو معمار دانست، مرهوم مهندس میرمیران، در تبدیل ایده به طرح، نسبت به مهندس ایروانیان و ارتباط بین ساختمان و محیط، در ساختمان مرکز اسناد، هنوز نتوانسته به طور کامل، روح فضا را در مکان تزریق کند. ایشان، مهندسی سازه ای بودند، که در زمینه طرح جامع شهرها، تخصص بیشتری را داشتند تا طراحی یک ساختمان بخصوص به منظور تبدیل فضا به مکان. اما مهندس ایروانیان، با داشتن سابقه در کارهایی چون: باغ بزرگ چمران شیراز، مجموعه هفت خان و ... ، همگی توانسته اند در روند تبدیل فضا به مکان و القای آن به مخاطب، موفق باشند.
پرتویی پروین. 1394، پدیدار شناسی مکان ، ، ترجمه و نشر آثار هنری متن. چاپ 1
شاهچراغی، آزاده. 1394، محاط در محیط ، انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران ،174، 285
انصاری، مائده.1393، پدیدار شناسی هرمنویتیک مکان (حیثیت مکانی میدان نقش جهان )، نشر پرسش
عارفی، مهیار.1999، کاوش در مفهوم مکان سازی نیازها فرصت ها و دارایی ها، دفتر پژوهش های فرهنگی ، 72 ، .121
مدنی پور، علی. 1379 ، طراحی فضای شهری ، نگرشی بر فرایند های اجتماعی و مکانی ، ترجمه فرهاد مرتضایی، تهران ، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
صافیان، محمد جواد. 1393، پدیدار شناسی هرمنویتیک مکان (حیثیت مکانی میدان نقش جهان )، نشر پرسش.
جوادی، مهسا. بوداغ، مهرناز. مکانی، ویدا. 1394، درآمدی بر مفهوم هویت محیط انسان ساهت بوسیله مولفه‌های مکان، فضا و کالبد، مجله مدیریت شهری، شماره 41.
جوان فروزنده، علی. مطلبی، قاسم. 1390، مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل دهنده آن، مجله هویت شهر، دوره 5، شماره8.
زارع، آرزو و شریفی، رویا،1392،بررسی نظریه قدرت میشل فوکو در فضاهای شهری،اولین همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر زمان،قزوین
نظری، حمیدرضا. 1393، اندیشه ّای مارتین هایدگر، کیهان اندیشه، شماره 57.
کامور شلمانی، آمنه. حناچی، سسمین. 1393، بررسی عوامل بصری فضاهای شهری بر الگوهای رفتاری شهروندان(مطالعه مودری میدان شهرداری رشت)، هویت شهر، دوره9، شماره 24.
فلاحت، محمد صادق، 1385، مفهوم حس مکان و عوامل شکل دهنده آن، نشریه هنرهای زیبا، شماره 26.
لطافتی، زینب. انصاری، حمیدرضا، 1398، تببین مدلی در شناسایی و تقویت عوامل تاثیگذار بر حس مکان و خاطره جمعی(نمونه موردی: حاشیه رودخانه دز)، مجله مطالعات معماری ایران، دو فضلنامه معماری ایرانی ، شماره 15.
قاسمی، سوگند. نامدار، هستی. غفاری فرد، نیلوفر. 1398، بررسی حس تعلق به مکان در بازار قیصریه اصفهان با رویکرد پدیدار شناسانه رلف، کنفرانس بین المللی توسعه پایدار و عمران شهری، دوره نهم.
کاشی، حسین. بینادی، ناصر. 1392، تببین مدل هویت مکان-حس تعلق مکان و بررسی عناصر و ابعاد مختلف آن نمونه موردی: پیاده راه شهر ری، نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، دوره 18، شماره 3.
دانش پایه، نسار. حبیب، فرح، 1396، معیارهای اصلی شکل گیری حس مکان در پهنه‌های توسعه جدید شهری(نمونه مطالعه: منطقه 22 و منطقه 4 شهرداری تهران)، نشریه مطالعات شهری، دوره 6، شماره 25.
یی-فو توآن، فضا و مکان، 1396، دیدگاهی تجربی، مترجمان سلیمانی، رسول. سلیمانی، محسن. پرهام نقش، چاپ اول.
نوربرگ شولتس، کریستیان، 1392، روح مکان: به سوی پدیدارشناسی معماری، مترجم شیرازی، محمدرضا. رخ‌داد نو، چاپ چهارم.
