بررسی نظریات تالکوت پارسونز در تغییرات فرهنگی پس از انقلاب اسلامی
الموضوعات : Islamic Art
محمد علی دانش صدیق
1
,
ابوالفضل داودی رکن آبادی
2
,
محمدرضا شریف زاده
3
,
پژمان دادخواه
4
1 - دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنرهای اسلامی، گروه هنر، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران.
2 - استاد طراحی پارچه و لباس، گروه طراحی پارچه و لباس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
3 - عضو هیات علمی گروه فلسفه هنر ، دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی ، تهران ، ایران
4 - استادیار گروه عکاسی، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران.
الکلمات المفتاحية: تالکوت پارسونز, انقلاب اسلامی, تغییرات فرهنگی, تحلیل محتوای کیفی,
ملخص المقالة :
انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ تحولات عمیقی در نظام فرهنگی کشور ایجاد کرده است؛ این پژوهش با بهره گیری از چارچوب نظریه سیستم های اجتماعی تالکوت پارسونز، به تحلیل این تغییرات فرهنگی پرداخته و چهار کارکرد اصلی پارسونز (انطباق، نیل به هدف، یکپارچگی و حفظ الگو) را به عنوان مبانی نظری در نظر گرفته است. پژوهش حاضر با روش کیفی تحلیل محتوا و با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۲ خبره شامل اساتید دانشگاه، سیاستگذاران فرهنگی و صاحب نظران حوزه جامعه شناسی فرهنگی انجام شده و داده های حاصل با روش تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفته و در چارچوب نظریه پارسونز تحلیل شده اند. یافته های تحقیق نشان داد که نظام فرهنگی ایران پس از انقلاب در چهار حوزه اصلی تحول یافته است که شامل کارکرد انطباق در قالب اقتصاد مقاومتی و دیپلماسی فرهنگی به عنوان راهبردهای موفق سازگاری فرهنگی شناسایی شدند؛ کارکرد نیل به هدف در قالب اسلامی سازی نهادهای آموزشی و تولید علم دینی به عنوان دستاوردهای کلیدی مورد تأکید قرار گرفت؛ در کارکرد یکپارچگی، تقویت هویت شیعی-ایرانی و ایجاد مناسبت های مشترک به عنوان عوامل انسجام بخش ارزیابی شد و در کارکرد حفظ الگو، تحول نظام آموزشی و بازتعریف مفاهیم فرهنگی به عنوان مکانیسم های مؤثر بازتولید ارزش ها شناخته شدند.
اسدی, حسین و شرفالدین, سیدحسین . (1402). بررسی تطبیقی تکامل اجتماعی از دیدگاه تالکوت پارسونز و استاد مطهری. فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت, 14(پاییز1401 مسلسل 53), 87-118. doi: 10.22081/pwq.2024.75547
رجبی فرجاد، حاجیه؛ فریبا شایگان و ضرغام سرپرست؛ (1399). «نقش اقتصاد مقاومتی بر احساس امنیت اجتماعی»، توسعه سازمانی پلیس، دوره ،17 شماره ،72 ،۵۶-۳۱.
شفق، غلامرضا.(1389) نقد و بررسی پیشفرضها و زمینههای اجتماعی نظریه «کنش اجتماعی» تالکوت پارسونز. فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، 2(1)، 153-184. https://marefatefarhangi.nashriyat.ir/node/53
مقصودی, سوده و تندولی, سمیرا . (1393). جنسیت و نقشهای اجتماعی در مجلات کودکان (آزمون نظری نقش تالکوت پارسونز). مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران, 3(1), 121-139. doi: 10.22059/jisr.2014.52466
نصیری, مهدی , سلیمی, علی و مشکاتی, صادق . (1403). تحلیل جامعهشناختی از بایستههای حکومت در وضع و اجرای اثربخش قوانین؛ با استفاده از روش تحلیل مضمون. جامعهپژوهی فرهنگی, 15(4), -. doi: 10.30465/scs.2024.9225
Chotim, E. R. (2022). Talcott Parsons’ sociological perspective in viewing social change in society in the new normal era. International Journal of Demos, 4(1), 607-617.
Hafinda, T., & Zuhilmi, Z. (2021). SOCIAL CHANGES IN SOCIOLOGICAL PERSPECTIVE TALCOTT PARSONS: THE SCHOOL OF THE NEW NORMAL ERA OF HUMANS. In PROCEEDINGS: Dirundeng International Conference on Islamic Studies (pp. 387-402).
Hernández, J. G. (2024). La Teoría de la Acción social clásica. Una revisión analítica desde Talcott Parsons. Revista Central de Sociología, 18(18), 94-114.
Mahlert, B. (2021). Addressing Parsons in sociological textbooks: Past conflicts, contemporary readers, and their future gains. The American Sociologist, 52(1), 88-106.
Matuszek, K. C. (2024). The Right Discussion Partner, but Problematic Conclusions. Constructivist Foundations, 19(2), 182-183.
Millefiorini, A. (Ed.). (2025). Democracies on the Move: Contributions to a Social Theory of Contemporary Democracies. Taylor & Francis.
Mohammady, A., Abbaszadeh, M., Alizadeh Aghdam, M. B., & Gholabi, F. (2025). Weak Cultural Governance, A Missing Link in the Political Development of Tabriz; A Qualitative Research. Two Quarterly Journal of Contemporary Sociological Research, 13(25), 9-47.
Movahedy, E., Karimi, M. R., & Khoddamy, A. (2020). The Role of Deploying Governments in Iran after the Revolution on Cultural Policy-making and Its Effect on Sociology Books Concepts of Secondary School in Education. Revista Turismo Estudos e Práticas-RTEP/GEPLAT/UERN, (2), 1-16.
Nasrul, N. (2024, August). Implementation of Talcott Parsons' AGIL Scheme in Family and Community Education: A Case Study in the Era of Globalization. In Proceeding of International Conference on Islamic and Interdisciplinary Studies ,Vol. 3, 181-184.
Sakbanai, R., Ningsih, D. P., Apriawan, A., Rahmadi, D. S., & Suryadmaja, G. (2023). The Role of Islamic Boarding Schools in Social Change; Talcott Parson's Structural Functional Review. International Journal of Social Sciences and Humanities, 1(2), 66-74.
Tavasoli, A. (2025). Alternative Paradigms or Ideological Alignment: The Duality of Islamic Social Science. Sociology of Islam, 11(1), 59-79.
Treviño, A. J., & Staubmann, H. (Eds.). (2022). The Routledge international handbook of Talcott Parsons studies. Routledge, Taylor & Francis Group.
Weiss, R., & Gomes Neto, J. (2021). Talcott parsons and the sociology of morality. The American Sociologist, 52(1), 107-130.
Wicaksono, I. (2024). The Persistence of Tradition Amid Modernization: A Functionalist Study of Nubian Customs in Egypt. Al-Adabiya: Jurnal Kebudayaan dan Keagamaan, 19(2), 135-152.
Yolanda, Y., & Hasanudin, F. (2024). Fostering School-Age Teenagers: An Effort to Repress Child Marriage in The Perspective of Talcott Parsons. FOKUS Jurnal Kajian Keislaman dan Kemasyarakatan, 9(2), 194-211.
