ارائه مدل رفتارهای نوآورانه در سازمان های دولتی ایران

الموضوعات :

خدیجه نوری نژاد لرگانی ¹ , داود کیاکجوری ² , اعظم حاجی آقاجانی ³ , مریم رحمتی ⁴

1 - گروه مدیریت، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
2 - گروه مدیریت دولتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
3 - گروه مدیریت، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
4 - گروه مدیریت، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

تاريخ الإرسال : 09 الإثنين , ربيع الأول, 1447 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , جمادى الأولى, 1447 تاريخ الإصدار : 04 الأحد , جمادى الأولى, 1447

الکلمات المفتاحية: رفتار نوآورانه, سازمان‌های دولتی, رهبری تحول‌آفرین, فرهنگ نوآورانه, فراترکیب, تکنیک دلفی, نوآوری سازمانی.,

ملخص المقالة :

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل رفتارهای نوآورانه در سازمان‌های دولتی ایران انجام شده است. با توجه به اهمیت نوآوری به عنوان عامل کلیدی بقا و تحول در سازمان‌های دولتی، این تحقیق به شناسایی و تبیین مؤلفه‌ها و شاخص‌های مؤثر بر بروز رفتارهای نوآورانه در این سازمان‌ها پرداخته است.

روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش ترکیبی (کیفی–اکتشافی) است. در مرحله نخست، از روش فراترکیب برای شناسایی شاخص‌ها و مؤلفه‌های رفتارهای نوآورانه بر اساس تحلیل ۶۴ مقاله منتخب داخلی و خارجی (۵۵ مقاله بین‌المللی و ۹ مقاله داخلی) منتشرشده بین سال‌های 1400 تا 1404 برای مقالات داخلی و ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ برای مقالات خارجی استفاده شد. در مرحله دوم، شاخص‌های استخراج‌شده از طریق تکنیک دلفی و با مشارکت ۱۰ خبره دانشگاهی و مدیریتیاعتبارسنجی گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA 2022 تحلیل و ضریب کاپای کوهن برابر 856/0 محاسبه شد که بیانگر پایایی مطلوب است.

یافته ها: مدل نهایی شامل ۶ معیار اصلی (رهبری در راستای نوآوری سازمانی، فرهنگ و محیط سازمانی، قابلیت‌ها و منابع سازمانی، فرآیندها و استراتژی‌ها، عوامل فردی و عوامل خارجی)، ۲۰ زیرمعیار و ۸۳ شاخص است.

نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که رهبری تحول‌آفرین، فرهنگ سازمانی حمایتگر، یادگیری سازمانی، هوش هیجانی کارکنان و رهبران، زیرساخت دیجیتال، و اکوسیستم نوآوری نقش اساسی در تقویت رفتارهای نوآورانه ایفا می‌کنند. همچنین، مقاومت به تغییر در ساختارهای بوروکراتیک، الزامات قانونی و سیاست‌های حمایتی دولت به عنوان عوامل کلیدی تأثیرگذار بر رفتار نوآورانه شناسایی شدند. در نتیجه، مدل ارائه‌شده می‌تواند به عنوان چارچوبی بومی و جامع برای سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و ارتقای نوآوری در سازمان‌های دولتی ایران مورد استفاده قرار گیرد.