سبک‌شناسی فردی رمان «النداء الخالد» از نجیب الکیلانی

الموضوعات : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

اکرم هراتیان ¹ , سمانه نقوی ²

1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - جامعه کاشان

تاريخ الإرسال : 26 الأربعاء , رمضان, 1446 تاريخ التأكيد : 01 الأحد , ربيع الأول, 1447 تاريخ الإصدار : 16 الإثنين , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: سبک‌شناسی, النداء الخالد, نجیب الکیلانی, جنگ جهانی اوّل. ,

ملخص المقالة :

سبک‌شناسی دانشی است که به تحلیل شیوه‌ بیانی نویسنده می‌پردازد. نجیب الکیلانی (1931-1935)، از برجسته‌ترین داستان نویسان معاصر مصر، با رمان «النداء الخالد» جایگاه ویژه‌ای در ادبیات عربی یافته است. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی، سبک منحصر به فرد الکیلانی را در سه محور زبانی، ادبی و فکری مورد واکاوی قرار داده است. در سطح زبانی، ویژگی‌های آوایی، ساختارهای نحوی و گزینش واژگان بررسی شده است. بخش ادبی به تحلیل صنایع بلاغی و شگردهای هنری پرداخته، محور فکری، پیام‌های نهفته در رمان را کاوش کرده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که کاربرد چشمگیر فعل ماضی، نمادگرایی عمیق، بهره‌گیری هوشمندانه از اقتباس‌های ادبی و زبانی همسو با جهان‌بینی نویسنده، از شاخص‌های بارز سبک الکیلانی است. بخش فکری رمان، تصویری از رنج‌های مردم مصر طی سال‌های 1914 تا 1952 ترسیم می‌کند؛ این اثر، نه‌تنها بازتابی از شرایط اجتماعی آن دوران است، بلکه نشان‌دهنده مهارت الکیلانی در تلفیق هنر و تعهد اجتماعی است‌.

المصادر:

• الف) کتاب‌ها
• احمد سلیمان، فتح‌الله (1991 م) الأسلوبیه مدخل نظری و دراسه تطبیقیه، الدار الفنیه للنشر و التوزیع.
• أنیس، ابراهیم (1972 م) موسیقی الشعر، الطبعه الرابعه، مکتبه الانجلو مصریه.
• الباشا، عبدالرحمن رأفت (1998) نحو المذهب الاسلامی فی الادب و النقد، الریاض، جامعه الامام محمدبن سعود الاسلامیه.
• بوخلخال، عبدالله (دون التاریخ) التعبیر الزمنی عند نحاه العرب، الجزء الأوّل، الجزائر، دیوان المطبوعات.
• بهار، محمّد تقی (1383)؛ سبک‌شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی، تهران، نشر زوّار.
• التفتازانی، سعدالدّین (دون التاریخ) شرح المُختصرعلی تلخیص المفتاح، قم، دارالحکمه.
• الرافعی، مصطفی صادق (1961) اعجاز القرآن و البلاغه النبویه، مکتبه الإیمان، تألیف: عبدالله المنشاوی، مکتبه الایمان.
• سعید، امین (1959 م) الثوره، دون الطبع، القاره، دار احیاء الکتب العربیه.
• شمیسا، سیروس (1372)، کلیات سبک شناسی، تهران، انتشارات فردوس.
• الدغیم، محمود السید (1996) تکریم ذکری کاتب متنوع الانجازات نجیب الکیلانی، روزنامه الحیاه، شماره 12239
• فتوحی، محمود (1390) سبک‌شناسی نظریه‌ها؛ رویکردها و روش‌ها، تهران، نشر سخن.
• فرغلی، علی (2001 م) تاریخ المصر الحدیث، دون الطبع، الاسکندریه، دارالوفاء
• فضل، صلاح (1998 م) علم الأسلوب؛ مبادئه و إجراءاته، الطبعه الاولی، القاهره، الهیئه المصریه للکتاب.
• الکیلانی، نجیب (1981 م) النداء الخالد، الطبعه الرابعه، مؤسسه الرساله، بیروت.
• محمود خلیل، ابراهیم (2010 م) النقد الادبی الحدیث من المحاکاه الی التقلید، عمان، دار المسیره للنشر و التوزیع و الطباعه.
• میرصادقی، میمنت (1376)؛ واژه‌نامه هنر شاعری، چاپ دوّم، تهران، نشر مهناز.
• عباس، احسان (1998 م) خصائص الحروف و معانیها، دمشق، منشورات اتّحاد الکتّاب العرب.
• عبدالرزاق، احمد محمد جاد (1995 م)، فلسفه المشروع الحضاری بین الاحیاء الإسلامی و التحدیث الغربی، المجلد الاول، المعهد العامی للفکر الاسلامی.
• عثمان الصمادی، امتنان (2001) شعر سعدی یوسف دراسه تحلیلیه، الطبعه الأولی، بیروت، المؤسسه العربیبه للدراسات و النشر.
• عشری‌زاید، علی (1981 م) عن بناء القصیده العربیبه الحدیثه، الکویت، دار الفصحی للطباعه و النشر.
• غیاثی، محمّد تقی (1368) در آمدی بر سبک شناسی ساختاری، تهران، شعله اندیشه.
• قاسم، سیزا (1985 م) بناء الروایه، الطبعه الاولی، بیروت، دار التنویر،
• المسدی، عبدالسلام (1982 م)، الاسلوبیه و الأسلوب، الطبعه الثانیه، طرابلس-لیبیا، الدار العربیه للکتاب.
• میرزایی، فرامرز (1373)، نجیب الکیلانی، تاریخ اسلامی و هنر رمان نویسی، مجله کیهان فرهنگی، شماره 115، (78-799)
• میرصادقی، جمال (1383) ادبیات و داستان، چاپ اول، تهران، نشر مهر.
• النجم، محمّد یوسف (1966 م) القصه فی الادب العربی الحدیث، بیروت، دار الثقافه.
• هورثون، جیریمی (1996): مدخل لدراسه الروایه، ترجمه؛ غازی درویش عطیه، دون الطبع، دارالشؤون الثقافیه العامه.
• ب: مقاله‌
• القاعودحلمی، محمّد: نجیب الکیلانی اوّل روائی اسلام، شماره 27، 2002 م. 5-10
http: //www. lahaonlaine. com