تأثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی به همراه کنترل علف‌های هرز بر عملکرد ذرت علوفه‌ای در منطقه ورامین
الموضوعات :
1 - استادیار، گروه گیاه پزشکی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
الکلمات المفتاحية: خاک‌ورزی, ذرت علوفه‌ای, علف هرز, ماده خشک, ورامین,
ملخص المقالة :
به‌منظور بررسی تأثیر نظام‌های مختلف خاک‌ورزی همراه با کنترل علف‌های هرز بر برخی ویژگی‌های کمی ذرت علوفه‌ای، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در منطقه ورامین اجرا شد. در این پژوهش، خاک‌ورزی بهعنوان عامل اصلی، در دو سطح شامل خاک‌ورزی مرسوم و کم‌خاکورزی و همچنین عامل فرعی شامل مخلوط دو عـلف‌کـش نیـکوسـولفـورون و (برومـوکـسینـیل + ام‌سی‌پی‌ای) در چهار دز مختلف (صفر، 25، 50 و 100 درصد) بودند که در مرحله 2 تا 3 برگی، به‌منظور مبارزه با علف‌های هرز پهنبرگ و نازکبرگ، در کرت‌ها پاشیده شدند. طبق نتایج، بیشترین قطر ساقه (cm 21/2) در خاک‌ورزی مرسوم حاصل شد اما بیشترین ارتفاع بوته (cm 321)، عملکرد علوفه تر (t/ha 52/71) و درصد ماده خشک (31/28 درصد) در خاک‌ورزی حداقل و کرت‌های تیمار شده با دز 100 درصد مخلوط دو علف‌کش بهدست آمد، اما اختلاف بین نمونه کرت‌های تیمار شده با دز 50 و همچنین 100 درصد مخلوط دو علف‌کش معنی‌دار نبود. از سوی دیگر، کمترین قطر ساقه (cm 50/1) در خاک‌ورزی حداقل حاصل شد اما کمترین ارتفاع بوته (cm 225)، عملکرد علوفه تر (t/ha 41/55) و درصد ماده خشک (22/17) در خاک‌ورزی مرسوم و کرت‌هایی که به‌صورت دستی وجین شده بودند، حاصل شد. قابل توجه این‌که تأثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر قطر ساقه ذرت معنی‌دار نبود.
افشون، ا.، مقدم، ح.، جهانسوز، م. ر.، صوفی‌زاده، س. و اویسی، م. 1400. ارزیابی اثر خاک‌ورزی، تنش آبی و کود نیتروژن بر کیفیت علوفه ذرت در کرج. علوم گیاهان زراعی ایران 53(3): 25-40.
افضلی گروه، ه.، آسودار، م. ا. و خدارحم‌پور، ز. 1391. تأثیر روش آبیاری و سطوح خاک‌ورزی بر کارایی مصرف آب و عملکرد ذرت در کرمان. دانش آب و خاک 22(3): 47-58.
افضلی‌نیا، ص. و کرمی، ع. د. 1397. اثر خاک‌ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک و عملکرد ذرت در تناوب با گندم. مهندسی بیوسیستم ایران 49(1): 129-137.
باغستانی، م. ع.، زند، ا.، لطفی ماوی، ف.، ممنوعی، ا. و شریفی زیوه، ش. 1392. بررسی امکان اختلاط علف‌کش‌های اولتیما (نیکوسولفورون+ریم سولفورون) و برومایسید ام آ (بروموکسینیل+ام¬سی¬پی¬آ) در کنترل علف‌های هرز ذرت. علوم زراعی ایران 15(2): 166-180.
پورمراد کلیبر، ب.، علیزاده، ح. و اویسی، م. 1398. اثر زمان کاربرد بر کارایی دز علف‌کش در کنترل علف‌های هرز ذرت (Zea mays). دانش علف‌های هرز ایران 15(2): 29-41.
حسن‌زاده مقدم، ه.، گلوی، م.، رمرودی، م. و شریفی، ح. ر. 1396. تأثیر روش‌های خاک‌ورزی و حفظ بقایا بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت علوفه‌ای در شرایط تنش آبی. دانش کشاورزی و تولید پایدار 24(4): 137-151.
حیدر قلی‌نژاد کناری، م.، قدیم‌زاده، م. و فیاض‌مقدم، ا. 1382. تأثیر تراکم گیاهی روی کیفیت علوفه ارقام هیبرید ذرت بر اساس خصوصیات زراعی. علوم کشاورزی ایران 34(2): 417-425.
رنجبر، م. ح.، قرخلو، ج. و سلطانی، ا. 1396. اثر نظام‌های مختلف خاک‌ورزی بر شاخص‌های رشد و عملکرد ذرت علوفه‌ای. پژوهش‌های زراعی ایران 15(2): 267-285.
زند، ا.، موسوی، ک. و حیدری، ا. 1387. علف‌کش‌ها و روش‌های کاربرد آن‌ها با رویکرد بهینه‌سازی و کاهش مصرف. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
سردار، م.، بهدانی، م. ع.، اسلامی، س. و. و محمودی، س. 1392. اثر روش‌های مختلف خاک‌ورزی و کنترل علف‌های هرز بر عملکرد پنبه. پنجمین همایش علوم علف‌های هرز ایران. پردیس کشاورزی دانشگاه تهران.
عین‌الهی، ف.، مصطفی اویسی، م. و رحیمیان مشهدی، ح. 1397. برهم‌کنش زمان کاربرد و میزان مصرف علف‌کش نیکوسولفورون در کنترل علف هرز قیاق در ذرت. دانش علف هرز 14(1): 1-10.
نیسانی، س.، فلاح، س. ا. و رئیسی، ف. 1390. تأثیر کود مرغی و اوره بر صفات زراعی ذرت علوفه‌ای در شرایط تنش خشکی. دانش کشاورزی و تولید پایدار 21(4): 63-75.
Abdollahi, F. and Ghadiri, H. 2004. Effect of separate and combined application of herbicides on weed control and yield of sugar beet. Weed Technology 18: 968-976.
Bararpour, M.T. and Oliver, L.R. 1998. Effect of tillage and interference on common cocklebur (Xanthium strumarium) and Sicklepod (Senna obtusifolia) population, seed production, and seed bank. Weed Science 46: 424-431.
Buhler, D.D. and Oplinger, E.S. 1990. Influence of tillage systems on annual weed densities and control in solid-seeded soybean (Glycine max). Weed Science 38: 158-164.
Cussans, G.W. 1976. The influence of changing husbandry on weeds and weed control in arable crops. Proceedings, 1976 British Crop Protection Conference - Weeds, Brighton, UK, Vol. 3: 1001-1008.
Deveikyte, I. and Seibutis, V. 2006. Broadleaf weeds and sugar beet response to phenmedipham, desmedipham, ethofumesate and triflusulfuron- methyl. Agronomy Research 4 (special issue):159-162.
Govaerts, B., Fuentes, M., Mezzalama, M., Nicol, J., Deckers, J., Etchevers, J.D., Figueroa, B. and Sayre, K.D. 2007. Infiltration, soil moisture, root rot and nematode populations after 12 years of different tillage, residue and crop rotation managements. Soil and Tillage Research 94(1): 209–219.
Gower, S.A., Loux, M.M., Cardina, J. and Harrison, S.K. 2002. Effect of planting date, residual herbicide, and post-mergence application timing on weed control and grain yield in glyphosate-tolerant Corn (Zea mays L.). Weed Technology 16: 488–494.
Hager, A.G., Wax, L.M., Bollero, G.A. and Stoller, E.W. 2003. Influence of diphenylether herbicide application rate and timing on common waterhemp (Amaranthus rudis) control in soybean (Glycine max). Weed Technology 17: 14–20.
Hobbs, P.R., Sayre, K. and Gupta, R. 2008. The role of conservation agriculture in sustainable agriculture. Philosophical Transactions of The Royal Society 363(1491): 543–555.
Khurshid, K., Iqbal, M., Arif, M.S. and Nawaz, A. 2006. Effect of tillage and mulch on soil physical properties and growth of maize. International Journal of Agriculture and Biology 8: 593-596.
Klopfenstein, T.J., Erickson, G.E. and Berger, L.L. 2013. Maize is a critically important source of food, feed, energy and forage in the USA. Field Crops Research 153: 5-11.
Riemens, M.M., Duec, T. and Kempenaar, C. 2008. Predicting sub-lethal effects of herbicides on terrestrial non-crop plant species in the field from greenhouse data. Environmental Pollution 155: 141-149.
Rusu, T., Gus, P., Bogdan, I., Moraru, P., Pop, A., Clapa, D. and Pop, L. 2009. Soil tillage conservation and its effect on erosion control, water management and carbon sequestration. Geophysical Research Abstracts 11: 1481.
Sarani, M., Oveisi, M., Rahimian Mashhadi, H. and Alizadeh, H. 2016. Modelling interactive effects of herbicide application timing and dose for the control of Bromus japonicus in wheat in an arid environment. Weed Research 56: 50-58. https://doi.org/10.1111/wre.12182.
Shrestha, A., Knezevic, S.Z., Roy, R.C., Ball-Coelho, B.R. and Swanton, C.J. 2002. Effect of tillage, cover crop and crop rotation on the composition of weed flora in a sandy soil. Weed Research 42 (1): 76-87.
Simić, M., Dragičević, V., Mladenović Drinić, S., Vukadinović, J., Kresović, B., Tabaković, M. and Brankov, M. 2020. The contribution of soil tillage and nitrogen rate to the quality of maize grain. Agronomy 10(7): 1-14.
Wasaya, A., Tahir, M., Tanveer, A. and Yaseen, M. 2012. Response of maize to tillage and nitrogen management. Journal of Animal and Plant Sciences 22(2): 452-456.
Zibilske, L.M., Bradford J.M. and Smart J.R. 2012. Conservation tillage induced changes in organic carbon, total nitrogen, and available phosphorus in a semi-arid alkaline subtropical soil. Soil Tillage Research 66(2): 153-163
