ارائه الگوی عملکرد زیست محیطی، اجتماعی، حاکمیتی و نوآوری شرکتی با تاکید برنقش تحول دیجیتال در ارتقای گزارشگری پایداری شرکت‌ها

الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

سید صمد حسینی قرجه قیائی ¹ , غلامرضا فرساد امان الهی ² , سهیلا محمدیون ³ , فرهاد حنیفی ⁴

1 - گروه حسابداری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه حسابداری، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - گروه بازرگانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 10 الإثنين , صفر, 1447 تاريخ التأكيد : 17 الثلاثاء , ربيع الأول, 1447 تاريخ الإصدار : 14 السبت , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: عملکرد زیست محیطی, عملکرد اجتماعی, حاکمیتی, نوآوری شرکتی, تحول دیجیتال, پایداری شرکت,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر تلاشی برای ارائه الگوی عملکرد زیست محیطی، اجتماعی، حاکمیتی و نوآوری شرکتی با تاکید برنقش تحول دیجیتال در ارتقای گزارشگری پایداری شرکت‌ها است که در زمره تحقیقات کیفی می‌باشد و از لحاظ هدف کاربردی، از نظر نوع راهبرد؛ پژوهشی از نوع اکتشافی است و به لحاظ روش اجرای پژوهش، از روش گرانددتئوری (نظریه بنیادی) بهره می‏برد. جامعه آماری پژوهش 30 نفر مدیران و متخصصین و خبرگانی می‏باشد كه در زمینه  حسابداری، زیست محیطی و تحول دیجیتال، تخصص علمی و اجرایی دارند. روش نمونه گیری به صورت نظری است و انجام مصاحبه‏ها تا حد اشباع نظری ادامه یافت. یافته‏های پژوهش در بخش کیفی نشان می‏دهد، پس از غربالگری کد گذاری‏های اولیه مجموع 120 کد اولیه (کد باز) شناسایی شده است. جهت دسته بندی دقیق تر با مقایسه، کدهای مشابه در یک طبقه کنار هم قرار گرفته و دسته بندی اولیه ای از کدها به تعداد 61 کد استخراج گردید که در مرحله انتخابی در 5 مقوله اصلی دسته بندی شدند که در قالب یک مدل پارادیمی شامل شرایط علی، شرایط مداخله‏گر، شرایط زمینه‏ای و پیامدهای ارتقای گزارشگری پایداری شرکت‌ها قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که تحول دیجیتال به‌عنوان یک متغیر میانجی، زمینه‌ساز بهبود فرآیندهای جمع‌آوری، پردازش و افشای اطلاعات در حوزه‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی است و نوآوری شرکتی نیز نقش محرک در خلق ارزش‌های جدید برای ذینفعان ایفا می‌کند. در نهایت، مدل پارادایمی پژوهش نشان می‌دهد که ترکیب این پنج عامل، به ارتقای کیفیت گزارشگری پایداری در ابعاد شفافیت، قابلیت اتکا و پاسخگویی منجر می‌شود. این پژوهش پیشنهاد می‌کند که سازمان‌ها با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و تدوین سیاست‌های منسجم در حوزه‌های ESG و نوآوری، می‌توانند اثربخشی گزارش‌های پایداری خود را بهبود بخشند و پاسخگویی به ذینفعان را ارتقا دهند.

المصادر:

- آبگینه، مریم، قنبری، مهرداد و رحمانی، محمود (1402)، ارائه مدل عملکرد مالی بر اساس افشای اطلاعات زیست محیطی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ،دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 12(45)، 17-38.
- اشرف طالش، سیدهادی، فرساد امان‏الهی، غلامرضا، کیقبادی، امیررضا و لشگری، زهرا (1400)، تأثیر عملکرد زیست محیطی و مسئولیت اجتماعی بر ارزش بازار: نقش واسطه‌ای عُمر شرکت، دانش حسابداری مالی، 8(3)، 229-267.
- تحریری، آرش، افسای، اکرم (1400)، تاثیر افشای زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی بر تلاش حسابرس و کیفیت حسابرسی، دانش حسابداری، 12(3 (پیاپی 46) )، 69-88.
- رضائی، مسعود، نادری، فخرالدین و حسین زاده، مجید(1402)، ارزیابی برنامه‌های توسعه کشور در حوزه محیط زیست و ارائه راهبردهایی برای برنامه هفتم، مجلس و راهبرد، 30(115)، 335-374
- گرامی، آمنه، ذهبی، معصومه (1401)، ساختار سرمایه و عملکرد زیست محیطی، حاکمیتی و اجتماعی شرکت در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار. چشم انداز حسابداری و مدیریت، 5(75)، 52-63.
- فرح‏آبادی، مسعود، حیدرپور، فرزانه (1401)، تأثیر جهت‌گیری محیط‌زیست بر عملکرد مالی با تأکید بر اثرات مدیریت سبز تأمین‌کننده و سرمایه ارتباطی. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(1)، 67-90.‎
- حسن زاده، علی، یارمحمدی، زلیخا (1403)، تأثیر کیفیت حسابرسی بر رابطه بین افشای حاکمیتی، اجتماعی، زیست‌ محیطی (ESG) و سیاست سود سهام پرداختی. حسابداری و بودجه‌ریزی بخش عمومی، 5(1)، 90-110.
- حسینی، دهقان، نوروزی، فیض الله. (1402). سازگاری نگرش به مسئولیت اجتماعی با اهداف توسعه پایدار شرکت در صنعت نفت. مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 15(60)، 85-100.‎
- سعیدی، فتحی، ‌سروش، محمدپور‌خبازی. (1404). ارائه الگوى توسعه اجتماعی از دید شهروندان شهرستان تنکابن با رویکرد تحلیل مضمون. مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 66(17)، 124-138.
- مظاهری تهرانی، مینا، الوانی، سیدمهدی، واعظی، رضا، زاهدی، شمس السادات و قربانی زاده, وجه الله(1401)، الگوی مدیریت سبز برای سازمان های دولتی ایران. فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، 17 (68)، 1-43.
- مسعودی، احسان، شاهین، آرش (1400)، روابط ساختاري بین گرایش به کارآفرینی سبز و نوآوري سبز با نقش میانجی یادگیري زنجیره تأمین در شرکت هاي کوچک و متوسط، توسعه کارآفرینی،14(3)، 539-521.

منابع انگلیسی:
- Ahmed, R. R., Akbar, W., Aijaz, M., Channar, Z. A., Ahmed, F., & Parmar, V. (2023). The role of green innovation on environmental and organizational performance: Moderation of human resource practices and management commitment. Heliyon, 9(1)
- Ahmad, J., Al Mamun, A., Masukujjaman, M., Makhbul, Z. K. M., & Ali, K. A. M. (2023). Modeling the workplace pro-environmental behavior through green human resource management and organizational culture: Evidence from an emerging economy. Heliyon.
- Al-Swidi, A. K., Gelaidan, H. M., & Saleh, R. M. (2021). The joint impact of green human resource management, leadership and organizational culture on employees’ green behaviour and organisational environmental performance. Journal of Cleaner Production, 316, 128112.
- Anwar, N., Mahmood, N. H. N., Yusliza, M. Y., Ramayah, T., Faezah, J. N., & Khalid, W. (2020). Green Human Resource Management for organisational citizenship behaviour towards the environment and environmental performance on a university campus. Journal of cleaner production, 256, 120401.
- Amrutha, V. N., & Geetha, S. N. (2021). Linking organizational green training and voluntary workplace green behavior: Mediating role of green supporting climate and employees’ green satisfaction. Journal of Cleaner Production, 290, 125876.
- Al‐Ghazali, B. M., & Afsar, B. (2021). Retracted: Green human resource management and employees' green creativity: The roles of green behavioral intention and individual green values. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 28(1), 536-536.
- AlSuwaidi, M., Eid, R., & Agag, G. (2021). Understanding the link between CSR and employee green behaviour. Journal of Hospitality and Tourism Management, 46, 50-61.
- Cao, Y., Yan, B., & Teng, Y. (2023). Making bad things less bad? Impact of green human resource management on counterproductive work behaviors of grassroots employees: Evidence from the hospitality industry. Journal of Cleaner Production, 397, 136610.
- Cabral, C., & Jabbour, C. J. C. (2020). Understanding the human side of green hospitality management. International Journal of Hospitality Management, 88, 102389.
- Choudhary, V., & Saini, G. (2021). Effect of job satisfaction on moonlighting intentions: mediating effect of organizational commitment. European Research on Management and Business Economics, 27(1), 100137.
- Cheema, S., Afsar, B., & Javed, F. (2020). Employees' corporate social responsibility perceptions and organizational citizenship behaviors for the environment: The mediating roles of organizational identification and environmental orientation fit. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(1), 9-21.
- Chen, W., Xie, Y., & He, K. (2024). Environmental, social, and governance performance and corporate innovation novelty. International Journal of Innovation Studies, 8(2), 109-131.
- de Villiers, C., Dumay, J., Farneti, F., Jia, J., & Li, Z. (2024). Does mandating corporate social and environmental disclosure improve social and environmental performance? Broad-based evidence regarding the effectiveness of directive 2014/95/EU. The British Accounting Review, 56(6), 101437.
- Dicuonzo, G., Palmaccio, M., & Shini, M. (2024). ESG, governance variables and FinTech: an empirical analysis. Research in International Business and Finance, 69, 102205.
- Darvishmotevali, M., & Altinay, L. (2022). Green HRM, environmental awareness and green behaviors: The moderating role of servant leadership. Tourism Management, 88, 104401.
- Farrukh, M., Ansari, N., Raza, A., Wu, Y., & Wang, H. (2022). Fostering employee's pro-environmental behavior through green transformational leadership, green human resource management and environmental knowledge. Technological Forecasting and Social Change, 179, 121643.
- Fosu, E., Fosu, F., Akyina, N., & Asiedu, D. (2024). Do environmental CSR practices promote corporate social performance? The mediating role of green innovation and corporate image. Cleaner and Responsible Consumption, 12, 100155.
- Haldorai, K., Kim, W. G., & Garcia, R. F. (2022). Top management green commitment and green intellectual capital as enablers of hotel environmental performance: The mediating role of green human resource management. Tourism Management, 88, 104431.
- Kim, T. T., Kim, W. G., Majeed, S., & Haldorai, K. (2023). Does green human resource management lead to a green competitive advantage? A sequential mediation model with three mediators. International Journal of Hospitality Management, 111, 103486.
- Karatepe, O. M., Hsieh, H., & Aboramadan, M. (2022). The effects of green human resource management and perceived organizational support for the environment on green and non-green hotel employee outcomes. International Journal of Hospitality Management, 103, 103202.
- Mansour, M., Saleh, M. W., Marashdeh, Z., Marei, A., Alkhodary, D., Al-Nohood, S., & Lutfi, A. (2024). Eco-innovation and financial performance nexus: does company size matter?. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 10(1), 100244.
- Munawar, S., Yousaf, H. Q., Ahmed, M., & Rehman, S. (2022). Effects of green human resource management on green innovation through green human capital, environmental knowledge, and managerial environmental concern. Journal of Hospitality and Tourism Management, 52, 141-150.
- Nisar, Q. A., Haider, S., Ali, F., Jamshed, S., Ryu, K., & Gill, S. S. (2021). Green human resource management practices and environmental performance in Malaysian green hotels: The role of green intellectual capital and pro-environmental behavior. Journal of Cleaner Production, 311, 127504.
- Soana, M. G. (2024). Environmental strategies, environmental performance and board sustainability committees: Are financial and non-financial companies different? Research in International Business and Finance, 69, 102208.
- Sabokro, M., Masud, M. M., & Kayedian, A. (2021). The effect of green human resources management on corporate social responsibility, green psychological climate and employees’ green behavior. Journal of Cleaner Production, 313, 127963.
- Swain, R. B., Kambhampati, U., & Karimu, A. (2022). Regulation, governance and the role of the informal sector in influencing environmental quality. In The Informal Sector and the Environment (pp. 16-41). Routledge.
- Sabokro, M., Masud, M. M., & Kayedian, A. (2021). The effect of green human resources management on corporate social responsibility, green psychological climate and employees’ green behavior. Journal of Cleaner Production, 313, 127963.
- Tandon, A., Dhir, A., Madan, P., Srivastava, S., & Nicolau, J. L. (2023). Green and non-green outcomes of green human resource management (GHRM) in the tourism context. Tourism Management, 98, 104765.
- Tirno, R. R., Islam, N., & Happy, K. (2023). Green HRM and ecofriendly behavior of employees: Relevance of proecological climate and environmental knowledge. Heliyon, 9(4).
- Úbeda‐García, M., Marco‐Lajara, B., Zaragoza‐Sáez, P. C., Manresa‐Marhuenda, E., & Poveda‐Pareja, E. (2022). Green ambidexterity and environmental performance: The role of green human resources. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 29(1), 32-45.
- Zhao, H., & Zhou, Q. (2021). Socially responsible human resource management and hotel employee organizational citizenship behavior for the environment: A social cognitive perspective. International Journal of Hospitality Management, 95, 102749.
- Zhang, W., Zhang, W., & Daim, T. U. (2023). The voluntary green behavior in green technology innovation: The dual effects of green human resource management system and leader green traits. Journal of Business Research, 165, 114049.