فهم افکار سیاسی احمد کسروی در چهارچوب نظریه بحران پاسخ اسپریگنز

الموضوعات : political sociology

بیژن زاهدی ¹ , حمیدرضا حقیقت ² , علی رضا بیابان نورد سروستانی ³

1 - گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز ، ایران
2 - علوم سیاسی علوم انسانی آزاداسلامی شیراز ایران
3 - گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، فارس، ایران

تاريخ الإرسال : 28 الأربعاء , محرم, 1447 تاريخ التأكيد : 16 الإثنين , ربيع الأول, 1447 تاريخ الإصدار : 17 الثلاثاء , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: کسروی, ناسیونالیسم, علم گرائی, اقتدارگرائی, مشروطه خواهی, احمد فردید, جلال آل احمد, علی شریعتی, جواد طباطبائی ,

ملخص المقالة :

هدف این مقاله بررسی و کشف ریشه های اندیشه احمد کسروی تبریزی است و به این پرسش می پردازد که از نظر کسروی، ریشه اصلی مشکلات ایران در چیست و راه چاره چیست و به منظور پاسخ به این پرسش با استفاده از رهیافت «نظریه بحران پاسخ توماس اسپریگنز» این فرضیه را مطرح می سازیم که از نظر کسروی، ریشه اصلی همه مشکلات «نادانی ایرانیان» است و راه چاره را در ارائه مکتب نوینی برپایه خرد بشری می داند که موجب وحدت و یگانگی ایرانیان را فراهم آورد. کسروی اعتقاد داشت که مسائل ایران باید توسط متفکران ایرانی و به شیوه بومی حل شود و تقلید از اروپا را نمی پسندید ومعتقد بود که «بدآموزی های کهن و نو» موجب « نادانی ایرانیان» شده و باید به مقابله با آن برخاست. افکار کسروی در اندیشمندان پس از اومانند جلال آل احمد، علی شریعتی وبالاخره جواد طباطبائی امتداد داشته است هر چند آنها از بیان این تاثیر پذیری ابا داشته اند. فایده پژوهش حاضر این است که می توانیم درک کنیم چگونه ممکن است متفکران متاخر متاثر از متفکری باشند که در عمیق ترین مبانی با آنها اختلاف دارد. رویکرد مقاله حاضر فلسفی، نوع مقاله توصیفی و روش گردآوری اطلاعات مطالعه و بررسی مستقیم و بلاواسطه آثار شخص کسروی  است.

المصادر:

اسپریگنز، توماس (1370) فهم نظریه های سیاسی، برگردان فرهنگ رجایی، تهران : انتشارات آگه
اصیل، حجت الله (2536 ش) سیری در اندیشه سیاسی کسروی، امیر کبیر، تهران
آل احمد، جلال (1340) بررسی تاثیرات غربزدگی بر جامعه و فرهنگ ایران، تهران، رواق
جزایری، محمد علی (1390) کسروی و برخورد فرهنگی شرق با غرب، ایران نامه، سال هشتم، شماره 3
خرمشاد، محمد باقر، کلانتری مهجردی، علیرضا، صولتی، حسین (1397) گفتمان هویت ملی جریان ناسیونالیسم قبل و بعد از انقلاب اسلامی (با تطبیق اندیشه احمد کسروی و عرت الله سحابی) فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال نهم، شماره اول
خضرائی، محمد جواد (1400) خوانش عقلایی تاریخ اندیشه ایران، ذیل نظریه ایرانشهری مروری بر نظریه ایران شناسی سید جواد طباطبائی، اولین همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده، تهران
شریعتی، علی (1351) تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران، حسینیه ارشاد
کسروی ، احمد (1316) فیلسوف، پیمان، سال چهارم، شماره 13
کسروی، احمد (1313) پیمان، زبان فارسی، سال اول، شماره 14
کسروی، احمد (1313) مجله پیمان، سال یکم، شماره 11
کسروی، احمد (1313) مجله پیمان، سال یکم، شماره 12
کسروی، احمد (1314) راه رستگاری، پیمان، سال دوم، شماره 2
کسروی، احمد (1315) مردان خدا، پیمان، سال سوم، شماره 3
کسروی، احمد (1315) مردان خدا، پیمان، سال سوم، شماره 3
کسروی، احمد (1321) پرچم، ما به کار از راهش درآمده ایم، سال اول، شماره 70
کسروی، احمد (1321) پیمان، درباره آذربایجان، شماره 7
کسروی، احمد (1321) در پیرامون فلسفه، گفتارهای ماهنامه پیمان،
کسروی، احمد (1322) مجله پرچم، شماره یکم، نیمه یکم فروردین
کسروی، احمد (1322) ورجاند، تهران، انتشارات فرخی، چاپ اول
کسروی، احمد (1322) ورجاوند بنیاد، بخش دوم – درباره دین، چاپ یکم
کسروی، احمد (1323) بخوانید و داوری کنید، تهران ، چاپ یکم
کسروی، احمد (1324) امروزه چاره چیست؟ چاپ اول، تهران،چاپخانه اردیبهشت
کسروی، احمد (1324) در راه سیاست ، تهران، چاپ اول
کسروی، احمد (1355) زندگانی من ، تهران ، نشر و پخش کتاب.
کسروی، احمد (1356) کاروندی کسروی به کوشش یحیی ذکاء ، تهران، نشر شرکت سهامی کتاب های جیبی، چاپ دوم
کسروی، احمد (1378) در پرامون خرد. تهران، انتشارات فردوسی
کسروی، احمد( 1323 )کار و پیشه و پول به زبان عادی، چاپ نخست، تهران، انشارات چاپاک
یادگاری، سمانه، الهی منش محمد حسین، شیرخانی، علی (1395) بررسی تطبیقی آثار سیاسی – ادبی روشنفکران مشروطه با عصر پهلوی اول (مطالعه موردی کسروی . آخوند زاده) سومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی- برلین- آلمان