اسم ویژۀ انسان در زبان کردی و چند زبان دیگر
الموضوعات : Main Subject
1 - گروه زبانشناسی, دانشکده علوم انسانی ,دانشگاه سلیمانیه، سلیمانیه، عراق
الکلمات المفتاحية: نام, انسان, فرهنگ کردی ,
ملخص المقالة :
نامگذاری در میان انسانها، چه نام اشیاء و چه نام بچهها یکی از پیچیدهترین مسائلی است که در تاریخ سرنوشت جالب توجه و شگفت انگیزی دارد. با نظری به این مسأله در میان فرهنگ و ادبیات ملل، میبینیم که در نامگذاری، مسائل گوناگونی میتواند دخالت داشته باشند که فی المثل چرا اولین انسان را در معارف دینی، «آدم» مینامند؟ در میان کردها نامگذاری نیز از نظر ریشهشناسی، همان سرنوشت را دارد. گاه فرهنگی که بر فرهنگ کردی غالب میشود میتواند در این نامگذاری تأثیر بگذارد و گاه در میان خود کردها عواملی بر نامگذاریها تأثیر مینهد. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانهای صورت گرفته است، نتايج حاکی از این است که تاریخ نام انسان در میان کردها سه مرحلۀ قبل از اسلام، پس از اسلام تا جنگ اول جهانی و سرانجام از جنگ اول تا حال حاضر را داشته است. به علاوه در زبان کردی و برخی زبانهای دیگر، نامهایی که برای مذکر به کار میروند، معنای دلاوری و قدرت و پهلوانی و شجاعت دارند، اما نامهایی که برای مؤنث به کار میروند در معنای: زیبایی، پاکی، لطافت و نازکی را دارند.
زبان کردی:
- عبدالرحمان، حاجی مارف (1979). رێزمانی بەشی یەکەم (ناو). بغداد.
- وه¬هبی، توفیق (1929). ده¬ستووری زمانی کوردی. بغداد.
- سه¬عید سدقی کابان (1928). موخته¬سۀری سەرف و نەحوی کوردی. بغداد.
- محمد، معروف فتاح (1987). زمانهوانی، زانکۆی سەلاحەدین. نووری عەلی ئەمین (1960). ڕێزمانی کوردی. سلێمانی.
زبان عربی:
- ابراهیم الامرائی (1964). الاعالم العربیه. بغداد.
- تمام حسان (1974). منابع البحث فی الللغۀ. الدارالبیضاء.
- محمدحسن عبدالعزیز (1983). مدخل الی علم اللغۀ. قاهره.
زبان روسی:
- ا.گ.گفوروف (1971). دەربارەی زمانە ڕۆژهەڵاتییەکان. مسکو.
-ا.س. اخمانوف (1966). فەرهەنگی زاراوەی زمانەوانی. مسکو.
- ر.آ. بودگوف (1958). سەرەتایک لە زانست دەربارەی زمان. مسکو.
- و.و.وینوگردوف (1972). زمانی ڕووسی. مسکو.
- ب.ت. گولووین (1977). سەرەتایەک زمانەوای، مسکو.
- با.ا. کالونتاروف (1955). فەرهەنگی تاجیکی- روسی. مسکو.
- ض.اِ. کودخوف (1974). زمانهوانی گشتی. مسکو.
- و.اِ. نیکونوف (1974). زمان و کۆمەڵ. مسکو.
- یو.س. ماسلوف (1975). سەرەتایەکی زمانەوانی. مسکو.
- یو.س. سیتپانوف (1975). بناغەی زمانەوانی گشتی. مسکو.
- یو.س. سیتپانوف، (1970). ناوی مروڤ لەڕابردوو و ئێستا و داهاتوودا. مسکو.
