تاثیر اندیشه های جان لاک بر حقوق شهروندی در غرب معاصر
الموضوعات :
1 - هیات علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد
الکلمات المفتاحية: جان لاک, حقوق طبیعی, قرارداد اجتماعی, حقوق شهروندی, لیبرالیسم, اعلامیه استقلال ایالات متحده, اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه ,
ملخص المقالة :
اندیشه‌های لاک بر حقوق شهروندی در جوامع غربی، به تحلیل مفاهیم کلیدی در فلسفه او و نقش آن‌ها در شکل‌گیری نظام‌های حقوقی و سیاسی معاصر می‌پردازد. در ابتدا، به معرفی زندگی و زمانه جان لاک و زمینه‌های فکری او پرداخته می‌شود. سپس، مفاهیم اساسی در فلسفه لاک، از جمله حقوق طبیعی، مالکیت و قرارداد اجتماعی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. لاک بر این باور بود که انسان‌ها در وضعیت طبیعی، دارای حقوقی ذاتی مانند حیات، آزادی و مالکیت هستند و برای حفظ این حقوق، با یکدیگر قراردادی اجتماعی منعقد می‌کنند تا حکومتی مبتنی بر رضایت عمومی تشکیل دهند. در ادامه، تأثیر این مفاهیم بر اسناد مهم تاریخی مانند اعلامیه استقلال ایالات متحده و اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه تحلیل می‌شود. اندیشه‌های لاک، به‌ویژه تأکید او بر حقوق فردی و حکومت مبتنی بر رضایت، الهام‌بخش تدوین این اسناد بوده و به‌عنوان پایه‌های اساسی در نظام‌های دموکراتیک معاصر مورد استفاده قرار گرفته‌اند. همچنین، نقدها و چالش‌های مطرح‌شده در مورد نظریات لاک، از جمله تأکید بر مالکیت خصوصی و محدودیت‌های موجود در دیدگاه‌های او نسبت به زنان و اقلیت‌ها، مورد بررسی قرار می‌گیرد. این نقدها به درک بهتر از نقاط قوت و ضعف فلسفه لاک و تأثیر آن بر حقوق شهروندی کمک می‌کند. در نهایت، مقاله نتیجه‌گیری می‌کند که اندیشه‌های جان لاک، با تأکید بر حقوق طبیعی، آزادی‌های فردی و حکومت مبتنی بر رضایت، نقش مهمی در شکل‌گیری و توسعه حقوق شهروندی در غرب معاصر ایفا کرده‌اند و همچنان به‌عنوان مبانی اساسی در نظام‌های حقوقی و سیاسی دموکراتیک مورد توجه قرار می‌گیرند.
شریعت، فریبرز. (۱۳۸۴). بررسی مبانی لیبرالیستی حقوق بشر با تطبیق بر آرای جان لاک*. پژوهشنامه علوم سیاسی، ۱(۱)، ۷-۲۶.
پاتمن، کارول. (۱۳۸۳). قرارداد جنسی. ترجمه شهلا طهماسبی. تهران: نشر نی.
مک‌فرسون، سی. بی. (۱۳۸۰). نظریه مالکیت در حقوق طبیعی. ترجمه حسین بشیریه. تهران: نشر نی.
مرادی، سارا. (۱۴۰۰). حقوق محیط زیست و فلسفه‌های سیاسی مدرن: تطبیق با اصول لاک. انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی.
محمودی، ح. (۱۴۰۱). تأثیر اندیشه‌های لاک بر اسناد حقوق بشری سازمان ملل. انتشارات دانشگاه تهران.
Adams, C. (2002). The Role of Corporate Social Responsibility in Developing Economies. Journal of Business Ethics, 37(3), 305-320.
Bernard, J. (2017). Individual Rights and Social Responsibilities in Classical Philosophies. Stanford University Press.
Johnston, E. (2018). Modern Analyses of John Locke's Political Philosophy. Cambridge University Press.
Locke, J. (1689). Two Treatises of Government. Awnsham Churchill.
Marx, K. (1867). Das Kapital: Kritik der politischen Ökonomie. Verlag von Otto Meisner.
Mill, J. S. (1859). On Liberty. John W. Parker and Son.
Milton, J. (2020). Critiques of Locke's Philosophy: Property and Individual Freedom. Oxford University Press.
Nozick, R. (1974). Anarchy, State, and Utopia. Basic Books.
Pateman, C. (1988). The Sexual Contract. Stanford University Press.
Rawls, J. (1971). A Theory of Justice. Harvard University Press.
Rousseau, J. J. (1762). The Social Contract. Marc-Michel Rey.
Sandy, D. (2019). Economic Critiques of John Locke's Ideas. Cambridge University Press.
United Nations. (1948). Universal Declaration of Human Rights. Retrieved from [https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights](https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights)
Weber, M. (1922). Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology. University of California Press.
