تأثیر فرهنگ سازمانی سبز بر شهرت شرکت و عملکرد کسب و کار با نقش میانجی مدیریت منابع انسانی سبز
الموضوعات : پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار
1 - استاديار گروه مدیریت مالی و حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: مدیریت سبز, مدیریت منابع انسانی سبز, فرهنگ سازمانی سبز, شهرت شرکت, عملکرد کسب و کار,
ملخص المقالة :
تغییرات اقلیمی، آسیبهای صنایع به زیست بوم، افزایش انتشار گازهای گلخانهای و آلودگی آب و هوا باعث شده بکارگیری مدیریت سبز و توجه به مسائل زیست محیطی در جهان متلاطم امروز نه تنها به عنوان يك مزيت، بلكه به عنوان ضرورتي اجتنابناپذير براي شركتها و سازمانها به حساب آيد؛ لذا این پژوهش با هدف تبیین تأثیر فرهنگ سازمانی سبز بر شهرت شرکت و عملکرد کسب و کار با نقش میانجی مدیریت منابع انسانی سبز صورت پذیرفته است. روش پژوهش بر مبناي هدف كاربردي و بر مبناي اجرا توصيفي پيمايشي و جامعه آماری پژوهش شامل كاركنان و مديران شركت آرتا تجارت زرين بوده و نمونهای به حجم 145 نفر به شیوه نمونهگيري تصادفي سيستماتيك انتخاب شده است. براي جمعآوري اطلاعات از پرسشنامه فرهنگ سازمانی سبز هویون و همکاران (2023)، مدیریت منابع انسانی سبز پیووار سولج و همکاران (2023)، شهرت شرکت فائنی و همکاران (2025) و عملکرد مالی باه و همکاران (2020) و براي بررسي فرضيههاي پژوهش از مدلسازي معادلات ساختاري در نرم افزار اسمارتPLS استفاده شده و نتايج حاكي از آن است كه فرهنگ سازمانی سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز، شهرت شرکت و عملکرد کسب و کار تاثیر مثبت دارد و تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر شهرت شرکت و عملکرد کسب و کار نیز تایید گردید. همچنین مشخص شد فرهنگ سازمانی سبز بر شهرت شرکت و عملکرد کسب و کار با نقش میانجی مدیریت منابع انسانی سبز تأثیر دارد؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت در صورت نهادینه شدن فرهنگ سازمانی سبز و بکارگیری مدیریت منابع انسانی سبز ميتوان شهرت شرکت را بهبود بخشید و عملکرد کسب و کار را ارتقا داد.
1) استانستی، صدف، مهدي بیگی، نجمه (1400). تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر ارتقاء عملکرد محیطی بیمارستان‌ها؛ نقش میانجی فرهنگ سازمانی سبز. پژوهش هاي مدیریت عمومی، 14(53)، 140-115.
2) افراسیابی، هادي، بهشتی فر، ملیکه، ضیاالدینی، محمد (1401). طراحی الگوي بلوغ مدیریت منابع انسانی سبز در مناطق درجه یک شرکت ملی پخش فراورده هاي نفتی ایران. تعالی منابع انسانی، 3(1)، 60-44.
3) بابائی، یاور و فانی، مریم (1400). اثر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروندی زیست محیطی و رفتارهای حامی محیط زیست کارکنان هتل. مطالعات مدیریت گردشگری، 16(56)، 249-211.
4) بهشتی، احمد؛ فرهادی محلی، علی؛ طبری، مجتبی و معطوفی، علیرضا (1403). ارائه مدل اجرای خط‌مشی‌های مدیریت منابع انسانی سبز با تاکید بر رهبری معنوی در دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، مدیریت سبز، 4(4)، 38-18.
5) جامعی، رضا و نجفی، قاسم. (1398). بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و عملکرد مالی با تأکید بر خارج تحقیق و توسعه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری و منافع اجتماعی، 9(1), 81-100.
6) جمشیدی، علیرضا (1400). تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر عملکرد محیطی با توجه به رفتار سازگار با محیط زیست کارکنان و تعهد کارکنان مورد مطالعه: کارکنان هتل‌های شهر اصفهان، چهارمین دوره همایش ملی مدیریت حسابداری و مهندسی صنایع، جزیره کیش.
7) حسینی، سیدصمد؛ نیکخواه، یونس و کرمی، اژدر (1399). تأثیر توسعه سرمایه انسانی بر عملکرد مالی کسب و کارهای کوچک و متوسط از طریق عملکرد نوآوری و عملیاتی. جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 9(1)، 93-114.
8) دهقانی زاده، مرضیه. توکلی الله آبادی، مهناز (1403). نقش فرهنگ سازمانی سبز، استراتژی نوآوری سبز و مقررات محیط زیستی در پیش بینی عملکرد سبز و مزیت رقابتی از طریق نوآوری سبز، آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، 13(1)، پیاپی (35)، 58-37.
9) رادفر، محمدرضا و علیقلی، منصوره (1403). واكاوري تأثير فشار ذي¬نفعان و توليد سبز بر عملكرد مالي با نقش ميانجي شهرت شركت و عملكرد زيست محيطي در شركت¬هاي صنعت پتروشيمي بورس تهران، فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 15(61)، 39-21.
10) شرفی، لیدا، رضائی، روح اله، میرک زاده، علی، اصغر، کرمی دهکردی، اسماعیل (1398). طراحی مدل پایداری کسب و کارهای کوچک و متوسط کشاورزی در استان کرمانشاه، 12(2)، 24-11.
11) عارف منش، زهره. انصاری سامانی، حبیب و سعید زارعی الوندی (1399). بررسی تأثیر ترتیب ورود به بازار و جهت¬گیری¬های استراتژيک بر عملکرد مالی شرکت. نشريه علمی کاوش¬های مديريت بازرگانی، سال 12، شماره 23، بهار و تابستان 1399.
12) محبی، عاطفه؛ حمزوی، حسین و خادمی، عبدل (1402). تأثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر مسئولیت اجتماعی سازمان های آموزشی با نقش میانجی رفتار سبز کارکنان. مدیریت دانشگاهی، 2(2)، 122-97.
13) محمدرضائی، حجت الله، مداحیان، شیوا، پیوند، علیرضا، سلاجقه، سنجر (1402). طراحی الگوي مدیریت منابع انسانی سبز مبتنی بر فناوري اطلاعات (مطالعه موردي: سازمان‌هاي دولتی شهر کرمان)، فصلنامه مدیریت سبز، 3(2)، 58-36
14) محمدی، سارا. رحیمی، فرج الله و داستین، مهدیه (1404). تبیین تاثیر فرهنگ سازمانی سبز و اقدامات مدیریت منابع انسانی سبز بر عملکرد محیط زیستی کارکنان با نقش میانجی نوآوری سبز، محیط زیست و توسعه فرابخشی، 1404
15) مطیعی، محسن؛ خانی، امیرمحمد و بیرامی، ثریا (1400). تأثیر زنجیره تأمین سبز و مدیریت منابع انسانی سبز بر عملکرد زیست محیطی با نقش واسطه‌ای نوآوری سبز، 20(77)، 196-165.
16) نصراللهی، مهدی؛ فتحی، محمدرضا و نظری، حمید (1395). بررسی تاثیر مدیریت کیفیت جامع بر عملکرد مالی شرکت‌های شهرک صنعتی البرز استان قزوین: نقش میانجی قابلیت یادگیری سازمانی و نوآوری. بررسی‌های بازرگانی, 14(81), 43-62.
17) نجم روشن، سعید؛ نصراللهی، زهرا؛ طباطبایی نسب، سید محمد (1395). شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر حسن شهرت شرکت های لوازم خانگی. فصلنامه علمی-پژوهشی کاوش های مدیریت بازرگانی، 3(6)، 104-75.
18) Abbas, J., & Dogan, E. (2022). The impacts of organizational green culture and corporate social responsibility on employees’ responsible behaviour towards the society. Environmental Science and Pollution Research. doi:10.1007/s11356-022-20072-w.
19) Abbas, J. and Khan, S.M. (2022), "Green knowledge management and organizational green culture: an interaction for organizational green innovation and green performance", Journal of Knowledge Management, Vol. ahead-of-print No. ahead-ofprint. https://doi.org/10.1108/JKM-03-2022-0156.
20) Al-Swidi, A. K., Gelaidan, H. M., & Saleh, R. M. (2021). The joint impact of green human resource management, leadership and organizational culture on employees’ green behavior and organizational environmental performance. Journal of Cleaner Production, 316, 128112
21) Azhar, A., & Yang, K. (2021). Examining the influence of transformational leadership and green culture on pro-environmental behaviors: Empirical evidence from florida city governments. Review of Public Personnel Administration. doi:10.1177/ 0734371X211027347 0734371£211027347.
22) Barnett, M. L. Jermier, J. M. & Lafferty, B. A. (2006). Corporate reputation: The definitional landscape. Corporate Reputation Review, 9(1), 56-38.
23) Chaudhary, R. (2020). Green human resource management and employee green behavior: An empirical analysis. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(2), 630–641.
24) Cherian, J., Gaikar, V., Paul, R., & Pech, R. (2021). Corporate culture and its impact on employees’ attitude, performance, productivity, and behavior: An investigative analysis from selected organizations of the United Arab Emirates (UAE). Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 1–28. doi:10.3390/ joitmc7010045.
25) Faeni, D.P. Oktaviani, R.F. Riyadh, H.A. Faeni, R.P. Beshr, B.A.H (2025). Green Human Resource Management and Sustainable Practices on Corporate Reputation and Employee Well-being: A model for Indonesia’s F&B industry, Environmental Challenges 18 (2025) 101082
26) Gao, Y. (2017). “Business leaders’ personal values, organisational culture and market orientation”. Journal of Strategic Marketing, 25(1), 49-64.
27) Gümüş, M. Öksüz, B. (2009). Turizm İşletmelerinde Kurumsal İtibar Yönetimi, Ankara: Nobel Yayınları.
28) Hikam, A. Malavia Madani, R. Nurhidayah (2025). The effect of green organizational culture and green intellectual capital on green competitive advantage through green human resource management: Residential sector, International Journal of Innovative Research and Scientific Studies, 8(3) 2025, pages: 1008-1018
29) Khanal, G., Shrestha, R., Devkota, N., Sakhakarmy, M., Mahato, S., Paudel, U. R., ... & Khanal, C. K. (2023). An Investigation of Green Supply Chain Management Practices on Organizational Performance Using Multivariate Statistical Analysis. Supply Chain Analytics, 100034.
30) Marcus, A. A., & Fremeth, A. R. (2009). Green Management Matters Regardless. Academy of Management Perspectives, 23(3), 17–26. http://www.jstor.org/stable/27747523
31) Obijiaku, O. L. (2019). The impact of organisational culture on organisational performance in Nigerian banks. Dublin, National College of Ireland.
32) Roscoe, S. , Subramanian, N. , Charbel J. C. , Jabbour, C. J. C. , and Chong, T . , (2019) , Green human resource management and the enablers of green organizational culture: enhancing a firm's environmental performance for sustainable development, Bus Strat Env, pp. 1–13. wileyonlinelibrary .com/journal/bse.
33) Shahin, A. (2011). An investigation on the influence of total quality management on financial performance the Case of Boutan Industrial Corporation. International Journal of Business and Social Science, 2(15), 105-112.
34) Shamma, H. M. & Hassan, S. S. (2009). Customer and non-customer perspectives for examining corporate reputation. Journal of Product & Brand Management, 71(2), 356-337.
35) Sheikh, A.A. Shan, A. Hassan, N.M. Khan, S.N. AbdAlatti, A (2024). Impact of green human resource management practices on hotels environmental performance: A mediation and moderation analysis, Sustainable Futures 8 (2024) 100409
36) Shen, J., Benson, J., (2016). When CSR is a social norm: how socially responsible human resource management affects employee work behavior. J. Manag. 42, 1723–1746.
37) Stone, G. Joseph, M. & Blodgett, J. (2004). “Toward the creation of an eco-oriented corporate culture: a proposed model of internal and external antecedents leading to industrial firm eco-orientation”. Journal of Business and Industrial Marketing, 19(1), 68-84.
38) Tahir, R., Athar, M. R., & Afzal, A. (2020). The impact of greenwashing practices on green employee behaviour. Mediating Role of Employee Value Orientation and Green Psychological Climate. (No. 1). 7(1), Article 1 https://www.tandfonline.com/doi/full/ 10.1080/23311975.2020.1781996.
39) Wang, Z., Cai, S. A., Ren, S., & Singh, S. K. (2023). Green operational performance in a high-tech industry: Role of green HRM and green knowledge. Journal of Business Research, 160, 743-761.
40) Yuan, Y., Ren, S., Tang, G., Ji, H., Cooke, F. L., & Wang, Z. (2024). How green human resource management affects employee voluntary workplace green behaviour: An integrated model. Human Resource Management Journal, 34(1), 91-121.
