کارکرد زبان آرکائیک (کهن) و زبان عامیانه در شعر نظیری نیشابوری
الموضوعات :
1 - مدرس مدعو دانشگاه آزاد واحد کرج
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه ها: سبک هندی, نظیری نیشابوری, زبان آرکائیک, زبان عامیانه.,
ملخص المقالة :
نظیری نیشابوری، از شاعران مشهور سبک هندی است که با استفاده از ظرفیت های زبانی متنوع، تصویرهای شعری خلاقانه را در این سبک، پدید آورد. یکی از مهمترین جلوه های این تنوع، کاربرد هم زمان زبان کهن (آرکائیک) و زبان عامیانه در شعر است که سبب غنای کلام او شده و آن را به آئینه ای تمام نما، از تحولات اجتماعی و فرهنگی -زبانی عصر او بدل کرده است. آمیختگی و ترکیب زبان فاخر و کهن با واژگان عامیانه و گاه محاوره ای، سبب شده، شعر او هم برای خواص، جذاب باشد و هم برای عوام، قابل درک شود. زبان آرکائیک در قالب واژگان مهجور و ساختارهای نحوی سنتی و اصطلاحات کهن، بُعدی سنتی به شعر او می بخشد و زبان عامیانه از طریق واژگان روزمره و کنایات مردمی و اصطلاحات محاوره ای، صبغه مردمی و صمیمیت و پویایی را به شعر او القا می کند. مقاله حاضر با روش تحلیلی – توصیفی، به بررسی و تحلیل کارکرد زبان کهن (آرکائیک) و زبان عامیانه در شعر نظیری نیشابوری پرداخته است تا جلوه های این دو نوع زبان را در شعر او با ذکر نمونه هایی نشان داده و نقش و تأثیر آنها را در شکل گیری سبک ادبی او بیان کند.
پورنامداریان، تقی (1384)، در سایه آفتاب، تهران: سخن.
جمال زاده، محمد علی (1382)، فرهنگ لغات عامیانه، تهران : سخن.
حسن پور آلاشتی، حسین (1384)، طرز تازه، تهران: سخن.
خوئینی، عصمت (پاییز و زمستان 1395)، سال 6/ شماره 8/ فصلنلمه علوم ادبی، بررسی زبان در غزل نظیری نیشابوری، صص 83-105.
داد، سیما (1378)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
شفیعی کدکنی، محمد رضا (1386)، موسیقی شعر، تهران: آگه.
علی پور، مصطفی (1378)، ساختارزبان شعر امروز، تهران: فردوس.
فتوحی، محمود (1390)، سبک شناسی، تهران: سخن.
گلچین معانی، احمد (1369)، کاروان هند، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
میر صادقی (ذوالقدر)، میمنت (1376)، واژه نامة هنر شاعری، تهران: کتاب مهناز.
ناتل خانلری، پرویز(1347)، زبانشناسی و زبان فارسی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
نظیری نیشابوری، محمدحسین (1379)، دیوان نظیری نیشابوری، تصحیح محمدرضا طاهری، تهران: نگاه.
