تاثیر یافته های جرمشناسی واکنش اجتماعی بر حقوق کیفری ایران با نگاهی به آموزههای فقهی
الموضوعات :
1 - استادیار گروه حقوق، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: جرم شناسی, واکنش اجتماعی, حقوق کیفری, انحراف ثانویه, برچسب زنی,
ملخص المقالة :
تحقیق پیش رو با هدف بررسی تاثیر یافتههای جرمشناسی واکنش اجتماعی بر حقوق کیفری ایران، به بررسی نهادهایی میپردازد که ملهم از این یافتهها بوده و با فاصله گرفتن از حقوق کیفری کلاسیک، بر اصلاح و بازپروری بزهکاران و خارج ساختن جرایم کماهمیت از چرخۀ تعقیب کیفری به منظوراجتناب از برچسبزنی و حفظ مصالح فردی و اجتماعی استوار است. همچنین تحقیق حاضر با بررسی منابع فقهی، رد پای این یافتهها را، در آموزههای فقهی که قدمتی بسیار بیشتر از دانش جرمشناسی دارد جست و جو و آشکار میسازد. با توجه به ماهیت تحقیق که در زمرۀ تحقیقات نظری قرار دارد، در این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی است از روش کتابخانهای در خصوص جمعآوری اطلاعات بهره بردهایم.
منابع
قرآن کریم
نهج البلاغه
اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، تهران، بنیاد حقوقی میزان، جلد سوم، چاپ بیست و دوم، 1399.
اﻟﺤﺮاﻟﻌﺎﻣﻠﻲ، محمد.، وﺳﺎﺋﻞ اﻟﺸﻴﻌﻪاﻟﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ، ﺑﻴﺮوت: دراﺣﻴﺎءاﻟﺘﺮاث اﻟﻌﺮﺑﻲ،جلد 13، ﺑﻲﺗﺎ.
جزائری، سید نعمت الله ،قصص الأنبیاء (قصص قرآن)، ترجمه فاطمه مشایخ، تهران، انتشارات فرحان،جلد اول، 1381.
حاجی ده آبادی، محمدعلی، جامعه شناسی جنایی، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی، چاپ پنجم، 1397.
الحرانی، ابن شعبه، تحف العقول، بقم المشرفة، مؤسسة النشر الاسلامي (التابعه) لجماعة المدرسين ،1363.
حسن نژاد عمرانی، رضا، اصول و مبانیاحاکم بر قرار ترک تعقیبادر حقوق کیفریاایران، فصلنامه علمی حقوق و مطالعات نوین، دوره 5، شماره2، پیاپی 15، تابستان1403.
خالقی، علی، آیین دادرسی کیفری، تهران، نشر پژو هشکده حقوقی شهر دانش، جلد اول، چاپ چهل و ششم، 1401.
ربیعه، علیرضا،گذشت شاکی و آثار آن در حقوق کیفری ایران، دوفصلنامه تحقیقات حقوق قضایی، شماره 4، پاییز و زمستان 1400.
ساداتی، سید محمد مهدی و ساداتی، سید محمد جواد و محمدی کراچی، بابک، میانجیگری در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران، دو فصلنامه مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، سال چهاردهم، شماره چهل و یکم، بهار و تابستان 1399.
سایبانی، علیرضا و صادقی، مهران و صادقی، صادق و نظافت، جابر ، مبانی حقوقی و جرم شناختی نهاد تعلیق تعقیب در قانون جدید آیین دادرسی کیفری، نشریه مطالعات علوم سیاسی، حقوقی و فقه، دوره دوم، شماره1/4، زمستان1395.
ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻲ، محمد حسن.؛ اﻟﻤﻴﺰان ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻘﺮآن، قم اﻟﻤﻘﺪﺳﻪ، ﻣﻨﺸﻮرات ﺟﻤﺎﻋﺔاﻟﻤﺪرﺳﻴﻦ ﻓﻲ اﻟﺤﻮزة اﻟﻌﻠﻤﻴﺔ، جلد9، ﺑﻲﺗا.
طوسی، محمدبن حسن، الامالی،قم، ناشر دار الثقافة،1372.
غیور باغانی، سید علی و صابری، حسین، بررسی تطبیقی دو قاعده جب و عفو عمومی از منظر فقه و حقوق، نشریه فقه اصول، سال چهل و هفتم، شماره 100، بهار 1394.
كليني ، محمد بن يعقوب، اصول الکافی، البیروت، دارالتعارف للمطبوعات، المجلد 2، 1369.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و شادمان فر، محمدرضا و توجهی، عبدالعلی، اصلاح ذات البین و نظریه عدالت ترمیمی، پژوهش های حقوق تطبیقی، 1387، شماره 3(پیاپی58).
نجفی ابرندآبادی،علی حسین، تقریرات درس جامعه شناسی جنایی،تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1391.
نجفی توانا، علی، جرم شناسی، مشهد، انتشارات آوای حکمت، چاپ دوم، 1400.
ولد، جرج و برناد، توماس و اسنیپس، جفری، جرم شناسی نظری، ترجمه علی شجاعی، تهران، نشر سمت، چاپ پنجم، 1391.
هاشمیان، عطاالله و لرکجوری، عاطفه و محمودی، امیر رضا و قدرتی سیاهمزگی، طیبه، تعلیق اجرای مجازات در اصلاح مجرمان و بازدارندگی از جرم، نشریه حقوق و مطالعات سیاسی، شماره 14، تابستان 1403.