مطالعۀ تطبیقی شکر در صحیفۀ سجادیه و بوستان سعدی
الموضوعات : Persian Language & Literature
1 - دانشپژوه و دارندۀ مدال المپیاد ادبی
الکلمات المفتاحية: شکر, نعمت, احسان, امام سجاد (ع), سعدی, صحیفۀ سجادیه, گلستان.,
ملخص المقالة :
شکر به معنای سپاس داشتن و ثنای نیکو گفتن خدا و هر انسان نیکوکار در انواع و اقسام شکر، یکی از جلوههای زیبایی بندگی و اخلاقی است که نزد تمام ملل با عقاید گوناگون، ستوده است. در قرآن کریم و ادعیه و احادیث معصومین (ع) و آثار نظم و نثر فارسی، به این موضوع توجه ویژه شده است. در صحیفۀ سجادیه، در بستری دینی و عرفانی در چندین دعا ازجمله دعای 15 و دعای 23 و بهویژه دعای 37 (نیایش در اقرار به تقصیر از ادای شکر) موضوع شکر مطرح شده است. سعدی شیرازی نیز در بوستان و گلستان بهخصوص در باب هشتم بوستان (در شکر بر عافیت) بهطور ویژه به این موضوع پرداخته است. نگارنده در این نوشتار، پس از آشنایی با اندیشههای امام سجاد (ع) و شعر سعدی شیرازی در باب شکر، به مقایسه و تطبیق نظرات امام سجاد (ع) و سعدی پرداخته و وجوه تشابه و تفاوت و ابعاد و زوایای پرداختن به شکر را در این دو بستر معرفی و با تکیه بر مضامین معرفتی آنها بررسی کرده است. نتیجه اینکه اندیشههای سعدی برگرفته از آموزههای اسلامی است و مغایرتی با دیدگاه امام سجاد (ع) ندارد، ولی به برخی نکات عمیق مانند پاداش به سپاسگزاران و نیکوکاران، پذیرش اندک عبادت بندگان، آمرزش بندگان از روی لطف نه ازآنجهت که ایشان مستحقاند، برخی صفات الهی مانند عفو، افضال، احسان، فرصت دادن به بندگان خصوصاً گنهکاران، پاداش جاودان دادن به یک عمل کوتاه و دنیوی کمتر توجه کرده است.
