شناسایی واولویت بندی مولفه های کارآفرینی سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات در حکمرانی سازمان های عمومی ایران
الموضوعات :
سیدعلی محمودی کامکاران
1
,
رضا محمدکاظمی
2
,
سیدمجتبی سجادی
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه کارآفرینی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استاد، گروه کسب‌وکار جدید، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه کسب‌وکار جدید، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: کارآفرینی سازمانی , فناوری اطلاعات , حکمرانی سازمان های عمومی,
ملخص المقالة :
در دنیای امروز خدمات رسانی در سازمان های عمومی نسبت به گذشته دچار تغییرات اساسی گردیده است و امکان اداره امور با روش های سنتی وجود ندارد. بنابراین عدم توجه به کارآفرینی سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات پیامدهایی را در پی خواهد داشت از طرفی در نظر نگرفتن ابعاد کارآفرینی سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات و تلفیق این دو مفهوم با یکدیگر باعث مواجه شدن این سازمان ها با مسأله نحوه بهره برداری مناسب از فناوری اطلاعات شده است.از این رو پژوهش حاضر تدوین شده است تا به شناسایی و اولویت بندی ابعاد و مولفه های کارآفرینی سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات در حکمرانی سازمان های عمومی وبه دنبال آن ارائه راهکارهای اثر بخش و کارآمد بپردازد.پژوهش حاضر،پژوهشی آمیخته (کیفی و کمی) از نوع کاربردی است.جمع آوری داده ها در این پژوهش بر اساس روش کتابخانه ای و سپس از طریق مصاحبه و پرسشنامه روش سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. مشارکت کنندگان در مصاحبه 18 نفر بودند که همگی از خبرگان اجرایی و علمی در حوزه کارآفرینی، مدیریت و فناوری اطلاعات بودند که به صورت نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند.ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش، بررسی پژوهش ها و مقالات پیشین ،مصاحبه و پرسشنامه بود. مولفه های به دست آمده شامل 64 مضمون فرعی و 10 مضمون اصلی بود که به ترتیب اولویت عبارتنداز : توسعه کارآفرینی سازمانی در سازمان عمومی، بهبود رفتار کارآفرینانه کارکنان، توانمندسازی فناورانه کارکنان، دوسوتوانی فناوری اطلاعات، رهبری‌کارآفرینانه، حاکمیت‌فناوری‌اطلاعات، ساختار چابک سازمانی، توسعه آموزش و دانش فناورانه کارکنان، گرایش کارآفرینانه، استقرار فرهنگ کارآفرینانه.
1)آرین فر, مجتبی، رجبی فرجاد, حاجیه. (1401). بررسی تاثیر مکانیسم‌های فناوری اطلاعات بر چابکی سازمان با نقش دوسوتوانی فناوری اطلاعات (مطالعه موردی: کارکنان شرکت هلدینگ تدبیر). علوم و فنون مدیریت اطلاعات،8(2)،169-202
2)آریانا, ازاده , دانش فرد, کرم اله و گلرد, پروانه . (1403). نقش توانمندسازی دانشگاه کارآفرین بر ادراک دانشجویان از امکانات دانشگاه فنی و حرفه ای هرمزگان. فصلنامه علمی کارافن،21(2)،245- 265
3)بنازاده, افسانه , فاطمی, مهسا و رضائی مقدم, کورش . (1403). اکوسیستم کارآفرینی: ابعاد، مدل‌ها و عناصر سازنده. جغرافیا و روابط انسانی،7(1)، 638-657
4)بیک زاده, جعفر و مختاری, فائضه . (1403). ترسیم مدل ساختاری تاثیر تفکر کارآفرینانه و رفتار سازمانی مثبت‌گرا بر کارآمدی جمعی با نقش میانجی تمایل به همکاری (مورد مطالعه: دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان آذربایجان‌غربی). فصلنامه علمی کارافن،21(2)،267-296
5)بیگی نصرابادی, فاطمه و ملک زاده, غلامرضا . (1401). پیش‌ران‌ها و پیامدهای اینرسی سازمانی در سازمان‌های عمومی. پژوهش نامه مدیریت تحول15 (بهار و تابستان 1402), 1-39
6)پژوهان, ایوب , بهور, شهین و ملک پور, زینب . (1403). واکاوی تأثیرپذیری کارآفرینی سازمانی از سبک رهبری تحول آفرین با توجه به نقش میانجی یادگیری سازمانی. پژوهش های مدیریت عمومی17(63)،301-326
7)ثابت, سمیه , گودرزوند چگینی, مهرداد , رضایی کلیدبری, حمیدرضا و رضایی دیزگاه, مراد . (1400). تاثیر منتورینگ بر پیامدهای شغلی با میانجی گری مدیریت دانش و تعدیل گری ویژگی های زندگی نامه ای. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران.4(3).
8)چپردار، علی؛ ایرج¬پور، علیرضا؛ سیدصالحی، سیدعلیرضا؛ داوری، علی (1400). ارائه الگوی کارآفرینی سازمانی در بانکداری ایران مبتنی بر نظریه داده بنیاد. فصلنامه علمی مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، سال پنجم، شماره 20، زمستان 1400، صفحات 36-7.
9)رنجبر، امیرحسن ، سهرابی، روح‌الله و رهبر، امیرحسین . (1402). ارائة راهکارهای کارآفرینی سازمانی در شرکت گاز استانی و اولویت‌بندی آن‌ها با روش دلفی برخط. مجله علمی مدیریت فرهنگ سازمانی، 21(3) ، 291-306
10)سلیمانی، معین؛ فتاحی، عبدالکریم (1401). مدل¬سازي توسعه کارآفرینی سازمانی در سازمان¬هاي دولتی (مطالعه موردي: سازمان تأمین اجتماعی). نشریه پژوهش¬هاي مدیریت راهبردي28(86)،101-130
11)شایسته، بابک، احمدی، رضاو منصوری، عبدالامیر. (1403). بررسی رابطۀ مدیریت دانش و خودکارآمدی کارآفرینی با نقش میانجی رهبری کارآفرینانه. آموزش و مدیریت کارآفرینی،3(1) ،45-64
12)شهرام فر، شیوا ، عالم تبریز، اکبر ، زند حسامی، حسام و سخدری, کمال . (1401). طراحی و اعتبار سنجی مدل کارآفرینی استراتژیک در نهادهای عمومی با رویکرد آمیخته. مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، 12(48)، 250- 223
13)صفری، امید (1402). ارتباط بین یادگیری سازمانی و کارآفرینی سازمانی از طریق اشتیاق کاری در کارکنان اداره کل ورزش وجوانان فارس. نشریه پژوهش¬های کاربردی در علوم ورزشی و سلامت بهار 1402 - شماره 5 (13 صفحه - از 51 تا 63).
14)صادقی، مینا (1400). امکانسنجی پیاده سازی کارآفرینی سازمانی در اداره پست، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه مدیریت بازرگانی-کارآفرینی ، دانشکده مدیریت، موسسه آموزش عالی الکترونیکی - مجازی مهر البرز.
15)طهماسبی لیمونی، صفیه . (1401). تحلیل عاملی قابلیت‌های نوآوری فناورانه بر پایه مدیریت دانش فردی پژوهش موردی:کتابخانه‌های عمومی کشور. پژوهش های کتابخانه های دیجیتالی و هوشمند،9(2), 1-16
16)عباسی, حمیدرضا , حسینی نیا, غلامحسین و داوری, علی (1400). نگاشت مفهومی رفتار کارآفرینانه کارکنان در سازمان های دولتی (رویکرد علم سنجی). پژوهشنامه مدیریت اجرایی،13(26)،193-220،
17)عرفانیان، لیدا، قدمی، محسن، سلیمانی، ندا، فرهنگی، علی اکبر، ابطحی، عطا الله.(1403) تدوین طرح تحول سازمان صدا و سیما با رویکرد حاکمیت فناوری اطلاعات و تاکید بر اخلاق و حقوق شهروندی. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۹ : ()-۲۱۰
18)فاطمی،سیدمنصور، شایسته پور،حمید. (1401). مروری بر نقش فناوری اطلاعات و رفتار مصرف کننده در صنعت بیمه. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری ،6(23)،263-274 .
19)محمدی, شراره , سلیمی, جمال و شیربگی, ناصر . (1403). ابعاد و مؤلفه های بهره‌وری پژوهشی. فصلنامه علمی کارافن ،21(2)،13- 35
20)مقصودی کناری، شهریار؛ قلی پور سوته، رحمت اله و عباسی، طیبه. (1403). شناسایی ریسک های منابع انسانی در کشور با تمرکز بر قانون مدیریت خدمات کشوری. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی, 16(3), 41-79.
21)مقدم, ندا , ضیاء, بابک و سجادی, سید مجتبی . (1401). طراحی الگوی شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بین‌الملل(مورد مطالعه: کسب‌وکارهای منتخب ایران). فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی،15(2)،363-380
22)نادری، نادر، و پورجمشیدی، حدیث. (1400). نقش شبکه های اجتماعی بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان. کاوش های مدیریت بازرگانی، 13(26 )، 291-309.
22)والافر, امیر , امینی, محمد تقی و غلامی, محمود . (1397). بررسی ارتباط هوشمندی رقابتی و چابکی سازمانی در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری. فصلنامه مدیریت نظامی ،18(70)،117-145
23)یزدیان، الهام( 1400) ، بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمان با میانجی گری کارافرینی سازمانی و سرمایه رابطه ای (مورد مطالعه : اداره امور مالیاتی منطقه غرب شهر تهران )،هشتمین کنفرانس بین المللی حسابداری، مدیریت و نوآوری در کسب و کار،تهران
24)Adiukwu, T. J., Amah, E. P., & Okocha, B.(2021) Entrepreneurial Leadership and Employee Innovative Behaviour: A Conceptual Review. Journal of Research in Business and Managemen,t9(8),4-13
25)Altaf, M. Hameed, W. Nadeem, S. and Arfan, S. (2019). Successful entrepreneurial process as contributor towards business performance in banking: moderating role of passion for inventing. South Asian Journal of Management Sciences, 13(1), 13-40.
26)Ayuri, D. P. & Nasution, Y. (2022). The Effect of Organizational Learning Capability and Inspirational Leadership to Individual Ambidexterity in Improving Team Performance in Public Sector Organizations. In 7th Sriwijaya Economics, Accounting, and Business Conference (SEABC 2021) (pp. 266-272). Atlantis Press.
27)Bajaba, S. M., Alajhar, N. A., & Bajaba, A. M. (2021). The bottom-up impact of proactive personality on employee job crafting: a serial mediation model. The Journal of Psychology, 155(6), 523–547
28)Borde, J., & Lendhare, G. (2020). The Study of Contribution of ICT (Information, Communication and Technology) Towards Human Resource Management with Special Reference to Manufacturing Industries. Studies in Indian Place Names, 40(27), 667-676.
29)Braun, V., Clarke, V. (2021). Thematic Analysis: A Practical Guide. SAGE Publications Ltd.
30)Bryman, Alan, Bell, Emma(2015), Business Research Methods, Oxford University Press,Business & Economics, 778 pages.
31)Chaudhuri,R&Chatterjee,Sh&Kamble,S&Gupta,Sh&Ndubisi,N&Belhadi,A.(2023) Corporate entrepreneurial leadership, resources, capabilities, and sustainable performance. Business Strategy and the Environment
. 32)Chen, L., Zou, S., Xu, H., & Chen, Y (2020), Entrepreneurial orientation in multinational corporations: Antecedents and effects. Management International Review, 60(1), 123-148
33)Chen, Z. (2023). Artificial Intelligence Virtual Trainer: Innovative Didactics Aimed at Personalized Training Needs. J Knowl Econ, 14,2007–2025.
34)Chen,Y,Yi Wang, Saggi Nevo, JoseBenitez-Amado, GangKou,(2015), IT capabilities and product Innovation performance: The roles of corporate entrepreneurship and competitive intensity, Information &Management 52(2015)643-657.
35)Cho, Y. H., & Lee, J. (2018). Entrepreneurial orientation, entrepreneurial education and performance.Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 12 (2), 124–134.
36)Coker, K. K., Flight, R. L., & Valle, K. N. (2017). Social entrepreneurship: the role of national leadership culture. Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship. 19(2), 125-139
37)D’Angelo,S;Cavallo, A; Ghezzi, A., & Di Lorenzo,F (2024). Understanding corporate entrepreneurship in the digital age: a review and research agenda.
38)Deng,S.,Xu,J.,&Han,Y.(2023).A proprietary component manufacturer’s global supply chaindesign:The impacts of tax and organizational structure. Omega,115, 102777.
39)Fuller, B., Bajaba, A., & Bajaba, S. (2022). Enhancing and extending the meta analytic comparison of newer genre leadership forms. Frontiers in Psychology, 13, 872568.
40)Funko,I., Vlacic, B. and Dabic, M. (2023). Corporate entrepreneurship in public sector: A systematic literature review and research agenda, Journal of Innovation & Knowledge, 8(2), 1-16.
41)Gocke, L., Hülsebusch, K. and Menter, M. (2022). The legitimacy of corporate entrepreneurship: a structured literature review. Management Review Quarterly volume 72, pages385–416.
42)Gregory, R.W., Kaganer, E., Henfridsson, O. and Ruch, T.J.(2018). IT Consumerization and The Transformation of IT Governance. Mis Quarterly, 42(4), 1225-1253
43)Gunawan,M.,Soetjipto,B.,&Sudhartio,L.(2023). How to link organizational resilience to transformational entrepreneurship behavior as theoretical framework gap A systematic literaturereview .F1000Research, 12.
44)Hsiao, E., & Huang, X. (2019). Strategies to Support Personal Knowledge Management Using a Wiki Site in Online Courses. Journal of Educators Online, 16(1), n1.
45)Huarng, K. H; & Yu, T. H. K (2021), Complexity theory of entrepreneur characteristics. International Entrepreneurship and Management Journal, 1-12.
46)Iqbal, A., Nazir, T., & Ahmad, M. S. (2022). Entrepreneurial leadership and employee innovative behavior: an examination through multiple theoretical lenses. European Journal of Innovation Management, 25(1), 173–190.
47)Ju, M. & Elliott, M.T. (2023). Antecedents of organizational ambidexterity: an empirical investigation of foreign ventures in an emerging market. Journal of Business&Industrial Marketing,39(2),350-365.
48)Kafetzopoulos, P., Psomas, E., & Katou, A. A. (2023). Promoting Strategic Flexibility and Business Performance through Organizational Ambidexterity. Sustainability, 15(17), 12997.
49)Kreiser,P.M.,Kuratko, D. F., Covin, J. G., Ireland, R. D., & Hornsby, J. S.(2021). Corporate entrepreneurship strategy: extending our knowledge boundaries through configuration theory. Small Business-Economics, 56, 739–758.
50)Kraus,S., Breier, M., Jones, P., & Hughes, M.(2019). Individual entrepreneurial orientation and intrapreneurship in the public sector. International Entrepreneurship and Management Journal,15(4), 1247-1268.
51)Maity, S.(2019).Identifying opportunities for artificial intelligence in the evolution of training and development practices. Journal of Management Development, 38(8), 651-663.
52)Makridis, A., & Hun Han.,j (2021) Future of work and employee empowerment and satisfaction: Evidence from a decade of technological change, Technological Forecasting and Social Change .090069 ;013
53)Malibari, M. A., & Bajaba, S. (2022). Entrepreneurial leadership and employees’ innovative behavior: A sequential mediation analysis of innovation climate and employees’ intellectual agility. Journal of Innovation & Knowledge, 7(4),100255.
54)Marchiori, D. M., Rodrigues, R. G., Mainardes, E. W.And Popadiuk, S(2023). The role of IT capabilities, IT reconfiguration capability and innovativeness on organizational performance: evidence from the Brazilian public sector. Revista De Administração Pública, 57(2), 1-31.
55)Martinez Climent,C.; Rodriguez Garcia, M., & Zeng, J.(2019).Ambidextrous leadership, social entrepreneurial orientation, and operational performance. Sustainability, 11(3), 890.
56)Miao, Q., Eva, N., Newman, A., & Cooper, B. (2019). CEO entrepreneurial leadership and performance outcomes of top management teams in entrepreneurial ventures: The mediating effects of psychological safety. Journal of Small Business Management, 57(3), 1119-1135.
57)Moghaddas, S. Z., Tajafari, M., & Nowkarizi, M (2020), Organizational empowerment: A vital step toward intrapreneurship. Journal of Librarianship and Information Science, 52(2), 529-540 .
58)Moraes, G., Spers, E., Mendes,L. and Silva, H. (2023), Corporate entrepreneurship at the university: the influence of managerial support, autonomy and reward on the innovative behavior of university professors. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 15(2), 404-424.
59)Oyewole, A. T., Okoye, C. C., Ofodile, O. C., Odeyemi, O., Adeoye, O. B., Addy, W. A., &Ololade, Y. J. (2024). Human resource management strategies for safety and risk mitigation in the oil and gas industry: a review. International Journal of Management & Entrepreneurship Research, 6(3), 623-633
60)Pandey, J., Gupta, M. and Hassan, Y. (2021), "Intrapreneurship to engage employees: role of psychological capital", Management Decision, Vol. 59 No. 6, pp. 1525-1545.
61)Piecuch, T., & Szczygieł, E (2021), The issue of intrapreneurship development in corporations. Journal of International Studies, 14(3).
62)Pidduck, R. J., Clark, D. R., & Lumpkin, G. T. (2021). Entrepreneurial mindset: Dispositional beliefs, opportunity beliefs, and entrepreneurial behavior. Journal of Small Business Management, 61(1), 45–79.
63)Saunders, C.S.(2016). Governing the Fiduciary Relationship in Information Security Services. Decision Support Systems, 92, 57-67.
64)Siregar, S., & Rustamaji, E. (2017). Determining evaluated domain process through problem identification using COBIT 5 framework. Paper presented at the Cyber and IT Service Management (CITSM), 2017 5th International Conference on.
65)Soundarya, B. (2022). A study on training effectiveness and implementation of new skill development system of the automobile industry. International Journal of Research Publication and Reviews, 3(11), 1497-1500.
66)Sucharita, K., & Seethalakshmi, R. (2022). Artificial Intelligence In Training And Development For Employees With Reference To Selected It Companies. Journal of Positive School Psychology, 6(9), 2700-2715.
67)Tallon, P.P., Queiroz, M., Coltman, T. and Sharma, R.(2019). Information Technology and the Search for Organizational Agility: A Systematic Review with Future Research Possibilities. The Journal of Strategic Information Systems, 28(2), 218-237.
68)Tian, M., Deng, P., Zhang, Y., Salmador, M.P., (2018). How does culture influence innovation. A systematic literature review. Manag. Decis. 56, 1088e1107.
69)Tonelli, A. O., de Souza Bermejo, P. H., Dos Santos, P. A., Zuppo, L., & Zambalde, A. L. (2017). It governance in the public sector: a conceptual model.Information Systems Frontiers, 19(3), 593-610.
70)Turel, O., Liu, P. and Bart, C.(2019). Is Board IT Governance a Silver Bullet? A Capability Complementarity and Shaping View. International Journal of Accounting Information Systems, 33, 32-46.
71)Umrani, W. A., Tariq, B., Bodolica, V., Nawaz, A., & Pahi, M. H. (2023). Corporate entrepreneurship in banks: The role of technology self-efficacy and technology-based customer relationship management. Journal of General Management, 0(0).
72)Urbano, D., Turro, A., Wright, M.,Zahra,sh (2022) Corporate entrepreneurship: a systematic literature review and future research agenda. Small Bus Econ 59, 1541–1565.
73)Vincent, V. Z., & Zakkariya, K. A. (2021). Entrepreneurial Orientation and Startup Performance in Technology Business Incubation: Mediating Role of Absorptive Capacity. Journal of Small Business Strategy, 31(5), 100-116.
74)Vivona, R. (2023. The new era leadership for the public sector? Entrepreneurship, effectiveness, and democracy. Public Management Revie, 26(1),1-17
75)Williams, J. M. (2020). Discourse inertia and the governance of transboundary rivers in Asia. Earth System Governance.
76)Wu, S.P.J., Straub, D.W. and Liang, T.P.(2015). How Information Technology Governance Mechanisms and Strategic Alignment Influence Organizational Performance. MIS Quarterly, 39(2), 497-518.
77)Yunis,M, Tarhini,A, Kassar,A(2018), The role of ICT and innovation in enhancing organizational performance:The catalysing effect of corporate entrepreneurship, Journal of Business Research ,88 , 344-356.
78)Yunita, T., Sasmoko, S., Bandur, A., & Alamsjah, F. (2023). Organizational ambidexterity: The role of technological capacity and dynamic capabilities in the face of environmental dynamism. Heliyon, 9.(4).
79)Zali, M.R., Niliaram, A., Rezaeian, A. Kordnaeij.A (2024) Exploring employee’s entrepreneurial behavior process. J Glob Entrepr Res 14, 2.
80)Zhen, J., Xie, Z. and Dong, K.(2021). Impact of IT Governance Mechanisms on Organizational Agility and the Role of Top Management Support and IT Ambidexterity. International Journal of Accounting Information Systems,40, 1-10.
81)Zhou, J., Bi, G., Liu, H., Fang, Y. & Hua, Z.(2018). Understanding employee competence,operational IS alignment, and organizational agility an ambidexterity perspective. Inform.Manage., 55(6), 695–708.
