ریشه شناسی چند واژۀ خویشاوندی در گویش لری بختیاری
الموضوعات :
1 - گروه ادبیات فارسی دانشکده ادبیات علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه
الکلمات المفتاحية: گویش بختیاری, "تاته", "کچی", "هالو", بوتی,
ملخص المقالة :
هدف این پژوهش، بررسی واژه‌های خویشاوندی "تاته، کچی، هالو، و بوتی" در گویش بختیاری است و اینکه کدامیک از این واژه‌ها ریشه در خانواده هندواروپایی و کدامیک ریشه در خانواده‌های غیر هندواروپایی دارند. روش کار در کنار ریشه‌شناسی هر واژه، هم بررسی واژه‌های مدنظر در همة خانواده‌های زبانی در ارتباط با زبانهای ایرانی و هم تطبیق آنان با گویش کردی است. سرانجام چنین برداشت شد که به احتمال بسیار واژه تاته، نام‌آوا و ریشه در خانواده هندواروپایی؛ واژه کچی ریشه در ترکی-مغولی از خانواده آلتایی؛ واژه هالو ریشه در زبان اکدی از خانواده سامی؛ و واژه بوتی احتمالاً ریشه در زبان ایرانی باستان داشته باشد.
اشمیت. رودیگر( 1383). راهنمای زبان¬های ایرانی، ج 2، تهران، انتشارات ققنوس
جهاندیده، عبدالغفور (1396)، فرهنگ بلوچی-فارسی، تهران، انتشارات معین
خلف تبریزی (برهان)، محمد حسین (1342): برهان قاطع، ج3، تهران، کتابفروشی ابن سینا
سرلک، رضا (1381): واژه نامه گویش بختیاری چهارلنگ، تهران، نشر آثار
علیرضایی، کرم (1377): فرهنگ واژگان لری و کردی و تطبیق برخی واژگان لری و کردی با زبانهای ایرانی باستان. تهران. انتشارات شیداسب
مددی، ظهراب (1392)، واژه نامه زبان بختیاری، اهواز، انتشارات آیات
معینی سام، بهزاد (1401): خاستگاه اقوام ایرانی، هندواروپاییان، ج 1، تهران، انتشارات آوای خاور
معینی سام، بهزاد؛ محمدی اوندی، سارا (1402): سرگذشت دگرگونی آواهای زبان فارسی، تهران، انتشارات آوای خاور
Anonby. Erik & Asadi Ashraf (2014): Bakhtiari Studies I: Phonology, Text, Lexicon. Sweden. Uppsala Universitet
_____________________(2018): Bakhtiari Studies II: Orthography. Sweden. Uppsala Universitet
Baily. H. W (1979): Dictionary of Khotan Saka. Cambridge. Cambridge University Press
Black. Geremy and George. Andrew (2000): A Concise Dictionary of Akkadian. Wiesbaden. Harrassowitz Verlag
Bomhard. Allan R (2015): A Comprehensive Introduction to Nostratic Comparative Linguistics, with Special Reference to Indo-European. New York. Charleston, SC.
Brown. Keith (2009): Concise Encyclopedia of languages of the World. London. Cambrudge University Press
Chyet. Michael. L (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmanji-Inglizi. New Haven and London. Yale University Press
David. Anne Boyle (2014): Descriptive Grammar of Pashto and its Dialects. Göttingen. De Gruyter Mouton
Doefer. Gerhard (1963): Turkische und Mongolische Elemente im Neupersischen. Wiesbaden. Franz Stiener Verlag GMBH.
Frye. Richard N (2008): The Period from the Arab Invasion to the Saljuqs. Vol 4. Cambridge. The Cambridge University Press
Garthwaite. Gene R. (2009): Khans ans Shas, a History of the Bachtiary Tribe in Iran. Londoan and New York. Cambridge University Press
Halloran. Jon Alan (2006): A Dictionary Guide to the Ancient Sumerian language. Los Angeles. Logogram Publishing
Herodotus. (1922): Histories. Vol I. Translated by Goldy. Massachusettes. Harvard University Press.
Hinz Walther and Koch Heidemarie (1987): Elamisches Wortherbuch. Berlin. Verlag von Dietrich Reimer
Hoftijzer. J and Jongeling (1995): Dictionary of the North-West Semitic Inscriptions. Leiden. New York. E, J. Brill
Lubotsky. A. (2007): Proto-Indo-European Etymology Dictionary. Moscow. Dnghu association publishing.
Lurimer. Major D. L. R (1921): The Phonology of the Bakhtiari, Badakhshani and Madaglashti Dialects of Modern Persian with Vocabulary. London. Royal Asiatic Society
Makki. El Rabih (2013): Decomposition of hamito-Semitic Roots into their Ultimate Primeval Components. Beirt-Lebanon. Bissan Publishers
Mallory. J. P & Adams. D. Q (1997): Encyclopedia of Indo-European Culture. London and Chicago. Fitzroy Dearborn Publishers
Mayrhofer Manfred (1956): Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altinischen. Heidelberg. Carl Winter Universitätverlag
Mayrhofer, M. (1992): Etymologisches wörterbuch des Altindoarischen. Band I. Heidelberg. Carl Winetr. Universitätsverlag.
Minorsky. V. (1945): The Tribes of Western Iran. The Journal of the Royal Anthropological of Great Britain and Ireland. Vol. 75. NO ½
Monier-Williams.M. (1999): A Sanskrit-english dictionary. Delhi. Motilal banarsidass publishers.
Morgenstierne. Georg (1938): Indo-Iranian Frontier Languages. Iranian Pamir Languges, Yidgha-Munji, Sanglechi-Ishkashmi and Wakhi. Oslo. H. Aschehoug and Co.
__________________(2003): A New Etymological Vocabulary of Pashto. Wiesbaden. Dr. Ludwig Reichert Verlag.
Pashtoon. Zeeya A (2009): Pashto-English Dictionary. United State of America. Dunwoody Press
Payne J. R. (2009): Iranian Lnguages. Edoted by Bernard Comri in the World’s Major Lnguages. London and New York. Routladge Taylor and Francis Group.
Pokorny. Julius (1930): Indo-Germanisches Etymologisches Wörterbuch. München. Francke Verlag Bern
Qazzaz. Shafiq (2000): The Sharezoor Kurdish-English Dictionary. Erbil. Aras press and Publisher
Rajki Andras (2006): Mongolian Etymological Dictionary. London
Reiner, Erica and Rowton (1995): The Assyrian Dictionary. Vol 6. Chicago. The Original Institute of the University of Chicago.
Rizgar. Baran (1993): Kurdish- English Dictionary. London. Peckham Hill Street
Sallaberger. Walter (2006): Sumerischer Zettelkasten. Leipzig-Münchner
Schmitt. Rudiger (2014): Wörterbuch der Altpersichen Konigsinschriften. Wiesbaden. Dr. Ludwid Reichert Verlag
_______________ (1989): Compendium Linguarum Irancarum. Wiesbaden. Dr. Ludwid Reichert Verlag
Soden. Wolfram Von (1965): Akkadisches Handwörterbuch. Band I. Wiesbaden. Otto Harrassowitz.
Starostin. A. V and Dybo. O. A (2018): An Etymological Dictionary of Altaic Languages. Lodon and New York. Brill
Turner. R. L (1973): Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages. London. Oxford University Press
Windfuhr. G. (2009): The Iranian Languages. New York. Routledge Taylor and Francis group.
