مدل ساختاری در تبیین رابطه بین سبک های دلبستگی و نشانگان وسواس فکری- عملی در دانش آموزان دختر مدارس تیزهوشان (فرزانگان) براساس نقش میانجی گر شفقت به خود

الموضوعات :

فرشته نجارپور ¹ , محمود شریفی اصفهانی ²

1 - کارشناسی ارشد مشاوره خانواده ،گروه مشاوره، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران. [e-mail]
2 - (نویسنده مسئول) دکترای تخصصی مشاوره خانواده، استادیار، گروه مشاوره، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران [e-mail] , tell: 09132172196

تاريخ الإرسال : 18 السبت , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , محرم, 1446 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , رجب, 1447

الکلمات المفتاحية: سبک های دلبستگی, شفقت به خود, نشانه های وسواس فکری-عملی,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: با توجه به اهمیت وسواس فکری-عملی و شیوع آن در بین دانش آموزان به لحاظ اینکه عملکرد تحصیلی، رفتاری و اجتماعی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل ساختاری در تبیین رابطه بین سبک های دلبستگی و نشانگان وسواس فکری-عملی در دختران نوجوان مدارس تیزهوشان(فرزانگان) با میانجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گری شفقت به خود صورت پذیرفت. روش پژوهش: این مطالعه از نوع همبستگی بوده که برای تجزیه تحلیل داده ها ازروش مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش ،شامل دانش آموزان دختر دوره اول و دوم متوسطه مدارس فرزانگان خمینی شهر ،در سال تحصیلی 1402-1401بود که از میان آنها به روش نمونه گیری در دسترس 220 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند.‌ جهت جمع‌آوری داده‌های‌ ‌پژوهش‌ ‌از‌ ‌سیاهه‌ ‌وسواس فکری-عملی مادزلی توسط هاجسون وراچمن (1977)، پرسشنامه 26سوالی شفقت به خود نف و همکاران (2003) و پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید (1990) استفاده شد. به منظور تجزیه تحلیل داده های توصیفی از نرم افزار SPSS 23‌استفاده شد. داده ها پس از توصیف اولیه و بررسی مفروضه‌ها با استفاده از نرم افزارAMOS26 ‌ به روش معادلات ساختاری مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد ضریب مسیرکل (مجموع ضرایب مسیر مستقیم و غیر مستقیم ) بین دلبستگی دوسوگرا با نشانگان وسواس فکری- عملی (001/0P= ،371/0β=) مثبت و ضریب مسیرکل بین دلبستگی ایمن با نشانگان وسواس فکری- عملی (001/0 P= ،398/0β=-) منفی و معنادار است. ضریب مسیر بین شفقت به خود و نشانگان وسواس فکری- عملی (001/0 P= ،429/0β=-) نیز منفی و معنادار بود. ضریب مسیر غیر مستقیم بین سبک دلبستگی دوسوگرا با نشانگان وسواس فکری- عملی (001/0 P= ،179/0= β) مثبت و ضریب مسیر غیر مستقیم بین سبک دلبستگی ایمن با نشانگان وسواس فکری- عملی (001/0 P= ،136/0β =-) منفی و معنادار است. نتیجه گیری: بنابراین نتایج براساس مدل پیشنهادی نشان داد شفقت به خود در رابطه سبک های دلبستگی ایمن و دوسوگرا با نشانگان وسواس فکری-عملی نقش میانجی معناداری دارد و با تاکید هر چه بیشتر بر شاخص های شفقت به خود می توان از شدت نشانه های وسواس فکری-عملی در دانش آموزان مدارس تیزهوشان کاست.

المصادر:

1- Ghafoori Asar T., Tajalli P., Ebrahimpoor M. Determining the relationship between life expectancy and self-regulation with academic performance mediated by students' academic vitality. Family and Health, 2021; 11(3): 48-59. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.23223065.1400.11.3.3.0
2- Dunne M.P., Sun J., Do N., Truc T.T., Loan K.X., Dixon J. The influence of educational pressure on the mental health of adolescents in East Asia: Methods and tools for research. Journal of Sciences, 2010; 61:109-122. https://www.researchgate.net
3- Fallahiyeh S, Fatehizadeh M, Abedi A, Diyarian M.M. The Effect of Intervention Based on Dweck’s Mind Set on Academic Expectations Stress among Gifted and Talented School Students. Journal of cognitive psychology (in Persian). 2020; 8(2):46-57. Available from: https://sid.ir/paper/400881/en.
4- Karimi J., Homayouni A., Homayouni F. The prediction of health anxiety based on experiential avoidance and anxiety sensitivity among non-clinical population. Journal of Research in Psychological Health, 2019; 12(4): 66-79.(text in persian) http://rph.khu.ac.ir/article-1-3305-en.html
5- Rohrs BR, Gangewere B, Kaplan AL, Chopra AM. Anxiety, obsessive-compulsive, and related disorders. Management of Sleep Disorders in Psychiatry. 2020 Oct 27:318. books.google.com
6- Segalàs C, Labad J, Salvat-Pujol N, Real E, Alonso P, Bertolín S, Jiménez-Murcia S, Soriano-Mas C, Monasterio C, Menchón JM, Soria V. Sleep disturbances in obsessive-compulsive disorder: influence of depression symptoms and trait anxiety. BMC psychiatry. 2021 Dec; 21:1-0.https://link.springer.com/article/10.1186/s12888-021-03038-z
7- Adams TG, Kelmendi B, Brake CA, Gruner P, Badour CL, Pittenger C. The role of stress in the pathogenesis and maintenance of obsessive-compulsive disorder. Chronic Stress. 2018 Feb; 2:2470547018758043. https://doi.org/10.1177/2470547018758043
8- Ameri N, Najafi M. Prediction of obsession and compulsion symptoms based on anxiety sensitivity, psychological distress and psychological flexibility in students. Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal (RRJ). 2021 Feb 10; 9(12):85-96. (In Persian) http://dorl.net/dor/20.1001.1.2383353.1399.9.12.13.8
9- Ameri N., Najafi M. The Mediating Role of Psychological Distress (stress, anxiety and depression) in the Relationship between Experiential Avoidance and Obsessive-Compulsive Symptoms. Journal of Psychological Studies, 2022; 17(4): 11-31. (In Persian) .doi: 10.22051/psy.2021.34131.2367
10- Nuckols CC, Nuckols CC. The diagnostic and statistical manual of mental disorders, (DSM-5). Philadelphia: American Psychiatric Association. 2013. http://www.cnuckols.com/
11- Najafi Fard T, Gholami M, Mohammadi Malek Abadi A. Obsessive Compulsive Disorder in Adolescents. J Except Educ 2018; 4 (153): 65-72. (In Persian). https://exceptionaleducation.ir/article-1-1414-en.html
12- Hazan C, Shaver PR. Attachment as an organizational framework for research on close relationships. Psychological inquiry. 1994 Jan 1; 5(1):1-22. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0501_1
13- Hazan C, Shaver P. Romantic love conceptualized as an attachment process. InInterpersonal development, 2017; 30: 283-296. Routledge. taylorfrancis.com
14- Hodny F, Prasko J, Ociskova M, Vanek J, Holubova M, Sollar T, Nesnidal V. Attachment in patients with an obsessive-compulsive disorder. Neuroendocrinology Letters. 2021 Jan 1; 22(5):283-91. researchgate.net
15- Johnson SM, Makinen JA, Millikin JW. Attachment injuries in couple relationships: A new perspective on impasses in couple's therapy. Journal of marital and family therapy. 2001 Apr; 27(2): 145-55. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.2001.tb01152.x
16- Ahadi B. Relationship between loneliness and self-esteem with students’ attachment styles. Journal of Psychological Studies, 2009•psychstudies.alzahra.ac.ir 2009 Mar 21; 5(1):95-112. (In Persian)
17- FitzGerald KM. Attachment and Reassurance Seeking in Obsessive-Compulsive Disorder, Doctoral dissertation, Swinburne University of Technology. 2018, researchbank.swinburne.edu.au
18- Pakoofteh A, Akhlaghi H. The relationship between attachment style, defense mechanisms and rumination with obsessive beliefs in women. Rooyesh 2018; 6 (4): 197-216. (In Persian) .URL: http://frooyesh.ir/article-1-326-en.html
19- Ahadi B., Azizinezhad F, Narimani M., Berahmand O.. Explaining the Role of Attachment styles and Defensive Mechanisms in Obsession--Compulsion Disorder. Internationa Jornal of Behavioral Sciences.2009; 2(4): 339-343.(in persian)
20- Falsafi SH, Asgari M, Kordestani D. Development of a structural model of obsessive-compulsive disorder based on early maladaptive schemas, attachment styles and defense mechanisms. Medical journal of Mashhad university of medical sciences. 2022 May 22; 65(2):579-92. (In Persian). https://doi.org/10.22038/mjms.2022.63844.3745.
21- Eichholz A, Schwartz C, Meule A, Heese J, Neumüller J, Voderholzer U. Self‐compassion and emotion regulation difficulties in obsessive–compulsive disorder. Clinical psychology & psychotherapy. 2020 Sep; 27(5):630-9. https://doi.org/10.1002/cpp.2451
22- Chase TE, Chasson GS, Hamilton CE, Wetterneck CT, Smith AH, Hart JM. The mediating role of emotion regulation difficulties in the relationship between self-compassion and OCD severity in a non-referred sample. Journal of Cognitive Psychotherapy. 2019 Apr 24; 33(2): 157-68, https://connect.springerpub.com/content/sgrjcp/33/2/157. Doi: 10.1891/0889-8391.33.2.157.
23- Gilbert P. Introducing compassion-focused therapy. Advances in Psychiatric Treatment. 2009; 15(3):199–208. doi:10.1192/apt.bp.107.005264
24- Ataei Nasab M, Safarzadeh S, Talebzadeh Shoushtari M. Academic Well-Being in Students with Physical-Motor Disabilities: Examining the Mediating Role of School Belonging, Self-Compassion, and Academic Self-Efficacy. International Journal of School Health. 2023 Oct 1; 10(4):189-96. (In Persian). https://doi.org/10.30476/intjsh.2023.99096.1316
25- Neff KD, Rude SS, Kirkpatrick KL. An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of research in personality. 2007 Aug 1; 41(4):908-16. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2006.08.002
26- Neff KD, Hsieh YP, Dejitterat K. Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. Self and identity. 2005 Jul 1; 4(3):263-87. https://doi.org/10.1080/13576500444000317
27- Robbins SB, Lauver K, Le H, Davis D, Langley R, Carlstrom A. Do psychosocial and study skill factors predict college outcomes? A meta-analysis. Psychological bulletin. 2004 Mar; 130(2): 261. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.130.2.261
28- Neff KD. The science of self-compassion. Compassion and wisdom in psychotherapy. 2012; 1: 79-92. Soundstrue-ha.s3.amazonaws.com
29- Hodgson RJ, Rachman S. Obsessional-compulsive complaints. Behaviour research and therapy. 1977 Jan 1; 15(5): 389-95. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
30- Hodny F, Prasko J, Ociskova M, Vanek J, Holubova M. Attachment in patients with an obsessive compulsive disorder. Neuro Endocrinology Letters. 2021 Sep; 42(5):283-291. PMID: 34506091. nel.edu
31- Collins NL. Revised adult attachment scale. Behavior therapy. 1996. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/t19162-000
32- Pak Daman S, "Investigating the relationship between attachment and sociability in adolescence," Journal of Psychological Sciences, 2005; 3(9): 25-47, (in Persian) Available: https://sid. ir/paper/443598/fa
33- Homan H. Knowing the scientific method in behavioral sciences. Tehran: Samit Publications. Sixth edition. 2014 (In Persian) https://samta.samt.ac.ir
34- Homan H. Structural equation modeling using Lisrel software. Tehran: Samit Publications. Third edition, 2013 (in Persian).https://samta.samt.ac.ir
35- Neff KD. The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and identity. 2003 Jul 1; 2(3): 223-50. https://doi.org/10.1080/15298860309027
36- Ghassemzadeh H, Mojtabai R, Khamseh A, Ebrahimkhani N, Issazadegan AA, Saif-Nobakht Z. Symptoms of obsessive-compulsive disorder in a sample of Iranian patients. International Journal of Social Psychiatry. 2002 Mar; 48(1): 20-8. https://doi.org/10.1177/002076402128783055. (In Persian)
37- Ling BE. Obsessive compulsive disorder research. Nova Publishers; 2005. books.google.com
38- Salkovskis PM. Obsessions, compulsions and intrusive cognitions. Measuring human problems: A practical guide. New York: John Wiley. 1990:119-142. books.google.com
39- Burns GL, Keortge SG, Formea GM, Sternberger LG. Revision of the Padua Inventory of obsessive compulsive disorder symptoms: Distinctions between worry, obsessions, and compulsions. Behaviour research and therapy. 1996 Feb 1; 34(2): 163-73. https://doi.org/10.1016/0005-7967(95)00035-6
40- Tabachnick BG, Fidell LS. Experimental designs using ANOVA. Belmont, CA: Thomson/Brooks/Cole; 2007 Dec 6. researchgate.net
41- Kline RB. Principles and practice of structural equation modeling, edition 4, Guilford press, New York & London; 2016. books.google.com
42- Meyers LS, Gamst G, Guarino AJ. Applied multivariate design and interpretation thousand oak; 2006