اثربخشی آموزش بسته شناختی رفتاری بر عزت نفس و اضطراب دانش¬آموزان دختر آسیب دیده از طلاق

الموضوعات :

لیلا ممهوری ¹ , پرویز شریفی درآمدی ² , محمد عسگری ³

1 - دانشجوی دکتری مشاوره ،گروه روانشناسی ،دانشگاه آزاد قم –واحد قم
2 - (نویسنده مسئول)، استاد تمام روان شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران [e-mail]
3 - دانشیار گروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران [e-mail]

تاريخ الإرسال : 17 الثلاثاء , شوال, 1446 تاريخ التأكيد : 15 الثلاثاء , ذو القعدة, 1446 تاريخ الإصدار : 18 الجمعة , ذو القعدة, 1446

الکلمات المفتاحية: آموزش بسته شناختی رفتاری, اضطراب, عزت نفس ,

ملخص المقالة :

مقدمه:‌ طلاق به عنوان يك مسئله اجتماعي كه در برگيرنده انحلال قانوني مي‌باشد، به لحاظ تأثيرات گسترده در روند رشد جمعيت و همچنين دگرگوني ساختار خانواده حائز اهميت به سزايي مي باشد، لذا، هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش بسته شناختی رفتاری بر عزت نفس و اضطراب دانش­آموزان دختر آسیب دیده از طلاق بود.

روش پژوهش:‌ روش پژوهش نيمه تجربي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر شاغل به تحصیل در مدارس متوسطه اول ساکن شهر کلاله آسیب دیده از طلاق که به روش نمونه گیری هدفمند 33 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (16 نفر در گروه آزمايش و 17 نفر در گروه كنترل) تقسیم ­شدند که در نهایت به گروه‌های 15 نفره تقلیل یافتند. بسته آموزشی شناختی-رفتاری محقق ساخته برای گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه­ای اجراء شد. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ، و پرسشنامه اضطراب بک و همکاران بود. تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل کواریانس با اندازه گیریهای مکرر و سطح معنی دار 05/0 <p  تجزیه و تحلیل آماری شدند.

یافته‌ها:‌ نتایج نشان داد، در متغیرهای عزت نفس و اضطراب اثر اصلی زمان و اثر متقابل زمان و گروه به لحاظ آماری معنادار بود. براساس اندازه اثر، در متغیر عزت نفس 42 درصد، و اضطراب 44 درصد از نمرات ناشی از اثربخشی بسته آموزشی شناختی رفتاری بر گروه آزمایش بود (05/0 < p).

نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت، درمان شناختی رفتاری منجر به بالا رفتن عزت نفس و کاهش سطح اضطراب شود.

المصادر:

1. Carswell KL., Impett EA. What fuels passion?An integrative review of competing theories of romantic passion. Social and Personality Psychology Compass. 2021; 15(8): 1-17. https://doi.org/10.1111/spc3.12629.
2. Adıgüzel T., Aşık G., Bulut MA., Kaya MH. Özel S. Teaching self-regulation through role modeling in K-12. Front. Educ. 8:1105466. 2023. doi: 10.3389/feduc.2023.1105466.
3. Vice-president. Report on Divorce and Marriage in the Country. Tehran: Presidential Office; 2025.
4. Moradi S., Akhani E. Comparison of psychological disorders among the children of divorce and their normal peers. Rooyesh. 2020; 8(11): 111-118. URL: http://frooyesh.ir/article-1-1273-fa.html.
5. Cassepp-Borges V., Gonzales JE., Frazier A. Love and Relationship Satisfaction as a Function of Romantic Relationship Stages. Trends in Psychol. 2023; 1(15): 12-18. https://doi.org/10.1007/s43076-023-00333-4.
6. Emmanuella U., Anozie-Sophia C., Precious O., Oti M. Hopelessness and emotional regulation as predictors of academic responsibility among Young Adults. Journal of Psychology and Allied Disciplines (JPAD). 2024; 15(2): 13-17. DOI: https://doi.org/10.3846/cs.2024.16223.
7. Buss DM. The evolution of love in humans. In R. J. Sternberg & K. Sternberg (Eds.), The new psychology of love (2nd ed., pp. 42–63). Cambridge University Press; 2019. https://doi.org/10.1017/9781108658225.004.
8. Sucahyo E., Kartono K., Mulyono M. Mathematical Understanding and Self Confidence of Elementary School with Realistic Mathematics Education Model. Journal of Primary Education. 201; 10(3): 308-322.‏ https://doi.org/10.23887/jipp.v7i1.58200.
9. Moneva J., Tribunalo SM. Students’ level of self-confidence and performance tasks. Asia Pacific Journal of Academic Research in Social Sciences. 2020; 5(1): 42-48.‏ doi: 10.1080/16506070802190262. PMID: 18608310.
10. Perets S., Davidovich N., Lewin E. Perceptions of leadership, self-confidence and leadership programs among teenage girls in Israel. Cogent Education. 2023; 10(1): 2195742. https://doi.org/10.1080/2331186X.2023.2195742.
11. Velasco V, Celata C, Griffin KW; Estensione LST group. Multiple Health Behavior Programs in School Settings: Strategies to Promote Transfer-of-Learning Through Life Skills Education. Front Public Health. 2021 Aug 24;9:716399. doi: 10.3389/fpubh.2021.716399.
12. Abbasi-Abarzgeh M., Sohrabi H., Borbour O. Comparison of perceived stress, depression, and anxiety in adolescent girls from divorced families and those who experienced parental death. Afagh Humanities. 2019; 27(3): 81-99. URL: http://intjmi.com/article-1-1198-en.html
13. Urao Y. School-based cognitive behavioural intervention programme for addressing anxiety in 10- to 11-year-olds using short classroom activities in Japan: a quasi-experimental study, BMC Psychiatry. 2022; 1(14): 1-17. DOI: 10.1186/s12888-022-04326-y
14. Krisnamurthi U. The Effectiveness of Online Group Cognitive and Behavioral Therapy on Self-Esteem and Forgiveness in Young Adult Women after Romantic Relationship Break Up. Dialogues in clinical neuroscience. 2021; 19(2): 203–208. DOI:10.2991/assehr.k.210423.005
15. Zapolski T, Whitener M, Khazvand S, Crichlow Q, Revilla R, Salgado EF, Aalsma M, Cyders M, Salyers M, Wu W. Implementation of a Brief Dialectical Behavioral Therapy Skills Group in High Schools for At-Risk Youth: Protocol for a Mixed Methods Study. JMIR Res Protoc. 2022 May 12;11(5):e32490. doi: 10.2196/32490.
16. Shafie-far Y., Besharat MA., Bahrami H. The effectiveness of cognitive-behavioral therapy in a group method on the quality of life, depression, anxiety, and stress of patients with chronic pain. Quarterly Journal of Applied Psychological Research. 2015; 1(6): 206-221. DOI: 10.22059/japr.2015.74847
17. Darnall BD, Roy A, Chen AL, Ziadni MS, Keane RT, You DS, Slater K, Poupore-King H, Mackey I, Kao MC, Cook KF, Lorig K, Zhang D, Hong J, Tian L, Mackey SC. Comparison of a Single-Session Pain Management Skills Intervention With a Single-Session Health Education Intervention and 8 Sessions of Cognitive Behavioral Therapy in Adults With Chronic Low Back Pain: A Randomized Clinical Trial. JAMA Netw Open. 2021 Aug 2;4(8):e2113401. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2021.13401.
18. Aslan Y. The Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) on Generalized Anxiety Disorder (GAD). author profiles for this publication at. 2020. https://www.researchgate.net/publication/338610510
19. Fernandez A., Dobson K., Kazantzis N. Cognitive therapy. In A. Wenzel (Ed.), Handbook of cognitive behavioral therapy: Overview and approaches (pp. 417–443). American Psychological Association. 2021; 417-443. https://doi.org/10.1037/0000218-014