واکاوی نقش آموزش در گذر از آسیب های رایج معماری و حرکت به سمت به آفرینی
الموضوعات : معمار شهر
ریحانه اکرامی
1
,
بهمن ادیب زاده
2
,
محمود رازجویان
3
,
محسن دولتی
4
1 -
2 - گروه آموزشی معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی تهران، ایران
3 - گروه آموزشی معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی تهران، ایران
4 - دانشکده معماری و شهرسازی،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج ، ایران
الکلمات المفتاحية: آموزش معماری, آسیبشناسی در معماری, به آفرینی, کیفیت در معماری,
ملخص المقالة :
آسیبهای فضای معماری در ایران پدیدهای مشهود است که مجامع مختلف به آن پرداختهاند. ظهور بیرویه برخی ناکاملی ها و عیوب پیش پاافتاده در ظاهر ساختمان نیز از همین جنس مینماید. آسیب شناسایی و درمان آن از ضروریات فضای علمی است. با توجه به اهمیت آموزش، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش آموزش معماری در رفع این آسیبها است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده که با رویکرد کیفی و بر اساس نظریهی زمینه‌ای انجام میگیرد. جامعه آماری آن اساتید و افراد دغدغه‌مند در حوزه آموزش و همچنین گروهی از افراد محصل در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در رشته معماری بودند که تعداد ۱۵ نفر از آنها به صورت هدفمند برای انجام مصاحبه عمیق برگزیده شدند. روایی یافته‌ها با روش تطبیق مشارکت‌کنندگان و بازبینی همکاران بررسی میشود. تجزیه و تحلیل دادهها بر اساس سه روش کدگذاری مورد استفاده در نظریه زمینه‌ای (کد گذاری باز، مقولهای و مفهومی) صورت میگیرد. یافته‌های پژوهش حاکی از وجود ۲۷ گزارهی مفهومی و ۴ گزاره مقوله ای: عدم توجه به جزئیات، غفلت از بازنگری، نادیده گرفتن مباحث تخصصی و انفصال از عمل و عدم توجه به یکپارچگی اشاره دارد. نتایج براساس یادداشتهای تحلیلی غفلت پایه را کوتاهی در امر پرورش دانسته و پرورش خصلت کمال طلبی و تمایل حرکت به سمت به آفرینی را منشی برگزیده برای گذر از آسیب برمیشمارد. تمایل انجام کار تمام و باکیفیت خود مانع برزرگی در ایجاد آسیب های رایج کالبدی است. انتطار میرود با برنامه عملی و جامع، آموزش معماری به سوی جبران آسیبها و ارتقای کیفیت پیش رود.
1) ابراهیم٬ جمشیدزاده، تهمینه فتح الهی(۱۳۹۰) آسیب شناسی نظام ساخت و ساز ساختمان در نظام مدیریت شهری٬ سازمان شهرداری های کشور، راه دان
2) آقاصفری٬ عارف و طلیعی٬ حسن (۱۳۹۱) آسیب شناسی نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران٬ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
3) اسلامی، سید غلامرضا؛ اسلامی، سید یحیی و نقدبیشی، رضا (۱۳۹۵)، تبیین راهکارهای اجرایی دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران با تأکید بر آسیبشناسی و ساماندهی کیفیت وضع موجود، نشریه معماری و شهرسازی ایران، شماره ۱۲، پاییز و زمستان
4) امیرپور پیرجل، حسین و دیگران( ۱۴۰۱ ) ، الگوی خط مشی گذاری در زمینه معماری با رویکرد تحلیلی به تیم ورک، پاییز ، دوفصلنامه معمار شهر، دوره: ۱ ، شماره:۳
5) بیطرف، سمیه؛ محسن کاملی و بهرام صالح صدق پور(۱۴۰۰)، نشریه علمی فناوری آموزش، جلد ۱۵ ، شماره۳ تابستان
6) ترابی٬ حسن ، لبیب زاده راضیه ، ذبیحی حسین (۱۴۰۳)، تبیین مدل آموزشی معماری مبتنی بر انسان درجایگاه استاد (نمونه موردی دانشجویان دانشگاه تهران جنوب)٬ فصلنامه رهپویه معماری و شهرسازی شماره ۱، دوره ۳
7) تفضلی، زهره (۱۳۹۴)، فهم معماری به‌مثابه رشته دانشگاهی مقتضیات و امکانها، فرض‌ها و پرسشها
8) غروی خوانساری، مریم (۱۴۰۰)، واکاوی ریشههای تحول و نقد دوره دوم آموزش معماری در دانشکده هنرهای زیبا، نشریه هنرهای زیبا ،معماری و شهرسازی دوره 26، شماره ۱، بهار
9) حجت، عیسی (۱۳۸۲)، آموزش معماری و بی‌ارزشی ارزش‌ها. نشریه هنرهای زیبا. شماره ۱۴، زمستان
10) حجت، عیسی (۱۳۹۴) سنت و بدعت در آموزش، انتشارات دانشگاه تهران
11) حسینی، الهه سادات، فلامکی، منصور، حجت، عیسی( ۱۳۹۸)، نقش تفکر خلاق و سبک‌های یادگیری در آموزش طراحی معماری اندیشه معماری، دوره ۳، شماره ۵، فروردین
12) حسینی٬ سید علی اکبر ، پورمند محمد رضا (۱۴۰۳) کاربست واقعیت گسترده در راستای بهبود آموزش فرآیند طراحی معماری در کارگاههای طراحی :یک مرور سیستماتیک ٬فصلنامه علمی-پژوهشی معماری و شهرسازی آرمان شهر شماره ۴۴
خلأ رهنما،حسین؛ فرحزا٬ نریمان (۱۴۰۲) مولفه‌ها و متغیرهای تأثیرگذار در یادگیری مشارکتی معماری - مرور و تحلیلی بر یافته‌ها و تعیین خلأها٬ دوفصلنامه اندیشه معماری٬ دوره 7، شماره 14، مهر 1402، صفحه 35-58
14) زرافشانی٬ محمدعلی ؛ ارسلان طهماسبی و بایزیدی قادر (۱۴۰۰)، بررسی آموزش معماری در دانشگاههای ایران درراستای حل بحران هویت معماری معاصر ایران، نشریه مطالعات هنر اسلامی شماره ۴۲، دوره ۱، شهریور
15) سید علی ،سیدیان، آزاده، خرم (۱۳۹۲) بررسی تاریخ آموزش آکادمیک معماری در ایران و باهاوس، همایش ملی معماری، فرهنگ و مدیریت شهری
16) سیف، علی‌اکبر (۱۳۹۴)، روانشناسی پرورشی نوین، چاپ هفتم. دوران
17) شریف٬ حمیدرضا(۱۳۹۰)، تفکر نقاد و ارزیابی ایدۀ طراحی معماری، صفه دوره ۲، شماره ۲۱
18) صداقتی عباس ، حجت عیسی (۱۳۹۸)، واکاوی برنامه درسی کارشناسی ارشد پیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته معماری و مقایسه میزان انطباق آنها بر مولفه های آموزش معماری، نشریه علمی فناوری آموزش شماره پیاپی۵۲ دوره ۴ ، مهر
19) طاقی، زهرا (۱۳۹۱) تأملی در تبعات رشد کمی در دوره کارشناسی معماری در دانشگاههای کشور، فصلنامه صفه، دوره ۱۷، شماره ۱
20) طوسی، حسین ، فرگل مسروری راد(۱۳۹۹)، تحلیل نقش توسعه کارگاه مصالح شناسی در کیفیت آموزش معماری، دوره ۲۵، شماره ۱،فروردین
21) عسگری علی (۱۴۰۲) ، آسیب شناسی برنامه آموزشی مقطع کارشناسی پیوسته مهندسی معماری از زاویه دید نیاز و اشتغال حرفه ای ، فصلنامه رهبری آموزشی کاربردی شماره ۳، دوره ۴
22) گردابی٬ بهراد (۱۴۰۳) ، سیری در معماری مدارس ایرانی اسلامی از گذشته تا امروز ، ششمین کنفرانس بین المللی عمران، معماری، شهرسازی با رویکرد توسعه زیرساخت های شهری
23) غریب‌پور، افرا و مارال٬ توتونچی مقدم، (۱۳۹۵)، ارزیابی برنامههای آموزش معماری دوره کارشناسی در ایران از منظر توجه به مؤلفههای فرهنگی، دو فصلنامه مطالعات معماری ایران، سال پنجم، شماره ۱۰، پاییز و زمستان
24) فرضیان، محمد و عاطفه کرباسی (۱۳۹۳)، «دستساخته‌ها ـ تجربه شخصی» یادگیری از راه ساختن در آموزش معماری نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، شماره ۱۹، پاییز ۳
25) منصور نژاد، محمد (۱۳۸۴)، مهندﺳﯽ ﮔﺬﺍﺭ ازنظر ﺑﻪ ﻋﻤﻞ (ﻓﺮﺁﯾﻨﺪ مطلوب ﮔﺬﺍﺭ ازنظر ﺑﻪ ﻋﻤﻞ)، توسعه مدیریت، شماره ۷۰
26) موسوی، م، اکبرزادا (۱۴۰۰). تعیین مولفه های کاربردی موثر بر ارتقا کار گروهی در آتلیه های معماری )مطالعه موردی: کلاسهای معماری دانشگاه مازندران٬ دوفصلنرمه اندیشه معماری، ۵(۹)، 262-252
27) کریمی٬ نادیا (۱۴۰۰)، تفکر طراحی در معماری؛ راهنمای جامع برای معماران، وبسایت کانون معماران
28) ندیمی، حمید (۱۳۷۷)، درآمدی بر مبحث انسجام در آموزش معماری، هنر نامه، فصلنامۀ دانشگاه هنر تهران، شمارۀ ۱
29) نقدبیشه٬رضا(۱۳۹۵)، فصلنامه هویت شهر، شماره ۲۶، تابستان
30) نوربرگ شولتس، كريستيان، معماری(۱۳۹۱)، حضور زمان و مکان ترجمه علیرضا سید احمدیان، انتشارات نیلوفر
31) بختیاری منش الهام (۱۴۰۰)٬ بررسی کاربرد روش های نظریه زمینه ای برای فهم وجوه موضوع طراحی، در آموزش معماری نمونه موردی: فهم فضای ایوان٬ مجله صفه، دوره: ۳۱ ، شماره: ۳
32) Boyer, Ernest L., and Lee D. Mitgang. (1996) Building Community: A New Future for Architecture Education and Practice: A Special Report. Princeton, NJ: Carnegie
Foundation for the Advancement of Teaching 33) Cuff, Dana, (1991), A review of: “Architecture: The Story of Practice”, MIT Press, Cambridge, MA
34) Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (1994): Learning Together and Alone Cooperative, Competitive, and Individualistic Learning (Fourth Edition): Edina, Minn.: Interaction Book Company
35) Voordt & Wegen, (2005), Architecture in use: an introduction to the programing, design and evaluation of buildings
36) Charles Nelson, 2nd edition (November 20, 2017), Managing Quality in Architecture: Integrating BIM, Risk and Design Process 2nd Edition, Routledge
37) Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000), Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3)
38) Gropius, W. (1938). The New Architecture and the Bauhaus. MIT press
39) MIT School of Architecture and Planning. (2023). About. Retrieved from #https://architecture.mit.edu/about# 40) Pevsner, N. (2009). An Outline of European Architecture. Thames & Hudson
41) Schon, D. A. (1983). The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. Basic Books
