مغلوب اما رو به توسعه تاملی بر ضمانت اجرا در حقوق بینالملل در عصر بشریت
الموضوعات : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفریاحسان محمدی 1 , محمد شریف 2 * , محمدرضا علی پور 3
1 - گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: بشریت, جامعه بین المللی, حقوق بین الملل متحول, ضمانت اجرا در حقوق بین الملل ,
ملخص المقالة :
ضمانت اجرا در حقوق بین الملل از مهم ترین و در عین حال پیچیده ترین و بحث برانگیزترین مسائل حقوق بین الملل است. پیچیدگی مفهوم ضمانت اجرا در حقوق بین الملل تا جایی است که هیچ تعریف واحدی از آن وجود ندارد. ورای آن، تعاریف و تعابیر از ضمانت اجرا در حقوق بین الملل نیز، از حیث مفهوم، کارکرد، دامنه و آثار، نزد علما، متفاوت و محل بحث بوده است. این امر موجب شده درک ضمانت اجرا در حقوق بین الملل و ماهیت آن هم پیچیده باشد. در این ارتباط، یکی از مهم ترین علل، عوامل و/یا زمینه ها، مفهوم بشریت و توسعه آن است که البته خود مفهومی همراه با بحث ها و مناقشه های جدی است آن هم در عصری متصف به عصر بشریت مغلوب اما رو به توسعه. عصری که در آن جامعه بین المللی هم ناظر بر جامعه بین المللی دولت ها یا دولت محور است هم جامعه بین المللی ارزش ها یا جامعه بین المللی بشر محور. مساله پس ماهیت ضمانت اجرا در حقوق بین الملل و چگونگی تغییر و/یا تحول در پرتو توسعه مفهوم بشریت است. پژوهش نظری، توصیفی-تحلیلی حاضر بر این ادعا است که در پرتو توسعه مفهوم بشریت، ضمانت اجرا(ها) در حقوق بین الملل ضمن فاصله گیری تدریجی از اوصاف جامعه بین المللی دولت محور، به سمت تنوع و فراگیری بیشتر رفته است.
الف) کتاب ها: 1. ابراهیمی، رقیه (1398). نقش قاضی بین المللی در انسانی شدن حقوق بین الملل. تهران: انتشارات شهر دانش.
2. بوسچک، رابرت بلدسو (1400). فرهنگ حقوق بین الملل. چاپ سوم. تهران: انتشارات گنج دانش.
3. تروپه، میشل (1386). فلسفه حقوق. ترجمه مرتضی کلانتریان. تهران: نشر آگه.
4. تسون، فرناندو (1394). فلسفه حقوق بین الملل. ترجمه محسن محبی. چاپ سوم. تهران: انتشارات شهر دانش.
5. حدادی، مهدی (1390). تحول در اجرای مسئولیت بین المللی دولت ها. تهران: نشر دادگستر.
6. شریف، محمد (1395). گذار از حقوق بین الملل به حقوق بشر. تهران: انتشارات شهر دانش.
7. شهبازی، آرامش (1394). حقوق بین الملل: دیالکتیک ارزش و واقعیت. چاپ دوم. تهران: انتشارات شهر دانش.
8. ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1402). حقوق بین الملل عمومی. چاپ هفتاد و هشتم. تهران: گنج دانش.
9. فتوحی، محمود (1393). آیین نگارش مقاله علمی-پژوهشی. چاپ یازدهم. ویراست سوم. تهران: سخن.
10. فلسفی، هدایت الله (1399). سیر عقل در منظومه حقوق بین الملل. چاپ دوم. ویراست دوم. تهران: فرهنگ نشر نو.
11. فلسفی، هدایت الله (1401). صلح جاویدان و حکومت قانون. چاپ سوم. ویراست دوم. تهران: فرهنگ نشر نو
12. موحد، محمد علی (1400). در هوای حق و عدالت: از حقوق طبیعی تا حقوق بشر. چاپ ششم. تهران: نشر کارنامه.
13. موسی زاده، رضا (1396). بایسته های حقوق بین الملل عمومی. چاپ بیست و هفتم. تهران: نشر میزان.
14. مونیک شمیلیه-ژانرو (1382). بشریت و حاکمیت: سیری در حقوق بین الملل. تهران: انتشارات آگاه.
15. والاس، ربه کا (1387). حقوق بین الملل. ترجمه محمد شریف. تهران: نش نی.
مقاله ها: 16. امین زاده، الهام و زهرا سادات شارق. روند انسانی شدن حقوق بین الملل دریاها در پرتو اصل منع اعاده: پرونده هیرسی جاما. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی. دوره 52. شماره 2.
17. بیگ زاده، ابراهیم و اسماعیل تاور (1398). مفهوم بشریت در آینه مکاتب حقوق بین الملل. مجله مطالعات حقوق تطبیقی. دوره 10. شماره 1.
18. پپن، اوژن (1372). بشریت و حقوق بین الملل. ترجمه ابراهیم بیگ زاده. مجله حقوقی. شماره 16 و 17.
19. راعی دهقی، هاجر. (1401). تاثیر حقوق بشر بر تحول ماهیت، ساختار و هنجارهای حقوق بین الملل. مجله پژوهش های حقوقی. دوره 21. شماره 52.
20. شایگان، فریده (1388). نقش محدودیت زمانی در تحول سیاست سانکسیون های غیرنظامی شورای امنیت. فصلنامه حقوق. دوره 39. شماره 1.
21. کدخدایی، عباسعلی و حسین رضازاده (1399). انسانی شدن حقوق محیط زیست در پرتو کرامت انسانی. فصلنامه پژوهش حقوق عمومی. دوره 21. شماره 66.
22. مافی، همایون (1394). تاملاتی در باب ضمانت اجرا از منظرحقوق بین الملل عمومی. پژوهشنامه حقوق تطبیقی. سال اول. شماره 2.
23. محمدی، احسان (1397). مفهوم حقوقی تنوع فرهنگی در اسناد و عملکرد ملل متحد و تاثیر آن بر صلح و امنیت بین المللی. پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق بین الملل عمومی. دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
سایر: 24. شریف، محمد (1403). گفت و گوی علمی اختصاصی
25. محبی، محسن (1400). گفتاری در باب مکاتب فلسفی حقوق بین الملل. درس گفتار کلاس نقد و بررسی مکاتب فلسفی در حقوق بین الملل عمومی. 29 اردیبهشت 1400.
26. نیاورانی، صابر (1400). گفتاری در باب تحقیق در متون و اسناد بین المللی. درس گفتار کلاس تحقیق در متون و اسناد بین المللی. 7 اردیبهشت 1400.
منابع انگلیسی: Books: 27. Borelli, Silvia and Federico Lenzerini (2012). Cultural Heritage, Cultural Rights, Cultural Diversity: New Developments in International Law. Boston. Martinus Nijhoff Publishers.
28. Brownlie, I. (1998). Principles of Public International Law. Clarendon Press. Oxford.
29. Currie, John (2008). Public International Law. Toronto: Irwin Law Inc.
30. Gaktung, John. (1987). Sanctions. New York.
31. Meron, Theodor (2006). The Humanization of International Law. Boston. Martinus Nijhoff Publishers.
32. Wild, P.S. (1934). Sanction and Treaty Enforcement. Cambridge: Harvard University Press.
Articles: 33. Coupland, Robin (2001). "Humanity: What is it and how does it influence international law?". IRRC. December. Vol. 83 No 844.
34. Peters, Anne (2009). "Humanity as A and (Omega) of Sovereignty". The European Journal of International Law Vol. 20 no. 3.
35. Atadjanov, Rustam (2022). "The Concept of Humanity in International Criminal Law". Central Asian Yearbook of International Law and International Relations.