اثربخشی ذهن¬آگاهی مبتنی بر شناخت¬درمانی بر ابعاد سلامت اجتماعی نوجوانان بدسرپرست
الموضوعات :
1 - (نویسنده مسئول)، کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، واحد نجف¬آباد،، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. elahezangian@gmail.com, Tell: 09121234567
الکلمات المفتاحية: بدسرپرستی, ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی, سلامت اجتماعی ,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: با توجه به شیوع گسترده پدیده بدسرپرستی و آسیب¬پذیری شدید کودکان و نوجوانان بدسرپرست در برابر مشکلات اجتماعی، شناسایی زودهنگام و به کارگیری مداخله¬های درمانی مناسب برای این افراد ضروری به نظر می¬رسد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی ذهن¬آگاهی مبتنی بر شناخت¬درمانی بر ابعاد سلامت اجتماعی نوجوانان بدسرپرست است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، نیمه¬آزمایشی با طرح پیش¬آزمون-پس¬آزمون و گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه آماری را در این پژوهش کلیه دانش¬آموزان بدسرپرست شهر اصفهان در سال 1400-1399 تشکیل دادند و روش نمونه¬گیری پژوهش به صورت غیرتصادفی هدفمند بود. به این صورت که از سه مرکز وابسته به بهزیستی به صورت در دسترس، تعداد 30 دانش آموز دختر بدسرپرست در مقطع متوسطه به صورت تصادفی انتخاب و از آن¬ها برای همکاری با پژوهشگر درخواست شد. سپس این دانش¬آموزان به صورت تصادفی در گروه¬های آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه¬گیری در این پژوهش پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز بود. پس از تکمیل پرسشنامه توسط هر دو گروه کنترل و آزمایش، شرکت¬کنندگان در گروه آزمایش، محتوای بسته آموزشی ذهن¬آگاهی مبتنی بر شناخت¬درمانی بر اساس پروتکل درمانی کابات زین را در طی 8 جلسه به صورت گروهی دریافت کردند. یافته¬ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که ذهن¬آگاهی مبتنی بر شناخت¬درمانی بر شکوفایی اجتماعی 57 درصد، همبستگی اجتماعی 41 درصد، انسجام اجتماعی 64 درصد، پذیرش اجتماعی 80 درصد و مشارکت اجتماعی 78 درصد، تاثیرگذار بوده است. نتیجه¬گیری: آموزش مهارت¬های ذهن¬آگاهی با تمرکز بر تکنیک¬های نگرش ذهن¬آگاهانه، فعالیت¬های ذهن¬آگاهانه، پرداختن به احساسات و هیجانات مشکل ساز و تمرینات تنفس می¬تواند به عنوان روشی موثر در جهت بهبود سلامت اجتماعی نوجوانان بدسرپرست مورد استفاده قرار گیرد.
Sijtsema JJ, Stolz EA, Bogaerts S. Unique Risk Factors of the Co-Occurrence Between Child Maltreatment and Intimate Partner Violence Perpetration. European Psychologist, 2020; 25: 122–133. https://psycnet.apa.org/doi/10.1027/1016-9040/a000396
2. Noble-Carr D, Moore T, McArthur M. Children’s experiences and needs in relation to domestic and family violence: Findings from a meta-synthesis. Child & Family Social Work, 2020; 25: 182–191. https://doi.org/10.1111/cfs.12645
3. Katz E, Nikupeteri A, Laitinen M. When Coercive Control Continues to Harm Children: Post-Separation Fathering, Stalking and Domestic Violence. Child Abuse Review, 2020; 29: 310–324. http://dx.doi.org/10.1002/car.2611
4. Van Niekerk L, Manderson L, Balabanova D. The application of social innovation in healthcare: a scoping review. Infectious Diseases of Poverty, 2021; 10 (26): 1-25. https://doi.org/10.1186/s40249-021-00794-8
5. Albert-Ballestar S, Garcia-Altes A. Measuring health inequalities: a systematic review of widely used indicators and topics. International Journal for Equity in Health, 2021; 20 (73): 1-15. https://doi.org/10.1186/s12939-021-01397-3
6. Soltan Tabar Shahabeddin M, Jahangir P, Niknam M. Predicting the Quality of Life Based on Conscientiousness with the Mediation of Adaptation in Orphan and Abandoned Adolescents in Tehran Province. Journal of Health Promotion Management, 2023; 12 (3): 28-39. http://dx.doi.org/10.22034/JHPM.12.3.28
7. Whitman A, De Lew N, Chappel A, Aysola V, Zuckerman R, Sommers B. Addressing Social Determinants of Health: Examples of Successful Evidence-Based Strategies and Current Federal Efforts. Office of Health Policy, 2022; 12: 1-30.
8. Greg Rhee T, Lee K, Schensul J. Black–White Disparities in Social and Behavioral Determinants of Health Index and Their Associations with Self-rated Health and Functional Limitations in Older Adults. Journals of Gerontology: Medical Sciences, 2021; 76 (4): 735-740. https://doi.org/10.1093/gerona/glaa264
9. Warmingham JM, Duprey EB, Handley ED, Rogosch FA, Cicchetti D. Patterns of childhood maltreatment predict emotion processing and regulation in emerging adulthood. Development and Psychopathology, 2022: 1–16. https://doi.org/10.1017/s0954579422000025
10. Vago DR, Gupta RS, Lazar SW. Measuring cognitive outcomes in mindfulness- based intervention research: a reflection on confounding factors and methodological limitations. Current Opinion in Psychology, 2019; 28: 143–150. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2018.12.015
11. Levit-Binnun N, Arbel K, Dorjee D. The Mindfulness Map: A Practical Classification Framework of Mindfulness Practices, Associated Intentions, and Experiential Understandings. Frontiers in Psychology, 2021; 12: 1-14. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.727857
12. Harp NR, Freeman JB, Neta M. Mindfulness-based stress reduction triggers a long-term shift toward more positive appraisals of emotional ambiguity. Journal of Experimental Psychology: General, 2022; 16 (5): 417-428. https://doi.org/10.1037/xge0001173
13. Davoudi Moghaddam M, Saiedmanesh M, Choobforoushzadeh A. Effectiveness of Mindful Self-Compassion (MSC) Therapy on Negative Emotions of Parentless or with Neglectful Parenting Adolescent Girls. Socialworkmag, 2020; 9 (3): 30-38. dor:20.1001.1.1735451.1399.9.3.4.1
14. Barghi Irani Z. The Effects of Mindfulness-based Stress Reduction (MBSR) on Fear of Negative Evaluation, Changing Attitude towards Life and Assertiveness in Neglected Adolescents. Journal of Child Mental Health, 2020; 7 (1): 15-31. http://dx.doi.org/10.29252/jcmh.7.1.3
15. Farnoush F, Khodadadi M, Nouhi Sh. Comparison of the Effectiveness of Virtual Reality Therapy and Mindfulness-acceptance Therapy on Social Self-efficacy and Social Anxiety Disorder Symptoms. Journal of Clinical Psychology, 2019; 11 (1): 13-25. https://doi.org/10.22075/jcp.2019.17390.1642
16. Maddock A, Blair C. How do mindfulness-based programmes improve anxiety, depression and psychological distress? A systematic review. Current Psychology, 2021; 14, 1–23. https://doi.org/10.1007/s12144-021-02082-y
17. Lam K, Seiden D. Effects of a brief mindfulness curriculum on self-reported executive functioning and emotion regulation in Hong Kong adolescents. Mindfulness, 2020; 11: 627–642. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s12671-019-01257-w
18. Modi S, Joshi U, Narayanakurup D. To what extent is mindfulness training effective in enhancing self-esteem, self-regulation and psychological well-being of school going early adolescents? J. Indian Assoc. Child Adolesc. Mental Health, 2018; 14: 89–108.
19. Viglas M, Perlman M. Effects of a Mindfulness-Based Program on Young Children’s Self-Regulation, Prosocial Behavior and Hyperactivity. Journal of Child and Family Studies, 2018; 27: 1150–1161. https://link.springer.com/article/10.1007/s10826-017-0971-6
