تبیین ماهیت اعتراضات مدنی از دیدگاه فقه و حقوق ایران
الموضوعات :محمدامین زکی 1 , سیدحسن عابدیان کلخوران 2 , نسرین کریمی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
2 - دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: اعتراضات مدنی, حکومت اسلامی, فقه و حقوق ایران ,
ملخص المقالة :
در جوامعی که انسان دارای حق و تکلیف می باشند هر وقت حقوق و آزادیهای انسانی سلب یا محدود شود حقوق شهروندی اقتضا می نماید که فرد نسبت به وضعیت موجود اعتراض نماید بنابراین لازم است این حق اثبات شده و حاکمیت نسبت به اینکه چگونه این اعتراضات مدنی محمل قانونی داشته باشد اقدام نماید بنابراین برآنیم در این نوشتار با اثبات وجود حق اعتراض و تجمع در فقه اسلامی ، حقوق ایران و اسناد بین المللی با روش کتابخانه ای و با استفاده از اسناد تاریخی و مطالعات حقوق عمومی وعلوم سیاسی معایب این نوع تجمعات را با تاکید بر افتراق بین اعتراض مدنی با نافرمانی مدنی را بیان نماییم و بر همین اساس پیشنهاد تدوین یک قانون جامع در خصوص تجمعات را داریم که هم اصل اعتراض به رسمیت شناخته شود و هم عیوب احتمالی مدنظر مخالفین تجمعات برطرف شود تا حق اعتراض شهروندان مخصوصا در اعتراض به تصمیمات مقامات اداری تضمین شود.و به بهانه سوء استفاده از تجمعات حق اعتراض نفی یا محدود نشود.به نظر می رسد تصویب و اجرای این قانون گامی بسیار مهم در توسعه حقوق شهروندی و نهادینه شدن حقوق شهروندان و همچنین گامی بزرگ در پاسخگو دانستن مقامات نظام می باشد.
اعمایی، حسن؛ رضایی، مصطفی (1398). امتناع حکمرانی حزبی؛ آسیب‌شناسی رابطة نظام حزبی و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامة علمی رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، 11(1)، 11-33.
پوربافرانی، حسن (1390). تحلیل جرم محاربه. مجلة مطالعات حقوقی معاصر، 3(4)، 49- 78.
پیروز، مجید (1397). حزب تراز اسلامی؛ بررسی کارنامه و عملکرد حزب جمهوری اسلامی (66-1357). فصلنامة گفتگو، (78)، 11- 33.
جلالی، علیرضا (1398). اعتراض وجدانی مأموران عمومی در نظام حقوقی ایتالیا. فصلنامة حقوق اداری، (21).
رحیمی، حسین (1378). نقش احزاب در توسعۀ سیاسی و امنیت ملی. فصلنامۀ مطالعات راهبردی، 2(4)، 127- 146.
عالمی، لیاقت علی (1386). افساد فی‌الارض از نظر مذاهب اسلامی). نشریة طلوع، (23)، تهران: مدرسة عالی امام خمینی، 115- 127.
محسنی، فرید (1389). تحولات مسئولیت کیفری شرکت‌ها از نظر تا عمل. دیدگاه‌های حقوق قضایی، (51 و 52)، 9 - 32.
