ارزیابی فضاهای خوابگاهی دانشجویان دختر با رویکرد ارتقای سطح آرامش و محرمیت (نمونه موردی: سکونتگاه دانشجویی دانشگاه شهر محلات)
الموضوعات :
1 - استادیار گروه معماری، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
الکلمات المفتاحية: آرامش, محرمیت, خوابگاه دانشجویی, امنیت ,
ملخص المقالة :
از عوامل مهم در خوابگاه دختران، اهمیت دادن به موضوع محرمیت می باشد، محرمیت در اقامتگاه دخترانه برای دانشجویان دختر بسیار حائز اهمیت است، زیرا وجود حریم به احساس آرامش آنها کمک میکند و بدین طریق دانشجویان میتوانند زمان خود را بدون هرگونه اضطراب و دلهره گذرانده و به بلوغ و صلح روانی دستیابند. مدنظر قرار دادن محرمیت به عنوان یک عامل مهم در جهت ارتقای آرامش برای استفاده کنندگان از فضا حائز اهمیت است، و به همین سبب هدف از مقاله حاضر نیز بررسی خوابگاه های دانشجویی با رویکرد ارتقا سطح آرامش و محرمیت میباشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی برپایه پیمایش بوده و ابزار مورد استفاده در آن ،پرسشنامه میباشد. جامعه آماری تحقیق دانشجویان شهر محلات و تعداد نمونه مورد مطالعه آن 300 نفر میباشد که به صورت هدفمند انتخاب شده است. براساس نتایج به دست آمده با توجه به نیاز دانشجویان به سلامت روانی، می توان شرایط مد نظر را با توجه به شاخصه ها در طراحی یک خوابگاه دخترانه با رویکرد ارتقا محرمیت و آرامش فراهم آورد. به عبارتی دیگر سلامت روانی میتواند با برقراری آرامش به دست آید. با توجه اینکه آرامش در گرو امنیت بر قرار می شود، می توان گفت میان ابعاد آرامش و امنیت رابطهای وجود دارد، به عبارتی میتوان گفت با افزایش امنیت به آرامش مطلوب خواهیم رسید.
- امید شفیعی،سارا.1398 . تاثیر نحوه طراحی کالبدی بر امنیت فضای شهری و معماری، دانشجوی کارشناسی ارشد،اولین همایش بین المللی و پنجمین همایش ملی ،معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
- ذاکری،سید محمد حسین،شیدا تقی زاده و زهرا دالوند.1394.تاثیرات کیفیت محیطی خوابگاه های دخترانه به سلامت روان کاربران.کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در عمران،معماری و شهر سازی.
- رخشنده رو ،قهرمان و وحید رشیدوش و محمدهادی منصوری لکورج.1401. کارکردهای مناسب آشکار و پنهان زندگی خوابگاهی(مورد مطالعه دانشگاه فرهنگیان)، نامه انسانشناسی(34)19: 133-156.
- زارعی لاکسار، میترا . 1396. طراحی معماری خوابگاه دانشجویی دختران دانشگاه زنجان با رویکرد بهبود سلامت روانی کاربران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان.
- شاهی اردستانی،الهه و جمال الدین سهیلی.1401. نقش الگوهای طراحی داخلی فضاهای آموزشی-درمانی با رویکرد روانشناسی محیطی بر ایجاد سرزندگی در افراد (مطالعه موردی: مرکز دیابت تابان)، فصلنامه مطالعات فضا و مکان، فصلنامه دانشکده معماری و شهرسازی واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران(2)1: 15-28.
- غفوریان، میترا و پی سخن، مینا، و حصاری، الهام . 1396. گونه شناسی سازمان فضایی و سلسله مرات ورود در خانه های ایرانی با تاکید بر محرمیت، نشریه علمی - پژوهشی برنامه ریزی توسعه کالبدی (7)3: 129 - 144 .
- ندیمی ،هادي و محمد رضا فقیهی حبیب آبادي ومحمدتقی نظرپور.1392. تأثیر چشمانداز و طراحی محیط هاي خوابگاهی بر میزان رضایتمندي دانشجویان(مطالعه موردي: خوابگاه هاي دانشجویی دختران دانشگاه حکیم سبزواري سبزوار). فصلنامه علوم محیطی(11)1: 81-94.
- وظیفه شناس،حمید و مائده پنق و سعیده پران دوجی .1395. بررسی رابطه سلامت روان دانش آموز با سلامت روان معلم. کنفرانس جهانی ، روانشناسی و علوم تربیتی حقوق و علوم اجتماعی.
-افتخاري ،حميده ، حميدرضا عظمتي وسعيد نوروزيان ملكي.1394. مؤلفه هاي مؤثر بر ارتقاي محرميّت در فضاهاي آموزشي. فصلنامه نوآوری های آموزشی54 (14): 101-116.
-جاهد ،پریسا.1396. تبیین عوامل کالبدی تاثیرگذار بر افزایش سرزندگی در مسکن دانشجویی با تاکید بر روانشناسی محیطی(نمونه موردی: طراحی خوابگاه دانشجویی دختران در شهر مشهد).
پایان نامه کارشناسی ارشد،موسسه آموزش عالی خاوران.
-جباری،رقیه.1399. طراحی خوابگاه دانشجویی دختران بارویکرد پیشبینی فضای خلوت به منظور ارتقاء سلامت روان دانشجویان(نمونه موردی:خوابگاه دختران دانشگاه شهید رجایی). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
-جعفری ، مژده و علی اسد پور و سلما حائری.1398.راهبرد های طراحی خوابگاه های دانشجویی بر اساس تحلیل قرار گاه های رفتاری(نمونه موردی مطالعه:خوابگاه دانشجویان دختر دانشگاه شیراز).نشریه علمی معماری و شهر سازی ایران(19)11: 167-186.
-جوهری ،زهرا ، نیکو یمانی، اطهر امید، مهسا شکور و لیلا بذرافکن .1393. دیدگاه دانشجویان مستقر در خوابگاه در مورد اهمیت عوامل محیطی ونقش آن بر سلامت جسمانی، روانی و وضعیت تحصیلی آنان. دوفصلنامه آموزش پزشکی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل(3)1: 15-22.
-فردوسی، طیبه،یوسف زینی وند ،دکتر عبدالحسین کلانتري ودکتر سید محمدرضا رضازاده.1392. مقایسه سلامت روانی دانشجویان (دختر و پسر) خوابگاهی و غیر خوابگاهی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان. زن و مطالعات خانواده16(4): 127-142.
-قائمی ،آزاده .1400. ارائه راهکارهای معمارانه در طراحی خوابگاه دانشجویی دختران با تاکید برمؤلفه های سرزندگی. پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی شاندیز .
-گودرزی ،نجمه و فاطمه قاسم پورو سیدمهدی اعتمادی فرد.1398. چالش های زندگی خوابگاهی دانشجویان دختر در خوابگاه های دانشگاه های سراسری شهر تهران . فصلنامه علوم اجتماعي (علمي)،دانشگاه علامه طباطبایی(84)26: 33-60.
-میرزایار،اسرافیل.1398. طراحی مجتمع خوابگاه دانشجویی دختران با رویکرد محرمیت در شهرستان تنکابن. مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته،موسسه آموزش عالی شفق.
-نصرالله زاده ،ستوده و فاطمه قاسمی و محمد حسن کاشف. 1395. ویژگی های روانشناسی محیط بر فضای معماری و فضای آموزشی.سومین کنفرانس بین الملی،پژوهش در علوم و تکنولوژی.
-نظرپور،محمد تقی و سعید نوروزیان ملکی.1398. ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر میزان رضایت دانشجویان دختر از سکونت درخوابگاه های دانشگاهی . فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی کاربردی(49)1: 163-179.
-وهاب زاده،سیده ندا.1398. طراحي خوابگاه دانشجويي دختران در قوچان با رويكرد رضايتمندي ساكنين به منظور ارتقا حس تعلق به مكان. پایان نامه کارشناسی ارشد،موسسه آموزش عالی فنی ومهندسی اترک.
کسمائی،مرتضی. 1391. اقلیم و معماری, اصفهان: نشر خاک.
- Anbari , Maral, Hossein Soltanzadeh.(2015). Child-oriented architecture from the perspective of environmental psychology. European Online Journal of Natural and Social Sciences, Special Issue on New Trends in Architecture, Civil
- Arefi,M.& Mohsen Zade, (2011). Investigation of Links between Religious.
- MERT ,SEZEN .(2019). ENVIRONMENTAL PSYCHOLOGY DISCOURSE IN ARCHITECTURE, Master of Science, Architecture. Affiliations, Mental.
-Ali Abadi M, Behzad Behbahani A, Pournaderi H (2011). Studying environmental psychology features in designing student dormitories, Journal Of Psychological Models And Methods, Vol. 1, No. 2, pp. 1-11.
-Aznab, M., Honarvar, J., Soroush, M., Taheri Sarmad, F. (2023). Investigation of Spatial Hierarchy in Creating Privacy of Houses with the Approach of Historical Typology, Journal of Urban and Regional Development Planning , 7(23), 153-189.
-Mohd Suki, N.; Chowdhury, I. A. (2015). Students Attitude and Satisfaction Living in Sustainable On-Campus Hostels. Malaysia Journal of Business and Economics, 2(1): 35-47
-Motazedian F, Motalebi Gh (2014). Territoriality in students’ residence halls case study: Fatemieh girls’ dormitory of Tehran University, Hoviat Shahr, Vol. 3, No. 17, pp. 55-64.
-Sepahvand, S. (2015) Investigation of Links between Place Attachment and Sense of Belonging among Female College Students to Reduce Behavioral Disorders. Tehran, Payam-e- Noor University.