فهم تمایل به خطمشیگذاری عمومی در ساختار تئوری انگیزه خدمت عمومی مبتنی بر نهج‌البلاغه
الموضوعات : پژوهش های مدیریت راهبردیمحمدجواد معتمد 1 , علی نقی امیری 2 , حسن زارعی متین 3 , سیده فاطمه هاشمی زاده 4 , یعقوب علی اولاد 5
1 - دکتری مدیریت دولتی گرایش رفتار سازمانی، دانشگاه تهران، ایران
2 - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، ایران
3 - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، ایران
4 - کارشناسی ارشد مدیریت دولتی گرایش منابع انسانی، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
5 - دکتری مدیریت استراتژیک
الکلمات المفتاحية: تمایل به خطمشیگذاری عمومی, تئوری انگیزه خدمت عمومی, استراتژی تحلیل تم, تکنیک دلفی فازی, نهج‌البلاغه,
ملخص المقالة :
تبیین دقیق و فهم صحیح خطمشیگذاری از مهم‌ترین الزامات توفیق سازمانی در پارادایم‌های فکری خدمات دولتی نوین و مدیریت ارزش‌های عمومی محسوب می‌شود و از آنجا که تئوری انگیزه خدمت عمومی برخاسته از این دیدگاه‌ها می‌باشد، از اهمیت دوچندانی برخوردار است، تا جایی که بسیاری از نظریه‌پردازان غربی و شرقی عناصر و مشخصه‌های این مفهوم را در بستر فکری و اجتماعی جامعه مورد مطالعه و بررسی قرار داده‌اند. از این منظر هدف پژوهش پیش‌رو فهم تمایل به خطمشیگذاری عمومی در ساختار تئوری انگیزه خدمت عمومی مبتنی بر نهج‌البلاغه می‌باشد؛ بنابراین، پس از مطالعه دقیق مبانی نظری و ادبیات موضوع به‌منظور مفهوم‌شناسی این تئوری و بررسی جایگاه خطمشیگذاری در ساختار آن، به بررسی محتوای نهج‌البلاغه (نامه‌ها، خطبه‌ها و حکمت‌ها) به‌منظور شناساندن این مفهوم در متن این مصحف شریف پرداخته شده است. در ادامه از روش تحقیق آمیخته و از استراتژی تحلیل تم جهت استخراج داده‌های متنی و از تکنیک کمی دلفی فازی و توزیع پرسشنامه خبرگی میان 16 خبره به‌منظور تأیید شبکه مضامین و آزمون مدل نهایی بهره گرفته شده است. نتایج این تحقیق به شناسایی سه سطح مضامین فراگیر تمایلات کارگزاران در تدوین خط‌مشی (مشتمل بر مضامین سازمان دهنده خدامحوری، حمایت سلسله‌مراتب، خصیصه‌های کارگزاران و ارجحیت منافع عمومی بر منافع شخصی)، تمایلات کارگزاران در اجرای خط‌مشی (مشتمل بر مشارکت عمومی، اعتماد متقابل سازمانی، ارتباطات همدلانه و خدمتگزاری نیکو) و تمایلات کارگزاران در ارزیابی خط‌مشی (مشتمل بر مضامین سازمان دهنده پاسخگویی کارگزار، شفافیت ساختاری و اطمینان از سلامت نظام اداری) منجر گردید.
اسکندری نیا، نیما؛ دانشی فرد، کرم اله؛ فقیهی، ابوالحسن؛ (1399)، انتخاب رویکرد مناسب خط مشی گذاری عمومی در محیط های مختلف: مطالعه فراترکیب، پژوهش های مدیریت راهبردی، شماره 76، 39-58.
امیری،علی نقی؛ معتمد، محمدجواد؛ زارعی متین، حسن؛ (1401)؛ تبیین جایگاه ارتباطات در ساختار نظریه انگیزه خدمت‌رسانی عمومی مبتنی بر نهج‌البلاغه، فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه، دوره 10، شماره 38، 23-52.
امیری, علی نقی, زارعی متین, حسن, & معتمد, محمدجواد. (1401). توسعه مفهوم انگیزه خدمت عمومی مبتنی بر نهج البلاغه. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های نهج البلاغه، 21(1)، 87-127.
بافنده ایماندوست، صادق. (1400)، بررسی جایگاه انسان اقتصادی در اقتصاد متعارف، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 13، شماره 2، 81-106.
بوستان زر, جمال, رحمان سرشت, حسین, شریف زاده, فتاح, تقوی فرد, محمد تقی. (1401). مدل اجرای هوشمند خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی :مطالعه ای با روش داده بنیاد. فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، 17(65)، 29-51.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ زاده، محمد؛ (1390)، تحلیل مضمون و شبکه ی مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی؛ نشریه اندیشه مدیریت راهبردی؛ سال پنجم، شماره دوم، صص 151-198.
محمدپور، احمد؛ (1388)، ارزیابی کیفیت در تحقیق کیفی:اصول و راهبردهای اعتباریابی و تعمیم پذیری، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 48، 73-106.
مسعودی، صابر، (1391)، بررسی ارتباط میان انگیزش خدمات عمومی و رفتار شهروندی سازمانی، پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
منتظری، محمد و وجه الله قربانی زاده، (1391)، رابطه ی تعاملی انگیزه خدمت عمومی خشنودی و تعهد سازمانی مدیران دولتی، فصلنامه پژوهش های مدیریت سرمایه ی انسانی، سال اول، شماره ی 2، صص 79-61.
امیرآبادی, محمد؛ امینی, سیدجواد. (1401). بهبود مدل راهبردی حکمرانی امور محلی در جمهوری اسلامی ایران. خطمشیگذاری عمومی در مدیریت, 13(47), 105-125
رجبی فرجاد, حاجیه, & علیپور, علی رضا. (1401). تاثیر اجرای خطمشیگذاری عمومی بر فرهنگ سازمانی. خطمشیگذاری عمومی در مدیریت, 13(45), 103-121
Andersen, L. B.; Pallesen, T. & Pedersen, L. H. (2011): Does ownership matter for professionals’ public service motivation? Review of Public Personnel Administration 31(1), 10–27.
Attride-Stirling, J. (2001), “Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, Pp. 385-405.
Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2
Breaugh, J., Ritz, A. and Alfes, K. )2017(. Work motivation and public service motivation: disentangling varieties of motivation and job satisfaction. Public Management Review, Vol. 20, Issue 10, pp. 1423-1443.
Bryman, A. (2004), Social Research Methods, Second edition, Oxford: Oxford University Press.
Camilleri. E and Heihden. Beatrice I.J.M. Van Der ؛ (2013) ؛ Organizational Commitment, Public Service Motivation, and performance within the Public Sector ؛ Source: Public performance & management Review, Vol. 31,No. 2(Des, 2013), PP. 241-274.
Corduneanu, R. (2022), "Fostering Resilience in the Public Sector – Implications for Public Service Motivation", Diamond, J. and Liddle, J. (Ed.) Reimagining Public Sector Management (Critical Perspectives on International Public Sector Management, Vol. 7), Emerald Publishing Limited, Bingley, pp. 113-122.
Coursey, D.H., J.L. Perry, J.L. Brudney and L. Littlepage. 2008. ‘Psychometric Verification of Perry’s Public Service Motivation Instrument: Results for Volunteer Exemplars’, Review of Public Personnel Administration, 28, 1, 79–90.
Creswell, J. W. (2003).Research Design: Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods, London: Sage Publication.
Hassan, S., Ansari, N., Rehman, A. and Moazzam, A. (2022), "Understanding public service motivation, workplace spirituality and employee well-being in the public sector", International Journal of Ethics and Systems, Vol. 38 No. 1, pp. 147-172.
Hue, Trinh Hoang Hong ; Vo Thai, Huy-Cuong & Tran, My-Linh. (2021) , A Link between Public Service Motivation, Employee Outcomes, and Person–Organization Fit: Evidence from Vietnam ; INTERNATIONAL Journal of public administration, volume 45; Pages 379-398.
Kelman, S. (1987). ‘‘’Public Choice’’ and Public Spirit’, The Public Interest, 87, 80–94.
Kim, Sangmook & Vandenabeele, Wouter & Wright, Bradley & Andersen, Lotte & Cerase, Francesco & Christensen, Robert & Desmarais, Céline & Koumenta, Maria & Leisink, P.L.M. & Liu, Bangcheng. (2013). Investigating the Structure and Meaning of Public Service Motivation across Populations: Developing an International Instrument and Addressing Issues of Measurement Invariance. Journal of Public Administration Research and Theory. 23. 79-102.
King, N., & Horrocks, C. (2010), Interviews in qualitative research, London: Sage.
Krathwohl, D. R. (2004), Methods of Educational and Social Science Research: An Integrated Approach, Second Edition, Long Grove, IL:Waveland Press. Pp: 271-280.
Lee, Hyo Joo & Kim. Min Young & Sung Min Park & Peter J. Robertson (2019): Public Service Motivation and Innovation in the Korean and Chinese Public Sectors: Exploring the Role of Confucian Values and Social Capital, International Public Management Journal.
Lincoln, Y. S., and E. G. Guba, (1985). Naturalistic inquiry, Thousand Oaks, CA: Sage..
Marques . Tânia M. G. (2020): Research on Public Service Motivation and Leadership: A Bibliometric Study, International Journal of Public Administration.
Moynihan, D.P. (2008). ‘The Normative Model in Decline? Public Service Motivation in the Age of Governance’, in J.L.
Paarlberg, L.E., J.L. Perry andA.Hondeghem. (2008). ‘From Theory to Practice: Strategies forApplying Public Service Motivation’, in J.L. Perry andA. Hondeghem (eds),Motivation in PublicManagement: The Call of Public Service.New York:OxfordUniversity Press, pp. 268–93.
Papadopoulou . Martha I. & Dimitriadis . Efstathios D., (2019). "Factors Affecting Motivation in the Public Sector under the Context of Self-Determination Theory and Public Service Motivation: The Case of the Hellenic Agricultural Insurance Organization (H.A.I.O.)," International Journal of Economics & Business Administration (IJEBA), International Journal of Economics & Business Administration (IJEBA), vol. 0(4), pages 112-135.
Perry, J.L., A. Hondeghem and L.R. Wise. 2010. ‘Revisiting the Motivational Bases of Public Service: Twenty Years of Research and an Agenda for the Future’, Public Administration Review, 70, 5, 681–90.
Perry, J.L., J.L. Brudney, D. Coursey and L. Littlepage. 2008. ‘What Drives Morally Committed Citizens? A Study of the Antecedents of Public ServiceMotivation’, Public Administration Review, 68, 3, 445–58.
Rainey, H.G. (1982). ‘Reward Preferences among Public and Private Managers: In Search of the Service Ethic’, American Review of Public Administration, 16, 4, 288–302.
Ritz, Adrian. (2011). Attraction to public policy making: A qualitative inquiry into improvements in PSM measurement. Public Administration 89 (3):1128–47..
Scrimpshire, A.J., Edwards, B.D., Crosby, D. and Anderson, S.J. (2023), "Investigating the effects of high-involvement climate and public service motivation on engagement, performance, and meaningfulness in the public sector", Journal of Managerial Psychology, Vol. 38 No. 1, pp. 1-20.
Syed Sohaib Zubair , Yaamina Salman Sidra Irfan , Nasira Jabeen , Amani Moazza , (2018) , “ Towards a holistic model of Public Service Motivation: A Systematic Literature Review” , Journal of the Research Society of Pakistan, Volume No. 55, Issue No. 2
Tahili, Mashuri. H. (2018(: The Effect of Public Service Motivation on Integrated Administration Services at District Level of Government , International Journal of Administrative Science & Organization, Volume 25, Number 2.
VANDENABEELE, W., BREWER, G.A. and RITZ, A. (2014), PAST, PRESENT, AND FUTURE OF PUBLIC SERVICE MOTIVATION RESEARCH. Public Admin, 92: 779-789.
Wright, Bradley E. (2008). James L. Perry and Annie Hondeghem (Eds.), Methodological Challenges Associated with Public Service Motivation Research. In Motivation in Public Management: The Call of Public Service. Oxford, UK: Oxford University Press.
