رقم المقالة : 140311271199616 زيارة : 21 الصفحة: 33 - 44

نوع المخطوط: مراجعة

نقش چند منظوره کشاورزی شهری در توسعه مناظر شهری آینده

الموضوعات :

فاطمه میرزایی پور میبدی ¹ , مرتضی ادیب ²

1 - دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2 - دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 16 السبت , شعبان, 1446 تاريخ التأكيد : 07 الإثنين , ذو القعدة, 1446 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: کشاورزی شهری, مزایای کشاورزی شهری, فراترکیب.,

ملخص المقالة :

رشد شهرها و افزایش جمعیت شهرنشین در سالیان اخیر سبب بروز مشکلات فراوانی برای سلامت محیط‌زیست شده است و این مشکلات با افزایش جمعیت بیشتر و پیچیده‌تر نیز خواهد شد. شهرنشینی نیز امری غیرقابل‌اجتناب است باید به فکر راهکارهایی جهت کاهش فشار بر طبیعت باشیم، تا نیازهای ساکنان شهر بدون فشار بر طبیعت و محیط‌زیست، توسط خود شهر تأمین گردد. در این میان، کشاورزی شهری، در برقراری ارتباط منطقی میان نیازهای شهری و حفظ کیفیت اکولوژیکی نقش ارزشمندی خواهد داشت. کشاورزی شهری نقشی مهم‌تر از تولید غذا دارد. پژوهش‌های متعددی در سال‌های اخیر به نقش کشاورزی شهری پرداخته‌اند و این پژوهش باهدف بازتعریف و جمع‌بندی نقش چندمنظوره کشاورزی شهری بر اساس بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد موجود از سال 2000 تا 2025 پرداخته است. با استفاده از نرم افزارvosviewer بر اساس پایگاه‌های Google scholar، web of science و scopus کلیدواژه‌های «urban agriculture» و «urban gardening» در هر پایگاه داده بر اساس زبان انگلیسی و دسترسی باز مورد بررسی قرار گرفت نتایج پژوهش حاکی از آنست در بیشتر تحقیقات تأکید به نقش اقتصادی و امنیت غذایی کشاورزی شهری شده و دیگر جنبه‌های آن کمتری بررسی شده است. لازم به ذکر است کشاورزی شهری می‌تواند اهداف مختلفی داشته باشد که در طیفی از ترکیب‌های مختلف برهم‌کنش دارند. به طور کلی، کشاورزی شهری می‌تواند در تولید بهتر، تغذیه بهتر، محیط و انعطاف‌پذیری بیشتر، زندگی بهتر و زیبایی مناظر شهری نقش مؤثری و چندمنظوره‌ای داشته‌باشد. تحقیقات بیشتری نیز برای این که کشاورزی شهری چگونه می‌تواند به بهبود کیفیت و کمیت اکوسیستم‌های طبیعی کمک کند، موردنیاز است. باوجودآنکه کشاورزی شهری می‌تواند در اشکال مختلف و در مقیاس‌های مختلف می‌تواند ترکیب شود. نقشی که معماری منظر در حوزه کشاورزی شهری دارند شامل مشارکت در پروژه‌های تحقیقاتی و یا طراحی فضایی پروژه‌های کشاورزی شهری است.

المصادر:

Artmann, M., & Sartison, K. (2018). The role of urban agriculture as a nature-based solution: A review for developing a systemic assessment framework. Sustainability, 10(6), 1937.https://doi.org/https://doi.org/10.3390/su10061937
Ayoni, V. N., Ramli, N. N., Shamsudin, M. N., & Hadi, A. H. I. A. (2022). Urban agriculture and policy: Mitigating urban negative externalities. Urban Forestry & Urban Greening, 75, 127710. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127710
Azunre, G. A., Amponsah, O., Peprah, C., Takyi, S. A., & Braimah, I. (2019). A review of the role of urban agriculture in the sustainable city discourse. Cities, 93, 104-119. https://doi.org/10.1016/j.cities.2019.04.006
Begum, M. S., Bala, S. K., Islam, A. S., & Roy, D. (2021). Environmental and social dynamics of urban rooftop agriculture (Urta) and their impacts on microclimate change. Sustainability, 13(16), 9053. https://doi.org/10.3390/su13169053
Bohn, K., & Viljoen, A. (2012). CPUL: Continuous Productive Urban Landscape; New Approach to integrating agriculture and urban. MANZAR, the Scientific Journal of landscape, 4(20), 12-17. https://doi.org/10.1108/OHI-02-2009-B0006
Breuste, J., & Hufnagl, A. (2020). Urban gardening and environmental behavior of urban gardeners in different garden forms in Barcelona, Spain. In Making Green Cities–Concepts, Challenges and Practice. (pp. 101-116). Springer Verlag. https://doi.org/0.1007/978-3-030-73089-5_7
Breuste, J. H., & Artmann, M. (2015). Allotment gardens contribute to urban ecosystem service: case study Salzburg, Austria. Journal of Urban Planning and Development, 141(3), A5014005.10.1061/ (ASCE)UP.1943-5444.0000264
Buechler, S., Mekala, G., & Keraita, B. (2006). Wastewater use for urban and peri-urban agriculture. Cities farming for the future—urban agriculture for green and productive cities. R. v. Veenhuizen.
Casazza, C., & Pianigiani, S. (2016). Bottom-up and top down approaches for urban agriculture. Civil Engineering and Urban Planning: An International Journal (CiVEJ), 3(2), 49-61. https://doi.org/10.5121/civej.2016.3204
Çelik, F. (2017). The importance of edible landscape in the cities. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5(2), 118-124. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i2.118-124.957
Chou, R.-J., Wu, C.-T., & Huang, F.-T. (2017). Fostering multi-functional urban agriculture: Experiences from the champions in a revitalized farm pond community in Taoyuan, Taiwan. Sustainability, 9(11), 2097. https://doi.org/10.3390/su9112097
Cohen, N. (2020). The changing role of urban agriculture in municipal planning: from planning for urban agriculture to urban agriculture for planning. In Achieving sustainable urban agriculture (pp. 23-36). Burleigh Dodds Science Publishing. https://doi.org/10.19103/AS.2019.0063.03
D'Ostuni, M. (2022). The Important Roles of Urban Agriculture. Frontiers for Young Minds.
Deelstra, T., & Girardet, H. (2000). Urban agriculture and sustainable cities. Bakker N., Dubbeling M., Gündel S., Sabel-Koshella U., de Zeeuw H. Growing cities, growing food. Urban agriculture on the policy agenda. Feldafing, Germany: Zentralstelle für Ernährung und Landwirtschaft (ZEL), 43, 66.
Drikvand, M., Moridsadat, P., & Razavian, M. T. (2021). Identifying the factors affecting the sustainable development of urban and suburban agriculture with an entrepreneurial approach (case study: central district of Khorramabad city). 10.22059/jrur.2021.324051.1638. [in persian]
Dobele, M., & Zvirbule, A. (2020). The concept of urban agriculture–Historical development and tendencies. Rural Sustainability Research, 43(338), 20-26. https://doi.org/10.2478/plua-2020-0003
Duman, E., & Beyza, Ş. (2022). New Approaches on Urban Agriculture: A Case Study in Ataköy. Journal of Design Studio, 4(spi 1), 71-83. https://doi.org/10.46474/jds.1075873
Ebadi, H., & Mohebi, Z. (2021). Analyzing the effects of urban agriculture on social capital of stakeholders at Razi University of Kermanshah. Geography and Environmental Sustainability, 11(3), 31-44. 10.22126/ges.2021.6851.2438. [in persian]
Ebissa, G., Yeshitela, K., Desta, H., & Fetene, A. (2024). Urban agriculture and environmental sustainability. Environment, Development and Sustainability, 26(6), 14583-14599. https://doi.org/10.1007/s10668-023-03208-x
Ferreira, A. J. D., Guilherme, R. I. M. M., & Ferreira, C. S. S. (2018). Urban agriculture, a tool towards more resilient urban communities? Current Opinion in Environmental Science & Health, 5, 93-97. https://doi.org/10.1016/j.coesh.2018.06.004
Fifolt, M., Morgan, A. F., & Burgess, Z. R. (2018). Promoting school connectedness among minority youth through experience-based urban farming. Journal of Experiential Education, 41(2), 187-203. https://doi.org/10.1177/1053825917736332
Ghezeljeh, A., Gutberlet, J., & Cloutier, D. (2022). Recent challenges and new possibilities with urban agriculture in Victoria, British Columbia. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien. https://doi.org/:10.1111/cag.12783
Gheibi, D., Keshmire, H., & Moztarzadeh, H. (2021). review of the Causal Model of the Relationship between Urban Agriculture Social Mechanisms and Social Interactions in Residential Complexes (A Case Study: Residential Complex of shiraz Rezvan). Geography (Regional Planning), 11(44), 683-701. 10.22034/jgeoq.2021.137498. [in persian]
Ghosh, S. (2021). Urban agriculture potential of home gardens in residential land uses: A case study of regional City of Dubbo, Australia. Land Use Policy, 109, 105686. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105686
Gulinck, H., Dewaelheyns, V., & Lerouge, F. (2020). Urban Agriculture: What About Domestic Gardens? In AgriCultura (pp. 133-144). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-49012-6_8
Gulyas, B. Z., & Edmondson, J. L. (2021). Increasing City Resilience through Urban Agriculture: Challenges and Solutions in the Global North. Sustainability, 13(3), 1465. https://www.mdpi.com/2071-1050/13/3/1465
Harada, K., Hino, K., Iida, A., Yamazaki, T., Usui, H., Asami, Y., & Yokohari, M. (2021). How Does Urban Farming Benefit Participants’ Health? A Case Study of Allotments and Experience Farms in Tokyo. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 542. https://www.mdpi.com/1660-4601/18/2/542
Hamidi, K., & Yaghoubi, J. (2016). Developing urban agriculture activities and its importance in the New Age. Popularization of Science, 6(2), 75-83. 20.1001.1.22519033.1394.6.2.5.1 [in persian]
Hamidi, K. (2017). Educational needs of urban Farmers from the view point of Zanjan city citizens. Journal of Agricultural Education Administration Research, 8(39), 80-93. https://doi.org/10.22092/jaear.2017.109274 [in persian]
Hamidi, K., Yaghoubi, J., & Ahadnejad Reveshty, M. (2019). Urban agriculture: a strategy to promote employment and entrepreneurship. Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 6(1), 101-114. 10.22069/jead.2020.18392.1428 . [in persian]
Hoagland, S. H. a. L. (2017). Horticultural Reviews (first ed., Vol. 4).
Hosseininia, G. H., Farimani, S. M., & Meshkin, F. R. (2016). Explanation of urban agricultural business components: a case study of rooftop farming.20.1001.1.20081758.1395.12.1.6.7 [in persian]
Ilieva, R. T., Cohen, N., Israel, M., Specht, K., Fox-Kämper, R., Fargue-Lelièvre, A., Poniży, L., Schoen, V., Caputo, S., & Kirby, C. K. (2022). The Socio-Cultural Benefits of Urban Agriculture: A Review of the Literature. Land, 11(5), 622. https://doi.org/10.3390/land11050622
Jahed, M., Yazdanfar, S. A., & Norouzian-Maleki, S. (2021). A systematic review of design solution for urban agriculture in allotment areas. Environmental Sciences, 19(2), 21-38. 10.52547/envs.30858. [in persian]
Janowska, B., Łój, J., & Andrzejak, R. (2022). Role of Community Gardens in Development of Housing Estates in Polish Cities. Agronomy, 12(6), 1447. https://www.mdpi.com/2073-4395/12/6/1447
Karami, R., & Salahi Esfahani, G. (2020). Typology of urban agriculture and the role of its education in urban sustainable development of Zanjan province. Journals of Environmental Education and Sustainable Development, 9(1), 153-170. 10.30473/ee.2020.7233. [in persian]
Kamel, I. M., & El Bilali, H. (2022). Urban And Peri-Urban Agriculture In Egypt. Agrofor International Journal, 7. Https://Doi.Org/10.7251/Agreng2201048k
Khalilnezhad, M. (2021). Guidelines of Designing the Urban Agriculture Landscape According to the Persian Garden Prototype. 10.30495/hoviatshahr.2021.16775. [in persian]
Khalilnezhad, M. R., Farzin, S., & Zohouriyan, M. (2021). Appropriateness of the historic gardens for urban agriculture development in Birjand City (Iran). Bagh-E Nazar, 18, 55-72. 10.22034/bagh.2021.265391.4754. [in persian]
Khosravi, S., Lashgarara, F., Poursaeed, A., & Omidi Najafabadi, M. (2022). Modeling the relationship between urban agriculture and sustainable development: a case study in Tehran city. Arabian Journal of Geosciences, 15(1), 1-13. https://doi.org/10.1007/s12517-021-09396-y
Koscica, M. (2014). Agropolis: the role of urban agriculture in addressing food insecurity in developing cities. Journal of International Affairs, 177-186.
Langemeyer, J., Madrid-Lopez, C., Beltran, A. M., & Mendez, G. V. (2021). Urban agriculture—A necessary pathway towards urban resilience and global sustainability? Landscape and Urban Planning, 210. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104055
Liu, Y. (2020). Community garden practices in high-density high-rise urban areas in Shanghai, China. Making green cities: concepts challenges and practice. Springer, Berlin, 89-101. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73089-5_6
Lohrberg, F., Lička, L., Scazzosi, L., & Timpe, A. (2016). Urban agriculture europe. Jovis Berlin.
Luehr, G., Glaros, A., Si, Z., & Scott, S. (2020). Urban agriculture in Chinese cities: Practices, motivations and challenges. In Urban food democracy and governance in north and south (pp. 291-309). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-17187-2_17
Maantay, J. A., & Maroko, A. R. (2018). Brownfields to greenfields: Environmental justice versus environmental gentrification. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(10), 2233. https://doi.org/10.3390/ijerph15102233
Mohebi, Z., & Ebadi, H. (2022). Development of Green City Entrepreneurship: Requirements of Sustainable Production of Urban Agriculture in Razi University of Kermanshah. Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 9(4), 167-184. 10.22069/jead.2022.20339.1612. [in persian]
Malekinezhad, H., Mohamadzadeh, F., & Taherpour, M. (2020). The role of urban agriculture in increasing agricultural productivity and food security. Iranian journal of rainwater catchment systems, 8(3), 43-58. 20.1001.1.24235970.1399.8.3.2.1. [in persian]
Mohammadi, M., & Ebrahimi Nia, D. (2019). Applying Urban Agriculture Principles in Neighborhood Scale Case Study: Imamzadeh Yahya Neighborhood of Tehran. MANZAR, the Scientific Journal of landscape, 11(46), 24-39. 10.22034/manzar.2019.84294. [in persian]
Mojtahedi, M. R., Alizadeh, K., & Jafari, H. (2021). The Role of Urban Agriculture Approach in Food Supply and Export Ability (Case Study of Neishabour in Iran). Propósitos y Representaciones, 9(SPE1), 881. https://doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE1.881
Mougeot, L. J. (2000). Urban agriculture: definition, presence, potentials and risks (Vol. 1).
Nino, E. C., Lane, S., Okano, K., Rahman, I., Peng, B., Benn, H., Fatti, C. C., Maree, G., Khanyile, S., & Washbourne, C. (2020). Urban agriculture in the Gauteng City-Region’s green infrastructure network (Vol. 15). Gauteng City RegionObservatory https://www.google.com/books/edition/Urban_agriculture_in_the_Gauteng_City_Re/BG31DwAAQBAJ?hl=en&gbpv=0
Nogeire-McRae, T., Ryan, E. P., Jablonski, B. B. R., Carolan, M., Arathi, H. S., Brown, C. S., Saki, H. H., McKeen, S., Lapansky, E., & Schipanski, M. E. (2018). The Role of Urban Agriculture in a Secure, Healthy, and Sustainable Food System. BioScience, 68(10), 748-759. https://doi.org/10.1093/biosci/biy071
Ogunjimi, T. F., Ekpeni, N. M., & Ayeni, A. O. (2021). Urban Agriculture: Food Security and Relief for Covid-19 in Cities. In. University of Lagos Press and Bookshop Ltd.
Opitz, I., Berges, R., Piorr, A., & Krikser, T. (2016). Contributing to food security in urban areas: differences between urban agriculture and peri-urban agriculture in the Global North. Agriculture and Human Values, 33(2), 341-358. https://doi.org/10.1007/s10460-015-9610-2
Orsini, F., & D’Ostuni, M. (2022). The important roles of urban agriculture. Frontiers for Young Minds, 10, 1-7. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688
Orsini, F., Kahane, R., Nono-Womdim, R., & Gianquinto, G. (2013). Urban agriculture in the developing world: a review. Agronomy for sustainable development, 33(4), 695-720. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688
Poštek, A., Kisić, I., Cerjak, M., & Brezinščak, L. (2021). Social aspect of urban agriculture with examples from Croatia. Journal of Central European Agriculture, 22(4), 881-891. https://doi.org/10.5513/JCEA01/22.4.3299
Qiu, G.-y., Li, H.-y., Zhang, Q.-t., Wan, C., Liang, X.-j., & Li, X.-z. (2013). Effects of evapotranspiration on mitigation of urban temperature by vegetation and urban agriculture. Journal of Integrative Agriculture, 12(8), 1307-1315. https://doi.org/10.1016/S2095-3119(13)60543-2
Quon, S. (1999). Planning for urban agriculture: A review of tools and strategies for urban planners. http://hdl.handle.net/10625/33697
Raddad, S. H. (2022). Strategic planning to integrate urban agriculture in Palestinian urban development under conditions of political instability. Urban Forestry & Urban Greening, 76, 127734. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127734
Rahimi, A., & Nobar, Z. (2023). The impact of planting scenarios on agricultural productivity and thermal comfort in urban agriculture land (case study: Tabriz, Iran). Frontiers in Ecology and Evolution, 11, 1048092. https://doi.org/10.3389/fevo.2023.1048092
Rezai, G., Shamsudin, M. N., & Mohamed, Z. (2016). Urban agriculture: A way forward to food and nutrition security in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 216, 39-45. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.12.006
Rikolto, F. a. (2022). Urban and peri-urban agriculture sourcebook: From production to food systems.
Rodríguez, A., Jácome-Polit, D., Santandreu, A., Paredes, D., & Álvaro, N. P. (2022). Agro-ecological urban agriculture and food resilience: The Case of Quito, Ecuador [Review]. Frontiers in Sustainable Food Systems, 6. https://doi.org/10.3389/fsufs.2022.550636
Rozati, H. R., & Ghanbaran, A. (2013). Improve of urban environmental quality approach to urban agriculture (Case study: Isfahan). Journal of Sustainable Architecture and Urban Design, 1(1), 1-12. 20.1001.1.25886274.1392.1.1.1.7 . [in persian]
RUAF. (2000). welcome to the first issue of the urban agricultural magazine The Urban Agriculture Magazine, 1, Article 1.
Ruiz-Gallardo, J.-R., Verde, A., & Valdés, A. (2013). Garden-based learning: An experience with “at risk” secondary education students. The Journal of Environmental Education, 44(4), 252-270. https://doi.org/10.1080/00958964.2013.786669
Smit, J., Nasr, J., & Ratta, A. (1996). Urban agriculture: food, jobs and sustainable cities. New York, USA, 2, 35-37.
Specht, K., Siebert, R., Thomaier, S., Freisinger, U. B., Sawicka, M., Dierich, A., Henckel, D., & Busse, M. (2015). Zero-acreage farming in the city of Berlin: an aggregated stakeholder perspective on potential benefits and challenges. Sustainability, 7(4), 4511-4523. https://doi.org/10.3390/su7044511
Stewart, R., Korth, M., Langer, L., Rafferty, S., Da Silva, N. R., & van Rooyen, C. (2013). What are the impacts of urban agriculture programs on food security in low and middle-income countries? Environmental Evidence, 2(1), 1-13. https://doi.org/10.1186/2047-2382-2-7
Sutic, N. (2003). How green roofs can improve the urban environment in uptown Waterloo. Integrating Natural and Urban.
Thomas, P. S., Kombe, W. J., & Lupala, A. (2022). Effects of stakeholders’ perception of urban agriculture on the governance of urban agriculture in the wards of Daraja Mbili and Lemala in Arusha City, Tanzania. International Journal of Social Science Research and Review, 5(8), 349-364. https://doi.org/10.47814/ijssrr.v5i8.452
Wo, R., Dong, T., Pan, Q., Liu, Z., Li, Z., & Xie, M. (2022). Ecological performance evaluation of urban agriculture in Beijing based on temperature and fractional vegetation cover. Urban Ecosystems, 25(2), 341-353. https://doi.org/10.1007/s11252-021-01157-9
Wood, C. J., Pretty, J., & Griffin, M. (2016). A case–control study of the health and well-being benefits of allotment gardening. Journal of Public Health, 38(3), e336-e344. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdv146
Yalew, A. W. (2021). Urban Agriculture in Ethiopia: An Overview. https://doi.org/https://doi.org/10.37256/redr.122020607
Yadavar, H., Latifi, S., Kharazi, S., & Nami, M. (2020). Analysis of urban agriculture capacities based on Tabriz University agricultural students' viewpoint. 10.22034/iaeej.2020.210183.1478. [in persian]
Zezza, A., & Tasciotti, L. (2010). Urban agriculture, poverty, and food security: Empirical evidence from a sample of developing countries. Food policy, 35(4), 265-273. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2010.04.007

نص كامل:

$C:\Users\Ali\Downloads\photo16638322326.jpg$

Journal of Sustainable Architecture and Environment

Vol 2, No 8, Winter 2025

https://sanad.iau.ir/journal/jsae

ISSN (Online): 2981-0892

Research Paper

Explanation of Key Components of Urban Agriculture Based on Global Experiences

Fatemeh Mirzaepour Meybodi: Master of Landscape Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

Morteza Adib¹: Assistant Professor, Department of Landscape and Post-Disaster Reconstruction, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

Received: 2025/02/15 PP 33-44 Accepted: 2025/05/05

Abstract

Urbanization is an inevitable phenomenon, necessitating strategies to mitigate environmental pressures while meeting urban needs sustainably. Urban agriculture serves as a critical bridge between urban demands and ecological preservation, extending beyond food production to multifunctional roles. This study employs a seven-stage qualitative meta-synthesis methodology, analyzing 43 English and 11 Persian sources from databases including Google Scholar,Web Of Science, Scopus, Magiran, SID, Ensani, Civilica and Irandoc. A Kappa index of 0.86 confirmed high inter-coder reliability. Findings categorize urban agriculture’s impact into 6 dimensions and 23 components: food security (production, access, resilience), environment (green infrastructure, wastewater management, soil health, greenhouse gas mitigation, hazard reduction, recycling, temperature and noise control), economic (income generation, cost reduction, employment, circular economy), socio-cultural (awareness, social inclusion/cohesion, cultural heritage preservation, safety/security), health (mental/physical well-being), and urban physical (aesthetic enhancement via green rooftops). High-priority components (e.g., risks, safety/security, greenhouse gases) exhibit low entropy, reflecting their decision-making significance, while low-priority components (e.g., social inclusion, wastewater, aesthetics) with entropy near 1 indicate homogeneity in expert consensus, requiring further research to enhance their policy relevance. Urban agriculture thus emerges as a pivotal tool for sustainable urban development, addressing ecological, economic, and social imperatives.

Keywords: Urban Agriculture, Benefits of Urban Agriculture, Meta-Synthesis.

Citation: Mirzaepour Meybodi, F., & Adib, M. (2025). Explanation of Key Components of Urban Agriculture Based on Global Experiences. Journal of Sustainable Architecture and Environment, 2 (8), 33-44.

[1] . Corresponding author: Morteza Adib, Email: sho.khoshbakht@iauctb.ac.ir

Extended Abstract

Introduction

According to the United Nations, it is projected that by 2050. In the long term, this trend could lead to a significant urban crisis, particularly in environmental and economic dimensions. There exist alternative approaches to urban development that aim to preserve green spaces and natural environments while addressing the demands of urban growth. Gardens, as integral components of productive landscapes and urban agriculture, play a vital role in urban settings at various scales. Recent studies have increasingly focused on the significance of urban agriculture within cities over different time periods, highlighting its multifaceted contributions. Given the importance of urban agriculture, it is essential to thoroughly examine its various roles and articulate these contributions. This research seeks to summarize and analyze the multiple roles of urban agriculture to better understand its impact on urban environments.

Methodology

The methodology of this research is a type of meta-synthesis, which is a form of secondary study and a kind of meta-study aimed at qualitative analysis of primary studies. In this method, findings and results of other studies on similar topics are synthesized and analyzed. Meta-synthesis primarily seeks to understand and explain a phenomenon, whereas meta-analysis, its counterpart, mainly aims to increase certainty and confidence in causal results within a specific field.

Results and discussion

To assess the achievement of the research objective, 23 codes related to urban agriculture components were ultimately extracted and classified into five dimensions. These dimensions consistently represent the most important and frequently cited aspects of urban agriculture in the literature:Food Security (production, access, and resilience), Environmental (green infrastructure, urban wastewater, soil, greenhouse gases, hazards, recycling, temperature, and noise), Economic and Livelihood (income generation, cost reduction, job creation, and circular economy), Socio-Cultural (awareness level, social inclusion and cohesion, cultural heritage, and safety and security), Health and Physical (mental and physical health). These dimensions are repeatedly emphasized as key themes in studies on urban agriculture.

Conclusion

Urban agriculture, once primarily focused on food production, has evolved into a multifaceted system offering diverse benefits. Qualitative meta-synthesis of previous studies and documents indicates that urban agriculture plays a significant and multidimensional role in food security, environmental sustainability, economic and livelihood improvement, socio-cultural development, health, and the urban physical landscape.According to the Shannon entropy weighting method, components such as risk management, safety and security, and greenhouse gas mitigation are prioritized in decision-making due to their higher impact. In contrast, components like social inclusion, wastewater management, aesthetics, temperature, production, accessibility, cost reduction, green infrastructure, and recycling have lower influence (entropy values near 1), reflecting a consensus among experts and suggesting the need for further research in these areas. Additionally, the review of existing studies reveals that Iran’s contribution to this field is relatively limited. Ultimately, it is argued that, despite the various roles urban agriculture can play at different scales, it should be integrated with urban open spaces and regarded as a fundamental infrastructure for creating sustainable, green, and resilient cities.

References

Artmann, M., & Sartison, K. (2018). The role of urban agriculture as a nature-based solution: A review for developing a systemic assessment framework. Sustainability, 10(6), 1937.https://doi.org/https://doi.org/10.3390/su10061937

Ayoni, V. N., Ramli, N. N., Shamsudin, M. N., & Hadi, A. H. I. A. (2022). Urban agriculture and policy: Mitigating urban negative externalities. Urban Forestry & Urban Greening, 75, 127710. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127710

Azunre, G. A., Amponsah, O., Peprah, C., Takyi, S. A., & Braimah, I. (2019). A review of the role of urban agriculture in the sustainable city discourse. Cities, 93, 104-119. https://doi.org/10.1016/j.cities.2019.04.006

Begum, M. S., Bala, S. K., Islam, A. S., & Roy, D. (2021). Environmental and social dynamics of urban rooftop agriculture (Urta) and their impacts on microclimate change. Sustainability, 13(16), 9053. https://doi.org/10.3390/su13169053

Bohn, K., & Viljoen, A. (2012). CPUL: Continuous Productive Urban Landscape; New Approach to integrating agriculture and urban. MANZAR, the Scientific Journal of landscape, 4(20), 12-17. https://doi.org/10.1108/OHI-02-2009-B0006

Breuste, J., & Hufnagl, A. (2020). Urban gardening and environmental behavior of urban gardeners in different garden forms in Barcelona, Spain. In Making Green Cities–Concepts, Challenges and Practice. (pp. 101-116). Springer Verlag. https://doi.org/0.1007/978-3-030-73089-5_7

Breuste, J. H., & Artmann, M. (2015). Allotment gardens contribute to urban ecosystem service: case study Salzburg, Austria. Journal of Urban Planning and Development, 141(3), A5014005.10.1061/ (ASCE)UP.1943-5444.0000264

Buechler, S., Mekala, G., & Keraita, B. (2006). Wastewater use for urban and peri-urban agriculture. Cities farming for the future—urban agriculture for green and productive cities. R. v. Veenhuizen.

Casazza, C., & Pianigiani, S. (2016). Bottom-up and top down approaches for urban agriculture. Civil Engineering and Urban Planning: An International Journal (CiVEJ), 3(2), 49-61. https://doi.org/10.5121/civej.2016.3204

Çelik, F. (2017). The importance of edible landscape in the cities. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5(2), 118-124. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i2.118-124.957

Chou, R.-J., Wu, C.-T., & Huang, F.-T. (2017). Fostering multi-functional urban agriculture: Experiences from the champions in a revitalized farm pond community in Taoyuan, Taiwan. Sustainability, 9(11), 2097. https://doi.org/10.3390/su9112097

Cohen, N. (2020). The changing role of urban agriculture in municipal planning: from planning for urban agriculture to urban agriculture for planning. In Achieving sustainable urban agriculture (pp. 23-36). Burleigh Dodds Science Publishing. https://doi.org/10.19103/AS.2019.0063.03

D'Ostuni, M. (2022). The Important Roles of Urban Agriculture. Frontiers for Young Minds.

Deelstra, T., & Girardet, H. (2000). Urban agriculture and sustainable cities. Bakker N., Dubbeling M., Gündel S., Sabel-Koshella U., de Zeeuw H. Growing cities, growing food. Urban agriculture on the policy agenda. Feldafing, Germany: Zentralstelle für Ernährung und Landwirtschaft (ZEL), 43, 66.

Drikvand, M., Moridsadat, P., & Razavian, M. T. (2021). Identifying the factors affecting the sustainable development of urban and suburban agriculture with an entrepreneurial approach (case study: central district of Khorramabad city). 10.22059/jrur.2021.324051.1638. [in persian]

Dobele, M., & Zvirbule, A. (2020). The concept of urban agriculture–Historical development and tendencies. Rural Sustainability Research, 43(338), 20-26. https://doi.org/10.2478/plua-2020-0003

Duman, E., & Beyza, Ş. (2022). New Approaches on Urban Agriculture: A Case Study in Ataköy. Journal of Design Studio, 4(spi 1), 71-83. https://doi.org/10.46474/jds.1075873

Ebadi, H., & Mohebi, Z. (2021). Analyzing the effects of urban agriculture on social capital of stakeholders at Razi University of Kermanshah. Geography and Environmental Sustainability, 11(3), 31-44. 10.22126/ges.2021.6851.2438. [in persian]

Ebissa, G., Yeshitela, K., Desta, H., & Fetene, A. (2024). Urban agriculture and environmental sustainability. Environment, Development and Sustainability, 26(6), 14583-14599. https://doi.org/10.1007/s10668-023-03208-x

Ferreira, A. J. D., Guilherme, R. I. M. M., & Ferreira, C. S. S. (2018). Urban agriculture, a tool towards more resilient urban communities? Current Opinion in Environmental Science & Health, 5, 93-97. https://doi.org/10.1016/j.coesh.2018.06.004

Fifolt, M., Morgan, A. F., & Burgess, Z. R. (2018). Promoting school connectedness among minority youth through experience-based urban farming. Journal of Experiential Education, 41(2), 187-203. https://doi.org/10.1177/1053825917736332

Ghezeljeh, A., Gutberlet, J., & Cloutier, D. (2022). Recent challenges and new possibilities with urban agriculture in Victoria, British Columbia. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien. https://doi.org/:10.1111/cag.12783

Gheibi, D., Keshmire, H., & Moztarzadeh, H. (2021). review of the Causal Model of the Relationship between Urban Agriculture Social Mechanisms and Social Interactions in Residential Complexes (A Case Study: Residential Complex of shiraz Rezvan). Geography (Regional Planning), 11(44), 683-701. 10.22034/jgeoq.2021.137498. [in persian]

Ghosh, S. (2021). Urban agriculture potential of home gardens in residential land uses: A case study of regional City of Dubbo, Australia. Land Use Policy, 109, 105686. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105686

Gulinck, H., Dewaelheyns, V., & Lerouge, F. (2020). Urban Agriculture: What About Domestic Gardens? In AgriCultura (pp. 133-144). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-49012-6_8

Gulyas, B. Z., & Edmondson, J. L. (2021). Increasing City Resilience through Urban Agriculture: Challenges and Solutions in the Global North. Sustainability, 13(3), 1465. https://www.mdpi.com/2071-1050/13/3/1465

Harada, K., Hino, K., Iida, A., Yamazaki, T., Usui, H., Asami, Y., & Yokohari, M. (2021). How Does Urban Farming Benefit Participants’ Health? A Case Study of Allotments and Experience Farms in Tokyo. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 542. https://www.mdpi.com/1660-4601/18/2/542

Hamidi, K., & Yaghoubi, J. (2016). Developing urban agriculture activities and its importance in the New Age. Popularization of Science, 6(2), 75-83. 20.1001.1.22519033.1394.6.2.5.1 [in persian]

Hamidi, K. (2017). Educational needs of urban Farmers from the view point of Zanjan city citizens. Journal of Agricultural Education Administration Research, 8(39), 80-93. https://doi.org/10.22092/jaear.2017.109274 [in persian]

Hamidi, K., Yaghoubi, J., & Ahadnejad Reveshty, M. (2019). Urban agriculture: a strategy to promote employment and entrepreneurship. Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 6(1), 101-114. 10.22069/jead.2020.18392.1428 . [in persian]

Hoagland, S. H. a. L. (2017). Horticultural Reviews (first ed., Vol. 4).

Hosseininia, G. H., Farimani, S. M., & Meshkin, F. R. (2016). Explanation of urban agricultural business components: a case study of rooftop farming.20.1001.1.20081758.1395.12.1.6.7 [in persian]

Ilieva, R. T., Cohen, N., Israel, M., Specht, K., Fox-Kämper, R., Fargue-Lelièvre, A., Poniży, L., Schoen, V., Caputo, S., & Kirby, C. K. (2022). The Socio-Cultural Benefits of Urban Agriculture: A Review of the Literature. Land, 11(5), 622. https://doi.org/10.3390/land11050622

Jahed, M., Yazdanfar, S. A., & Norouzian-Maleki, S. (2021). A systematic review of design solution for urban agriculture in allotment areas. Environmental Sciences, 19(2), 21-38. 10.52547/envs.30858. [in persian]

Janowska, B., Łój, J., & Andrzejak, R. (2022). Role of Community Gardens in Development of Housing Estates in Polish Cities. Agronomy, 12(6), 1447. https://www.mdpi.com/2073-4395/12/6/1447

Karami, R., & Salahi Esfahani, G. (2020). Typology of urban agriculture and the role of its education in urban sustainable development of Zanjan province. Journals of Environmental Education and Sustainable Development, 9(1), 153-170. 10.30473/ee.2020.7233. [in persian]

Kamel, I. M., & El Bilali, H. (2022). Urban And Peri-Urban Agriculture In Egypt. Agrofor International Journal, 7. Https://Doi.Org/10.7251/Agreng2201048k

Khalilnezhad, M. (2021). Guidelines of Designing the Urban Agriculture Landscape According to the Persian Garden Prototype. 10.30495/hoviatshahr.2021.16775. [in persian]

Khalilnezhad, M. R., Farzin, S., & Zohouriyan, M. (2021). Appropriateness of the historic gardens for urban agriculture development in Birjand City (Iran). Bagh-E Nazar, 18, 55-72. 10.22034/bagh.2021.265391.4754. [in persian]

Khosravi, S., Lashgarara, F., Poursaeed, A., & Omidi Najafabadi, M. (2022). Modeling the relationship between urban agriculture and sustainable development: a case study in Tehran city. Arabian Journal of Geosciences, 15(1), 1-13. https://doi.org/10.1007/s12517-021-09396-y

Koscica, M. (2014). Agropolis: the role of urban agriculture in addressing food insecurity in developing cities. Journal of International Affairs, 177-186.

Langemeyer, J., Madrid-Lopez, C., Beltran, A. M., & Mendez, G. V. (2021). Urban agriculture—A necessary pathway towards urban resilience and global sustainability? Landscape and Urban Planning, 210. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104055

Liu, Y. (2020). Community garden practices in high-density high-rise urban areas in Shanghai, China. Making green cities: concepts challenges and practice. Springer, Berlin, 89-101. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73089-5_6

Lohrberg, F., Lička, L., Scazzosi, L., & Timpe, A. (2016). Urban agriculture europe. Jovis Berlin.

Luehr, G., Glaros, A., Si, Z., & Scott, S. (2020). Urban agriculture in Chinese cities: Practices, motivations and challenges. In Urban food democracy and governance in north and south (pp. 291-309). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-17187-2_17

Maantay, J. A., & Maroko, A. R. (2018). Brownfields to greenfields: Environmental justice versus environmental gentrification. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(10), 2233. https://doi.org/10.3390/ijerph15102233

Mohebi, Z., & Ebadi, H. (2022). Development of Green City Entrepreneurship: Requirements of Sustainable Production of Urban Agriculture in Razi University of Kermanshah. Journal of Studies in Entrepreneurship and Sustainable Agricultural Development, 9(4), 167-184. 10.22069/jead.2022.20339.1612. [in persian]

Malekinezhad, H., Mohamadzadeh, F., & Taherpour, M. (2020). The role of urban agriculture in increasing agricultural productivity and food security. Iranian journal of rainwater catchment systems, 8(3), 43-58. 20.1001.1.24235970.1399.8.3.2.1. [in persian]

Mohammadi, M., & Ebrahimi Nia, D. (2019). Applying Urban Agriculture Principles in Neighborhood Scale Case Study: Imamzadeh Yahya Neighborhood of Tehran. MANZAR, the Scientific Journal of landscape, 11(46), 24-39. 10.22034/manzar.2019.84294. [in persian]

Mojtahedi, M. R., Alizadeh, K., & Jafari, H. (2021). The Role of Urban Agriculture Approach in Food Supply and Export Ability (Case Study of Neishabour in Iran). Propósitos y Representaciones, 9(SPE1), 881. https://doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE1.881

Mougeot, L. J. (2000). Urban agriculture: definition, presence, potentials and risks (Vol. 1).

Nino, E. C., Lane, S., Okano, K., Rahman, I., Peng, B., Benn, H., Fatti, C. C., Maree, G., Khanyile, S., & Washbourne, C. (2020). Urban agriculture in the Gauteng City-Region’s green infrastructure network (Vol. 15). Gauteng City RegionObservatory https://www.google.com/books/edition/Urban_agriculture_in_the_Gauteng_City_Re/BG31DwAAQBAJ?hl=en&gbpv=0

Nogeire-McRae, T., Ryan, E. P., Jablonski, B. B. R., Carolan, M., Arathi, H. S., Brown, C. S., Saki, H. H., McKeen, S., Lapansky, E., & Schipanski, M. E. (2018). The Role of Urban Agriculture in a Secure, Healthy, and Sustainable Food System. BioScience, 68(10), 748-759. https://doi.org/10.1093/biosci/biy071

Ogunjimi, T. F., Ekpeni, N. M., & Ayeni, A. O. (2021). Urban Agriculture: Food Security and Relief for Covid-19 in Cities. In. University of Lagos Press and Bookshop Ltd.

Opitz, I., Berges, R., Piorr, A., & Krikser, T. (2016). Contributing to food security in urban areas: differences between urban agriculture and peri-urban agriculture in the Global North. Agriculture and Human Values, 33(2), 341-358. https://doi.org/10.1007/s10460-015-9610-2

Orsini, F., & D’Ostuni, M. (2022). The important roles of urban agriculture. Frontiers for Young Minds, 10, 1-7. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688

Orsini, F., Kahane, R., Nono-Womdim, R., & Gianquinto, G. (2013). Urban agriculture in the developing world: a review. Agronomy for sustainable development, 33(4), 695-720. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688

Poštek, A., Kisić, I., Cerjak, M., & Brezinščak, L. (2021). Social aspect of urban agriculture with examples from Croatia. Journal of Central European Agriculture, 22(4), 881-891. https://doi.org/10.5513/JCEA01/22.4.3299

Qiu, G.-y., Li, H.-y., Zhang, Q.-t., Wan, C., Liang, X.-j., & Li, X.-z. (2013). Effects of evapotranspiration on mitigation of urban temperature by vegetation and urban agriculture. Journal of Integrative Agriculture, 12(8), 1307-1315. https://doi.org/10.1016/S2095-3119(13)60543-2

Quon, S. (1999). Planning for urban agriculture: A review of tools and strategies for urban planners. http://hdl.handle.net/10625/33697

Raddad, S. H. (2022). Strategic planning to integrate urban agriculture in Palestinian urban development under conditions of political instability. Urban Forestry & Urban Greening, 76, 127734. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127734

Rahimi, A., & Nobar, Z. (2023). The impact of planting scenarios on agricultural productivity and thermal comfort in urban agriculture land (case study: Tabriz, Iran). Frontiers in Ecology and Evolution, 11, 1048092. https://doi.org/10.3389/fevo.2023.1048092

Rezai, G., Shamsudin, M. N., & Mohamed, Z. (2016). Urban agriculture: A way forward to food and nutrition security in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 216, 39-45. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.12.006

Rikolto, F. a. (2022). Urban and peri-urban agriculture sourcebook: From production to food systems.

Rodríguez, A., Jácome-Polit, D., Santandreu, A., Paredes, D., & Álvaro, N. P. (2022). Agro-ecological urban agriculture and food resilience: The Case of Quito, Ecuador [Review]. Frontiers in Sustainable Food Systems, 6. https://doi.org/10.3389/fsufs.2022.550636

Rozati, H. R., & Ghanbaran, A. (2013). Improve of urban environmental quality approach to urban agriculture (Case study: Isfahan). Journal of Sustainable Architecture and Urban Design, 1(1), 1-12. 20.1001.1.25886274.1392.1.1.1.7 . [in persian]

RUAF. (2000). welcome to the first issue of the urban agricultural magazine The Urban Agriculture Magazine, 1, Article 1.

Ruiz-Gallardo, J.-R., Verde, A., & Valdés, A. (2013). Garden-based learning: An experience with “at risk” secondary education students. The Journal of Environmental Education, 44(4), 252-270. https://doi.org/10.1080/00958964.2013.786669

Smit, J., Nasr, J., & Ratta, A. (1996). Urban agriculture: food, jobs and sustainable cities. New York, USA, 2, 35-37.

Specht, K., Siebert, R., Thomaier, S., Freisinger, U. B., Sawicka, M., Dierich, A., Henckel, D., & Busse, M. (2015). Zero-acreage farming in the city of Berlin: an aggregated stakeholder perspective on potential benefits and challenges. Sustainability, 7(4), 4511-4523. https://doi.org/10.3390/su7044511

Stewart, R., Korth, M., Langer, L., Rafferty, S., Da Silva, N. R., & van Rooyen, C. (2013). What are the impacts of urban agriculture programs on food security in low and middle-income countries? Environmental Evidence, 2(1), 1-13. https://doi.org/10.1186/2047-2382-2-7

Sutic, N. (2003). How green roofs can improve the urban environment in uptown Waterloo. Integrating Natural and Urban.

Thomas, P. S., Kombe, W. J., & Lupala, A. (2022). Effects of stakeholders’ perception of urban agriculture on the governance of urban agriculture in the wards of Daraja Mbili and Lemala in Arusha City, Tanzania. International Journal of Social Science Research and Review, 5(8), 349-364. https://doi.org/10.47814/ijssrr.v5i8.452

Wo, R., Dong, T., Pan, Q., Liu, Z., Li, Z., & Xie, M. (2022). Ecological performance evaluation of urban agriculture in Beijing based on temperature and fractional vegetation cover. Urban Ecosystems, 25(2), 341-353. https://doi.org/10.1007/s11252-021-01157-9

Wood, C. J., Pretty, J., & Griffin, M. (2016). A case–control study of the health and well-being benefits of allotment gardening. Journal of Public Health, 38(3), e336-e344. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdv146

Yalew, A. W. (2021). Urban Agriculture in Ethiopia: An Overview. https://doi.org/https://doi.org/10.37256/redr.122020607

Yadavar, H., Latifi, S., Kharazi, S., & Nami, M. (2020). Analysis of urban agriculture capacities based on Tabriz University agricultural students' viewpoint. 10.22034/iaeej.2020.210183.1478. [in persian]

Zezza, A., & Tasciotti, L. (2010). Urban agriculture, poverty, and food security: Empirical evidence from a sample of developing countries. Food policy, 35(4), 265-273. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2010.04.007

مقاله پژوهشی

تبیین مؤلفه‌های کشاورزی شهری براساس تجارب جهانی

فاطمه میرزاییپور میبدی: کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مرتضی ادیب¹ : استادیار گروه منظر و بازسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

دریافت: 27/11/1403 صص 33-44 پذیرش: 15/02/1404

چکیده

شهرنشینی امری غیرقابل‌اجتناب است بایستی به فکر راهکارهایی جهت کاهش فشار بر طبیعت بوده تا نیازهای ساکنان شهر را بدون فشار بر طبیعت و محیط‌زیست، توسط خود شهر تأمین گردد. در این میان، کشاورزی شهری، در برقراری ارتباط منطقی میان نیازهای شهری و حفظ کیفیت اکولوژیکی نقش ارزشمندی خواهد داشت. کشاورزی شهری نقشی مهم‌تر از تولید غذا دارد. پژوهش‌های متعددی در سال‌های اخیر به نقش کشاورزی شهری پرداخته‌اند این پژوهش باهدف بازتعریف و جمع‌بندی نقش چندمنظوره کشاورزی شهری بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد موجود در این زمینه پرداخته است. روش پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر فراترکیب هفت‌مرحله‌ای است که کلیدواژه‌های مرتبط در پایگاه‌های Google Scholar، Web Of Science،Scopus،Magiran ،SID،Ensani ، Civilica و Irandoc جستجو گردید و بر اساس پالایش‌هایی که انجام شد در نهایت 43 منبع انگلیسی و 11 منبع فارسی مدنظر قرارگرفت. در ادامه برای ارزیابی نتایج به‌دست‌آمده از شاخص کاپا که برای اندازه‌گیری میزان توافق به کار رفت که 86/0 بود. نتایج پژوهش حاکی از آنست باتوجه به پژوهش‌های پیشین کشاورزی شهری می‌تواند در 6 بعد و 23 مؤلفه امنیت غذایی (تولید، دسترسی و تاب‌آوری)، زیست‌محیطی (زیرساخت سبز، فاضلاب شهری، خاک، گاز گلخانه‌ای، خطرات، بازیافت، دما و صوت)، اقتصادی و معیشتی (درآمدزایی، کاهش هزینه و ایجاد اشتغال و اقتصاد مدور)، اجتماعی - فرهنگی (سطح آگاهی، شمول و انسجام اجتماعی، میراث‌فرهنگی و ایمنی و امنیت) و سلامت (سلامت روانی و جسمی) و کالبد شهری (زیبایی مناظر شهری با ایجاد مناظر متفاوت) نقش مؤثری و چندمنظوره‌ای داشته باشد. مؤلفه‌های خطرات، ایمنی و امنیت، و گازهای گلخانه‌ای اولویت بالا و مولفه‌هایی مانند شمول اجتماعی، فاضلاب، زیبایی، دما، تولید، دسترسی، کاهش قیمت، زیرساخت سبز و بازیافت به‌دلیل آنتروپی نزدیک به 1 کمترین تأثیر را در تصمیم‌گیری دارند و نیازمند تحقیقات بیشتر در زمینه‌های مذکور با رویکرد کشاورزی شهری است.

واژه‌های کلیدی: کشاورزی شهری، مزایای کشاورزی شهری، فراترکیب.

استناد: میرزاییپور میبدی، فاطمه و ادیب، مرتضی (1403). تبیین مؤلفه‌های کشاورزی شهری براساس تجارب جهانی. فصلنامه معماری و محیط پایدار، 2(8)، 44-33.

[1] نویسنده مسئول: مرتضی ادیب، پست الکترونیکی: morteza.adib@gmail.com

این مقاله مستخرج از رساله کارشناسی‌ارشد نویسنده اول می‌باشد که با عنوان نقش کشاورزی شهری در بهبود بافت مسکونی، نمونه : شاهدیه، یزد به راهنمایی نویسنده دوم و مهندس خراسانی‌زاده در دانشگاه شهید بهشتی صورت گرفته‌است.

مقدّمه

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، ۶۸ درصد از جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ در مناطق شهری زندگی خواهند کرد (Rikolto, 2022). این فرآیند در بلند مدت می‌تواند یک بحران تلقی شود، ممکن است راه‌حل‌های جایگزینی برای این شکل از توسعه در راستای حفظ محیط‌های سبز و طبیعی وجود داشته باشد. در این میان کشاورزی شهری به‌عنوان یکی از پاسخ‌های قابل‌بحث اما نه به‌عنوان حل کننده تمام مشکلات به این مسائل مطرح شده است (Artmann & Sartison, 2018). پژوهش‌های متعددی در سال‌های اخیر به نقش کشاورزی شهری در زمان‌‌های مختلف پرداخته‌اند. کشاورزی شهری نقشی اساسی‌تر از تولید غذا دارد (Chou et al., 2017; Lohrberg et al., 2016). اینکه کشاورزی شهری به پایداری شهرها به روش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی کمک می‌کند در بسیار از پروژه‌ها مورد تأکید قرار گرفته (Ackerman et al., 2014; Deelstra & Girardet, 2000; Duman & Beyza, 2022) نقش کشاورزی شهری در شرایط بی‌ثباتی سیاسی (Raddad, 2022) و در کووید-19 بسیار پررنگ شده است (Ogunjimi et al., 2021). باتوجه به اهمیتی که کشاورزی شهری دارد بررسی نقش چندگانه آن و بسیار بااهمیت می‎باشد این پژوهش در صدد جمع‌بندی جامعی بر اساس پژوهش‌های پیشین در ارتباط با نقش‌های چندگانه کشاورزی شهری است.

پیشینه و مبانی نظری تحقیق

کشاورزی شهری روند تاریخی، بر اساس نیازهای اولیه است. شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که مردم در مناطق مختلف جهان در 5 تا 10 هزار سال پیش از میلاد به مهارت‌های کشاورزی دست یافتند (Dobele & Zvirbule, 2020). اولین رد پای کشاورزی شهری را می‌توان در تمدن مصر پیدا کرد (محمدی و ابراهیم‌نیا، 1398). اولین نمونه‌های مستند شده از رشد مواد غذایی در شهر شامل باغ‌های معلق بابل و شهرهای یونان است که اغلب مکان‌هایی بودند که مردم برای سلامت روحی و روانی خود به آنجا می‌رفتند. در قرون‌وسطی، باغ‌های آشپزخانه، به نام هورتوس¹، پدیدار شدند (Orsini & D’Ostuni, 2022). در باغ‌های دوره رنسانس علاوه بر لذت بردن از فضا امرار معاش نیز اهمیت داشت (Çelik, 2017). موگوت (‏۱۹۹۹) و داسیلوا (‏۲۰۰۶)، کشاورزی شهری را فرایندی به قدمت شهرها می‌دانند (Rodríguez et al., 2022).در طول جنگ‌های جهانی اول و دوم، کشورهایی مانند ایالات متحده، انگلستان و کانادا، ساکنان شهرها را تشویق به کاشت باغ‌های پیروزی برای حمایت از هزینه‌های جنگ کردند (Gulyas & Edmondson, 2021; Koscica, 2014) و واژه باغ‌های اجتماعی در ایالات متحده در طول جنگ جهانی اول پدیدار شد (Janowska et al., 2022). همچنین در شهرهایی مانند برلین در قرن نوزدهم برای بهبود خانواده‌ها با درآمد پایین باغ‌هایی تأسیس شد (Specht et al., 2015). مباحث مربوط به کشاورزی شهری در اصل به زبان انگلیسی با خاستگاهی از کشور کانادا و مربوط به اواخر دهه ۷۰ میلادی است. متنی مربوط به اوایل دهه ۹۰ وجود دارد که در آن اذعان شده است، ایالات متحده آمریکا و بریتانیا کبیر از سردمداران این بحث بودند (Bohn & Viljoen, 2012; Cohen, 2020). اگرچه کشاورزی شهری بخشی جدایی‌ناپذیر از معیشت شهری بوده است، اما این مفهوم تنها در اواخر دهه ۱۹۸۰ / اوایل دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰، عوامل متعددی منجر به افزایش محبوبیت آن شد (Cohen, 2020). چاپ کتاب" کشاورزی شهری: غذا، شغل و شهرهای پایدار" توسط اسمیت در ۱۹۹۶، نقطه عطفی در تعریف نقش ‌بینالمللی کشاورزی شهری و به دلیل مطرح‌کردن گزاره" کشاورزی شهری" به‌عنوان پدر کشاورزی شهری شناخته شده می‌شود (Bohn & Viljoen, 2012). در سال‌های اخیر، کشاورزی شهری در مزارع باغ یا زمین‌های قهوه‌ای و ساختمان‌های شهری وجود دارد (Specht et al., 2015). در قرن21، کشاورزی شهری با اصول توسعه پایدار، آخرین نوآوری‌های تکنولوژیکی و بیشترین رشد همراه است. از نظر جغرافیایی، بیشتر مقالات در اروپا (به‌ویژه بریتانیا، آلمان، ایتالیا، فرانسه) و آمریکای شمالی منتشر شده است (Dobele & Zvirbule, 2020). همچنین پنج کشور تاثیرگذار بر فعالیت‌های کشاورزی شهری عبارت‌اند از ایالات‌متحده، آلمان، بریتانیا، ایتالیا و چین که ایالات‌متحده آمریکا نقش مهمی در پیوند همکاری بین کشورها ایفا می‌کند (Duman & Beyza, 2022). دیاگرام زیر که خروجی از نرم‌افزار vosviewer"" است، روابط تحقیقاتی بین کشورها را نشان می‌دهد که صحت تحقیقاتی قبلی را تأیید می‌کند، ایالت متحده آمریکا، انگلستان و فرانسه از کشورهای تاثیرگذار بین بازه زمانی 2000 تا 2025 هستند و بیشترین مقالات منتشر شده است و فرانسه نقش مهمی در ارتباط بین سایر کشورهای ایفا کرده است و آمریکا به عنوان نقطه اتصال اصلی در زمینه پژوهشی کشورهای مختلف مطرح است و نقش کلیدی در شبکه همکاری‌های علمی بین‌المللی دارد. بنابراین، این دیاگرام روابط تحقیقاتی بین کشورها را به خوبی ترسیم کرده و نشان می‌دهد که همکاری‌های علمی بین این کشورها چگونه ساختار یافته و چه کشورهایی به عنوان کانون‌های اصلی در این شبکه عمل می‌کنند.

شکل 1- تحقیقات کشورهای مختلف در زمینه کشاورزی شهری( منبع: مطالعات نویسندگان:1404)

پژوهش‌هایی که دررابطه‌با کشاورزی شهری و منظر مثمر در 15 سال اخیر تاکنون در ایران به آن پرداخته شده است که در جدول زیر به ترتیب سال طبقه‌بندی شده‌اند، در آخر نتایج اصلی پژوهش به‌صورت موردی ذکر شده است.

جدول 1- پیشینه تحقیق

سال	پژوهشگر	مطالعه موردی	نتایج
1401	محبی عبادی	کرمانشاه	تأثیر مثبت و معنی‌دار ملزومات اجتماعی - دانشی، زیست‌محیطی و اقتصادی - حمایتی بر پایداری تولید کشاورزی شهری، تأثیر بیشتر عامل رضایت از مسئولین و دست‌اندرکاران اجرایی و مشارکت ذی‌نفعان (اجتماعی - دانشی)، عامل جمع‌آوری و استفاده از آب باران (زیست‌محیطی) و عامل دسترسی به وسایل و امکانات کشت (اقتصادی - حمایتی)
1400	خلیل‌نژاد	-	چهاراصل منظر مثمر شامل: اصل تفکیک فیزیکی بر جدایی فضای تولیدی از محورهای تفرجی، ترکیب بصری دو نوع نظام گیاهی در نگاه ناظر، تداوم کاربرد دو اصل قبلی در کل فضای منظر و اصل مدیریت دسترسی
	جاهد و همکاران	-	وجود مؤلفه قانونی، فنی، کشاورزی و امنیت در راهکارهای طراحی کالبد کشاورزی شهری مشاهده اثرات این چهار مؤلفه مانند حفظ و افزایش تنوع محیط زیستی و امنیت غذایی، کمک به اشتغال‌زایی و حل مشکل فقر، مدیریت پسماندها، افزایش تعاملات اجتماعی، کاهش آلودگی هوا
	خلیل‌نژاد و همکاران	بیرجند	اختصاص بخش بزرگی از مساحت باغ‌های تاریخی بیرجند به عملکرد کشاورزی و استفاده از پتانسیل آن برای ایجاد فرصت‌هایی برای مشارکت عمومی در فعالیت‌های تولیدی، آموزشی و مصرف محصولات زراعی و باغی و ترکیبی از اهداف مختلف، اعم از تجاری، آموزشی، اجتماعی، درمانی و یا محیط زیستی
	خلیل‌نژاد و گلچین	سیستان و بلوچستان	نیاز به مشارکت علاقه‌مندان به کشاورزی شهری و نیروی کار حرفه‌ای نیز برای پروژه اهمیت استفاده از راهبُردهای افزایش مشارکت کاربر و همچنین تشویق گروه‌های ویژه دانشجویان هدف
	دریکوند و همکاران	خرم‌آباد	1- فراهم کردن زمینه های اقتصادی و سرمایه گذاری در کشاورزی - توسعه زیرساخت های 3- توسعه نوآوری، روش‌ها و فناوری‌های نوین 4- توانمندسازی و مشارکت بهره‌برداران 5- توسعه فرهنگ و روحیه کارآفرینی کشاورزی در منطقه و بهره برداران محلی 6- توسعه نهادی در راستای کارآفرینی.
	عبادی و محبی	کرمانشاه	اهمیت اثرات اجرای کشاورزی شهری را بر سرمایه اجتماعی، اثر مثبت ابعاد انسجام اجتماعی، تعامل اجتماعی، آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر سرمایه اجتماعی ذی‌نفعان
	غیبی و همکاران	شیراز	پیش‌بینی مستقیم تعاملات اجتماعی بر مشارکت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، امنیت و سلامت اجتماعی، تأکید بر تأثیر غیرمستقیم هر یک از این ابعاد را با میانجی‌گری کشاورزی شهری و سایر ابعاد، با تعاملات اجتماعی
1399	ملکی نژاد و همکاران	-	حفظ کیفیت محیط‌زیست شهری با تولید غذا روی بام‌ها، حیاط منازل و عرصه‌های مناسب شهری و با اعمال مدیریت صحیح می‌توان کشاورزی شهری امکان ایجاد فرصتی برای اقشار کم‌درآمد شهری با ایجاد اشتغال و کاهش هزینه‌های غذایی
	کرمی و همکاران	زنجان	تأثیر معنی‌دار آموزش بر توسعه کشاورزی شهری، نقش قابل‌توجه توسعه کشاورزی شهری در توسعه پایدار شهری، تأکید بر فرهنگ‌سازی و آموزش جهت توسعه کشاورزی شهری
	یادآور و همکاران	تبریز	بیشترین عامل ظرفیت کشاورزی شهری در مدیریت آب‌های سطحی برای تغذیه سفره‌های زیرزمینی
1398	حمیدی و همکاران	کشورهای مختلف	تأمین کارآفرینی در بخش تولید و خدمات کشاورزی در شهر، تأمین غذای باکیفیت و کسب درآمد پایدار و مورد توجه قرارگرفتن کشاورزی شهری به‌عنوان راهکاری برای اشتغال مولد جوانان و فارغ‌التحصیلان کشاورزی در کشور ایران
1398	محمدی و ابراهیمی نیا	تهران	بیشترین تأثیر در ابعاد اقتصادی مانند افزایش میزان پس‌انداز و ایجاد شغل و افزایش استفاده از فضاهای جمعی در ابعاد اجتماعی، تأثیر در امنیت محیطی و کاهش افسردگی و سهولت در دسترسی به غذای سالم در بعد سلامت
1395	حمیدی و یعقوبی	زنجان	رابطه مثبت و معنادار بین نیازهای آموزشی شهروندان در زمینة کشاورزی و سطح تحصیلات و میزان علاقه به کشاورزی شهری و عدم وجود رابطه معنی‌دار بین نیازهای آموزشی شهروندان با متغیرهای سن
1395	حسینی‌نیا و همکاران	شرکت‌های کشاورزی	سازگاری مؤلفه‌های کسب‌وکار در حوزه‌های محصول، مشتری، مدیریت زیرساخت و جنبه‌های مالی
1394	حمیدی، یعقوبی	-	گسترده بودن مزایای کشاورزی شهری در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی
1392	روضاتی و قنبران	اصفهان	تبدیل‌شدن کشاورزی شهری به‌عنوان ساختار اکولوژیک با طراحی صحیح و بهینه محور مادی‌ها در سطح شهر

(منبع: مطالعات نویسندگان،1403)

تعریف کشاورزی شهری: اصطلاحات متعددی توسط افراد مختلف دررابطه‌با کشاورزی شهری به شیوه‌های متفاوتی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، مفهوم کشاورزی شهری با مفاهیم امنیت غذایی شهری، تغذیه، پایداری و محیط‌زیست و همچنین با ایده‌های زیباسازی، اوقات فراغت و ورزش و تعامل اجتماعی درهم تنیده است (Stewart et al., 2013). کشاورزی شهری به معنای فعالیتی در داخل، حاشیه یک شهر یا یک کلان‌شهر به رشد یا پرورش، پردازش و توزیع انواع محصولات غذایی و غیر غذایی است که از منابع انسانی و مادی، محصولات و خدمات موجود در شهر و اطراف آن مجدد استفاده می‌کند (Mougeot, 2000). بر اساس نظریه کوون(۱۹۹۹) و اسمیت، راتا و نصر(۲۰۰۱)، عناصر کلیدی در تعاریف کشاورزی‌شهری شامل مکان، فعالیت‌،مالکیت زمین، مشروعیت، مراحل تولید(رشد و برداشت محصولات، بسته‌بندی، بازاریابی و توزیع)، مقیاس فعالیت‌ها و اهداف است (Quon, 1999; Smit et al., 1996). کشاورزی شهری شامل انواع رویکردهای مختلف مداخله مانند رویکرد فناوری کم و فناوری زیاد (‏از باغ‌های اجتماعی تا مزارع عمودی) ‏است و در مقیاس‌های مختلف (‏کشور، شهر، همسایگی، ساختمان و خانه)‏ صورت می‌گیرد (Casazza & Pianigiani, 2016). در جدول زیر طبق پژوهش‌های انجام شده طبقه‌بندی بر اساس موارد مختلف ارائه شده است.

جدول 2- طبقه بندی گونه‌بندی کشاورزی از نظر جنبه‌های مختلف

نوع فضای درگیر	سقف، نما و باغ (Casazza & Pianigiani, 2016)
هدف پروژه	آموزشی یا تجاری(Casazza & Pianigiani, 2016)
از نظر ترکیب با عناصر ساختمانی	ترکیب بنا با کشاورزی، کشاورزی در آسمان، باغ عمودی و کشاورزی با مساحت صفر (جاهد و همکاران، 1400)
فنّاوری مورد استفاده در پروژه	گلخانه شهری، مزرعه عمودی هیدروپونیک و مزرعه آکوآپونیک(Casazza & Pianigiani, 2016)
مقیاس	محلی، منطقه‌ای و جهانی (جاهد و همکاران، 1400)
سیستم کشت	کشت سنتی: در زمین، گلدان، بسترهای کشت، گلخانه، بام سبز، کاشت عمودی/کشت پیشرفته: گلخانه، رشد سلولی، گلدان هیدروپونیک، برج هیدروپونیک، مزرعه عمودی، کاشت عمودی (Casazza & Pianigiani, 2016)
نوع مالکیت	خصوصی، عمومی و نیمه‌دولتی (Artmann & Sartison, 2018)

(منبع: مطالعات نویسندگان،1404)

مواد و روش تحقیق

روش این تحقیق از نوع فراترکیب نوعی مطالعه ثانویه که یکی از اقسام فرامطالعه به‌منظور تحلیل کیفی مطالعات اولیه است، در این روش یافته‌ها و نتایج مطالعات دیگر با موضوع مشابه جمع‌بندی و تحلیل می‌گردند. در روش فراترکیب بیشتر به دنبال درک و تشریح یک پدیده است؛ اما در روش فراتحلیل که نقطه مقابل آن است هدف اصلی افزایش قطعیت و اطمینان در نتایج علت‌ومعلولی در یک حوزه خاص است. روش فراترکیب هفت مرحله دارد که در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی مؤلفه‌های کشاورزی شهری بر اساس تجربیات جهانی، از روش هفت‌مرحله‌ای باروسو و ساندلوسکی بهره گرفته شده است. هفت مرحله زیر شامل: الف) تعیین پرسش پژوهش: در این مرحله با تمرکز بر چیستی، زمان و چگونگی به بررسی نقش کشاورزی شهری پرداخته و سوال تحقیق عبارت است از «کشاورزی شهری باتوجه‌به تجربیات گذشته در چه زمینه‌های می‌توانند تأثیرگذار باشد یا به‌طورکلی نقش آن چیست؟» که در این مرحله به سؤالات زیر باید پاسخ داده شوند: 1- چه کسی: ناظر به تبیین جامعه مورد نظر است. بر اساس پایگاه‌های Google Scholar، Web Of Science،Scopus، Magiran ،SID،Ensani ، Civilica و Irandoc مدنظر قرار گرفت. 2- محدوده زمانی تحقیق: پژوهش‌های مورد بررسی در پایگاه‌داده بین سال‌های 2000 تا 2024 بر اساس زبان انگلیسی و دسترسی باز مورد بررسی قرار گرفت به دلیل آنکه روند انتشار نشان می‌دهد که تحقیقات در کشاورزی شهری در طول زمان رشد قابل‌توجهی داشته است. قبل از سال 1994، پایگاه‌داده اسکوپوس تنها شامل کمتر از10 نشریه در سال در مورد کشاورزی شهری بود که طی سال‌های 1994-2003 به 10-30 انتشار در سال افزایش یافت. از سال 2000، یک‌روند صعودی ثابت در تعداد انتشارات در همه پایگاه‌های داده وجود داشته است. 3- روش تحقیق: مقالات با روش فراترکیب مقالات مورد بررسی تحلیل می‌شوند.

ب) مرور نظام‌مند: جستجوی نظام‌مند مقالات در مجلات مختلف با درنظرگرفتن کلیدواژه‌های «urban agriculture»، «Role of urban agriculture» و «urban gardening» به انگلیسی و به فارسی کشاورزی شهری، منظر مثمر شهری و نقش کشاورزی شهری از پایگاه‌های داده استخراج شده، متن پژوهش‌های پیشین بررسی شدند که در بررسی اولیه 1263 منبع اولیه انگلیسی و 45 منبع فارسی شناسایی شد. همچنین با استفاده از نرم افزارvosviewer بر اساس پایگاه‌های Web Of Science ،Scopus روابط تحقیقاتی کشورهای مختلف در این زمینه خروجی گرفته شد.

ج) تبیین پژوهش‌های مورد تأیید: پس از گردآوری فراگیر منابع در 5 مرحله بازبینی شدند و در مراحل دیگر مورد ارزیابی قرار نگرفتند. به دلیل تعداد زیاد مقالات در این زمینه ملاک‌های پالایش مقالات برای انتخاب منابع اصلی شامل :1- بررسی عنوان و کلیدواژه‌ها، 2- بررسی چکیده و نتیجه‌گیری، 3- بررسی تفضیلی متن پژوهش، 4- زبان مورد استفاده: انگلیسی و فارسی(باتوجه به شکل 1 که دیاگرام روابط تحقیقاتی بین کشورها را نشان می‌دهند به دلیل آنکه کشورهای انگلیسی زبان نقش پررنگتری در زمینه تحقیقاتی این موضوع داشتند زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی از موارد پالایش تحقیق قرار گرفت)، 5- محل چاپ مقاله: پایگاه‌های مرجع، مجلات علمی و پژوهشی، 6- دسترسی به فایل تمام متن مقاله. در پژوهش حاضر باتوجه به مراحل فوق و پالایش هر مرحله 43 منبع انگلیسی و 11 منبع فارسی مرتبط با موضوع تحقیق پیدا شد.

د) استخراج نتایج: در این مرحله، به طور پیوسته مقالات انتخابی در راستایی دستیابی به یافته‌های اصلی چند بار مرور گردید یافته‌ها و اطلاعات پژوهش‌ها در جداولی دسته‌بندی می‌شوند و در ستون اول مؤلفه‌های کشاورزی شهری که در هر مقاله به آن اشاره شده است تشریح شده و در ستون دوم منابع آن ذکر گردیده است.

جدول3- استخراج کدهای اولیه اسناد

ردیف	سرفصل تعیین شده	منابع	فراوانی
1	کشاورزی شهر محرک کلیدی در افزایش تولید و بازده و متنوع‌سازی محصولات	(Rikolto, 2022; Stewart et al., 2013; Khosravi et al., 2022; Ilieva et al., 2022; Poštek et al., 2021; Ayoni et al., 2022; Kamel & El Bilali, 2022; Ghosh, 2021; Rezai et al., 2016; خلیل‌نژاد و همکاران، ۱۴۰۰؛ محبی عبادی، ۱۴۰۱)	11
2	امکان دسترسی بیشتر و بهتر به غذای تازه، سالم، مواد مغذی	(Hoagland, 2017; Ackerman et al., 2014; Stewart et al., 2013; Ghosh, 2021; Ilieva et al., 2022; Rezai et al., 2016; Khosravi et al., 2022; Luehr et al., 2020; Langemeyer et al., 2021; Rikolto, 2022; Ayoni et al., 2022; Liu, 2020; Ghosh, 2021; Zezza & Tasciotti, 2010; حمیدی و یعقوبی، ۱۳۹۴؛ محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ ملکی نژاد و همکاران، ۱۳۹۹؛ خلیل‌نژاد و همکاران، ۱۴۰۰؛ خلیل‌نژاد، ۱۴۰۰)	19
3	کمک افزایش سطح آگاهی مردم تئوری و عملی در تمامی سنین	(Azunre et al., 2019; Fifolt et al., 2018; Ilieva et al., 2022; Ferreira et al., 2018; Çelik, 2017; Breuste & Artmann, 2015; Hoagland, 2017; Ruiz-Gallardo et al., 2013; حمیدی و یعقوبی، ۱۳۹۵؛ عبادی و محبی، ۱۴۰۰؛ خلیل‌نژاد و همکاران، ۱۴۰۰)	11
4	ارتقا زیرساخت سبز در فضای شهر	(Ackerman et al., 2014; Rozati & Ghanbaran, 2013; Janowska et al., 2022; Harada et al., 2021; Ogunjimi et al., 2021; Nogeire-McRae et al., 2018; Deelstra & Girardet, 2000; D'Ostuni, 2022; Ferreira et al., 2018; Chou et al., 2017; Breuste & Artmann, 2015; حمیدی و یعقوبی، ۱۳۹۴)	12
5	کمک به کاهش رواناب فاضلاب سطحی	(Rozati & Ghanbaran, 2013; Deelstra & Girardet, 2000; Sutic, 2003; Rikolto, 2022; Buechler et al., 2006; Lohrberg et al., 2016; یادآور و همکاران، ۱۳۹۹)	7
6	کاهش آلودگی خاک	Nogeire-McRae et al., 2018; Hoagland, 2017; Deelstra & Girardet, 2000	3
7	کاهش گازهای گلخانه‌ای	Nogeire-McRae et al., 2018; Khosravi et al., 2022; Hoagland, 2017	3
8	کاهش خطرات زیست‌محیطی	Rikolto, 2022; Rozati & Ghanbaran, 2013; Azunre et al., 2019	3
9	ایجاد زنجیره کوتاه مواد غذایی	Langemeyer et al., 2021; Hoagland, 2017; Ackerman et al., 2014; Nogeire-McRae et al., 2018; Yalew, 2021; Ferreira et al., 2018	6
10	استفاده مجدد از منابع و بازیافت	(Deelstra & Girardet, 2000; Buechler et al., 2006; Lohrberg et al., 2016; Yalew, 2021; Nogeire-McRae et al., 2018; Ackerman et al., 2014; Hoagland, 2017; Rikolto, 2022; Kamel & El Bilali, 2022; جاهد و همکاران، ۱۴۰۰)	10
11	کاهش دما	(Sutic, 2003)،(Azunre et al., 2019)،(Qiu et al., 2013)، (Rahimi & Nobar, 2023)، (Begum et al., 2021)،(Wo et al., 2022)،(Ebissa et al., 2024)،(KAMEL & EL BILALI, 2022)، ( جاهد و همکاران،1400)	9
12	کاهش آلودگی صوتی	(Rozati & Ghanbaran, 2013)	1
13	مشارکت در تاب‌آوری سیستم غذایی شهری	Gulyas & Edmondson, 2021; Opitz et al., 2016; Langemeyer et al., 2021; Thomas et al., 2022; Orsini et al., 2013; Poštek et al., 2021; Lohrberg et al., 2016	7
14	کاهش قیمت مواد غذایی	(Yalew, 2021)، (Rezai et al., 2016)	2
15	کمک به درآمدزایی ساکنان	(Yalew, 2021; Khosravi et al., 2022; Rezai et al., 2016; Specht et al., 2015; Rikolto, 2022; Ilieva et al., 2022; Thomas et al., 2022; Maantay & Maroko, 2018; Ghezeljeh et al., 2022; Mojtahedi et al., 2021; Duman & Beyza, 2022; Liu, 2020; حسینی‌نیا و همکاران، ۱۳۹۵؛ محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ جاهد و همکاران، ۱۴۰۰)	15
16	کمک به ایجاد اشتغال	(Azunre et al., 2019; Thomas et al., 2022; Khosravi et al., 2022; Duman & Beyza, 2022; Nino et al., 2020; Ilieva et al., 2022; Rikolto, 2022; حمیدی و یعقوبی، ۱۳۹۴؛ محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ حمیدی و همکاران، ۱۳۹۸؛ ملکی نژاد و همکاران، ۱۳۹۹؛ خلیل‌نژاد و گلچین، ۱۴۰۰؛ جاهد و همکاران، ۱۴۰۰؛ محبی عبادی، ۱۴۰۱)	14
17	ترویج اقتصاد مدور	(Thomas et al., 2022)،(KAMEL & EL BILALI, 2022)	2
18	کمک به افزایش ارزش املاک	Nogeire-McRae et al., 2018; Thomas et al., 2022; Azunre et al., 2019; Khosravi et al., 2022	4
19	شمول و انسجام اجتماعی	(Azunre et al., 2019; Lohrberg et al., 2016; Hoagland, 2017; Orsini et al., 2013; Ghezeljeh et al., 2022; Luehr et al., 2020; Ilieva et al., 2022; Fifolt et al., 2018; Rikolto, 2022; Ayoni et al., 2022; Liu, 2020; Çelik, 2017; حمیدی و یعقوبی، ۱۳۹۴؛ محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ غیبی و همکاران، ۱۴۰۰؛ خلیل‌نژاد و گلچین، ۱۴۰۰؛ خلیل‌نژاد و همکاران، ۱۴۰۰؛ جاهد و همکاران، ۱۴۰۰؛ محبی عبادی، ۱۴۰۱)	22
20	حفظ میراث‌فرهنگی	(Poštek et al., 2021)،(Chou et al., 2017)،(KAMEL & EL BILALI, 2022)،(Gulinck et al., 2020)	4
21	سلامتی روانی و جسمی	Orsini et al., 2013; Nogeire-McRae et al., 2018; Mojtahedi et al., 2021; Janowska et al., 2022; Ilieva et al., 2022; Harada et al., 2021; Ferreira et al., 2018; Kamel & El Bilali, 2022; Çelik, 2017; Wood et al., 2016; Rikolto, 2022; محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ خلیل‌نژاد و همکاران، ۱۴۰۰)	13
22	افزایش ایمنی و امنیت	Hoagland, 2017; Azunre et al., 2019; Luehr et al., 2020; محمدی و ابراهیمی نیا، ۱۳۹۸؛ غیبی و همکاران، ۱۴۰۰؛ جاهد و همکاران، ۱۴۰۰	6
23	کمک به افزایش زیبایی	Janowska et al., 2022; Çelik, 2017; Kamel & El Bilali, 2022; Bohn & Viljoen, 2012; خلیل‌نژاد، ۱۴۰۰)	6

(منبع: مطالعات نویسندگان،1404)

ه) تجزیه‌وتحلیل و ترکیب کیفی داده‌ها: در این مرحله در راستای موضوع تحقیق از کدگذاری بهره گرفته شده است که در ابتدا به خلق مفاهیم پرداخته و روابط آنها بر اساس سوال پژوهش بیان گردیده است. و) تعیین کیفیت نتایج: به‌منظور ارزیابی نتایج تحقیق با یک خبره مشورت گردید و نظرات و نتایج بررسی شدند و در ادامه برای ارزیابی نتایج به‌دست‌آمده از شاخص کاپا که برای اندازه‌گیری میزان توافق یا هماهنگی بین دو ارزیاب به کار رفت این ضریب نشان می‌دهد که تا چه حد توافق مشاهده‌شده بین دو ارزیاب فراتر از توافقی است که به‌صورت تصادفی ممکن است رخ دهد استفاده گردید. ضریب کاپا حدود 86/0 بود که مورد قبول است. ط) اعلام و ارائه نتایج: در مرحله آخر، فراترکیب نتایج به‌دست‌آمده از مراحل قبل ارائه گردید که کلیه کدهای باتوجه‌به میزان شباهت داده‌ها استخراج شده به دسته‌های بزرگ‌تری بنام مفاهیم و مقولات تقسیم‌بندی صورت گرفت. خلاصه‌ای از گروه‌بندی و کدها در جدول4 طبقه شده است. در ادامه برای وزن‌دهی مؤلفه‌های استخراج شده با روش آنتروپی شانون از خبرگان آشنا در این زمینه شامل: متخصصان، طراحان، برنامه‌ریزان شهری که 17 نفر بودند پرسش‌نامه‌ای طراحی شد تا اهمیت نقش کشاورزی شهری در ابعاد مختلف طبقه‎بندی شوند.

بحث و ارائه یافته‌های تحقیق

برای بررسی دستیابی به هدف تحقیق که مؤلفه‌های کشاورزی شهری بود از رویکرد فراترکیب که روش کیفی بود بهره‌گیری شد. در نهایت 23 کد استخراج شد و در 6 بعد طبقه‌بندی گردید که به طور مداوم به‌عنوان مهم‌ترین و پرتکرارترین جنبه‌های کشاورزی شهری اغلب در ادبیات کشاورزی شهری مورد مطالعه و تأکید قرار می‌گیرند: امنیت‌غذایی(تولید، دسترسی و تاب‌آوری)، زیست‌محیطی(زیرساخت سبز، فاضلاب شهری، خاک، گاز گلخانه‌ای، خطرات، بازیافت، دما و صوت)، اقتصادی و معیشتی (درآمدزایی، کاهش هزینه و ایجاد اشتغال و اقتصاد مدور)، اجتماعی- فرهنگی (سطح آگاهی، شمول و انسجام اجتماعی، میراث‌فرهنگی و ایمنی و امنیت) و سلامت (سلامت روانی و جسمی) و کالبدی. در جدول زیر نقش کشاورزی شهری بر اساس جنبه‌های مختلف و پژوهش‌های صورت‌گرفته ارائه شده است که نتایج پژوهش‌ها جنبه‌های مهم در ارتباط با نقش کشاورزی شهری در مقیاس‌های متفاوت تأیید می‌کند.

جدول4- نقش چندگانه کشاورزی شهری

مفهوم	بعد	مؤلفه	شاخص‌ها
نقش کشاورزی شهری	امنیت غذایی	تولید	کشاورزی شهر محرک کلیدی در افزایش تولید و بازده و متنوع‌سازی محصولات، کشت نوعی خاص از گیاهان دارویی
		دسترسی	امکان دسترسی بیشتر و بهتر به غذای تازه، سالم، مواد مغذی، امکان تولید سبزی از طریق کشاورزی، آن مصرف کالری بیشتری به دلیل افزایش میوه‌ها و سبزی
		زنجیره کوتاه	ایجاد زنجیره کوتاه مواد غذایی و کاهش فاصله و تعداد واسطه‌ها بین تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی، تأثیر مستقیمی کشاورزی شهری بر پایداری بر اساس خطی‌بودن رابطه بین فقر و دسترسی به منابع
		تاب‌آوری	مشارکت در تاب‌آوری سیستم غذایی شهری، تغذیه سالم برای آسیب‌پذیرترین بخش‌های جامعه شهری
	زیست ‌محیطی	زیرساخت سبز	حفظ تنوع زیستی در شهرها و مکانی برای مشاهده طبیعت، کشاورزی شهری به‌عنوان راهی برای احیای جزئی طبیعت در مناطق شهری
		فاضلاب	کمک به کاهش رواناب فاضلاب سطحی و آلوده‌شدن آب‌های جاری
		خاک	کاهش آلودگی خاک، مکانیزم بالقوه برای اصلاح مکان‌های صنعتی زمین‌ها قهوه‌ای"، تعادل نگه‌داشتن سیستم خاک، تأثیر مثبتی بر تثبیت خاک در برابر آب و فرسایش بادی
		گاز گلخانه‌ای	کاهش گازهای گلخانه‌ای از طریق نزدیک‌شدن دسترسی مردم به غذا و کاهش مسافت فرایندهای پس از تولید (ذخیره‌سازی، یخچال و حمل‌ونقل محصولات در مسافت‌های طولانی)
		خطرات	کاهش خطرات زیست‌محیطی با مناطق جذب‌کننده آب در زمان سیل، افزایش راندمان زهکشی
		بازیافت	کاهش ضایعات نیازمند کاهش میزان زباله، استفاده مجدد، و بازیافت، کاهش تخلیه فاضلاب به رودخانه‌ها، کانال‌ها و دیگر به منابع آب سطحی با بازیافت فاضلاب، فراهم‌کردن ادغام منابع متعددی مانند زمین، آب، زباله و انرژی و کاهش ضایعات مواد غذایی
		دما	کاهش دما و ایجاد خرد اقلیم، با ایجاد سایه و افزایش تبخیر و تعرق، تأثیر در کاهش ۱ تا ۲ درجه سانتی‌گراد در جزیره حرارتی شهری، کشاورزی بر روی بام به‌عنوان عایق حرارتی برای ساختمان
		صوت	کاهش آلودگی صوتی از طریق جذب امواج صوت
	اقتصادی و معیشتی	کاهش قیمت مواد	کاهش قیمت مواد غذایی با افزایش مواد غذایی، کاهش قیمت مواد غذایی با اتصال مستقیم مصرف‌کنندگان به مزارع
		درآمدزایی	کمک به درآمدزایی ساکنان از طریق ایجاد شغل جدید و کاهش قیمت مواد غذایی
		اشتغال	کمک به ایجاد اشتغال به‌خصوص برای زنان، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید (بعضی از مناطق به‌صورت نیمه‌وقت)
		اقتصاد مدور	کاهش وابستگی خارجی را از نظر اقتصادی، متعادل‌کردن شکاف قیمت را از تولیدکننده تا مصرف‌کننده، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید
		ارزش زمین	کمک به افزایش ارزش املاک و درآمد مالیاتی در صورت وجود باغ‌های شهری، ایجاد مراکز جذب گردشگری
	اجتماعی - فرهنگی	سطح آگاهی	کمک افزایش سطح آگاهی مردم نظری و عملی در تمامی سنین افزایش دانش کشاورزی توسعه نیروی کار
		شمول و انسجام اجتماعی	کمک به گروه‌های آسیب‌پذیر، افزایش انسجام اجتماعی بین افراد فرهنگ‌ها و نسل‌های مختلف و اقلیت‌های قومی و معلولین، باغ‌ها فرصتی برای ایجاد دوستان جدید و ساخت ارتباطات اجتماعی، ارتباط با همسایگان و بهبود روابط بین نژادی و دوستی
		میراث‌فرهنگی	گسترش فرهنگ با برگزاری جشن‌های مربوط به تولید مواد غذایی، کمک به شکل‌گیری فرهنگ‌های محلی و مؤلفه فعال میراث‌فرهنگی و طبیعی و اشتراک مهاجران با سنت‌ها، دانش فرهنگی خاص با پرورش در باغ‌ با جامعه، حفظ دانش کشاورزی و بیان هویت فرهنگی از طریق کشت محصولات مهم فرهنگی و تهیه غذاهای سنت
		ایمنی و امنیت	احتمال کمتر جرم و جنایت در مناطق شهری با باغ‌های اجتماعی، کمک به جلوگیری از آتش‌سوزی، تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش فساد مواد غذایی
	سلامت	سلامت روانی و جسمی	افزایش شاخص‌های سلامت، مانند افزایش فعالیت فیزیکی کاهش خطر اضافه‌وزن یا چاقی، بهبود عوامل سلامت روانی مانند عزت‌نفس، خلق‌وخوی و رضایت از زندگی و همچنین سلامت جسمانی و روانی و تسکین استرس، بهبود سلامت روان و فعالیت بدنی
	کالبدی	زیبایی مناظر شهر	کمک به افزایش زیبایی در تغییر فصل، افزایش زیبایی‌شناسی در محله، افزایش زیبایی ساختمان‌ها و بام‌ها

(منبع: مطالعات نویسندگان،1404)

به‌منظور رتبه‌بندی مؤلفه‌ها از آزمون آنتروپی شانون بهره گرفته شد که ترتیب مؤلفه‌های بااهمیت در جدول 5 بیان شده است:

جدول5- نقش چندگانه کشاورزی شهری

عامل‌ها

تولید

دسترسی

زنجیره کوتاه

تاب‌آوری

زیرساخت سبز

فاضلاب

خاک

گاز گلخانه‌ای

خطرات

بازیافت

دما

صوت

0/9952

0/9713

0/9851

0/9922

0/9912

0/9821

0/9602

0/8194

0/9912

0/9952

0/9821

0/0048

0/0287

0/0149

0/0078

0/0088

0/0179

0/0398

0/1806

0/0088

0/0048

0/0179

0/0078

0/0467

0/0243

0/0127

0/0144

0/0291

0/0647

0/2938

0/0144

0/0078

0/0291

کاهش قیمت

درآمدزایی

اشتغال

اقتصاد مدور

ارزش زمین

سطح آگاهی

انسجام اجتماعی

میراث‌فرهنگی

ایمنی و امنیت

سلامت

زیبایی

0/9922

0/9851

0/9656

0/9851

0/9713

0/9952

0/9464

0/9206

0/9602

0/9952

0/0078

0/0149

0/0344

0/0149

0/0287

0/0048

0/0536

0/0794

0/0398

0/0048

0/0127

0/0243

0/0559

0/0243

0/0467

0/0078

0/0872

0/1292

0/0647

0/0078

(منبع: مطالعات نویسندگان،1404)

شاخص‌های خطرات، ایمنی و امنیت، و گازهای گلخانه‌ای بیشترین وزن در آنتروپی را دارند، شاخص‌های با آنتروپی نزدیک به ۱ پراکندگی داده‌های کمتری دارند و وزن ناچیزی دریافت کردند مانند شمول و انسجام اجتماعی، فاضلاب، زیبایی، دما، تولید، دسترسی، کاهش قیمت، زیرساخت سبز و بازیافت و فاضلاب به ترتیب از کم به زیاد کمترین تأثیر را دارند که نشان دهنده آنست که نظرات خبرگان درباره این معیارها کاملاً همگن بوده است و مؤلفه‌های تعیین کننده در این موضوع نقش خطرات، ایمنی و امنیت، میراث فرهنگی، گاز گلخانه‌ای، کمک به اشتغال و اقتصاد مدور است که برای آینده بسیار تاثیرگذار است و این نشان دهنده اهمیت بالای آن در تصمیم‌گیری است.

نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات

کشاورزی شهری زمانی عمدتاً در مورد تولید غذا بود؛ اما به یک سیستم چندوجهی تبدیل شده است که مزایای متعددی را ارائه می‌دهد. بر اساس اسناد و پژوهش‌های پیشین با روش کیفی فراترکیب، کشاورزی شهری می‌تواند در امنیت غذایی، زیست‌محیطی، اقتصادی و معیشتی، اجتماعی - فرهنگی و سلامت و کالبد شهری نقش مؤثری و چندمنظوره‌ای داشته باشد. بر اساس تجزیه‌وتحلیل ادبیات کنونی، امنیت غذایی و کمک به اقتصاد خانواده (به‌خصوص در کشورهایی که با فقر غذایی) و پایداری زیست‌محیطی به‌عنوان مهم‌ترین و مکررترین جنبه‌های کشاورزی شهری مطرح می‌شوند. براساس معیار وزن دهی آنتروپی شانون مؤلفه‌های خطرات، ایمنی و امنیت، و گازهای گلخانه‌ای در تصمیم‌گیری اولویت بالایی دارند. همچنین بر اساس پژوهش‌های بررسی شده سهم ایران در مطالعات انجام شده در این زمینه بسیار کم است. در نهایت بایستی استدلال کرد که کشاورزی شهری باوجود نقش‌هایی که در مقیاس و ابعاد مختلف برای شهر به ارمغان می‌آورد بایستی با فضاهای باز شهری آمیخته شود و به‌عنوان یک زیربنای ضروری برای ایجاد شهرهای پایدار، سبز و تاب‌آور بسیار بااهمیت است.

منابع

1. جاهد، مریم؛ یزدان‌فر، سید عباس و نوروزیان ملکی، سعید. (1400). مرور سیستماتیک راهکارهای طراحی کالبدِ کشاورزی شهری درون فضاهای همسایگی. فصلنامه علوم محیطی، 19(2)، 21-38. 10.52547/envs.30858

2. حسینی‌نیا، غلامحسین؛ مقدس فریمانی، شهرام؛ و رحیمی مشکین، فهیمه. (1395). تبیین مؤلفه‌های کسب‌وکار کشاورزی شهری: مورد مطالعه بام سبز شهری. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 12(1)، 85-101. 20. 001.1.20081758.1395.12.1.6.7

3. حمیدی، کلثوم و یعقوبی، جعفر. (1394). جایگاه و اهمیت توسعه فعالیت های کشاورزی شهری در عصر جدید. ترویج علم، 6(2)، 75-83.‎ 20.1001.1.22519033.1394.6.2.5.1

4. حمیدی، کلثوم و یعقوبی، جعفر. (1395). نیازهای آموزشی کشاورزان شهری از دیدگاه شهروندان زنجان. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 8(39)، 80-93.‎ https://doi.org/10.22092/jaear.2017.109274

5. حمیدی، کلثوم؛ یعقوبی، جعفر و احدنژاد روشتی، محسن. (1398). کشاورزی شهری: راهبردی برای توسعه ی اشتغال و کارآفرینی. مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، 6(1) ، 101-114.‎ 10.22069/jead.2020.18392.1428

6. خلیل‌نژاد، سید محمدرضا. (1400). ملاحظات برنامه‌ریزی، ویژگی‌های فضایی و اصول طراحی منظر کشاورزی شهری مطابق با الگوی باغ ایرانی15(46) ، 19-32. ‎ 10.30495/hoviatshahr.2021.16775

7. خلیل‌نژاد، سید محمدرضا؛ فرزین، سامان و ظهوریان، مریم. (1400). قابلیت‌سنجی باغ‌های تاریخی برای توسعه کشاورزی شهری در بیرجند. باغ نظر، 18(101) ، 51-66.‎ 10.22034/bagh.2021.265391.4754

8. دریکوند، مسلم؛ مرید سادات، پگاه و رضویان، محمدتقی. (1400). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار کشاورزی شهری و پیراشهری با رویکرد کارآفرینانه (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان خرم‌آباد). پژوهش‌های روستائی، 12(3)، 426-445.‎ 10.22059/jrur.2021.324051.1638

9. روضاتی، حمیدرضا و قنبران، عبدالحمید. (1392). ارتقاء کیفیت زیست‌محیطی شهرها با رویکرد کشاورزی شهری (نمونه موردی: شهر اصفهان)، 1(1)، 12-1. 10.22126/ges.2024.9937.2712

10. عبادی، هادی و محبی، زهرا. (1400). بررسی تأثیرات کشاورزی شهری بر میزان سرمایه اجتماعی ذی‌نفعان در دانشگاه رازی کرمانشاه. جغرافیا و پایداری محیط، 11(3)، 31-44.‎ 10.22126/ges.2021.6851.2438

11. غیبی، داریوش؛ کشمیری، هادی و مضطرزاده، حامد. (1400). بررسی مدل علی رابطه سازوکارهای اجتماعی کشاورزی شهری با تعاملات اجتماعی در مجتمع‌های‌ مسکونی (نمونه موردی مجتمع مسکونی رضوان شیراز). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی‌ منطقه‌ای)، 11(44) ، 683-701.‎ 10.22034/jgeoq.2021.137498

12. کرمی، رویا و صلاحی اصفهانی، گیتی. (2020). نوع‌شناسی کشاورزی شهری و نقش آموزش آن در توسعه پایدار شهری استان زنجان. فصلنامه علمی آموزش محیط‌زیست و توسعه پایدار، 9(1)، 153-170.‎ 10.30473/ee.2020.7233

13. محبی، زهرا و عبادی، هادی. (1401). توسعه کارآفرینی شهر سبز: ملزومات تولید پایدار کشاورزی شهری در دانشگاه رازی کرمانشاه. مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، 9(4)، 167-184.‎ 10.22069/jead.2022.20339.1612

14. محمدی، مریم و ابراهیمی نیا و دلارام. (1398). کاربست اصول کشاورزی شهری در مقیاس محلات نمونۀ موردی: محلۀ امام‌زاده یحیی در تهران. منظر، 11(46)، 24-39.‎ 10.22034/manzar.2019.84294

15. ملکی نژاد، حسین؛ محمدزاده، فاطمه و طاهرپور، مهشید. (1399). جایگاه کشاورزی شهری در ارتقاء بهره‌وری کشاورزی و امنیت غذایی. مجله علمی سامانه های سطوح آبگیر باران، 8(3)، 43-58.‎ 20.1001.1.24235970.1399.8.3.2.1

16. یادآور، حسین؛ لطیفی، سمیه؛ خرازی، شهریر و نامی، مینا. (2020). تحلیل ظرفیت‌های کشاورزی شهری از دیدگاه دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 16(1)، 183-196.‎ 10.22034/iaeej.2020.210183.1478

17. Ackerman, K., Conard, M., Culligan, P., Plunz, R., Sutto, M.-P., & Whittinghill, L. (2014). Sustainable food systems for future cities: The potential of urban agriculture. The economic and social review, 45(2, Summer), 189–206-189–206. https://doi.org/10.33890/innova.v2.n8.1.2017.348

18. Artmann, M., & Sartison, K. (2018). The role of urban agriculture as a nature-based solution: A review for developing a systemic assessment framework. Sustainability, 10(6), 1937. https://doi.org/https://doi.org/10.3390/su10061937

19. Ayoni, V. N., Ramli, N. N., Shamsudin, M. N., & Hadi, A. H. I. A. (2022). Urban agriculture and policy: Mitigating urban negative externalities. Urban Forestry & Urban Greening, 75, 127710. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127710

20. Azunre, G. A., Amponsah, O., Peprah, C., Takyi, S. A., & Braimah, I. (2019). A review of the role of urban agriculture in the sustainable city discourse. Cities, 93, 104-119. https://doi.org/10.1016/j.cities.2019.04.006

21. Begum, M. S., Bala, S. K., Islam, A. S., & Roy, D. (2021). Environmental and social dynamics of urban rooftop agriculture (Urta) and their impacts on microclimate change. Sustainability, 13(16), 9053. https://doi.org/10.3390/su13169053

22. Bohn, K., & Viljoen, A. (2012). CPUL: Continuous Productive Urban Landscape; New Approach to integrating agriculture and urban. MANZAR, the Scientific Journal of landscape, 4(20), 12-17. https://doi.org/10.1108/OHI-02-2009-B0006

23. Breuste, J., & Hufnagl, A. (2020). Urban gardening and environmental behavior of urban gardeners in different garden forms in Barcelona, Spain. In Making Green Cities–Concepts, Challenges and Practice. (pp. 101-116). Springer Verlag. https://doi.org/0.1007/978-3-030-73089-5_7

24. Breuste, J. H., & Artmann, M. (2015). Allotment gardens contribute to urban ecosystem service: case study Salzburg, Austria. Journal of Urban Planning and Development, 141(3), A5014005. https://doi.org/10.1061/(ASCE)UP.1943-5444.0000264

25. Buechler, S., Mekala, G., & Keraita, B. (2006). Wastewater use for urban and peri-urban agriculture. Cities farming for the future—urban agriculture for green and productive cities. R. v. Veenhuizen.

26. Casazza, C., & Pianigiani, S. (2016). Bottom-up and top down approaches for urban agriculture. Civil Engineering and Urban Planning: An International Journal (CiVEJ), 3(2), 49-61. https://doi.org/10.5121/civej.2016.3204

27. Çelik, F. (2017). The importance of edible landscape in the cities. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5(2), 118-124. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i2.118-124.957

28. Chou, R.-J., Wu, C.-T., & Huang, F.-T. (2017). Fostering multi-functional urban agriculture: Experiences from the champions in a revitalized farm pond community in Taoyuan, Taiwan. Sustainability, 9(11), 2097. https://doi.org/10.3390/su9112097

29. Cohen, N. (2020). The changing role of urban agriculture in municipal planning: from planning for urban agriculture to urban agriculture for planning. In Achieving sustainable urban agriculture (pp. 23-36). Burleigh Dodds Science Publishing. https://doi.org/10.19103/AS.2019.0063.03

30. D'Ostuni, M. (2022). The Important Roles of Urban Agriculture. Frontiers for Young Minds.

31. Deelstra, T., & Girardet, H. (2000). Urban agriculture and sustainable cities. Bakker N., Dubbeling M., Gündel S., Sabel-Koshella U., de Zeeuw H. Growing cities, growing food. Urban agriculture on the policy agenda. Feldafing, Germany: Zentralstelle für Ernährung und Landwirtschaft (ZEL), 43, 66.

32. Dobele, M., & Zvirbule, A. (2020). The concept of urban agriculture–Historical development and tendencies. Rural Sustainability Research, 43(338), 20-26. https://doi.org/10.2478/plua-2020-0003

33. Duman, E., & Beyza, Ş. (2022). New Approaches on Urban Agriculture: A Case Study in Ataköy. Journal of Design Studio, 4(spi 1), 71-83. https://doi.org/10.46474/jds.1075873

34. Ebissa, G., Yeshitela, K., Desta, H., & Fetene, A. (2024). Urban agriculture and environmental sustainability. Environment, Development and Sustainability, 26(6), 14583-14599. https://doi.org/10.1007/s10668-023-03208-x

35. Ferreira, A. J. D., Guilherme, R. I. M. M., & Ferreira, C. S. S. (2018). Urban agriculture, a tool towards more resilient urban communities? Current Opinion in Environmental Science & Health, 5, 93-97. https://doi.org/10.1016/j.coesh.2018.06.004

36. Fifolt, M., Morgan, A. F., & Burgess, Z. R. (2018). Promoting school connectedness among minority youth through experience-based urban farming. Journal of Experiential Education, 41(2), 187-203. https://doi.org/10.1177/1053825917736332

37. Ghezeljeh, A., Gutberlet, J., & Cloutier, D. (2022). Recent challenges and new possibilities with urban agriculture in Victoria, British Columbia. The Canadian Geographer/Le Géographe canadien. https://doi.org/:10.1111/cag.12783

38. Ghosh, S. (2021). Urban agriculture potential of home gardens in residential land uses: A case study of regional City of Dubbo, Australia. Land Use Policy, 109, 105686. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105686

39. Gulinck, H., Dewaelheyns, V., & Lerouge, F. (2020). Urban Agriculture: What About Domestic Gardens? In AgriCultura (pp. 133-144). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-49012-6_8

40. Gulyas, B. Z., & Edmondson, J. L. (2021). Increasing City Resilience through Urban Agriculture: Challenges and Solutions in the Global North. Sustainability, 13(3), 1465. https://www.mdpi.com/2071-1050/13/3/1465

41. Harada, K., Hino, K., Iida, A., Yamazaki, T., Usui, H., Asami, Y., & Yokohari, M. (2021). How Does Urban Farming Benefit Participants’ Health? A Case Study of Allotments and Experience Farms in Tokyo. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 542. https://www.mdpi.com/1660-4601/18/2/542

42. Hoagland, S. H. a. L. (2017). Horticultural Reviews (first ed., Vol. 4).

43. Ilieva, R. T., Cohen, N., Israel, M., Specht, K., Fox-Kämper, R., Fargue-Lelièvre, A., Poniży, L., Schoen, V., Caputo, S., & Kirby, C. K. (2022). The Socio-Cultural Benefits of Urban Agriculture: A Review of the Literature. Land, 11(5), 622. https://doi.org/10.3390/land11050622

44. Janowska, B., Łój, J., & Andrzejak, R. (2022). Role of Community Gardens in Development of Housing Estates in Polish Cities. Agronomy, 12(6), 1447. https://www.mdpi.com/2073-4395/12/6/1447

45. KAMEL, I. M., & EL BILALI, H. (2022). URBAN AND PERI-URBAN AGRICULTURE IN EGYPT. AGROFOR International Journal, 7. https://doi.org/10.7251/AGRENG2201048K

46. Khosravi, S., Lashgarara, F., Poursaeed, A., & Omidi Najafabadi, M. (2022). Modeling the relationship between urban agriculture and sustainable development: a case study in Tehran city. Arabian Journal of Geosciences, 15(1), 1-13. https://doi.org/10.1007/s12517-021-09396-y

47. Koscica, M. (2014). Agropolis: the role of urban agriculture in addressing food insecurity in developing cities. Journal of International Affairs, 177-186.

48. Langemeyer, J., Madrid-Lopez, C., Beltran, A. M., & Mendez, G. V. (2021). Urban agriculture—A necessary pathway towards urban resilience and global sustainability? Landscape and Urban Planning, 210. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104055

49. Liu, Y. (2020). Community garden practices in high-density high-rise urban areas in Shanghai, China. Making green cities: concepts challenges and practice. Springer, Berlin, 89-101. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73089-5_6

50. Lohrberg, F., Lička, L., Scazzosi, L., & Timpe, A. (2016). Urban agriculture europe. Jovis Berlin.

51. Luehr, G., Glaros, A., Si, Z., & Scott, S. (2020). Urban agriculture in Chinese cities: Practices, motivations and challenges. In Urban food democracy and governance in north and south (pp. 291-309). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-17187-2_17

52. Maantay, J. A., & Maroko, A. R. (2018). Brownfields to greenfields: Environmental justice versus environmental gentrification. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(10), 2233. https://doi.org/10.3390/ijerph15102233

53. Mojtahedi, M. R., Alizadeh, K., & Jafari, H. (2021). The Role of Urban Agriculture Approach in Food Supply and Export Ability (Case Study of Neishabour in Iran). Propósitos y Representaciones, 9(SPE1), 881. https://doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE1.881

54. Mougeot, L. J. (2000). Urban agriculture: definition, presence, potentials and risks (Vol. 1).

55. Nino, E. C., Lane, S., Okano, K., Rahman, I., Peng, B., Benn, H., Fatti, C. C., Maree, G., Khanyile, S., & Washbourne, C. (2020). Urban agriculture in the Gauteng City-Region’s green infrastructure network (Vol. 15). Gauteng City Region Observatory https://www.google.com/books/edition/Urban_agriculture_in_the_Gauteng_City_Re/BG31DwAAQBAJ?hl=en&gbpv=0

56. Nogeire-McRae, T., Ryan, E. P., Jablonski, B. B. R., Carolan, M., Arathi, H. S., Brown, C. S., Saki, H. H., McKeen, S., Lapansky, E., & Schipanski, M. E. (2018). The Role of Urban Agriculture in a Secure, Healthy, and Sustainable Food System. BioScience, 68(10), 748-759. https://doi.org/10.1093/biosci/biy071

57. Ogunjimi, T. F., Ekpeni, N. M., & Ayeni, A. O. (2021). Urban Agriculture: Food Security and Relief for Covid-19 in Cities. In. University of Lagos Press and Bookshop Ltd.

58. Opitz, I., Berges, R., Piorr, A., & Krikser, T. (2016). Contributing to food security in urban areas: differences between urban agriculture and peri-urban agriculture in the Global North. Agriculture and Human Values, 33(2), 341-358. https://doi.org/10.1007/s10460-015-9610-2

59. Orsini, F., & D’Ostuni, M. (2022). The important roles of urban agriculture. Frontiers for Young Minds, 10, 1-7. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688

60. Orsini, F., Kahane, R., Nono-Womdim, R., & Gianquinto, G. (2013). Urban agriculture in the developing world: a review. Agronomy for sustainable development, 33(4), 695-720. https://doi.org/10.3389/frym.2022.701688

61. Poštek, A., Kisić, I., Cerjak, M., & Brezinščak, L. (2021). Social aspect of urban agriculture with examples from Croatia. Journal of Central European Agriculture, 22(4), 881-891. https://doi.org/10.5513/JCEA01/22.4.3299

62. Qiu, G.-y., Li, H.-y., Zhang, Q.-t., Wan, C., Liang, X.-j., & Li, X.-z. (2013). Effects of evapotranspiration on mitigation of urban temperature by vegetation and urban agriculture. Journal of Integrative Agriculture, 12(8), 1307-1315. https://doi.org/10.1016/S2095-3119(13)60543-2

63. Quon, S. (1999). Planning for urban agriculture: A review of tools and strategies for urban planners. http://hdl.handle.net/10625/33697

64. Raddad, S. H. (2022). Strategic planning to integrate urban agriculture in Palestinian urban development under conditions of political instability. Urban Forestry & Urban Greening, 76, 127734. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2022.127734

65. Rahimi, A., & Nobar, Z. (2023). The impact of planting scenarios on agricultural productivity and thermal comfort in urban agriculture land (case study: Tabriz, Iran). Frontiers in Ecology and Evolution, 11, 1048092. https://doi.org/10.3389/fevo.2023.1048092

66. Rezai, G., Shamsudin, M. N., & Mohamed, Z. (2016). Urban agriculture: A way forward to food and nutrition security in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 216, 39-45. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.12.006

67. Rikolto, F. a. (2022). Urban and peri-urban agriculture sourcebook: From production to food systems.

68. Rodríguez, A., Jácome-Polit, D., Santandreu, A., Paredes, D., & Álvaro, N. P. (2022). Agro-ecological urban agriculture and food resilience: The Case of Quito, Ecuador [Review]. Frontiers in Sustainable Food Systems, 6. https://doi.org/10.3389/fsufs.2022.550636

69. RUAF. (2000). welcome to the first issue of the urban agricultural magazine The Urban Agriculture Magazine, 1, Article 1.

70. Ruiz-Gallardo, J.-R., Verde, A., & Valdés, A. (2013). Garden-based learning: An experience with “at risk” secondary education students. The Journal of Environmental Education, 44(4), 252-270. https://doi.org/10.1080/00958964.2013.786669

71. Smit, J., Nasr, J., & Ratta, A. (1996). Urban agriculture: food, jobs and sustainable cities. New York, USA, 2, 35-37.

72. Specht, K., Siebert, R., Thomaier, S., Freisinger, U. B., Sawicka, M., Dierich, A., Henckel, D., & Busse, M. (2015). Zero-acreage farming in the city of Berlin: an aggregated stakeholder perspective on potential benefits and challenges. Sustainability, 7(4), 4511-4523. https://doi.org/10.3390/su7044511

73. Stewart, R., Korth, M., Langer, L., Rafferty, S., Da Silva, N. R., & van Rooyen, C. (2013). What are the impacts of urban agriculture programs on food security in low and middle-income countries? Environmental Evidence, 2(1), 1-13. https://doi.org/10.1186/2047-2382-2-7

74. Sutic, N. (2003). How green roofs can improve the urban environment in uptown Waterloo. Integrating Natural and Urban.

75. Thomas, P. S., Kombe, W. J., & Lupala, A. (2022). Effects of stakeholders’ perception of urban agriculture on the governance of urban agriculture in the wards of Daraja Mbili and Lemala in Arusha City, Tanzania. International Journal of Social Science Research and Review, 5(8), 349-364. https://doi.org/10.47814/ijssrr.v5i8.452

76. Wo, R., Dong, T., Pan, Q., Liu, Z., Li, Z., & Xie, M. (2022). Ecological performance evaluation of urban agriculture in Beijing based on temperature and fractional vegetation cover. Urban Ecosystems, 25(2), 341-353. https://doi.org/10.1007/s11252-021-01157-9

77. Wood, C. J., Pretty, J., & Griffin, M. (2016). A case–control study of the health and well-being benefits of allotment gardening. Journal of Public Health, 38(3), e336-e344. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdv146

78. Yalew, A. W. (2021). Urban Agriculture in Ethiopia: An Overview. https://doi.org/https://doi.org/10.37256/redr.122020607

79. Zezza, A., & Tasciotti, L. (2010). Urban agriculture, poverty, and food security: Empirical evidence from a sample of developing countries. Food policy, 35(4), 265-273. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2010.04.007

شارک

عنوان URL للمقالة

نقش چند منظوره کشاورزی شهری در توسعه مناظر شهری آینده

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية