جایگاه تفکر هندسی در ارتقای قابلیت‌های دانشجویان معماری در دروس پایه در مقطع کارشناسی (نمونه موردی: درس مقدمات طراحی معماری 2)

الموضوعات :

فروغ میرزاعلی پور ¹

1 - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه علوم تحقیقات تهران

تاريخ الإرسال : 11 الخميس , جمادى الثانية, 1446 تاريخ التأكيد : 19 الأحد , رجب, 1446 تاريخ الإصدار : 02 السبت , شعبان, 1446

الکلمات المفتاحية: آموزش معماری, تفکر هندسی, مقدمات معماری, هندسه, تناسب,

ملخص المقالة :

آموزش معماری، به‌عنوان یکی از شاخه‌های تأثیرگذار در معماری و شهرسازی می‌باشد. آموزش درس مقدمات طراحی در رشته معماری، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های آموزش در دوران تحصیلی به شمار می‌آید. هدف از این پژوهش، بررسی اصول آموزش مطلوب طراحی در رشته معماری در دروس پایه به دانشجویان در جهت ارتقای کیفیت هرچه بیشتر آموزش هست.اين پژوهش با روش كمي- كيفي انجام‌شده است. برای انجام این پژوهش در درس مقدمات معماری2، در دانشگاه ارومیه، در نیمسال98-97، دو گروه 25 نفرِ به‌عنوان گروه آزمایش و گواه انتخاب گردید. در هر دو گروه موضوع طراحی، محدودیت‌ها و شرایط و سایت یکسان بودند. در گروه گواه تدریس درس به شیوه متداول و در گروه آزمایش شیوه طراحی مبتنی بر تفکر هندسی، آموزش داده شد. در بخش کیفی، گردآوري اطلاعات با ابزار مصاحبه عمیق انجام شد .در بخش کمی، نمرات هر دو گروه توسط 4 استاد خبره دانشگاه تحلیل گردید.نتایج نشان داد، آموزش مبتنی بر هندسه، بر ارتباط مناسب میان اجزاء با یکدیگر و با کل اثر دلالت داشته و این مفاهیم به دلیل ایجاد زیبایی بصری و مفاهیم آشنا (ارتباط با هندسه و معماری گذشته) و انتقال مفاهیم متعالی در ارتباط با انسان در معماری حائز اهمیت می‌باشد. نتایج نشان‌دهنده تأثیر هندسه بر تفکر و خلاقیت دانشجویان از مراحل ابتدایی طراحی (ایده) تا مراحل پایانی و حتی پرزانته طرح می‌باشد. همچنین با توجه به مطالعه گسترده در رابطه با موضوعات هندسی و طریقه ترسیم هندسی و آثار هندسی باعث تسلط کامل بر هندسه و ارتباط آن با موضوع قابل طراحی می‌شود.

المصادر:

- بلیلان اصل، لیدا. (1393). بررسی تحول ساختار فضائی شهر تبریز در دورۀ قاجار با استناد به نقشه‌های تاریخی. فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، 5(8): 33-55.
- جاویدمهر، هاشم‌پور. (1394). بازنمود تأثیر هندسه بر حیات پذیری فضاهای معماری، مورد مطالعاتی: فرهنگ‌سراها. معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 11(25): 13-26.
- خاک زند، مهدی و احمدی، امیراحمد. (1393). نگاهی اجمالی به رویکرد میان طبیعت و معماری. باغ نظر، 4(8), 35-47.‎
- سالینگاروس، نیکوس آنجلوس.(1390). تئوری شبکه ای و شهر فراکتال. ترجمه کوروش سرورزاده. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی جهرم.
- سیلوایه، سونیا، دانشجو, فرمهین فراهانی. (1399). هندسه در معماری ایـرانی پیش از اسلام و تجلی آن در معماری معاصر ایران. نقش جهان-مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی، 3(1): 55-66.‎
- شهریاری، خانکه، شهریاری، بهیه. (1400). بازآفرینی نقش مایه های هندسی معماری ایرانی-اسلامی در طراحی الگوریتمیک مبتنی بر آراء سنتگرایان. رهپویه هنرهای صناعی، 2(2): 35-50.
- ضیایی قوچان عتیق, استاجی, کامیابی گل, عطیه. (1403). بررسی اثربخشی آموزش مهارت آگاهی واجی بر عملکرد حیطه کاربرد ریاضی. نشریه پژوهش های زبان شناسی، 17(1): 61-80.
- علوی زاده، سیده الهام، اسلامی، سید غلامرضا و حبیب، فرح.(1397). تبیین الگوی شبه-فرکتال در ساختار زمینه محور بازارهای سنتی ایرانی. نشریه علمی- پژوهشی مطالعات هنر اسلامی، سال 1397 ، شماره 29 فصل بهار، 14(29), 28-57.‎
- کلانتری، نسیم، اعتصام و حبیب، فرح. (1394). بررسی هندسه و تناسبات طلائی در معماری ایران (نمونه مطالعاتی: خانه‌های سنتی شهر تبریز). مديريت شهري و روستايي, 16(46), 477-491.‎
- ممتحن, ناری قمی, مسعود. (1400). معیار ارزش برای تربیت هندسی معمار: بررسی رویکردهای رایج و نگرش اسلامی. مجله پژوهش‌های معماری اسلامی, 6(4), 63-84.‎
- مهر نیا، سیدرضا. (1386) تأملات فرکتالی در تعامل با سامانه‌های اطلاعات مکانی، همای ژئوماتیک.
- موسويان، سميه.(1396). جايگاه هندسه مقدس در بازشناسي هويت معماري سنتي ايران.
- مولوی، بهزاد. (1381) .بررسی کاربرد هندسه در معماری گذشته ایران دوران اسلامی. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن
- میرکتولی, جعفر, بارگاهی, عقیلی, سیده زهرا. (2014). تبیین ابعاد استفاده از هندسه فرکتال در تحلیل های جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. مجله آمایش جغرافیایی فضا, 4(14), 55-82.‎
- Bovill, C., & Bovill, C. (1996). Fractal geometry in architecture and design.‏ (1996): 37-49.
- Dehaene, S., Spelke, E., Pinel, P., Stanescu, R., & Tsivkin, S. (1999). Sources of mathematical thinking: Behavioral and brain-imaging evidence. Science, 284(5416), 970-974
- Johnsen, W., and Brown, C. (1994). Com arison of Several Methods for Calculating Fractal-based Topographic Characterization Parameters. Aactals 2(3).
- Joye, Y. (2007). Fractal architecture could be good for you. Nexus Network Journal, 9(2), 311-320
- Laurence M., Frankhauser P., and Thomas I. (2003). Using Fractal Dimensions forCharacterizing Intra-urban Diversity: The Example of Brussels. Paper presented at the ERSA 2003 Congres September 2003 in Jyvaskyla, Finland.
- Leopold, C. (2006). Geometry concepts in architectural design. In 12th International Conference on Geometry and Graphics (Vol. 35, pp. 1-9).
- Lu, X., Clements-Croome, D., & Viljanen, M. (2012). Fractal geometry and architecture design: case study review. Chaotic Modeling and Simulation (CMSIM), 2, 311-322.
- Mirkatouli, J. F., Bargahi, R., & Aghili, S. Z. (2014). Explanation of Fractal Geometry in Geography and Urban Planning. Geographical Planning of Space, 4(14), 55-82.
- Pottmann, H. A. Asperl, M. Hofer and A. Kilian, (2007), Architectural Geometry Bentley Institute Press ,724 pages, 2200 figures in color, ISBN 978-1-934493-04-5. Preprint submitted to Computers and Graphics, November 18, 2014.
- Reyna, V. F., & Brainerd, C. J. (2007). The importance of mathematics in health and human judgment: Numeracy, risk communication, and medical decision making. Learning and Individual Differences, 17(2), 147-159.
- Sala, N. (2000). Fractal models in architecture: a case of study. In Proceedings International Conference on Mathematics for Living (pp. 266-272). Structures, ISSN 0020-7926, 2008 Osterr. Math. Gesellschaft, Internat. Math. Nachrichten Nr.