بررسی انگلهای خارجی سگهای شهرستان ماکو
الموضوعات :
سحر جدیدی رندی
1
,
سهراب رسولی
2
1 - دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - دانشیار، گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
الکلمات المفتاحية: شیوع, انگل های خارجی, سگ های نگهبان و گله, ماکو, شمال غرب ایران,
ملخص المقالة :
با توجه به نگهداری روزافزون سگ در کشور و نیز عدم اجرای کامل ضوابط بهداشتی؛ خطر انتقال بیماری های مشترک همواره از سگ به انسان محتمل می باشد. از جمله بیماری های شایع در سگ بیماری های با منشأ بندپایان انگل خارجی است. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی آلودگی به انگلهای خارجی سگهای نگهبان و گله شهرستان ماکو به روش توصیفی مقطعی در طول سال 1402 تا 1403، به صورت نمونه گیری طبقه بندی بر روی 180 قلاده سگ که 111 قلاده (7/61 درصد) نر و 69 قلاده (3/38 درصد) سگ ماده بودند انجام گرفت. بیشترین فراوانی آلودگی به انگلهای خارجی در تیرماه 5 مورد (3/33 درصد)5 و کمترین تعداد در اسفندماه 1 مورد (7/6 درصد) بوده است. در مجموع 40 مورد آلودگی به گونه های مختلف انگل خارجی مشاهده گردید. در سگهای مورد مطالعه بیشترین آلودگی به انگل خارجی مشاهده شده به ترتیب مربوط به کتنوسفالیدس با 17 مورد مثبت (4/9 درصد)، ریپی سفالوس سنگوئینئوس با 15 مورد مثبت (3/8 درصد) و تریکودکتس با 8 مورد مثبت (4/4 درصد) بوده است بر این اساس فراوانی نسبی آلودگی به گونه های انگلهای خارجی در سگ ها آلوده به ترتیب انگلهای خارجی کتنوسفالیدس 0/50 درصد، ریپی سفالوس سنگوئینئوس 1/44 درصد و تریکودکتس با 5/23 درصد گزارش گردید. واکاوی آماری رابطه معنیداری را بین فراوانی آلودگی به انگلهای خارجی با سن نشان داد (05/0>p) اما رابطه معنیداری با فصل نمونه گیری و جنسیت سگها دیده نشد (05/0<p). نتایج این تحقیق حاکی است ککها، کنه ها و جربها به ترتیب فراوانترین انگلهای خارجی در سگهای شهرستان ماکو بودند، لذا خطر جدی انتقال بیماری های مشترک توسط انگل های مذکور از سگ های نگهبان و گله به سایر حیوانات اهلی و همچنین به انسان محتمل می باشد.
-1Abdel-Shafy, S., Abdullah, H., El-Molla, A., Salib, F., & Ghazy, A. (2019). Epidemiology and diagnosis of rickettsioses in animal hosts and tick vectors. -2Agbolade, O. M., Soetan, E., Awesu, A., Ojo, J. A., Somoye, O., & Raufu, S. (2008). Ectoparasites of domestic dogs in some Ijebu communities, Southwest Nigeria. World Applied Sciences Journal, 3(6), 916-920.
-3Bahrami, A., & Delpisheh, A. (2010). Common ectoparasite species of domestic dogs in western Iran. World Applied Sciences Journal, 8(10), 1277-1281.
-4Chee, J.-H., Kwon, J.-K., Cho, H.-S., Cho, K.-O., Lee, Y.-J., Abd El-Aty, A., & Shin, S.-S. (2008). A survey of ectoparasite infestations in stray dogs of Gwang-ju City, Republic of Korea. The Korean journal of parasitology, 46(1), 23.
-5Dantas-Torres, F., Melo, M. F., Figueredo, L. A., & Brandão-Filho, S. P. (2009). Ectoparasite infestation on rural dogs in the municipality of São Vicente Férrer, Pernambuco, Northeastern Brazil. Revista Brasileira de parasitologia veterinaria, 18, 75-77.
-6Devi, S., Shyma, K., Parikh, A., Salvi, R., Parmar, M., Bharai, M., & Patel, J. (2023). Clinical aspects, diagnosis and therapeutic management of otodectosis in dogs. Indian J. Vet. Med. Vol, 43(1), 17-22.
-7Ebrahimzade, E., Fattahi, R., & Ahoo, M. B. (2016). Ectoparasites of stray dogs in Mazandaran, Gilan and Qazvin Provinces, north and center of Iran. Journal of arthropod-borne diseases, 10(3), 364.
-8Elsheikha, H. (2016). Tick-borne diseases in dogs. The Veterinary Nurse, 7(8), 440-449.
-9Foreyt, W. J. (2013). Veterinary parasitology reference manual. John Wiley & Sons.
-10hosseini, s. r., & Tehrani, M. H. (2024). Investigation prevalence of Ectoparasites in stray and household dogs in Shahrekord. journal of veterinary clinical research, 14(1),
http://sanad.iau.ir/fa/Article/1100976 -11Jamshidi, S., Maazi, N., Ranjbar-Bahadori, S., Rezaei, M., Morakabsaz, P., & Hosseininejad, M. (2012). A survey of ectoparasite infestation in dogs in Tehran, Iran. Revista Brasileira de parasitologia veterinaria, 21, 326-329.
-12Khoshnegah, J., Movassaghi, A. R., & Rad, M. (2013). Survey of dermatological conditions in a population of domestic dogs in Mashhad, northeast of Iran (2007-2011). Veterinary research forum,
-13Minabaji, A., Moshaverinia, A., & Khoshnegah, J. (2020). Frequency of Ectoparasite Infestation in Dogs in Mashhad, Northeast Iran. Journal of Veterinary Research, 75(3).
-14Mirani, F., Yakhchali, M., & Naem, S. (2017). A study on ectoparasites fauna of dogs in suburbs of Ghilanegharb, Kermanshah province, Iran. Journal of Veterinary Research ,72
-15Mosallanejad, B., Alborzi, A., & Katvandi, N. (2012). A survey on ectoparasite infestations in companion dogs of Ahvaz district, south-west of Iran. Journal of arthropod-borne diseases, 6(1),70
-16Nayak, D., Tripathy, S., Dey, P., Ray, S., Mohanty, D., Parida, G., Biswal, S., & Das, M. (1997). Prevalence of canine demodicosis in Orissa (India). Veterinary parasitology, 73(3-4), 347-352.
-17Raut, P., Maske, D., Jayraw, A., & Sonkusale, V. (2006). Ectoparasitism in dogs from the eastern zone of Maharashtra state. Journal of parasitic diseases, 30(2), 138-141.
-18Shoorijeh, S. J., Ghasrodashti, A. R., Tamadon, A., Moghaddar, N., & Behzadi, M. A. (2008). Seasonal frequency of ectoparasite infestation in dogs from Shiraz, Southern Iran. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 32(4), 309-313.
-19Taylor, M. A., Coop, R. L., & Wall, R. (2015). Veterinary parasitology. John Wiley & Sons.
-20Tesfaye, A., & Chanie, M. (2011). Ectoparasites are major skin diseases of dogs in Gondar, Amhara National Regional State, Ethiopia. International Journal of Animal and Veterinary Advances, 3(5), 392-396.
-21Wall, R., & Shearer, D. (2008). Veterinary ectoparasites: biology, pathology and control. John Wiley & Sons.
-22Xhaxhiu, D., Kusi, I., Rapti, D., Visser, M., Knaus, M., Lindner, T., & Rehbein, S. (2009). Ectoparasites of dogs and cats in Albania. Parasitology research, 105, 1577-1587.