تنوع گونه ای و پراکنش کنههای سخت (Acari: Ixodidae) در گاوان شهرستان اردبیل
الموضوعات :
الهه رضوان‌خواه
1
,
سهراب رسولی
2
1 - دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - دانشیار، گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
الکلمات المفتاحية: شیوع, تنوع گونه ای, کنه سخت, نشخوارکنندگان, گاو, اردبیل,
ملخص المقالة :
کنه های سخت (Ixodidae ) از شاخه بندپارا خو خوار اجباری هستند و عامل مهم انتقال دهنده بیماری ها به انسا و دام محسوب می شوند. کنههای سخت به دلیل گزش و خو خواری در دام ها، طیور و انسا موجب درد و سوزش، ازدراد حساسیت، کم خونی، ضعف و ناتوانی، فلجی و مسمومیت کنهای، کاهش وز و تولید و در نهارت باعث مرگ در دام ها می شوند . ارن مطالعه با هدف تعیین فراوانی آلودگی و شناساری تنوع گونهای کنههای سخت گاوهای شهرستا اردبیل به روش توصیفی مقطعی در طول بهار تا زمستا سال 1۰۴۱ و به صورت نمونه گیری طبقهبندی تصادفی انجام گرفت. بدرن منظور قسمت های مختلف بد گاوا از نظر آلودگی به کنه مورد بررسی قرار گرفت و کنههای مشاهده شده توسط پنس سر کج از پوست میزبا جدا شدند . اطلاعات جمعیت شناختی گاوها و الگوی انتشار انگل 19 درصد( گزارش شد. کنه - - /7 2۱/7 % 11 درصد )فاصلهی اطمینا 19 / در سطح بد ثبت گردرد. در مطالعه حاضر فراوانی آلودگی به کنههای سخت در گاوها برابر 7 درصد / 1۱ درصد و جنس همافیزالیس ۴ / ۰1 درصد، درماسنتور ۱ / 92 درصد، جنس ررپی سفالوس ۱ / های سخت مشاهده شده در گاوهای آلوده شامل جنس هیالوما ۴ بود. در تحقیق حاضر 29۱ کنه سخت به ترتیب بیشتررن آلودگی در نواحی پررنه، سر و گوش، کشاله را ، پشت، پهلوها و شکم، پوست پستا و ناحیه بیضه جداسازی و شناساری گردردند. فراوانی آلودگی به کنههای سخت با فصل نمونه گیری و منطقه جغرافیاری زندگی رابطه معنیداری را نشا داد >۴/۴9( p ( اما رابطه معنیداری با سن، جنسیت، نژاد، نحوه نگهداری گاوها درده نشد <۴/۴9( p (. نتارج ارن تحقیق حاکی است کنههای جنس هیالوما و ررپی سفالوس فراوا تررن کنههای سخت در گاوهای شهرستا اردبیل بودند که میتوانند در انتقال بیماریهای عفونی منتقله از کنه به گاوهای منطقه و همچنین دامدارا و روستائیا ارفای نقش کنند.
1.Ansari, V., Hosseinpour, A., Vahedi, M., Azizi, K., Moemenbellah-Fard, M., Rajayi, F., Vazirianzadeh, B., Kalantari, M., & Alipour, H. (2023). Identification of Hard Ticks (Acari: Ixodidae) in Southern Villages of Ahvaz to Khorramshahr Road in Southwest Iran, 2021 [Research]. Armaghane Danesh, 28(6), 882-893
2. Charan, J., & Biswas, T. (2013). How to calculate sample size for different study designs in medical research? Indian Journal of Psychological Medicine, (2)35, 121-126
3. Davoudi, J., Rad, N. H., & Adabi, S. G. (2008). Ixodid tick species infesting cows and buffaloes and their seasonality in West Azerbaijan.
4. Fatemian, Z., Salehzadeh, A., Sedaghat, M. M., Telmadarraiy, Z., Hanafi-Bojd, A. A., & Zahirnia, A. H. (2018). Hard tick (Acari: Ixodidae) species of livestock and their seasonal activity in Boyer-Ahmad and Dena cities of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province, Southwest of Iran. Veterinary World, 11(9), 1357.
5. Fayazkhoo, F., Zahirnia, A. H., & Telmadarraiy, Z. (2017). Distribution and seasonal activity of hard ticks (Acari: Ixododae) infesting domestic ruminants in Famenin county, Hamadan province, Iran. Avicenna Journal of Clinical Medicine, 24(3), 221-228.
6.Gharekhani, J., Gerami-Sadeghian, A., Sadeghi-Dehkordi, Z., & Youssefi, M. (2015). Determination of hard tick species (Acarina: Ixodidae) on sheep and cattle in Hamedan Province, Iran. Journal of Coastal Life Medicine, 3(8), 612-615.
7.Ghashghaei, O., Yakhchali, M., & Nourollahi-Fard, S. R. (2019). Hard ticks (Acari: Ixodidae) infestation in ruminants of some areas in Ilam province, Iran.
8.Gray, J., Dautel, H., Estrada-Peña, A., Kahl, O., & Lindgren, E. (2009). Effects of climate change on ticks and tick‐borne diseases in Europe. Interdisciplinary perspectives on infectious diseases, 2009(1), 593232.
9.Guglielmone, A. A., & Robbins, R. G. (2018). Hard Ticks (Acari: Ixodida: Ixodidae) Parasitizing Humans. Cham: Springer, 230.
10.Guglielmone, A. A., Robbins, R. G., Apanaskevich, D. A., Petney, T. N., Estrada-Peña, A., & Horak, I. G. (2014). The hard ticks of the world. Springer, Dordrecht. doi, 10, 978-994.
11.Haghi, F. M., Razmi, G., Fakhar, M., & Mohammadpoor, R. A. (2013). The hard ticks (Ixodidae) fauna of livestock in Sari suburb, Northern Iran. Comparative Clinical Pathology, 22, 5-8.
12.Jafarbekloo, A., Vatandoost, H., Davari, A., Faghihi, F., Bakhshi, H., Ramzgouyan, M. R., Nasrabadi, M., & Telmadarraiy, Z. (2014). Distribution of tick species infesting domestic ruminants in borderline of Iran-Afghanistan. Journal of Biomedical Science and Engineering, 7(12), 982.
13.Kamali, K., Ostovan, H., & Atamehr, A. (2001). A catalog of mites and ticks (Acari) of Iran. Islamic Azad University Scientific Publication Center, 206.
14.Kruchynenko, O. (2020). Ectoparasites of dogs and cats (spreading and treatment). Bulletin of Poltava State Agrarian Academy, 3, 241-250.
15.Levin, M. L., & Schumacher, L. B. (2016). Manual for maintenance of multi-host ixodid ticks in the laboratory. Experimental and Applied Acarology, 70, 343-367.
16.Mazlum, Z. (1971). Ticks of domestic animals in Iran: Geographic distribution, host relation and seasonal activity.
17.Molaei, M. (2011). Relative advantage of producing agricultural crops in Ardabil Province (Iran). World Applied Sciences Journal, 15(6), 860-866.
18.Rahbari, S., Nabian, S., & Shayan, P. (2007). Primary report on distribution of tick fauna in Iran. Parasitology research, 101, 175-177.
19.Ramezani, Z., Chavshin, A. R., Telmadarraiy, Z., Edalat, H., Dabiri, F., Vatandoost, H., Zarei, Z., & Beik-Mohammadi, M. (2014). Ticks (Acari: Ixodidae) of livestock and their seasonal activities, northwest of Iran. Asian Pacific Journal of Tropical Disease, 4, S754-S757.
20.Rasouli, S., Rajabi, I., Jafari, K., Valizadeh, I., Matalabi, J., & Etemad, S. (2008). Epidemiological investigation of the prevalence of hard ticks infecting sheep in Maragheh city. Journal Of Large Animal Clinical Science Research, 10(4), 61-66.(text in Persian)
21.Shchepotyeva, O., Porfiyeva, L., Panova, O., & Glamazdin, I. (2018). Ectoparasites of pets. Materialy dokladov mezhdunarodnoĭ nauchnoĭ konferentsii, Teoriya i praktika bor'by s parazitarnymi boleƶnyami, Posvyashaetsya 140-letiyu so dnya rozhdeniya Konstantina Ivanovicha Skryabina, Vypusk 19, Moscow, Russia, 15-16 May 2018, 533-535.
22.Shemshad, M., Shemshad, K., Sedaghat, M. M., Shokri, M., Barmaki, A., Baniardalani, M., & Rafinejad, J. (2012). First survey of hard ticks (Acari: Ixodidae) on cattle, sheep and goats in Boeen Zahra and Takistan counties, Iran. Asian Pacific journal of tropical biomedicine, 2(6), 489-492.
23.Sofizadeh, A., Telmadarraiy, Z., Rahnama, A., Gorganli-Davaji, A., & Hosseini-Chegeni, A. (2014). Hard tick species of livestock and their bioecology in Golestan province, north of Iran. Journal of arthropod-borne diseases, 8(1), 108.
24.Taylor, M. A., Coop, R. L., & Wall, R. (2015). Veterinary parasitology. John Wiley & Sons.
25.Telmadarehei, Z., Vatandoust, H., Rafinezhad, J., Mohebali, M., Tavakouli, M., Abdi, G., Faghihi, F., Abou Alhasani, M., Zareei, Z., & Jedari, M. (2009). Frequency Of Ixodidae And Argasidea Ticks And Evaluation Of Their Sensitivity To Cypermethrin In Meshkinshahr. Journal of Ardabil University of Medical Sciences, 9(2), 127-123.
26.Telmotelmodarreiy, Z., Bahrami, A., & Vatandoust, H. (2004). A survey on fauna of ticks in West Azerbaijan Province, Iran.
27.Walker, A. R. (2003). Ticks of domestic animals in Africa: a guide to identification of species (Vol. 74). Bioscience Reports Edinburgh.
28.Wall, R., & Shearer, D. (2008). Veterinary ectoparasites: biology, pathology and control. John Wiley & Sons.
29.Yakhchali, M., Rostami, A., & Esmaelzadeh, M. (2011). Diversity and seasonal distribution of ixodid ticks in the natural habitat of domestic ruminants in north and south of Iran. Revue Méd Vét, 162(5), 229-235.
