مدل شاخص‌های موثر سبک زندگی مدرن بر تمایل به تجرد در زنان شاغل تهران

الموضوعات : پژوهش اجتماعی

سمیه پیشکار ¹ , عبدالرضا ادهمی ² , حسین دهقان ³

1 - دانشجوی دکتری جامعه‌ شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران(نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 19 الأحد , رجب, 1446 تاريخ التأكيد : 03 الإثنين , صفر, 1447 تاريخ الإصدار : 01 السبت , صفر, 1447

الکلمات المفتاحية: سبک زندگی مدرن, تجرد, زنان شاغل,

ملخص المقالة :

انقلاب صنعتی و گسترش رسانه‌ها، به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، سبک زندگی و ساختار خانواده‌ها را متحول کرده است. این تغییرات در ایران نیز مشهود بوده و سبک زندگی مدرن به عنوان عاملی کلیدی در تمایل به تجرد، به‌ویژه در میان زنان شاغل تهران، معرفی شده است. هدف این پژوهش، طراحی مدلی برای شاخص‌های موثر سبک زندگی مدرن بر تمایل به تجرد در زنان شاغل تهران است.

پژوهش از رویکرد ترکیبی کیفی-کمی بهره برده است. در بخش کیفی، داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 20 نفر از خبرگان و زنان شاغل مجرد گردآوری و با روش داده‌بنیاد تحلیل شدند. این تحلیل شامل 17 مقوله اصلی و 88 کد اولیه در شرایط علی، 6 مقوله اصلی و 25 کد اولیه در شرایط زمینه‌ای، 1 مقوله اصلی و 42 کد اولیه در شرایط مداخله‌گر، 8 مقوله اصلی و 41 کد اولیه در راهبردها و 5 مقوله اصلی و 52 کد اولیه در پیامدها بود. در بخش کمی، جامعه آماری شامل 384 زن شاغل مجرد به روش تصادفی انتخاب و داده‌ها با نرم‌افزار Amos تحلیل شد. شرایط علی شامل ارتباطات اجتماعی و تغییرات فرهنگی، شرایط زمینه‌ای شامل وضعیت اقتصادی و ساختارهای سازمانی، و شرایط مداخله‌گر شامل محدودیت‌های فرهنگی بود. راهبردها شامل تقویت آگاهی فردی و بازتعریف نقش‌های جنسیتی و پیامدها نشان‌دهنده فردگرایی، ارتقای نقش زنان و کاهش تمایل به ازدواج سنتی بود. سبک زندگی مدرن با تأکید بر فردگرایی و تغییر نقش‌های اجتماعی، گرایش به تجرد را افزایش داده و اولویت‌های فردی را برجسته کرده است. این فرایند ساختار خانواده را تغییر داده و منجر به افزایش سن ازدواج شده است.

المصادر:

1. ازکیا،مصطفی . احمد رش،رشید. پارتازیان،کامبیز.(1396). روش های تحقیق کیفی. جلد دوم. انتشارات کیهان. تهران.
2#. اسلمسر، ن. (۲۰۱۰). سرمایه اجتماعی و رفتارهای اجتماعی: تأثیرات اجتماعی بر انتخاب‌های فردی. انتشارات دانشگاه.
3#. رودن، ج. (۲۰۰۳). نظریات فمینیستی و چالش‌های زنان در جوامع مدرن. انتشارات دانشگاهی.
4#. زاهدی, محمدجواد. نایبی, هوشنگ. دانش, پروانه. نازک تبار, حسین. (1392). تبیین جامعه شناختی تأثیر فرایند نوسازی در ساختار خانواده (مقایسه ی نقاط شهری و روستایی در استان مازندران). مطالعات راهبردی زنان. 16(61). 97-148.
5#. سالمی، م. (۱۳۹۸). عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر سبک زندگی مدرن. مجله جامعه‌شناسی ایران.
6#. شهانواز،سارا. آزاده،منصوره اعظم. (1397). فراترکیب مطالعات تجرد در ایران. دوره 16. شماره4 . 43-78.
7#. کاظمی، س. (۱۳۹۹). تحصیلات و تأثیر آن بر تمایل به تجرد در بین زنان شاغل. پژوهش‌های اجتماعی.
8#. گود، وی. (۲۰۰۲). نظریات جمعیت‌شناختی و تأثیر آن‌ها بر تحولات اجتماعی. انتشارات علمی.
9#. عباسی شوازی، محمدجلال. حسینی، حاتم. (1386). تفاوت های قومی باروری در ایران: روندها و عوامل موثر بر آن. مجله جامعه شناسی ایران، 8(4)، 3-36.
10#. مروت،برزو.دهقان، حسین. امید، حسنعلی .(1399). عوامل مؤثر بر تمایل به ادامه زندگی مجردی در بین جوانان شهر قم. فصلنامه مطالعات جمعیتی. دوره .6 بهار و تابستان. شماره 1 .
11#. محمدپور،احمد.(1390). روش تحقیق کیفی، ضد روش(منطق و طراحی در روش شناسی کیفی). جلد اول. انتشارات جامعه شناسان. تهران.

12#. Good, William.(2012). Family and society, translated by Vida Nashi, Tehran, translation and publishing company. [In Persian]
13#. Jones, G. Malay (1981). marriage and change in Penisular Malaysia: Three de cades of change . Population and Development Review. 7(2).
14#. Parsons, Talcott.(1999).Toward a General theory of action . Harvard university Press.
15#. Seidman, Steven.(2008).Controversy in Sociology. translator: Hadi Jalili, Tehran: Nei Publishing House. [In Persian]
16#.Straus ,AL. Corbin,J. (2008).Basics of Qualitative Research .London.