ارائه مدل کیفی توانمندسازی مدیران شعب بانک ملت استان قم مبتنی بر سرمایه معنوی
الموضوعات :
رضا سلطانی
1
,
حسن زارعی متین
2
,
محمد پاسبان
3
1 - گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - گروه مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران
3 - گروه مدیریت ، واحد تبریز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز ، ایران
الکلمات المفتاحية: توانمندسازی, توانمندی, سرمایه معنوی, رهبری , سرمایه فکری,
ملخص المقالة :
از جمله مسائل بسیار مهم در توانمندسازی مدیران توجه به سرمایه معنوی و اثر آن بر تعهد سازمانی و بهره وری پروژههای سازمان می باشد در این مقاله سعی شـده است نسبت به طراحی یک مدل توانمندسازی مدیران مبتنی بر سرمایه معنوی اقدام گردد. پژوهش حاضر از نظر روش توصیفی- اکتشافی با رویکرد کیفی است. جامعه آماري پژوهش شـامل کارشناسان خبـره و فرهیختگان دانشگاهی و مدیران شعب بانک هستند. نمونه آماري تعداد ١٠ نفر از خبرگان هستند. روش نمونه‌گیري، غیرتصادفی هدفمند با استفاده از تکنیک گلوله برفی است. ابزارهاي تحلیل اسناد و مصاحبه براي گردآوري داده به کار گرفته شده اسـت. دادهها بـا اسـتفاده از روش تحلیـل مضـمون مـورد بررسی و ارزیابی گرفته است. طبق مدل اولیه، برگرفته از مطالعه مقالات مرتبط و سپس توسعه آن بـر اسـاس یافتـه‌هاي مصـاحبه‌هاي انجام شـده بـا خبرگـان و کدگذاري یافته‌هاي پژوهش، توانمندسازی مدیران در چهار بُعد روانشناختی، مدیریتی، فردی و سازمانی بر پایه شاخصههای 12 گانه سرمایه معنوی قابل تبیین میباشد. پایایی مدل از طریق پایـایی بـازآزمون و پایایی بین دو کدگذار بررسی شده کـه مقـدار پایـایی بـازآزمون 0.76 و مقدار پایایی بین دو کدگذار 0.83 به دست آمده است.. میتوان نتجیه گرفت به‌منظور دستیابی به بیشینه توانمندی مدیران بر مبنای سرمایه معنوی میبایست توجه به ابعاد و مولفههای استقلال و تفویض اختیار، احساس شایستگی، حمایت و توسعه سازمانی، آموزش و یادگیری، رهبری و مدیریت اثربخش و ارتباطات و تعاملات در دورههای ارتقا و بازآموزی را مدنظر قرار داد.
[1] ايرانمنش، محمدحسين؛ ميرزايي، علي. (1395)، بررسي رابطه ابعاد روانشناختي توانمندسازي با فرهنگ ايمني سازمان پليس. نظارت و بازرسی، صص 97-116. [2] حاتمی، سمیه؛ سلیمی، فریدون؛ مرادی، مرتضی. (1396)، بررسی تاثیر توانمندسازی روانشناختی بر رفتارهای مشتری مدارانه کارکنان بانک ملت استان همدان . اولین همایش حسابداری،مدیریت و اقتصاد با رویکرد پویایی اقتصاد ملی.
[3] حافظ¬نيا، م، ر(1388). مقدمه¬اي بر روش تحقيق در علوم انساني، انتشارات سمت، تهران، چاپ هشتم
[4] خاکي، غلامرضا (1378)، روش تحقيق با رويکردي به پايان نامه نويسي، انتشارات درايت و مرکز تحقيقات علمي کشور، چاپ اول.
[5] خالق، علی؛ اعتباری، شهلا. (1396)، بررسی رابطه رهبری خدمتگزار و هوش معنوی با توانمندسازی روانشناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
[6] داشگرزاده، خدابخش و صارمي‌راد، سعيده (1389)، بررسي رابطه بين توانمندسازي روانشناختي و تعهدسازماني کارکنان در شرکت ارتباطات سيار، مديريت دولتي زمستان، شماره 1(3):59-80.
[7] رجايي، سعيد؛ جمشیدی، عبدرسول؛ نادری، ناهید. (1389)، مفاهيم و راهبردهاي توانمند سازي کارکنان، ماهنامه تدبير-سال هجدهم-شماره 196
[8] رضايي ديزگاه مراد, فرحبد، فرزين (1389)، تاثير راهبردهاي مديريتي در توانمندسازي روان شناختي کارکنان امور مالياتي استان گيلان، پژوهشگر (مديريت) زمستان 1389; 7(20):109-127.
[9] رياحي، بهرور؛ توانمندسازي نيروي انساني يك وظيفه يا يك ضرورت،مجله توسعه و صنعت، شماره 27، 1383.
[10] سرمد، زهره و ديگران(1388). روش هاي تحقيق در علوم رفتاري، انتشارات آگاه، تهران، چاپ نهم
[11] سعادت، اسفنديار (1385). " مديريت منابع انساني"، تهران: سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني دانشگاه ها (سمت)، چاپ دهم.
[12] سيف‌پناهي، جبار؛ رضایی، شاهو. (1396)، رابطه رهبري معنوي و كيفيت زندگي كاري با توانمندسازي روانشناختي. مدیریت منابع انسانی در ورزش . 233-245.
[13] شجاعی فرد، علی؛ نادری نژاد، طیبه (1402) بررسی تأثیر استراتژی های مدیریت دانش بر قابلیت های نوآوری با نقش میانجی فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت و فناوری اطلاعات و ارتباطات در شرکت همراه اول، مطالعات رفتاری و تعالی سازمانی، 1402، دوره 1، شماره 2، 38-54.
[14] صالحي صدقياني، جمشيد و دهقان، نبي اله (1389)، بررسي ارتباط ابعاد توانمندسازي روان شناختي با خلاقيت کارکنان با استفاده از روش رگرسيون چند متغيره (مورد مطالعه: شرکتهاي خدمات فني و مهندسي تهران)، مطالعات كمي در مديريت تابستان، شماره 1(1):29-46.
[15] عبادی، نسرین؛ کریمی، یحیی. (1396)، بررسی نقش رهبری خدمتگذار بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان شرکت گاز استان آذربایجان شرقی . دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری
[16] عبداللهي، بيژن و نوه ابراهيم، رحيم ( 1385). " توانمند سازي کارکنان کليد طلايي مديريت منابع انساني "، تهران: نشر ويرايش، چاپ اول.
[17] عبدالهي، بيژن (1384)."توانمند سازي روان شناختي منابع انساني : ديدگاه ها و ابعاد" . مجموعه مقالات سومين کنفرانس بين المللي مديريت ، گروه پژوهشي صنعتي آريا.
[18] عسگري، هادی. (1396)، توانمندسازي روانشناختي فرايندي قدرت بخش به افراد، نشریه مهندسی مدیریت، شماره 42.
[19] غياثي، سعيد؛ جهاني، فاطمه؛ خرسندی، علي. (1395)، بررسي رابطه بين توانمندسازي روانشناختي با خلاقيت كاركنان ستاديِ وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات. ابتكار و خلاقیت در علوم انسانی، صص 77-96.
[20] فيضي، طاهره و آسيه ذوالفقاري مقدم (1387)، شناسايي متغيرهاي مرتبط با توانمندسازي روانشناختي كاركنان سازمان آموزش و پرورش شهر قم، پايگاه نشريات الكترونيكي دانشگاه تهران، مديريت فرهنگ سازماني، دوره: ۶، شماره: ۱۸ .
[21] قاسمي، جعفر (1389)، توانمندسازي در سازمانها، ماهنامه تدبير- سال شانزدهم- شماره 192.
[22] کرينر، استوارت؛ ديدگاه‌هاي کليدي در مديريت: انديشمنداني که دنياي مديريت را تغيير دادند، ترجمه محمدعلي حسين¬نژاد، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1381 ص166.
[23] کیانی، حجت؛ عبداللهی، حسین؛ طاهری، مرتضی. (1396)، رابطه نظام رتبه‌بندی معلمان با توانمندسازی روانشناختی و انگیزش شغلی معلمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
[24] کينلا، دنيس سي ( 1383). " توانمندسازي منابع انساني"، ترجمه: مهدي ايرن نژاد پاريزي و معصومعلي سليمان، تهران: نشر مديران، چاپ اول.
[25] ميركمالي سيدمحمد, ناستي زايي ناصر (1389)، بررسي رابطه توانمندسازي روان شناختي با رضايت شغلي در پرسنل پرستاري، مجله دانشكده پرستاري و مامايي اروميه تابستان 1389; 8(2):104-113.
[26] ميركمالي سيدمحمد,حيات علي اصغر, نوروزي، علي و جراحي نازنين (1389)، بررسي رابطه توانمندسازي روان شناختي با رضايت شغلي و تعهد سازماني در ميان کارکنان دانشگاه تهران، دانشور رفتار اسفند 1388; 16(39 (ويژه مقالات تربيت و اجتماع)):15-30.
[27] نادری‌فر، علیرضا؛ هراتی، مهری؛ شهرکی، زهرا. (1396)، بررسی توانمندسازی روانشناختی کارکنان و نقش ابعاد مدیریت دانش در بهبود آن، اولین همایش حسابداری، مدیریت و اقتصاد با رویکرد پویایی اقتصاد ملی
[28] نظری، حسین؛ همت، فرهنگ؛ نظری، ابراهیم. (1396)، بررسی تاثیر طراحی مجدد شغل بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان . دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری.
[29] وتن، ديويد آلردئو کمرون، کيماس؛ تواناسازي کارکنان و تفويض اختيار، ترجمه بدرالدين اورعي يزداني، کرج، مؤسسه تحقيقات و آموزش مديريت، چاپ دوم، 1383، ص 24
[30] یزدانی، پروانه؛ شیرازی، علی؛ رحیم نیا، فریبرز؛ مرتضوی، سعید (1403) راهبردهای توسعه شایستگی های رهبری تحول آفرین جهانی در وزارت نیرو ایران، پژوهش¬های مدیریت عمومی، 1403، دوره 17، شماره 63، :65-90
منابع انگلیسی [1] Andrade, J., Mendes, L., & Lourenço, L. (2017). Perceived psychological empowerment and total quality management-based quality management systems: an exploratory research. Total Quality Management & Business Excellence, 28(1-2), 76-87.
[2] Baild, j (2017). "The Intent Leave: An Investigation of Empowerment Mechanism, job satisfaction, and organizational commitment Among Technical College Employees". Unpublished dissertation. Cappella University.
[3] Baird, K., Su, S., & Munir, R. (2018). The relationship between the enabling use of controls, employee empowerment, and performance. Personnel Review, 47(1), 257-274.
[4] Chen, G., Smith, T. A., Kirkman, B. L., Zhang, P., Lemoine, G. J., & Farh, J. L. (2019). Multiple team membership and empowerment spillover effects: Can empowerment processes cross team boundaries?. Journal of Applied Psychology, 104(3), 321.
[5] Deci, E.L & Others; Self Determination in a Work Organization, Journal of Applied Psychology, 1989, Vol.74, P580&90.
[6] Dust, S. B., Resick, C. J., Margolis, J. A., Mawritz, M. B., & Greenbaum, R. L. (2018). Ethical leadership and employee success: Examining the roles of psychological empowerment and emotional exhaustion. The Leadership Quarterly.
[7] Gill, S. S., Nisar, Q. A., Azeem, M., & Nadeem, S. (2017). Does leadership authenticity repays mediating role of psychological empowerment?.
[8] Gomez, C. & Rosen, B (2011). "The leaded- member Exchange as a link between managerial trust and employee. Empowerment. Group and organization management".
[9] Greasly, k & et al (2011). "Employee participation of empowerment". Employee Relation, Vol. 27, No. 4, PP. 354-368
[10] Hartmann, P., Apaolaza, V., & D’Souza, C. (2018). The role of psychological empowerment in climate-protective consumer behaviour: An extension of the value-belief-norm framework. European Journal of Marketing.
[11] Hill, F & Huq, R (2010). "Employee empowerment: conceptualization, aims and outcomes". Total Quality Management Journal, Vol. 15, No. 8, PP. 1025-1041
[12] Javed, B., Khan, A. A., Bashir, S., & Arjoon, S. (2017). Impact of ethical leadership on creativity: the role of psychological empowerment. Current Issues in Tourism, 20(8), 839-851.
[13] Joo, B. K., & Jo, S. J. (2017). The effects of perceived authentic leadership and core self-evaluations on organizational citizenship behavior: The role of psychological empowerment as a partial mediator. Leadership & Organization Development Journal, 38(3), 463-481.
[14] Kang, Y. J., Lee, J. Y., & Kim, H. W. (2017). A psychological empowerment approach to online knowledge sharing. Computers in Human Behavior, 74, 175-187.
[15] Kim, S. (2010). "Participative management and job satisfaction", Public Administration Review, Vol. 62, No. 2, PP. 231-241
[16] Klidas, A. K (2011). "Employee empowerment in the European cultural context: findings from industry". PhD, thesis, Amsterdam: Rozenberg Publishers.
[17] Li, H., Ying, S., Li, Y., Xing, Z., Shouqi, W., Jie, Y., ... & Jiao, S. (2018). Relationship between nurse psychological empowerment and job satisfaction: A systematic review and meta‐analysis. Journal of advanced nursing.
[18] Livne, Y., & Rashkovits, S. (2018). Psychological empowerment and burnout: Different patterns of relationship with three types of job demands. International Journal of Stress Management, 25(1), 96.
[19] Mishra, Anneal k & Spritzer, Gertchen M; Explaining how Survivors Respond to Downsizing: The Role of Trust, Empowerment, Justice and Work Redesign, academy of management review, 1998, Vol.23, No.3, P567-588.
[20] Sak, G., Rothenfluh, F., & Schulz, P. J. (2017). Assessing the predictive power of psychological empowerment and health literacy for older patients’ participation in health care: a cross-sectional population-based study. BMC geriatrics, 17(1), 59.
[21] Sasiadek, S. M (2010). "Individual Influence Factors That Impact Employee Empowerment: A Multi case study". Unpublished dissertation capella university.
[22] Siglero, Honeycutt & pearson, Christine m, op.city, p58.
[23] Siglero, Honeycutt & Pearson, Christine M; Creating an Empowerment Culture: Examine the Relationship between Organizational Culture and Perception of Empowerment, journal of quarterly management, 2000, Vol.5, P27-52.
[24] Siglero, Honeycutt & Pearson, Christine M; Ibid, P9.
[25] Smith Jane; Empowerment People, London Kurgan, 2000, P4.
[26] Ugboro, Isaha & Obeng, Kofi; Top Management Leadership, Employee Empowerment, Job satisfaction, and costumer satisfaction in TQM organization: An Empirical Study, Journal of Quality Management, 2000, Vol.5, pp: 247. 272.
[27] Whetten, Peter & Cameron, Gerard; Developing Management Skills, South Western Eloge publishing USA, 1996.
[28] Yingying Yao, Lianying Zhang, Hui Sun (2023) Enhancing project managers’ strategy commitment by leader-leader exchange: The role of psychological empowerment and organizational identification, International Journal of Project Management, Volume 41, Issue 3, 2023, 102465, ISSN 0263-7863.
[29] Yoon, J. (2011). "The role of structure and motivation for workplace empowerment", Social Psychology Quarterly, Vol. 65, No. 2, PP. 195-20.
