کرونا؛ آزمون نظم لیبرال و آمریکای هژمون

الموضوعات : غرب پژوهی

ارسلان قربانی شیخ نشین ¹ , حمید احمدی نژاد ²

1 - دانشگاه خوارزمی
2 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

تاريخ الإرسال : 21 الثلاثاء , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 09 الثلاثاء , صفر, 1446 تاريخ الإصدار : 11 الخميس , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: بحران, مکعب بحران, کووید-19, نظم لیبرال, هژمونی آمریکا.,

ملخص المقالة :

پاندمی‏های تاریخی هیچ‏گاه بدون تاثیر نبوده‎اند. برخی از آنها مسیر تمدن‏ها را تغییر دادند، ویرانی‏هایی را در سرزمین‏های تحت تأثیر بجا گذاشتند، باعث توقف یا تشدید جنگ‏ها شدند و یا زمینه‏ی شکست برخی ارتش‏ها را به وجود آورده‏اند. موارد متعدد در باب تاثیر این گونه بیماری‏ها بر ساختار، بازیگران و کنش‏ها در نظام بین‏الملل و کتاب‏ها و مقالات بسیار با عناوینی همچون «نقش پاندمی‏ها در تغییر تاریخ»، حاکی از اهمیت و نقش این پاندمی‏ها به عنوان نقاط عطف بالقوه و دارای قابلیت برای تاثیرگذاری بر فرآیندها و تحولات نظام بین‏الملل است. در همین راستا شیوع ناگهانی بیماری کروناویروس یا کووید19 در قرن کنونی، ضمن وارد کردن شوک جدی به سیستم بهداشت جهانی، ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دنیا را نیز با اختلال جدی مواجه کرد. ناتوانی نظم بین‏الملل لیبرال و هژمون آن آمریکا در مقابله با این همه‏گیری باعث شد تا برخی معتقد به تشدید مفهوم افول این نظم و پیکربندی مجدد دنیای پس از همه‌گیری باشند. این مقاله با هدف بررسی تأثیر پاندمی کرونا بر نظم بین‌المللی لیبرال و هژمون این نظم یعنی ایالات متحده آمریکا بدین سوال می‏پردازد که: تعریف کرونا به عنوان بحران و چگونی تاثیر آن بر نظم لیبرال و هژمون این نظم به چه صورت قابل تحلیل است؟ یافته‏ها پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و برپایه‏ی مکعب بحران چارلز هرمان نشان می‏دهد که کرونا بحرانی با درجه شدید بود که بقای نظم لیبرال و هژمونی آن یعنی ایالات متحده آمریکا را به طور جدی در معرض آزمون قرار داد.

المصادر:

منابع
 احمدی نژاد، حمید، قربانی شیخ‏نشین، ارسلان (1400)، بحران‏شناسی کووید19 براساس مکعب بحران و تبیین تاثیرات آن بر نظام بین‏الملل از منظر رویکرد ترکیبی، فصلنامه سیاست جهانی، 10(4): 171-135.
 احمدی نژاد، حمید، قربانی شیخ‏نشین، ارسلان (1401)، آمریکا و چین در نظم پساکرونا، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 28(118): 35-5.
 آقامحمدی، ابراهیم (1399/الف)، روابط بین‏الملل بهداشت در پرتو همه‏گیری کرونا، فصلنامه مطالعات میان رشته‏ای در علوم انسانی، 12(3): 83-55.
 آقامحمدی، ابراهیم (1399/ب)، همه‏گیری کرونا، قدرت نرم و تحول در دستور کار سیاست جهانی، دوفصلنامه مطالعات قدرت نرم، 10(1): 180-147.
 بیگ‏زاده، ابراهیم و دیگران (1399)، معضل کرونا در آیینه حقوق بین‏الملل معاصر، فصلنامه تحقیقات حقوقی، 1(23): 57-10.
 پیک‏حرفه، شیرزاد (1399)، دموکراسی لیبرال در جهان پس از کرونا، مجله علمی پژوهش‏های فلسفی، 14(31): 30-4.
 جهانگیری، سعید، فرحان‏جم، مهسا و ابراهیم متقی (1399)، واکاوی چگونگی افول هژمونی آمریکا در عرصه جهانی با تاکید بر ویروس کرونا، جستارهای سیاسی معاصر، 11(4): 93-73.
 روشندل‏اربطانی، طاهر (1387)، نقش مدیریت رسانه در تحول بحران از تهدید به فرصت، فصلنامه پژوهش‏های ارتباطی، 1(55): 162-141.
 طاهری، احسان (1397)، بحران‏شناسی فرهنی روابط بین‏الملل در سال 2016، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، 13(13): 104-71.
 عبدالهی، محسن (1397)، چالش‏های اساسی در گذار از نظم نوین جهانی: فرایک‏جانبه‏گرایی و ظهور چین در نقش قدرت جدید، فصلنامه روابط خارجی، 10(39): 202-183.
 علیزاده‏موسوی، سیدمهدی (1393)، ارزیابی وضعیت سلفیه براساس مکعب بحران، فصلنامه علوم سیاسی، 1(68): 150-130.
 مسعود، علیرضا و دیگران (1400)، به حاشیه‏راندگی، پیوست در فرهنگ راهبردی و شکل‏گیری بلوک تاریخی - تمدنی شرق در نظام بین‏الملل، فصلنامه پژوهش‏های سیاسی و بین‏المللی، 12(46): 248-229.
 موسوی‏شفایی، مسعود، گودرزی، سهیل و سمیه خداخواه‏آذر (1399)، کرونا به مثابه رخداد در روابط بین‏الملل: نقص در کارویژه دولت- ملت در مواجهه با رخدادهای نوظهور، فصلنامه پژوهش‏های راهبردی سیاست، 9(33): 63-39.
 میرزایی، خلیل (1399)، علت‏ها و پیامدهای همه‏گیری و عالم‏گیری ویروس کرونا، فصلنامه ارزیابی تاثیرات اجتماعی، 1(2): 41-13.
 نجفی‏سیار، رحمان (1399)، بحران کرونا و تغییر پویش‌های راهبردی نظام بین‌الملل، فصلنامه روابط خارجی، 12(3): 422-401.
 وکیلی، بهنام، قربانی شیخ‏نشین، ارسلان و میرترابی، سعید (1401)، پاندمی کووید 19 و باز‌اندیشی پارامتر‌های نظام بین‌الملل، فصلنامه مطالعات فرهنگ دیپلماسی، 1(1): 39-21.
 Ahmadi, Koorosh, Fadaee Dashti, Maryam and Mehrdad Soltani Delgosha (2020), Geographical distribution of COVID-19 in the World and Iran; Investigation of possible transmission roots, Family Med Prim Care, 8(9): 4473-4475.
 Bove, Vincenzo, Di Leo, Riccardo (2020), COVID-19, Security Threats and Public Opinions, journal Peace Economics, Peace Science and Public Policy, 26(3): 1-11.
 Çatakli, Ahmet Onur, Kaya, Emirhan (2023), International Cooperation during the COVID-19 Pandemic Crisis: A Realist Analysis, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 22(1): 283-294.
 Christensen, Thomas J. (2020), «A modern tragedy? COVID-19 and US-China relations», at: http//www.brookings.edu/wp-content/uploads/2020/05/FP_202005 11_covid_us_china_christ ensen_v3.pdf, (Access 1 May 2024).
 Dasgupta, Soumit, Crunkhorn, Rosa (2020), A History of pandemics over the ages and the human cost, The Physician, 6(2): 1-9.
 Dayton, Bruce W. (2009), «Crisis Management, Moynihan Institute of Global Affairs», Oxford University Press, at: http//cdm.syr.edu/wp-content/uploads/2014/10/Crisis_Management_International_Encyclopedia_of_Peace.pdf, (Access 1 May 2024).
 Drezner, Daniel W. (2020), The Song Remains the Same: International Relations After COVID-19, International Organization, 74(1): 18- 35.
 Furse, Tom (2020), «Covid-19: Will US World Power Continue On?», at: http//www.blog.politics.ox.ac.uk/covid-19-will-us-world-power-continue-on/, (Access 1 May 2024).
 Garcia Sauco, Antonio (2020), Old and new order, in: The world before and after Covid-19, Gian Gardini, Stockholm: European Institute of International Studies.
 Graaf, Beatrice (2020), Taming Pandemics in International Relations, Journal of Applied History, 1(2): 36-61.
 Gurtov, Mel (2020), «The Coronavirus and China-U.S. Relations», in: Foreign Policy In Focus, at: http//www.fpif.org/the-coronavirus-and-china-u-s-relations/, (Access 1 May 2024).
 Hermann, Charles (1969), International Crisis as a Situational Variable, in International Politics and Foreign Policy, Edited By James Rosenau. New York: Free Press.
 Hicks, Kathleen (2020), Could the Pandemic Reshape World Order, American Security, and National Defense?, in COVID-19 and World Order, Hal Brands and Francis J. Gavin, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
 Huang, Qingming (2021), The Pandemic and the Transformation of Liberal International Order, Journal of Chinese Political Science, 26(1): 1-26.
 Huremović, Damir (2019), Brief History of Pandemics (Pandemics Throughout History), in Psychiatry of Pandemics, Switzerland: Springer Nature.
 Jakovljevic, Miro and et al (2020), COVID-19 Pandemia and Public and Global Mental Health from the Perspective of Global Health Securit, Psychiatria Danubina, 32(1): 6-14.
 JdeLisle, acques (2021), The COVID-19 Pandemic and Geopolitics in the Indo-Pacific: A View from the United States, Joint U.S.-Korea Academic Studies.
 Lina, Bruno (2008), History of Influenza Pandemics, in Paleomicrobiology, D. Raoult and M. Drancourt, ‎New York: Springer.
 Lipscy, Phillip (2020), COVID-19 and the Politics of Crisis, International Organization, 74(1): 98–127.
 Ostrowskaa, Monika, Mazur, Sławomir (2015), Risk in a Crisis Situation, in 2nd Global Conference on Business, Economics, Management and Tourism, Procedia Economics and Finance, 1(23): 1045-1059.
 Paviotti, Irene (2021), Covid-19 and the International Liberal Order: Goodbye “Global”, Hello “Regional”?, IAI Commentaries, 21(46): 1-3.
 Phillips, Warren, Rimkunas, Richard (1987), The Concept of Crisis in International Politics, Journal of Peace Research, 15(3): 259-272.
 Powell, Charles (2021), the Covid-19 Pandemic and the Liberal International Order: a view from Europe, Comillas Journal of International Relations, 22: 6-8.
 Raoofi, Azam and et al (2020), COVID-19 Pandemic and Comparative Health Policy Learning in Iran, Archives of Iranian medicine, 23(4): 220-234.
 Sapolsky, Harvey M. (2017), Managing Global Security beyond ‘Pax Americana’, in International Relations, Edited Stephen Mcglinchey, England: E-International Relations.
 Schindler, Seth, Jepson, Nicholas and Wenxing Cui (2020), Covid-19, China and the future of global development, Research in Globalization, 1(2): 1-7.
 Sheng, Li (2021), How COVID-19 Reshapes New World Order: Political Economy Perspective, Publisher: Springer.
 Yasin Ar, Anil (2021), Managing E-commerce During a Pandemic: Lessons from GrubHub During COVID-19, in International Case Studies in the Management of Disasters, Babu George, United Kingdom: Emerald Publishing Limited.