مدل خط‌مشی گذاری عمومی با رویکرد مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی. مطالعه موردی: سازمان امور مالیاتی
الموضوعات :اسحاق رحیمی 1 , مهدی بابائی اهری 2 , حامد رحمانی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت و حسابداری، موسسه‌ی آموزش عالی ادیبان، گرمسار، ایران. (نویسنده مسئول)
3 - استادیار، گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
الکلمات المفتاحية: خط‌مشی‌گذاری عمومی, مدیریت دانش, سازمان‌های دولتی, سازمان امور مالیاتی کشور,
ملخص المقالة :
هدف تحقیق حاضر، شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های مدلِ خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی ایران با مطالعه‌ی موردی در سازمان امور مالیاتی کشور است. به لحاظ فلسفه‌ی پژوهش، تحقیق حاضر پژوهشی تفسیری و از حیث هدف در دسته‌ی پژوهش‌های نظری-کاربردی قرار دارد. رویکرد پژوهشی این تحقیق، رویکردی قیاسی- تحلیلی بوده و به دنبال الگویابی از داده‌های اکتشافی، با روش تحلیل کیفی است. از نظر روش تحلیل داده‌ها، اکتشافی و از نظر ماهیت داده‌ها و شیوه‌ی تحلیل یافته‌های پژوهش، تحلیلی کیفی بوده و به دنبال شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های مدل خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد مدیریت دانش در سازمان امور مالیاتی کشور با استفاده از روش کیفیِ مرور سیستماتیک است. برای شناسایی ابعاد، مؤلفه‌ها و مفاهیم کلیدی تحقیق، تعداد 668 مقاله‌ی منتشر شده در نشریاتِ علمی معتبر خارجی، بین سال‌های 2018 الی 2024 با جستجوی کلمات کلیدی و پس از استخراج با استفاده از روش مرور سیستماتیک، بررسی شد. در تحقیق حاضر، ضمن مطالعه‌ی ابعاد مدیریت دانش، مضامین مدیریت دانش در سازمان امور مالیاتی کشور جهت شکل‌گیری رویکرد دانشی برای خط‌مشی‌گذاری عمومی، شناسائی شد. نتایج تحقیق در قالب شناسایی عوامل تأثیرگذار در خط‌مشی‌گذاری سازمان امور مالیاتی که شامل: عوامل محیطی- عوامل سازمانی- عوامل فردی- عوامل فراسازمانی و همچنین شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های عوامل شناسایی شده، قابل ارائه است. پژوهشگر مدلِ پیشنهادی خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد مدیریت دانش، در سازمان امور مالیاتی کشور را ارائه نمود.
1- آخوندی، احمد، مجموعه قوانین مالیاتی، (1401)، انتشارات آگاه.
2- ابوالحسنی‌رنجبر، احمد، دانش فرد، کرم‌اله، فقیهی، ابوالحسن، (1397)، دستور کار خط‌مشی‌های اصلاح نظام اداری در ایران مبتنی بر نقش کانون های تفکر و شبکه‌های اجتماعی، چشم انداز مدیریت دولتی، سال نهم، شماره 34،ص 15-42.
3- احمدي، سید علی‌اکبر، صالحی، علی، مديريت دانش، انتشارات دانشگاه پیام نور، 1403.
4- الوانی، سیدمهدی، تصمیم‌گیری و تعیین خط‌مشی دولتی، انتشارات سمت، پژوهشکده‌ی تحقیق و توسعه‌ی علوم انسانی، چاپ بیست و سوم، تابستان 1401.
5- الوانی، سیدمهدی، شریف‌زاده، فتاح، فرآیند خط‌مشی‌گذاری عمومی، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ سیزدهم، 1394.
6- پل ای ساباتیه، برگردان: دانایی‌فرد، حسن، نظریه‌های فرآیند خط‌مشی عمومی، انتشارات صفّار، تهران، چاپ دوم، پاییز 1396.
7- دانایی‌فرد، حسن، گفتارهای جدید در خط‌مشی‌گذاری عمومی، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ دوم، نوبت چهارم، سال 1395.
8- انصاری، محمدرضا، قیومی، عباسعلی، صالحی امیری، سیدرضا، عزیزآبادی فراهانی، فاطمه، قدمی، محسن، (1400)، ارائه الگوی خط‌مشی‌گذاری فرهنگی با رویکرد تحول (مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران)، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره 11، شماره 39.
9- دلخواه، جلیل، نادر، آریا، (1397)، عوامل کلیدی در مدیریت سازمان‌های امور مالیاتی (مطالعه‌ی موردی سازمان امور مالیاتی کشور)، پژوهشنامه‌ی مالیاتی، شماره 26، ص 193-220.
10- ربیعی، علی، معالی، مهناز، "مدیریت دانش فرآیندها، رویکردها، به‌کارگیری دستنامه پیاده‌سازی" انتشارات تیسا ساغر مهر،شماره نشر 47، چاپ سوم، تابستان 1400.
11- ربیعی، علی، هوشیان ثابت‌لاهیجانی، محیا، ارتقای مدیریت دانش در سازمان‌ها، انتشارات تیسا، شماره نشر 49، چاپ دوم، بهار 1397، تهران.
12- Benbya, H. (2008). Knowledge Management, Systems Implementation: Lessons from the Silicon Valley. Oxford: Chandos Publishing.
13- Bourgon, J. (2007). Responsive, Responsible and Respected Government: Towards a New Public Administration Theory. International Review of Administrative Sciences, 73(1), 7-26.
14- Darvishi, D. & Darvishi, H. (2019). Assessing the Effectiveness of Knowledge Management Using Analytic Network Process. International Journal of Applied Operational Research, 9(1), 31-40.
15- Howlett, M. & Mukherjee, I. & Koppenjan, J. (2017). Policy Learning and Policy Network in Theory and Practice: The Role of Policy Brokers in the Indonesian Biodiesel Policy Network. Plicy and Society, 36(2), 233-250.
16- Kessel, M., Kratzer, J. & Schultz, C. (2012). Psychological safety, knowledge sharing, and creative performance in healthcare teams. Creativity & Innovation Management, 21(2): 147-157.
17- Kostopoulos, K., Papalexandris, A., Papachroni, M., & Ioannou, G. (2011). Absorptive Capacity, Innovation, and Financial Performance. Journal of Business Research, 64(12), 1335-1343.
18- Kullmann, Lajos. (2020). Systematic reviews—incentives, pressures, and possible limitations. International Journal of Rehabilitation Research. 43(2),1. Retrieved from: https://doi.org/ 10.1097/MRR.0000000000000402.
19- Landis, J. R., and G. G. Koch. (1977). “The Measurement of Observer Agreement for Categorical Data. Biometrics 33 (1): 159–74. Doi: 10.2307/2529310.
20- Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG, (2009) Preferred reporting items for systematic reviews and meta analyses: The PRISMA Statement. PLoS Med 6(7). & Education, 168, 104212.PLoS Med 6(7). Education, 168, 104212.
21- Panahi, B., Lali Sarabi, A. & Maheri Kalajahi, E. (2020). The Study of the customer relationship management effect on knowledge management with the mediating role of employee empowerment. Sciences and Techniques of Information Management, 6(1): 50-78. [in persian]
22- Purwanto, A. (2020). The role of job satisfaction in the relationship between transformational leadership, knowledge management, work environment and performance. Solid State Technology, 63(2): 293-314.
23- Rusland SL, Jaafar NI, Sumintono B. Evaluating knowledge creation processes in the Royal Malaysian Navy (RMN) fleet: Personnel conceptualization, participation and differences. Cogent Business & Management. 2020;7(1):1785106. https://doi.org/10.1080/233 11975.2020.1785106
24- Wening, N. & Harsono, M. (2016). Relationship between knowledge sharing to individual performance. International Journal of Research in Business Management, 4(1): 67-78.
