تاثير تنش آبي و کود کمپوست بر عملکرد و برخي صفات زراعي بادام زميني در استان گيلان
الموضوعات :
سحر دعائی
1
,
علی عبدزادگوهری
2
1 - استاديار، گروه کشاورزي، واحد لاهيجان، دانشگاه آزاد اسلامي، لاهيجان، ايران.
2 - محقق، بخش آبياري و فيزيک خاک، موسسه تحقيقات خاک و آب، سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي، کرج، ايران.
الکلمات المفتاحية: رگرسيون, گيل¬بادام, نيازآبي, همبستگي,
ملخص المقالة :
زمينه و هدف: کمپوست بهعنوان اصلاح کننده آلي، باعث تهويه و زهکشي مناسب خاک شده و در جذب آب، مواد غذايي در گياه و بهبود عملکرد مؤثر است. ﮐﻤﺒﻮد آب ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه در ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎه بادامزميني اﺳﺖ. بادامزميني در خاکهاي سبک و شني بهترين رشد را دارد. پس از توليد گل، عدم رطوبت و خشکي خاک ميتواند مانع ورود پگها به داخل خاک شود. ازاينرو کمپوست ميتواند بهاندازه کافي خاک را نرم کند و رشد و گلدهي بادامزميني را افزايش دهد. پژوهش حاضر با هدف تاثير تنش کمآبي و کاربرد کود کمپوست بر عملکرد و برخي از صفات زراعي بادامزميني در استان گيلان انجام شد.
روش پژوهش: پژوهش حاضر بهصورت کرتهاي خرد شده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در 3 تكرار در سال 1400 در شهر آستانه اشرفيه انجام شد. عامل اصلي شامل بدون آبياري و تامين 50 و 100 درصد نياز آبي و عامل فرعي شامل کود کمپوست آلي در 4 سطح 0، 5، 10 و 15 تن در هکتار بود. کود کمپوست آلي شامل ترکيبي يکسان از کود دامي و ساقه پوسيده برنج بود. رقم كشت شدة بادامزميني از نوع «گيلبادام» بود. در پايان فصل زراعي صفات تعداد شاخه فرعي، طول شاخه فرعي، تعداد برگ در بوته، طول ريشه، تعداد غلاف در بوته، وزن تک دانه و عملکرد دانه و عملکرد غلاف بررسي شد.
يافتهها: نتايج تجزيه واريانس صفات نشان داد كه اثر نيازآبي، اثر کمپوست و اثرمتقابل آنها بر تعداد شاخه فرعي، طول شاخه فرعي، تعداد برگ در بوته، طول ريشه، تعداد غلاف در بوته، وزن تک دانه و عملکرد دانه در سطح 5 درصد و بر عملکرد غلاف در سطح 1 درصد معنيدار بود. اثر متقابل نيازآبي و کود کمپوست نشان دهنده بيشترين عملکرد غلاف و دانه در تيمار 100 درصد نيازآبي با ميزان آب مصرفي 431 ميليمتر و مصرف 10 تن در هکتار کود کمپوست بهترتيب با ميانگين 4835 و 3143 کيلوگرم در هکتار بود. نتايج همبستگي صفات مختلف با عملکرد دانه و تجزيه رگرسيون گامبهگام نشاندهنده تأثير قابل توجه صفت عملکرد غلاف بودند. در همبستگي صفات، عملکرد دانه با صفات عملکرد غلاف (**974/0)، طول شاخه فرعي (**721/0) و تعداد شاخه فرعي (*671/0) داراي همبستگي مثبت و معنيدار بود. عملکرد غلاف نيز با طول شاخه فرعي (**745/0) و تعداد شاخه فرعي (*693/0) همبستگي مثبت و معنيدار داشت.
نتيجهگيري: بهطور کلي ميتوان نتيجه گرفت که افزودن کمپوست به زمين زراعي، رطوبت خاک را ميافزايد و باعث رشد گياه در خاک ميشود و به افزايش پگ و غلاف کمک ميکند. در اين تحقيق نشان داده شد که ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻤﭙﻮﺳﺖ در ﺧﺎك، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ و رطوبت اﻓﺰاﯾﺶ يافت و کمپوست با ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﮔﯿﺎه بادامزميني ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد گياه گرديد.
Abbott, L.K., Macdonald, L.M., Wong, M.T.F., Webb, M.J., Jenkins, S.N. & Farrell, M. (2018). Potential roles of biological amendments for profitable grain production-A review. Agriculture, Ecosystem and Environment, 256, 34-50. https://doi.org/10.1016/j.agee.2017.12.021
Abdelraouf, E.A.A., & Mourad, KH. (2023). Response of peanut (Arachis hypogaea L.) to potassium, silicon, and selenium foliar application under water stress conditions. Egyptian Journal of Agricultural Research, 101(1), 142-150. doi: 10.21608/ejar.2023.178742.1316
Abdzad Gohari, A. (2015). Response of peanut plant to different irrigation methods. International Conference on Research in Engineering. Science and Technology. Istanbul. 4 p. (In Persian)
Abdzad Gohari, A. & Sadeghipour, O. (2019). Weed management in peanut fields. Andishmandan Pars publications, Tehran. 64 pp. (In Persian)
Abdzad Gohari., A. (2021). Investigation of the effect of deficit irrigation and two irrigation methods on yield and yield components of two peanut cultivars. Journal of Water Research in Agriculture (Soil and Water Sciences), 35(1), 61-72. (In Persian) . doi: 10.22092/jwra.2021.123949
Aydinsakir, K., Nazmi, D., Dursun, B., Ruhi, B., & Ramazan, T. (2016). Assessment of different irrigation levels on peanut crop yield and quality components under Mediterranean conditions. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 142(9), 1-9. doi.org/10.1061/(ASCE)IR.1943-4774.0001062.
Sibhatu, B., Harfe, M., & Tekle, T. (2017). Groundnut (Arachis hypogaea L.) varieties evaluation for yield and yield components at Tanqua-Abergelle district, Northern Ethiopia. Sky Journal of Agricultural Research, 6(3), pp. 57-61. https://www.researchgate.net/publication/350856701
Bishi, S. K., Kumar, L., Mahatma, M.K., Khatediya, N., Chauhan, S.M., & Misra, J.B. (2015). Quality traits of Indian peanut cultivars and their utility as nutritional and functional food. Food Chemistry, 167, 107-114. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2014.06.076
Da Silva, AC., Silva Viana, J., Ferreira de Oliveira, JF, Cordeiro Junior J.J.F., Goncalves, E.P., Gomes da Silva, V.S., & Ribeiro Soares, A.N. (2018). Application of dairy residue in peanut (Arachis hypogaea L) cultivated in Northeastern Brazil. Australian Journal of Crop Science, 12, 1144-1149. doi: 10.21475/ajcs.18.12.07.PNE1099
Dima., M, Diaconu A, Drăghici R, Drăghici, I., Croitoru, M., Constantinescu, E., & Sturzu, R. (2019). Variability of characteristics and traits in some genotypes of foreign peanuts grown on the sandy soils of southern oltenia. Annals of the University of Craiova Agriculture, Montanology, Cadastre Series, 49, 71-74.
El-Boraie, F.M., Abo-El-Ela, H.K., & Gaber, A.M. (2009). Water requirements of peanut grown in sandy soil under drip irrigation and bio fertilization. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(1), 55-65.
Hirpara, D.V., Sakarvadia H.L., Jadeja, A.S., Vekaria, L.C., & Ponkia, H.P. (2019). Response of boron and molybdenum on groundnut (Arachis hypogaea L.) under medium black calcareous soil. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 8, 671–677.
Inban, N., Somchit, P., & Phakamas, N. (2022). Effects of calcium sources on physiological traits related to pod and seed yield of peanut. International Journal of Agricultural Technology, 18(1),141-158.
Liu, R., Abdelraouf, E. A.A., Bicego, B., Joshi, V.R., & Garcia y Garcia, A. (2018). Deficit irrigation: a viable option for sustainable confection sunflower (Helianthus annuus L.) production in the semi-arid US. Irrigation Science, 36, 319-328. https://doi.org/10.1007/s00271-018-0588-6
Morales, M., Oakley, L., Sartori, A.L., Mogni, V.Y., Atahuachi, M., Vanni, R.O., Fortunato, R.H., & Prado, D.E. (2019). Diversity and conservation of legumes in the Gran Chaco and biogeograpical inferences. PloS One, 14, 1-40. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0220151
Nadaf, H., Chandrashekhara, G., & Babu, H. (2020) Aflatoxin contamination in groundnut under normal moisture and moisture stress field conditions. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistr, 9, 1083-1088.
Oteng-Frimpong, R., Pigangsoa Konlan, S., & Ninju Denwar, N. (2017). Evaluation of Selected Groundnut (Arachis hypogaea L.) Lines for Yield and Haulm Nutritive Quality Traits. International Journal of Agronomy, (11), 1-9. https://doi.org/10.1155/2017/7479309
Variath, M.T., & Janila, P. (2017). Economic and academic importance of peanut. The Peanut Genome, pp.7-26. doi:10.1007/978-3-319-63935-2_2
Vorasoot, N., Songsri, P., Akkasaeng, C., Jogloy, S., & Patanothai, A. (2003). Effect of water stress on yield and agronomic characters of peanut Songklanakarin. Journal of Science and Technology, 25(3), 283-288.
Wang, S., Zheng, J., Wang, Y., Yang, Q., Chen, T., Chen, Y., & Wang, T., (2021). Photosynthesis, chlorophyll fluorescence, and yield of peanut in response to biochar application. Frontiers Plant Science, 12, 650432. https://doi.org/10.3389/fpls.2021.650432
Wang, X., & Xing, Y. (2017). Evaluation of the effects of irrigation and fertilization on tomato fruit yield and quality: a principal component analysis. Scientific Reports, 7, 350. https://doi.org/10.1038/s41598-017-00373-8
Zhang, J., Liu, X., Wu , Q., Qiu , Y., Chi , D., Xia, G., & Arthur., E. (2023). Mulched drip irrigation and maize straw biochar increase peanut yield by regulating soil nitrogen, photosynthesis and root in arid regions. Agricultural Water Management. 289:108565. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2023.108565