بررسی اثر استفاده از حلال¬های مختلف در فرایند عصاره¬گیری گونه کور صخره¬ای (Capparis parviflora (Boiss)) بر میزان ترکیبات فیتوشیمیایی و فعالیت زیستی آن

الموضوعات : Phytochemistry

عاطفه روانبخش ¹ , مجید شریفی راد ² , محمد ساراني راد ³

1 - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل
2 - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل
3 - دانشکده علوم و فنون نوين دانشگاه تهران

تاريخ الإرسال : 01 الأربعاء , رجب, 1446 تاريخ التأكيد : 10 الثلاثاء , شوال, 1446 تاريخ الإصدار : 20 الإثنين , ذو الحجة, 1446

الکلمات المفتاحية: ترکیبات فیتوشیمیایی , فعالیت ضد¬باکتریایی, فعالیت آنتی¬اکسیدانی, روش¬های مختلف عصاره¬گیری, Capparis parviflora ,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر، بررسي اثر استفاده از حلال­های مختلف عصاره­گیری (متانول، اتانول و آب) بر ميزان ترکيبات شيميايي و فعاليت زيستي (فعاليت آنتی‌اکسیدانی و آنتی باکتریایی) گونه Capparis parviflora (Boiss) است. بدین منظور نمونه­های برگ، میوه و ریشه گیاه به‌صورت طرح کاملاً تصادفی جمع آوری شد و سپس با استفاده از حلال­های متانول، اتانول و آب عصاره­گیری از نمونه­های گیاهی­ انجام گرفت. ميزان فنول کل، فلاونوئيد کل، آلکالوئيد کل و آنتوسيانين کل با استفاده از روش­های استاندارد تعيين شد. ارزیابی فعاليت آنتي‏اکسيداني عصاره­های مختلف به روش‏ مهار رادیکال­های آزاد DPPH انجام گرفت. همچنین فعالیت آنتی باکتریایی عصاره­های مختلف به روش­هاي انتشار ديسک، حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگي (MBC) بررسي شد. بيشترين ميزان فنول کل، فلاونوئيد کل، آلکالوئيد کل و آنتوسيانين کل در عصاره متانولی میوه، برگ و ریشه اندازه­گیری شد و کمترین مقادیر آن­ها برای عصاره آبی ریشه گیاه  به ثبت رسید. از نظر حلال مورد استفاده، متانول بیشترین میزان فنول کل، فلاونوئيد کل، آلکالوئيد کل و آنتوسيانين کل و آب کمترین میزان آن­ها را دارا بود. در بین اندام­های مختلف گیاه، میوه گیاه دارای بیشترین میزان فنول کل، فلاونوئيد کل، آلکالوئيد کل و آنتوسيانين کل و ریشه گیاه کمترین میزان آن­ها را داشت. نتایج مربوط به بررسی فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره­ها نشان داد که عصاره متانولی ميوه گیاه دارای بالاترین میزان فعالیت و عصاره آبی ريشه آن دارای کمترین میزان فعالیت آنتی­اکسیدانی است. نتایج نشان داد که عصاره­های حاصل از اندام­های مختلف گیاه اثرگذاری بیشتری بر روی باکتری­های گرم مثبت (Staphylococcus aureus و Bacillus subtilis) در قیاس با باکتری­های گرم منفی (Helicobacter pylori و Pseudomonas aeruginosa) داشتند. در بين عصاره­هاي مختلف عصاره­هاي متانولي بيشترين فعاليت آنتي­باکتريايي و عصاره­هاي آبي کمترين فعاليت آنتي­باکتريايي را نشان دادند.