کاربرد نظریه روان‌شناسی ‌‌رنگ ماکس لوشر در اشعار نصرت رحمانی

الموضوعات : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

حسین اتحادی ¹

1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زابل، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل، ایران.

تاريخ الإرسال : 29 الأربعاء , ربيع الأول, 1446 تاريخ التأكيد : 18 الخميس , جمادى الثانية, 1446 تاريخ الإصدار : 30 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: رنگ, نظریه لوشر, روان‌شناسی, نصرت رحمانی, زوج‌‌‌‌‌های رنگی, سیاه.,

ملخص المقالة :

در پژوهش‌‌‌‌‌های نوین روان‌شناسی، رنگ یکی از شیوه‌‌‌‌‌های سنجش شخصیت افراد به شمار می‌آید، چراکه هریک از رنگ‌‌ها تأثیر خاصی بر روح و روان انسان‌‌ها می‌گذارد و می‌تواند بخشی از وجوه شخصیتی فرد را بازتاب دهد. در پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی، تأثیر روان‌شناسی ‌‌رنگ‌‌ها بر اساس نظریه ماکس لوشر، در اشعار نصرت رحمانی، بررسی و تحلیل شده است. بنا بر نتایج پژوهش، کاربرد چهار رنگِ نخستِ شاعر مطابق با الگوی آزمایش لوشر نیست که بنا بر داده‌‌‌‌‌های تحلیلی آزمایش، بیانگر سرخوردگی و کمبود‌‌‌های عاطفی و روانی رحمانی است. رنگ سیاه، بیشترین کاربرد را در شعر رحمانی دارد. کسی که رنگ سیاه را انتخاب اول قرار دهد، همه چیز را نفی می‌کند، چراکه احساس می‌کند هیچ چیز آن‌گونه که باید و شاید نیست. از رنگ‌‌‌های اصلی، قرمز پرکاربردترین رنگ است که بسامد بالای آن بیانگر روحیه عصیانگر و پرشور شاعر است. در مقابل رنگ سبز هم که از رنگ‌‌‌‌‌های اصلی محسوب می‌شود، در انتخاب‌‌‌‌‌های اول شاعر جای ندارد. این وضعیت نشان دهنده اضطرابی است که شخص از انواع تنش‌‌‌‌‌های واردشده، تحمل می‌کند.

المصادر:

• الف) کتاب‌ها
• آیزمن، بئاتریس. (1388) روان‌شناسی ‌‌کاربردی رنگ‌ها (پنتون)، ترجمه روح‌الله زمزمه، تهران: بیهق کتاب.
• اخوان لنگرودی، مهدی. (1390) زندگی و شعر نصرت رحمانی، تهران: نشر ثالث.
• استوار، مسیّب. (1391) کتاب رنگ، تهران: انتشارات رازنامه.
• پور علی‌خانی، هانیه. (1380) دنیای اسرارآمیز رنگ‌ها، تهران: هزاران.
• دی، جاناتان و لسلی تایلور. (1385) روان‌شناسی ‌‌رنگ، ترجمه مهدی گنجی، تهران: نشر ساوالان.
• رحمانی، نصرت. (1385) مجموعه اشعار، تهران: انتشارات نگاه.
• ــــــــــــــــــ . (1374) آوازی در فرجام (مجموعه اشعار)، تهران: نشر علم.
• زرقانی، سید مهدی. (1384) چشم‌انداز شعر معاصر ایران، تهران: ثالث.
• شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1366) صور خیال در شعر فارسی، تهران: آگاه.
• صبور، داریوش. (1387) فرهنگ شاعران و نویسندگان معاصر سخن، تهران: سخن.
• فلمار، کلاوس برند. (1376) رنگ‌‌ها و طبیعت شفابخش آن‌ها، ترجمه شهناز آذر نیوش، تهران: ققنوس.
• گامینگ، کاترین و ایتالیانو دبورا. (1384) کتاب کوچک انرژی (رنگ‌‌‌‌‌های شفابخش)، ترجمه پریسا غفاری،
• تهران: انتشارات جاجرمی.
• لنگرودی، شمس. (1378) تاریخ تحلیلی شعر نو، جلد دوم، تهران: نشر مرکز.
• لوشر، ماکس. (1373) روان‌شناسی ‌‌و رنگ‌ها، ترجمه منیرو روانی پور، تهران: انتشارات آفرینش.
• ــــــــــــــــــ . (1379) روان‌شناسی ‌‌رنگ‌ها، ترجمه ویدا ابی زاده، تهران: درسا.
• معین، محمّد. (1383) فرهنگ فارسی، جلد سوم، تهران: امیرکبیر.
• ب) مقاله‌ها
• سرکوهی، فرج. (1369) مصاحبه با نصرت رحمانی، مجله آدینه، شماره 53، صص 38-32.