مقایسه کمی و کیفی ترکیبات فرار گلاب گل محمدی در روش تقطیر با آب و بخار آب

الموضوعات :

محمد امام بخش ¹ , مسعود ازادبخت ² , وجیهه عباسی قادی ³ , مریم حبیبی خاکی ⁴

1 - گروه زیست شناسی، موسسه آموزش عالی سنا، ساری، ایران.
2 - بخش زیست شناسی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی سنا، ساری، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مهندسی فضای سبز
4 - گروه زیست شناسی، موسسه آموزش عالی سنا، ساری، ایران.

تاريخ الإرسال : 22 الإثنين , جمادى الثانية, 1446 تاريخ التأكيد : 04 الجمعة , ذو القعدة, 1446 تاريخ الإصدار : 20 الإثنين , ذو الحجة, 1446

الکلمات المفتاحية: گلاب, ترکیبات فرار, تقطیر آب, تقطیر با بخار آب, گل محمدی,

ملخص المقالة :

گل محمدی یا Rosa damascena Mill از خانواده (Rosaceae) یکی از مهم‌ترین گونه‌های معطر رز برای تولید گلاب و اسانس است. در این پژوهش گلاب‌گیری با گلبرگ‌های تازه جمع‌آوری شده از منطقه ورکان درکاشان با دو روش مختلف، شامل روش تقطیر با آب و تقطیر با بخار آب با دستگاهی به نام دیگ نی‌چه و اسانس‌گیری با دستگاه کلونجر انجام شد. نمونه‌های جمع آوری شده اسانس و گلاب جهت شناسایی و مقایسه تعداد و درصد ترکیبات، با دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی GC/MS مورد سنجش قرار گرفت. در آنالیز اسانس، 23 ترکیب مهم فرار شناسایی شد که 1/84% از ترکیبات اسانس را به خود اختصاص می دهند. میزان کمی گلاب استخراج شده در روش تقطیر با آب در مقایسه با روش تقطیر با بخار آب تفاوت چندانی نداشت اما به لحاظ کیفی از نمونه بدست آمده در روش تقطیر با آب مقدار فنیل اتیل الکل ‌(55.5%)، سیترونلول ‌(38.6%)، ژرانیول (1%)، اژنول (2%) ‌و در روش تقطیر با بخار آب فنیل اتیل الکل ‌(1/42%)، سیترونلول ‌(4/33%)، ژرانیول ‌(9/5%)، اژنول‌ (1/3%) شناسایی شد. میزان ترکیبات فرار در روش تقطیر با بخار آب 8‌ درصد در مقایسه با تقطیر با آب بیشتر بود و به همین دلیل گلاب استخراج شده از عطر و رایحه مطبوع ‌تری برخوردار است. به طور کلی با مقایسه ترکیبات مهم و اصلی فرار موجود در گلاب و اسانس مشاهده گردید میزان ترکیبات اکسیژنه مانند فنیل اتیل الکل، سیترونلول، ژرانیول در گلاب بیشتر از اسانس بود که می‌تواند به دلیل حلالیت بالای این ترکیبات در فاز آبی گلاب باشد. بنابراین روش تقطیر با بخار آب در جهت افزایش و بهبود خصوصیات کیفی گلاب به عنوان روش برتر و مناسب استخراج معرفی و ‌می تواند تاثیر بسزایی در اقتصاد تولید کنندگان گلاب داشته باشد.

المصادر:

Ahmadi, K. (2005). A look at the situation of damask rose flowers in Iran and the world. Agricultural and Natural Resources Engineering Magazine. 16(4): 17-19.
Araghiyan, S. (1992), Ji Asana Collection of Pahlavi Texts of Khosrow Kuvatan and Ridgi, National Library of Iran Publications, Tehran.
Asadi, A. (2015). Damask rose grow. Publications of the Agricultural Education and Extension Institute. Azadbakht, M., Azadbakht, M. (2013). Medicinal Botany (Classification based on APG). Arjomand Publications, Tehran. 2: 159.
Azarnivand, H., Ghavam Arabani, M., Sefidkon, F., and Tavili, A. (2010). The effect of ecological characteristics on quality and quantity of the essential oils of Achillea millefolium L. subsp. millefolium. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 25(4): 556- 571.
Batooli, H., Safaei-Ghomi, J. (2012). Comparison of Essential Oil Composition of Flowers of Three Rosa damascena Mill. Genotypes from Kashan. Journal of Medicinal Plants. 11 (42):157-166.
Ebrahim Abadi, A. (2010). Center for Coordination of Science and Industry of damask rose and Roses water. Kashan University. Rose essential oil (situation of rose and essential oil in Iran), Research Institute of Natural Essential Oils, Kashan University.
Firouznia, G., Gharani, B., and Jasemi, E. (2019). The role of producing rose and rosewater on Kashan human settlement development. Journal of Studies of Human Settlements Planning. 14(2): 339-357.
Ghahraman, A. (1991). Flora of Iran. Publications of the National Forest and Rangeland Research Institute and the University of Tehran. p 200.
Jaimand, K., Rezaee, M.B., Tabaei Aghdaei, S.R., Nadery Hajibagher Kandy, M., and Meshkizadeh, S. (2011). Dtermination of tannins in rose water, wastewater and petal residue of Rosa damascena Mill. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 27(2): 348-357.
Kadouri, M., Jayamand, K., and Saber Amoli, S. (2009). Study of the performance of essential oil and its chemical compounds in Rosa damascena Mill. accessions, National Conference of Medicinal Plants.
Kafi, M., Riazi, Y. (2001). Growing of Rosa damascena Mill. and Production of Rosa damascena Mill. Cube Publications. p 154.
Karimzadeh, H., and Hosseini, M. (2009). Planting and harvesting of Rosa damascena Mill. Agricultural extension and education of South Khorasan.
Mahboubifar, M., Shahabipour, S., and Javidnia, K. (2014). Evaluation of the Valuable Oxygenated Componentsin Iranian Rose Water. International Journal of ChemTech Research. 6: 4782-4788.
. Mahmoudi Paredkalai, M. (2018). Study of the effect of ecological factors (height above sea level) on the quantity and quality of Rosa damascena Mill. essential oil. Master's thesis. Faculty of Agriculture, Shahed University of Tehran.
Manoochehri, R. Saharkhiz, M.J., and Karami, A. (2015). Comparison of essential oil and rose water component of Rosa damascena Mill. The 9th Congress of Horticultural Sciences, Iran, Ahvaz.
Mirbaha, F. (2003). Essential oil of the Rosa damascena Mill. Cube Publications. p 62.
Mirza, M., and Najafpour Navaei, M. (2007). The effect of distillation method on extracted compounds from rose water. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 23(3): 375-381.
Mozaffarian, V. (2005). Trees and Shrubs of Iran, Farhang Contemporary publisher. p 740.
Omid Beigi, R. (2013). Production and Processing of Medicinal Plants. Beh Nashr Publications (Astan Quds Razavi), Mashhad. 4(2): 94-115.
Omid Beigi, R. (2014). Production and Processing of Medicinal Plants. Beh Nashr Publications (Astan Quds Razavi), Mashhad. 1(8): 235-245.
Pal, P. K. (2013). Evaluation, genetic diversity, recent development of distillation method, challenges and opportunities of Rosa damascena: A review. Journal of Essential Oil Bearing Plants. 16: 1-10.
. Pellati, F., Orlandini, G., Leeuwen, K. A., Anesin, G., Bertelli, D, Paolini, M., Benvenuti, S., and Camin, F. (2013). Gas chromatography combined with mass spectrometry, flame ionization detection and elemental analyzer/isotope ratio mass spectrometry for characterizing and detecting the authenticity of commercial essential oils of Rosa damascena Mill. Rapid Communications in Mass Spectrometry. 27: 591-602.
Rahamani, A., Mirza, M., and Tabaei-Aghdai, S.R. (2013). Effects of different fertilizers (macro and micro elements) on quantity and quality of essential oil and other byproducts of Rosa damascena Mill. in Iran. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 29(4): 747-759.
Rao, B. R. R., Sadtry, K.P., Saleem, SM., Rao, EVP., Syam asundra, KV., and Ramesh, S. (2000). Volatile flower oils of three genotypes of rose scented geranium (Pelargonium sp.). Flavour and Fragrance Journal. 15(2):105-107.
Rezaee, M. B., Jaimand, K., Tabaei-Aghdaei, S.R., and Brazandeh, M. M. (2003). Comparative study of laboratory and industrial essential oils samples of Rosa damascena Mill. for quantitative and qualitative constituents from Kashan. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research. 19(1): 63-69.
Rezaei, M. B., Osare, Jayamand, M. H., Tabaei Aghdai, R., and Harsijan, S., (2009). Investigating the determination of the amount of essential oil and compounds of roses in different growing conditions (the length of the flowering period of Rosa damascena Mill.). Research institute of Forests and Rangelands. p 20.
Salehi Surmaghi, M. H. (2011). Herbal Medicine and Herbal Medicines. Nutrition World Publications. Tehran. 2(2): 267-273.
Sefidkon, F. (2007). Chemistry and Industrial Preparation of Essential Oils, Zavash Publications, Tehran, p 254.
Sefidkon, F. Akbari, Z. Osere, M., and Bakhshi Khaniki, G. H. (2006). Comparison of Quantity and Quality of Aromatic Compounds from Rosa damascena Mill. by Different Extraction Methods. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 22(4): 351-365.
Sefidkon, F., Ahmadi, K., Meshkizadeh, S., and Bahmanzadegan, A. (2012). Comparison of Absolute and Concerete Contents and Compositions of Dried and Fresh Petals and Flower Buds of Rosa Damascena Mill. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology. 12 (4): 389-402.
Sereshti, H., Karimi, M., and Samadi, S. (2009). Application of response surface method for optimization of dispersive liquid-liquid microextraction of water-soluble components of Rosa damascena Mill. essential oil. Journal of Chromatography. 12(16): 198-204.
Shamspur, T., Mohamadi, M., and Mostafavi, A. (2012). The effects of onion and salt treatments on essential oil content and composition of Rosa damascena Mill. Industrial Crops and Products. 37(3): 451-456.
Vaziri, A. A. (1967). Geography of Kerman. Edited by Dr. Ebrahim Bastani Parizi. Bahman Press. Tehran.
Verma, R. S., Padalia, R. C., Chauhan, A., Singh, A., and Yadav, A. K. (2011). Volatile constituents of essential oil and rose water of damask rose (Rosa damascena Mill) cultivars from North Indian hills. Natural product research. 25(17): 1577-1584.
Yassa, N., Masoomi, F., Rankouhi, S. R., and Hadjiakinoondi, A. (2009). Chemical composition and antioxidant activity of the extract and essential oil of Rosa damascena from Iran, population of Guilan. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 17(3): 175-180.