اثربخشی درمان فراتشخیصی بر توافق پذیری زنان با طلاق عاطفی مراجعه کننده به مراکز مشاوره روانشناختی رشت
الموضوعات : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتیآرزو امیدپور 1 , ایرج شاکری نیا 2 , بهمن اکبری 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
2 - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
3 - استاد گروه روانشناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
الکلمات المفتاحية: درمان فراتشخیصی, توافق پذیری, طلاق عاطفی,
ملخص المقالة :
طلاق عاطفی نوعی از طلاق است که هیچجا به ثبت نمیرسد و مربوط به خانوادههایی است که به دلایلی مانند نگرشهای منفی، باورهای نادرست، ذهن بیمار، استرس و نگرانی، ناتوانی در تأمین نیازهای زندگی تصمیم میگیرند به اجبار زیر یک سقف زندگی کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان فراتشخیصی بر توافقپذیری زنان با طلاق عاطفی مراجعه کننده به مراکز مشاوره روانشناختی رشت انجام شد. این پژوهش به روش نیمهآزمایشی و طرح پژوهشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری 3 ماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تعداد 214 نفر از زنان با طلاق عاطفی در سال 1402 در مراکز مشاوره روانشناختی شهر رشت بود که از بین آنها نمونهای به تعداد 30 نفر به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و بهصورت تصادفی در گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایدهی شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای طلاق عاطفی گاتمن (2008) و توافقپذیری کاستا و مککری (1992) استفاده شد. گروه مداخله به میزان 8 جلسه تحت مداخله درمان فراتشخیصی بارلو و همکاران (2011) قرار گرفت، در حالیکه در این مدت گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی بر افزایش توافقپذیری زنان با طلاق عاطفی اثرگذار بود (001/0p˂). این نتیجه تا مرحله پیگیری نیز ماندگار بود. یافتههای مطالعه حاضر نشان داد استفاده از محتوا و دستورالعملهای درمان فراتشخیصی در افزایش توافقپذیری زنان با طلاق عاطفی مفید است. بنابراین استفاده از این مداخله درمانی توصیه میشود.
اکبرزاده، سمیرا و زهراکار، کیانوش. (1401). پیش¬بینی سازگاری زناشویی بر اساس انعطاف¬پذیری شناختی و خود شفقت-ورزی در زوجین. فصلنامه ایده¬های نوین روانشناسی، 12(16)، 18-1.
پورحجازی، ماندانا؛ خلعتبری، جواد؛ قربان، شهره و خدابخشی، آناهیتا. (1399). اثربخشی بسته آموزش درمان فراتشخیصی مبتنی بر الگوی مک¬مستر، درمان متمرکز بر شفقت و ذهن آگاهی بر طلاق عاطفی و دلزدگی زناشویی زنان دارای تعارض زناشویی. مجله سلامت اجتماعی، 8(1)، 77-65.
حبیب¬اله¬زاده، حسین؛ شفیع¬آبادی، عبدالله و قمری، محمد. (1399). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک با زوج¬درمانی خودتنظیمی بر کاهش طلاق عاطفی زوجین. پژوهشنامه زنان، 11(1)، 63-43.
خان¬محمدی، ذبیح اله؛ بزازیان، سعیده؛ امیری¬مجد، مجتبی و قمری، محمد. (1397). پیش¬بینی طلاق عاطفی بر اساس نیازهای بنیادین روان¬شناختی، انتظارات زناشویی و عملکرد خانواده. مجله روان¬شناسی خانواده، 5(1)، 30-17.
رادنیا، مهدیه؛ درتاج، فریبرز؛ نصرالهی، بیتا و کاشانی، لیلا. (1401). ارائه مدل سازگاری خردمندی در زوجین بر اساس سازگاری زناشویی و احساس انسجام با نقش واسطه ای ذهن آگاهی. فصلنامه علمی- پژوهشی سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 6(2)، 152-141.
رضوانی، حورالعین و صائمی، حسن. (1398). همبستگی تمایزیافتگی خود و نوروزگرایی با طلاق عاطفی در دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 8(2)، 30-23.
سهرابی، فرامرز؛ مام شریفی، پیمان؛ رافضی، زهره و اعظمی، یوسف. (1397). پیش¬بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس سلامت روان، حمایت اجتماعی و ابعاد شخصیتی روان رنجورخویی و توافق¬پذیری. مجله روان¬پرستاری، 6(6)، 66-57.
عظیمی، ناهید؛ حسینی، سعیده¬سادات؛ عارفی، مختار و پرندین، شیما. (1398). بررسی نقش میانجی¬گر سرسختی روان-شناختی در ارتباط بین سبک¬های کنترل تعارض و طلاق عاطفی در زوجین. مجله علوم روان¬شناختی، 18(84)، 2328-2319.
علاقه¬بند، لیلا؛ شریفی، حسن پاشا؛ فرزاد، ولی¬الله و آقایوسفی، علیرضا. (1399). پيش¬بينی طلاق عاطفی بر اساس سواد عاطفی، سبک¬ای مقابله¬ی، كيفيت زندگی، هيجان¬خواهی با ميانجی¬گری تاب¬آوری. مجله علوم روانشناختی، 19(90)، 743-733.
کریم¬نژاد، فرزاد؛ مکتبی، غلامحسین؛ وطن¬خواه، محمد؛ فیروزی، علی اصغر و رحیمی، هانی. (1393). مقایسه ویژگی شخصیتی توافق¬پذیری (سازگاری) و سلامت معنوی معتادان مقیم در مراکز اجتماع درمان¬مدار و معتادان تحت درمان نگهدارنده با متادون اهواز. مجله پزشکی هرمزگان، 18(1)، 90-81.
Barlow, D.H., Ellard, K.K., Fairholme, C.P., Farchione, T.J., Boisseau, C.L., Allen, L.B. (2011). The unified protocol for transdiagnostic treatment of emotional disorders: Client workbook. New York: Oxford University Press; P 380.
Costa, P.T., McCrae, R.R. (1992). The NEO-PI-3: A more readable revised neo personality inventory. Journal of Personality Assessment, 84(3), 261-270.
Guttman, D. (2008). Finding meaning in life, at midlife and beyond: wisdom and spirit from logo therapy (social and psychological issues: challenges and solutions). USA: Greenwood publishing group.
Heinemann, L.V., Heinemann, T. (2022). Burnout Research: Emergence and Scientific Investigation of a Contested Diagnosis. Journal of SAGE Open, 7(1), 1-12.
Liu, X., Cao, J., Xie, C. (2019). Finite-time and fixed-time bipartite consensus of multi-agent systems under a unified discontinuous control protocol. J Franklin Instit, 51(2), 256-274.
Newby, J.M., McKinnon, A., Kuyken, W., Gilbody, S., Dalgleish, T. (2015). Systematic review and metaanalysis of transdiagnostic psychological treatments for anxiety and depressive disorders in adulthood. Clinical Psychology Review, 40, 91-110.
Payne, L.A., Ellard, K.K., Farchione, T,J,. Fairholme, C,P., Barlow, D.H. (2014). Emotional disorders: A unified transdiagnostic protocol.In D.H. Barlow)Ed.), Clinical handbook of psychological disorders: A step-by-step treatment manual. New York: Guilford Press