ابعاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران (تحلیل کیفی با رویکرد فرهنگی و اجتماعی)
الموضوعات :
علی رضا اللهیاری
1
,
سیدحمید سجادی هزاوه
2
,
سیده زهرا حاجی انزهایی
3
1 - گروه مدیریت ورزشی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
2 - گروه مدیریت ورزشی ،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
3 - گروه مدیریت ورزشی، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: گردشگری حلال, امنیت, سواحل, اسلامی,
ملخص المقالة :
هدف: شناسایی و تحلیل چالش‌های موجود در زمینه نظم و امنیت سواحل ایران و نقش گردشگری ورزشی حلال در بهبود این وضعیت، موضوعی بسیار مهم است که با توجه به رشد روزافزون گردشگری ورزشی ساحلی، نیاز به شناسایی الزامات و ضوابط شرعی، فرهنگی و اجتماعی در طراحی و پیاده‌سازی گردشگری ورزشی حلال ضروری به نظر می رسد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد گرانددتئوری انجام شد. مصاحبه ها به صورت هدفمند با 20 نفر از صاحب نظران حوزه گردشگری، ورزشی و علوم اسلامی با سابقه اجرایی و پژوهشی بود. مصاحبه ها به صورت نیمه ساختاریافته تا حد اشباع انجام شد. تحلیل اطلاعات به روش کدبندی باز، محوری و انتخابی که اساس رویکرد اشتراوس وکوربین است و با کمک نرم افزار مکس کیودی ای نسخه 2020 انجام شد. برای بررسی روایی از روش صوری و محتوایی و برای بررسی پایایی از روش توافق درون موضوعی استفاده شد؛ که میزان توافق 78/0گزارش شد.
یافته‌ها: باتوجه به یافته های پژوهش، توسعه گردشگری ورزشی حلال سبب منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی برای جوامع ساحلی می شود و در نهایت به بهبود نظم و امنیت این مناطق منجر خواهد شد.
نتیجه‌گیری: دراین راستا ارائه راهکارهای عملی و کاربردی برای پیاده‌سازی موفق این نوع از گردشگری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به منافع مادی و معنوی حاصل از اجرای این مدل پیشنهاد می شود مسئولان قانون گذاری و اجرایی گام های اساسی و جدی دراین خصوص بردارند.
1. Aghajani, M., & Farahanifard, S. (2015). Religious Tourism and Effective factors on it (Case Study Iran). Quarterly Journal of The Macro and Strategic Policies, 3(Vol 3- No9), 43-66. [Persian]
2. Ahadi, P., Saberisn, F., & Pani, B. (2019). Investigating the Mental Image of Halal Brand Consumers using Neural Network Analysis Technique. New Marketing Research Journal, 9(3), 61-78. [Persian]
3. Blancas, J. F., Gonzalez. M., Lozano-Oyola. M., Perez. F. (2010). The assessment of sustainable tourism: Application to Spanish coastal destinations”, Ecological Indicators, 10 (2).484-492.
4. Ebrahimi, M., Yavarigohar, F., & Hasankashi, M. (2019). Prioritizing Iran's Competitiveness Factors in Halal Tourism. Journal of Tourism Planning and Development, 8(28), 113-137. Doi: 10.22080/jtpd.2019.2271. [Persian]
5. Haji Ismaili, L., Kianpour, M. (2014). Tourism security
6. its problems from the perspective of managers of tourism services offices in Isfahan province, Journal Strategic Research on Security and Social Order,13 (2), 45-60. [Persian]
7. Hezar Jaribi, J. (2011). Feeling Social Security from the Viewpoint of Tourism Expansion. Geography and Environmental Planning, 22(2), 121-143. [Persian]
8. Hsu, C. H., Kang, S. K., & Wolfe, K. (2002). Psychographic and demographic profiles of niche market leisure travelers. Journal of Hospitality & Tourism Research, 26(1), 3-22.
9. Kaplanidou, K., & Vogt, C. (2007). Do sport tourism events have a brand image?. In In: Burns, R.; Robinson, K., comps. Proceedings of the 2006 Northeastern Recreation Research Symposium; 2006 April 9-11; Bolton Landing, NY. Gen. Tech. Rep. NRS-P-14. Newtown Square, PA: US Department of Agriculture, Forest Service, Northern Research Station: 2-7. (Vol. 14).
10. Karimi, H., amere, M., hassandvand, I., & seyfpour, K. (2020). Sports tourism development strategies. Journal of motor and behavioral sciences, 3(3), 361-371. [Persian]
11. Kianpour, M., & Hajiesmaeeli, L. (2014). Tourism Security and its challenges in Isfahan according to The View of Travel Agency Managers. Strategic Research on Social Problems, 3(2), 45-60. [Persian]
12. Kodirovna, B. S., Atoevna, T. S., & Oktyamovna, A. S. (2020). Main features of advertising in tourism. Economics, 4 (47), 38-40.
13. Lau, E. R., Kabu, M., & Putro, B. H. (2022, March). Sport Tourism Development in Mali Beach Alor Regency-Indonesia. In International Conference on Applied Science and Technology on Social Science 2021 (iCAST-SS 2021) (pp. 123-126). Atlantis Press
14. Li, L., & Yan, J. (2019). Feasibility Evaluation Model for Coastal Leisure and Entertainment Resources Brand Marketing Development from the Perspective of Ecological Perspective. Ekoloji, 28(108), 1123-1128.
15. Liang, H., Yasmeen Iqbal, D., & Khan, S. (2022). Strategies and Suggestions for the Development of Sports Tourism in Pakistan. Journal of Positive School Psychology, 10864-10875.
16. Malchrowicz-Mośko, Ewa. (2021). “Can She Run or Scream while Travelling?” Is Sports Tourism Halal or Haram? Management of Sports Travel of Muslim Women in the Era of West-East Dichotomy. EUROPEAN RESEARCH STUDIES JOURNAL. XXIV.
17. Mishra, S., Malhotra, G., Johann, M., & Tiwari, S. R. (2022). Motivations for participation in active sports tourism: a cross-national study. International Journal of Event and Festival Management, 13(1), 70-91.
18. Najjarzadeh, M., Ebrahimi, S. A., & Golestaneh, R. (2019). Using Tourism Brand to Generate Travel Motivation with Mediator Role of Attitude toward Tourism Destination. Tourism Management Studies, 14(45), 139-166. [Persian]
19. Nakhaei Moghadam, M. A., Kafashpor, A., & Noami, A. (2024). Explaining the role of factors affecting the demand for religious tourism. Regional Planning, 13(52), 193 – 208. [Persian]
20. Nami, Nasim. (2014). the position of tourism in Iran's economy. The first national conference on tourism, geography and clean environment. [Persian]
21. O’Reilly, N., Nadeau, J., & Warwick, L. (2022). Adventure tourism and the place brand of Argentina. Journal of Sport & Tourism, 26(3), 297-313.
22. Perić, M., Durkin, J., & Vitezić, V. (2018). Active event sport tourism experience: the role of the natural environment, safety and security in event business models. International Journal of Sustainable Development and Planning, 13(5), 758-772.
23. Rahimpour, A. (2004). Tourism, Security and Development. Marketing Monthly, 17 (2), 33- 45. [Persian]
24. Rahman, M. K., Zailani, S., & Musa, G. (2017). What travel motivational factors influence Muslim tourists towards MMITD? Journal of Islamic Marketing, 8(1), 48-73.
25. Safaeipour, Massoud (2017) A Study of the Development of Halal Tourism in Iran, Heritage and Tourism: July-September 2017, Volume 2, Number 6, p234. [Persian]
26. Said, M. F., Adham, K. A., Muhamad, N. S. A., & Sulaiman, S. (2022). Exploring halal tourism in Muslim-minority countries: Muslim travellers’ needs and concerns. Journal of Islamic Marketing, 13(4), 824-842. [Persian]
27. Sarirafraz, M. (2009). An Analysis of the Effect of Security on the Dimensions of Tourism Industry Economics in Iran, Collection of Articles. The First National Conference on Security and Sustainable Development of Tourism, Isfahan (pp. 45-34), Isfahan: Publication of the Applied Disciplinary Research Office of Isfahan Province. [Persian]
28. Sarikhani Sarikhan Biglou, A., rezaei, M. R., Pashapour, H., & Rahimi, A. (2024). Analyzing the effect of brand equity of a tourism destination on the loyalty of its tourists with the mediating role of Brand experience: the Case study of Sarein city. urban tourism, 11(2), 35-56. [Persian]
29. Sarvari, R., & Nourani, S. (2012). Marketing Strategies and Brandism of Halal Tourism in Islamic Countries. Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 21(81), 86-90. [Persian]
30. Shakibrokh, F. (2021). Factors and contexts of the spread of Shafi'i religion in Indonesia. miqat hajj, 30(118), 73-95. [Persian]
31. Sudari, S., Tarofder, A., Khatibi, A., & Tham, J. (2019). Measuring the critical effect of marketing mix on customer loyalty through customer satisfaction in food and beverage products. Management Science Letters, 9(9), 1385-1396.
32. Taghvai, Massoud; Taghizadeh, Mohammad Mahdi; Kyomurthi Hossein. (2010). Assessment the Effect of Halal Tourism in Iran's Tourism. )Using Weighted Sum Model(. [Persian]
33. Yazdani, H., Sarvar, R., & Khaliji, M. A. (2022). Analysis of halal tourism in Qom Province. Geographical Engineering of Territory, 6(4), 899-916. [Persian]
Article history: Received: 4 November 2024 Received in revised from: 20 November 2024 Accepted: 30 November 2024 Published online: 11 March 2025 |
Dimensions of Halal Sports Tourism in the Coasts of Iran
(Qualitative Analysis With a Cultural and Social Approach)
Alireza Allahyari1
, Seied Hamid Sajjadi Hazaveh2*, Zahra Haji Anzahaei3
1. Department of Sports Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
E-mail: allahyari.alireza@gmail.com
2. Corresponding Author, Department of Sports Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
E-mail:hamidsadjadi@gmail.com
3. Department of Sports Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
E-mail: sara_haji1982@yahoo.com ir
Article Info | ABSTRACT |
Article type: Research Article
|
Introduction: To identify and analyze the existing challenges in the field of order and security of Iran's beaches and the role of halal sports tourism in improving this situation is a significant issue that due to the ever-increasing growth of coastal sports tourism, there is a need to identify the Sharia, cultural and Social in the design and implementation of halal sports tourism seems essential. Methods: The current research employed qualitative and grounded theory approaches. The interviews targeted 20 experts in tourism, sports, and Islamic sciences with executive and research experience. Data analysis was conducted using the open, axial, and selective coding method, which forms the basis of Strauss and Corbin's approach and was facilitated with the aid of Maxqda software version 2020. Formal and substantive methods were employed to assess validity, and the intra-subject agreement method was used to evaluate reliability; the agreement rate was reported as 0.78. Results: According to the research findings, the development of halal sports tourism will bring numerous economic, social, and cultural benefits to coastal communities, ultimately leading to improved order and security in these areas. Conclusion: In this regard, providing practical and practical solutions for successfully implementing this type of tourism is particularly important. Considering the material and spiritual benefits resulting from the implementation of this model, it is suggested that the legislative and executive authorities take basic and serious steps in this regard. |
| |
Keywords: halal, Islamic, Security, tourism
| |
Cite this article: Allahyari, A., Sajjadi Hazaveh, S. H., & Haji Anzahaei, Z. (2025). Dimensions of halal sports tourism in the coasts of Iran (Qualitative analysis with a cultural and social approach). Sociological Studies in Sport. 5(1), 60-79.
© The Author(s). Publisher Islamic Azad University, Isfahan Branch
| |
Extended Abstract
Introduction
One of the most important challenges on the country's coasts is the lack of proper planning and management in coastal tourism development, which leads to problems such as congestion, disorder, traffic chaos, and insecurity in some coastal areas. The development of halal sports tourism on the coasts can play a crucial role in improving this situation, as creating suitable spaces for coastal and marine sports will enable families to have fun and entertainment, reduce disorders, and increase security in these areas. However, designing and implementing this type of tourism while respecting religious and cultural principles and regulations remains challenging and requires further study, which this research seeks to address.
Methods
The present study is grounded in a qualitative approach, drawing on the work of Strauss and Corbin, whose coding method is open, axial, and selective. Interviews were conducted in a semi-structured manner with the participants in the research. The participants in this study were experts, informants and officials in tourism, sports and Islamic sciences. The interviews were conducted until saturation was reached, resulting in 20 interviewees. The sampling method was purposive, and in the present study, semi-structured interviews were used, which were conducted face-to-face and via surveys. After each interview, the transcripts were fully typed and open, and axial and selective coding were carried out using MAXQDA 2020 software.
Results
After identifying the sub-themes of all the interviews, a total of 368 sub-themes were created. Some of these codes were similar and repeated in different interviews, resulting in 209 independent codes (sub-themes) created during the analysis stage. The contextual factors of halal sports tourism on the coasts of Iran encompass six key concepts: community prerequisites, tourism prerequisites, individual prerequisites, sports prerequisites, infrastructure prerequisites, and Islamic prerequisites, comprising a total of 29 independent sub-themes. The causal factors affecting halal sports tourism on the coasts of Iran include six key factors: effective persuasive factors, effective Islamic causal factors, effective marketing factors, effective sports factors, effective infrastructure factors, and effective governance factors, which collectively comprise 33 independent codes (sub-themes). The interfering factors on halal sports tourism on the coasts of Iran include twelve factors: infrastructure factors, management factors, administrative issues, ethical issues on the coast, general issues, beach-related issues, investment issues, environmental issues, religious facilitating factors, social facilitating factors, management facilitating factors, and sports facilitating factors, which have a total of 56 independent codes (content). The solutions for creating halal sports tourism on Iran's coasts encompass six key factors: environmental recommendations, management recommendations, executive recommendations, infrastructure recommendations, sports recommendations, and investment recommendations. There are a total of 52 independent codes (content). The consequences of creating halal sports tourism on the coasts of Iran include seven consequences: improving tourism conditions, improving religious conditions, improving livelihood conditions in the region, improving community conditions, improving beach conditions, improving management conditions, improving sports conditions, and a total of 39 independent codes (content) have been created.
Conclusion
In summary, it can be said that the findings of this research in this regard include identifying Iran's attractions with the help of halal tourism, cultural affinity and friendship with neighbouring countries, job creation and preventing foreign exchange outflow, adherence to family and promoting marriage, family peace, sustainable development and development of the local community, creating security and comfort on the coasts, promoting Iran's international management, especially among Islamic countries and the region, strengthening diplomacy and lawfulness, promoting more specialization in water sports, recognizing talents and hosting international water and coastal events. Considering the multiple decision-making centers in coastal and tourism affairs, a single center must be in charge of coastal tourism affairs so that these God-given coastal resources can be utilized to the best advantage, and considering the benefits of implementing a halal sports tourism model with a cultural and social approach on the coasts of Iran, it is suggested that legislative and executive officials take fundamental and profound steps in this regard.
Keywords
Beaches, halal, Islamic, Security, Tourism
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines: All ethical guidelines were followed in this study.
Funding: No financial support was received from any organization to conduct this research.
Authors’ contribution: All the authors have contributed to the present research
Conflict of interest: There is no conflict of interest in this research
تاریخچه مقاله |
ابعاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
(تحلیل کیفی با رویکرد فرهنگی و اجتماعی)
علیرضا اللهیاری1 ، سید حمید سجادی هزاوه2 * ، زهرا حاجی انزهایی3
1. گروه مديريت ورزشي، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: allahyari.alireza@gmail.com
2. نويسنده مسؤول، گروه مديريت ورزشي، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: hamidsadjadi@gmail.com
3. گروه مديريت ورزشي، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: sara_haji1982@yahoo.com
دین مبین اسلام نسبت به مفهوم گردشگري و سیاحت دیدگاه مستقلی دارد. اسلام گردشگري را حمل بر امور والا و ارزشهاي اخلاقی میپندارد و مسلمانان را به دیدن سرزمینهاي مختلف و تعامل صلحآمیز ناشی از سفر اشاره فرموده است. در تفکر دینی اسلام براي گردشگري، کارکردي خاص مورد توجه قرار گرفته است بهگونهاي که سیر در زمین براي رسیدن به درکی عالی برای ستایش قدرت مطلق و تأمل در نظام آفرینش پروردگار باري تعالی از سفارشهاي مؤکد قرآنی است (نخعی مقدم و همکاران، 1403). در سالهاي اخیر مشاهده میشود که توجه و علاقهمندي نسبت به مفاهیم جدید گردشگري مانند گردشگري اسلامی، مهمان نوازي اسلامی، غذاهاي حلال و غیره، در بسیاري از کشورها بهویژه کشورهاي خاورمیانه افزایش یافته است (سروری و نورانی، 1390). یكی از مشكلات مسلمانان در صنعت گردشگری همواره این مسأله بوده كه باوجود اینكه دین اسلام افراد را به سفر و دیدن دنیا ترغیب می‌كند ساختار فرهنگی بسیاری از كشورها به گونهای است كه قوانین متفاوتی از قوانین دین اسلام و موارد منع شده شرعی دارند (شکیب رخ، 1390)؛ این موضوع موجب شده محدودیت در سفر و گردش در دنیا برای مسلمانان قدری سختتر باشد حال آنكه مدل گردشگری حلال این محدودیتها را برداشته و مدلی همهپسند در صنعت گردشگری شده است.
در این نوع گردشگری عمل به آداب شرعی از سوی مسلمانان در سفر و مشاركت در برنامههای تفریحی و استفاده از خدمات حلال از جمله غذای حلال مورد توجه است. استفاده نكردن از مواد غذایی حرام و پذیرایی توام با رعایت مسائل شرعی و موازین اسلامی، ذبح دام و پخت غذا به شیوۀ حلال، وجود استخرهای جداگانه برای زنان و مردان، پخش اذان و برگزاری نماز جماعت، نمازخانه جداگانه برای زنان و مردان از جمله شاخص‌های گردشگری حلال و مورد توجه گردشگران مسلمان و حتی گردشگران غیرمسلمان است (احدی و همکاران، 1397). گردشگری حلال، الگویی رفتاری- عملکردی است که تأثیرات آن بر ارزیابی انواع گردشگری کشور ایران موجود است و الگوی حلال میتواند منجر به توسعۀ برخی از انواع گردشگری مانند گردشگری مذهبی، فرهنگی، تاریخی، پزشکی و اکوتوریسم شود در حالیکه عامل محدودکنندهای برای گردشگری تفریحی، دریایی و گردشگری ماجراجویانه محسوب میشود (ابراهیمی‌و همکاران، 1397).
در همین راستا، نظم و امنیت از پیش نیازهای اصلی در راستای توسعۀ گردشگری است. به طورکلی در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آنها، شاخص امنیت اجتماعی است. نظم و امنیت مناسب برای گردشگران در مکان‌ها و زمانهای مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. امنیت به مفهوم رهایی از ترس و خطر و احساس دوری از هر گونه تعهد، یکی از نیازهای اصلی و اساسی انسان‌ها از آغاز زندگی بوده است. امنیت به این معنا پیوند عمیقی با ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد (هزارجریبی، 1389). با مطالعۀ متون مختلف عوامل مختلفی در نظم و امنیت مؤثرند که این عوامل در تهدید امنیت در سطوح مختلف اجتماعی و همچنین محلی، منطقه ای و ملی مطرحند. از جمله میتوان به فقدان مشارکت نهادینۀ مردم و ایفای نقش مسئولانه توسط آنها، فقدان سیستم جامع کنترل جمعیت با داده‌های آماری، روند رو به رشد سازمان یافتگی و پیچیدگی، کنترل ناپذیری و مهار گسیختگی جرائم مختلف، فقدان کنترل مؤثر مرزها و دو پدیده فراگیر قاچاق کالا و مواد مخدر، کاهش فزایندۀ امنیت اخلاقی در جامعه، فقدان نگرش راهبردی به گذراندن اوقات فراغت و غنی سازی آنها، تفاوت‌های جغرافیایی در پهنه‌های سرزمینی و منطقه ای، عدم دسترسی به امکانات و خدمات مناسب و مبتنی بر عدالت و توازن، مشکلات دسترسی به سیستم‌های حمل و نقل، جاده و غیره اشاره نمود (سریرافراز، 1387).
نظم و امنیت مناسب برای گردشگران در مکان‌ها و زمانهای مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. امنیت به مفهوم رهایی از ترس و خطر و احساس دوری از هر گونه تعهد، یکی از نیازهای اصلی و اساسی انسان‌ها از آغاز زندگی بوده است. امنیت به این معنا پیوند عمیقی با ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد (هزارجریبی، 1389). برای اینکه گردشگری در معنای عام در مسیر درست توسعۀ قرار گیرد؛ باید چارچوب و بسترهای الزام آن فراهم گردد. این بسترها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی گنجانده میشود. از جمله بسترهای و ضرورت‌های اساسی در زمینه توسعۀ گردشگری، امنیت اجتماعی و توجه به این مقوله است. بر همین اساس امروزه امنیت، مهمترین و زیربنایی ترین اصل در تدوین استراتژی توسعۀ گردشگری در جهان به شمار می‌رود. میان گردشگری، ثبات، توسعه و امنیت، رابطه‌ای تعریف شده وجود دارد؛ زیرا توسعۀ زیرساختهای گردشگری تا حدود زیادی به سایر فعالیت‌های جاری و عمرانی یک منطقه، عوامل حمایت کننده، قوانین و مقررات، اطلاع رسانی، هماهنگی سازمانهای مرتبط و گسترش حمل و نقل در امور گردشگری وابسته است و هر گونه بروز ناامنی در سطوح مختلف، زیان‌های جبران ناپذیری به این صنعت وارد می‌سازد (رحیمی‌پور، 1382).
همگام با تغییرات شگرف تکنولوژی و ارتباطات در قرن حاضر، گردشگری نیز شاهد پیشرفتهای زیادی بوده است. از طرف دیگر، دنیای پرمشغلۀ امروز فرصت کمی را برای تفریح و لذت افراد باقی گذاشته است و مصرفکنندگان خدمات گردشگری مایلند به راحتی و سرعت هرچه بیشتر به اطلاعات مورد نیاز خود برای سفر دست پیدا کنند (نجارزاده و همکاران، 1397). رفتار گردشگران طی دهههای اخیر یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه محققان بازاریابی بوده است حتی امروزه مصرف کنندگان به عنوان کلید اصلی موفقیت یا عدم موفقیت بازاریابان محسوب میشوند (ساریخانی و همکاران، 1402). لذا درک رفتار گردشگران از اهمیت زیادی برخوردار است. افراد بیشتر به کیفیت، خدمات و ارزش مورد انتظارشان علاقه دارند که همۀ اینها، فرصتهای رقابتی در بازار ایجاد میکند و منجر به تجربیات موفق میشود (سوداری و همکاران، 1397). امروزه، گردشگران مناطق امن را برای گذراندن فعالیت‌های فراغتی انتخاب مینمایند؛ نکتۀ قابل درک این است که سطوح بالای امنیت وقتی در گردشگری ایجاد میشود که کیفیت غذا، بهداشت، اقامتگاه، حمل و نقل و غیره، به دقت در فرآیند برنامهریزی لحاظ شوند (کیانپور و حاجی اسماعیلی، 1392).گردشگری پدیدۀ اجتماعی است و یکی از اشکال زندگی اجتماعی محسوب میشود؛ به همین دلیل توجه به جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی آن مانند امنیت در ارتباط افراد با گردشگران و تأثیرات گردشگری بر جامعه بسیار مهم است؛ بنابراین توسعۀ و امنیت مکمل یکدیگرند. این امر در صنعت گردشگری و بعد امنیت آن نیز صادق است (بلنکاس1 و همکاران، 2010).
به طورکلی، گردشگری اقسام گوناگونی دارد و گردشگری ورزشی یکی از آنهاست و در میان بخشهای مختلف گردشگری این نوع گردشگری بیشترین رشد را داشته است؛ زیرا از زمانهای قدیم، مردم برای شرکت در جشنواره‌های ورزشی اقدام به مسافرت میکردند (کریمی‌و همکاران، 1398). گردشگری ورزشی در بسیاری از کشورها به بخش مهمی از صنعت گردشگری آنها تبدیل شده است (هسو2 و همکاران، 2002). درهمینراستا، گردشگري ساحلي شاخهاي از گردشگري دريايي محسوب ميشود كه بيشترين گردشگر را به خود جذب ميكند. فعاليتهاي گردشگري ساحلي را ميتوان به دو گروه اصلي تقسيم نمود: 1. فعاليتهاي متكي بر طبيعت مانند ماهيگيري، شنا، حمام آفتاب، غواصي، قايقراني، اسكي روي آب و غیره است. 2. فعاليتهاي متكي بر تسهيلات انسان ساخت مانند خريد، تفريح، استفاده از رستوران‌ها، پارك‌هاي ساحلي، پلاژها و هتل‌هاي ساحلي، سينماهاي روباز و غیره است (تقوایی و همکاران، 1388).
یكی از مشكلات مسلمانان در صنعت گردشگری این است كه باوجود اینكه دین اسلام افراد را ترغیب به سفر و دیدن دنیا می‌نماید؛ ساختار فرهنگی بسیاری از كشورها به گونهای است كه قوانین متفاوتی از قوانین دین اسلام و موارد منع شده شرعی دارند (یزدانی و همکاران،1400). همین مسأله موجب شده سفر و گردش در دنیا برای مسلمانان قدری سختتر باشد. حال آنكه مدل گردشگری حلال این محدودیتها را برداشته و حتی مدلی همهپسند در صنعت گردشگری ایجاد کرده است. در این نوع گردشگری، عمل به آداب شرعی ازسوی مسلمانان در طول سفر و مشاركت در برنامههای تفریحی و استفاده از خدمات حلال از جمله غذای حلال مورد توجه است (آقاجانی و فراهانی‌فرد،1393). استفاده نكردن از مواد غذایی حرام و پذیرایی توأم با رعایت مسائل شرعی و موازین اسلامی، ذبح دام و پخت غذا به شیوۀ حلال، وجود استخرهای جداگانه برای زنان و مردان، پخش اذان و برگزاری نماز جماعت، نمازخانه جداگانه برای زنان و مردان از جمله شاخصه‌های گردشگری حلال و مورد توجه گردشگران مسلمان و حتی گردشگران غیرمسلمان است (ساید3 و همکاران، 2022). در حالی که این شاخصها در گردشگری حلال مورد توجه و نیاز مسافران قرار گرفته كه در ایران سالهای سال است همین شاخصها بدون صدور گواهینامه‌ای با عنوان گردشگری حلال به گردشگران داخلی، خارجی مسلمان و غیرمسلمان در کشور ایران ارائه میشود. در این میان، رشد تقاضا در عرصۀ جهانی و استقبال از گردشگری حلال حتی در ورزش، با توجه به ظرفیت موجود در عرصه گردشگری ایران، در حقیقت افقی نو و روشن برای رشد و توسعۀ گردشگری ورزشی کشور ایران به ارمغان می‌آورد كه لازمه‌اش معرفی هرچه بیشتر و بهتر آن به جهان است. محققان این حوزه دریافتهاند که درک نیازهای توریسم مسلمان، براساس فرهنگ گردشگران و توانایی مصرفکنندگان این حوزه باید انجام پذیرد (رحمان و همکاران، 1395). بنابراین، چه در حیطۀ سواحل اسلامی‌وگردشگری ورزشی و چه در سایر حیطه‌های مرتبط، نیاز است توجه زیاد و برنامهریزی مخصوصی انجام شود.
لائو4 و همکاران (2022)، در پژوهش خود با موضوع توسعۀ گردشگری ورزشی در منطقۀ ساحل آلور- اندونزی، بیان کردند که جوامع محلی بسیار مشتاق به گردشگری ورزشی‌اند اما مهارت اولیه در مورد آن را ندارند و نمیدانند چگونه گردشگری ورزشی را مدیریت کنند؛ بنابراین آموزش در مورد گردشگری ورزشی برای حمایت از توسعه و مدیریت همه چیز در مورد گردشگری ورزشی بسیار مهم است. لیانگ5 و همکاران (2022)، در پژوهش خود با موضوع استراتژی‌ها و پیشنهادهای برای توسعۀ گردشگری ورزشی در پاکستان، بیان کردند: پاکستان از نظر توسعه نیافتگی منابع طبیعی و ورزشی موجود، سهل‌انگاری در زمینۀ توسعۀ بنیاد فرهنگی برای توسعۀ گردشگری ورزشی، امکانات سختافزاری کمتر توسعه‌یافته، نگرانی‌های امنیتی و زیرساختی، کمبود استعدادهای حرفه ای و بیتوجهی به دولت، نگرانیهایی وجود دارد. میشرا 6و همکاران (2022)، در پژوهشی با موضوع انگیزههای مشارکت در گردشگری ورزشی فعال: یک مطالعه فراملی (هند و لهستان)، بیان کردند که در هر دو کشور، گردشگران عمدتاً با کاوش در سفر، پیوندهای اجتماعی و کاهش استرس که انگیزههای اولیۀ سفر معمولاً با گردشگری مرتبطند، برانگیخته میشوند.
اوریلی7 و همکاران (2022)، در پژوهش خود بیان کردند: تصاویر مکان نیز بر تصمیمات سفر گردشگران ماجراجو تأثیر میگذارد؛ به عنوان مثال، بازاریابان گردشگری در مکانهایی با کوههای بلند مرتفع باید بر فرصتهای ماجراجویی و همچنین ابعاد تصویری که در تصمیمگیریهای سفر گردشگری ماجراجویانه نقش دارد، تمرکز کنند. کدیراونا8 و همکاران (2020)، در پژوهش خود بیان کردند: تبلیغات در گردشگری نه تنها برای جذب گردشگران، بلکه برای ایجاد یک تصویر واضح و مثبت از گردشگران در نظر گرفته شده است. ونتر9 و همکاران (2020)، با عنوان مقاصد توریسم مسلمان به بررسی راهکارهای رشد توسعۀ گردشگری مورد علاقۀ مسلمانان پرداخته و عواملی همچون دسترسی به مکان، امور حمل ونقل، شرایط ساختاری و امکانات، شرایط رفاهی و غذایی، استراتژی خرید و تهیۀ بلیط اینترنتی و شرایط امنیت را تأثیرگذار بیان کردند. لی و یان 10(2019)، در پژوهش خود بیان کردند: مواردی نظیر ورزشهای تفریحی، سرگرمی، استراحتگاهها و تفریحات خاص مانند ماهیگیری، از استراتژیهایی‌اند که باید در بازاریابی اوقاتفراغت و گردشگری و منابع تفریحی، مورد توجه قرار بگیرند. پریک 11و همکاران (2018)، در پژوهش خود بیان کرد: جاذبههای طبیعی دومین بعد انگیزشی مهم برای گردشگرانی ورزشی است که باید به آن توجه شود.
با توجه به بررسی‌های صورت‌گرفته، ایران یکی از ده کشور اول جهان از نظر جذابیتهای گردشگری است؛ اما در حیطۀ گردشگری و به‌خصوص گردشگری ورزشی با رویکرد حلال بررسی چندانی نشده و اهمیت آن به طور کامل شناخته و درک نشده است. درهمینراستا، گردشگری ساحلی با توجه ویژگیهای جذاب آن، از دیرباز مورد توجه جوامع بشری بوده است و در کشور ایران با توجه به وجود دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و ارتباط مستقیم ۷ استان از ۳۱ استان کشور با سواحل آبی و وجود حدود 2700 کیلومتر ساحلی آبی و بهره‌مندی کشور از این نعمت الهی؛ همواره بسیاری از ایرانی‌ها برای مسافرت، به سواحل کشورهای همجوار و غیر‌همجوار با دریاهای مشترک با ایران سفر مینمایند؛ بنابراین ضروری است تا زیرساخت‌ها و بسترهای لازم در سواحل ایران فراهم گردد تا نیاز چندانی به این سفرهای غیر‌ضروری وجود نداشته باشد؛ زیرا استمرار این موضوع، افزون بر تأثیرات منفی فرهنگی، منجر به خروج ارز و بیکاری هزاران نفر از هموطنان ساحل‌نشین در داخل کشور می‌گردد. باوجود تمام تلاش‌های انجام‌شده در سالهای گذشته برای یکپارچه‌سازی مدیریت سواحل و تصویب قوانین مناسب، هنوز در عمل، هماهنگی لازم صورت نگرفته است و این مسأله موجب شده تا هرگونه سرمایه‌گذاری در گردشگری، ورزش و تفریحات ساحلی، به نتیجۀ مطلوب نرسیده و مانع بزرگی برای سرمایه‌گذاری مجدد در این حوزه شده است؛ بنابراین، نیاز است تا با ایجاد یک الگو یمؤثر و کارآمد، ابعاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شناسایی شود. یکی از مهمترین چالش‌های موجود در سواحل کشور در همین راستا، ، نبود برنامهریزی و مدیریت مناسب در توسعۀ گردشگری ساحلی است که منجر به بروز مشکلاتی همچون ازدحام، بی‌نظمی، آشفتگی ترافیکی و ناامنی در برخی مناطق ساحلی شده است. توسعۀ گردشگری ورزشی حلال در سواحل میتواند نقش مهمی‌در بهبود این وضعیت داشته باشد؛ زیرا با ایجاد فضاهای مناسب برای ورزشهای ساحلی و دریایی، امکان تفریح و سرگرمی‌خانواده‌ها را فراهم کرده و موجب کاهش بی‌نظمی‌ها و افزایش امنیت در این مناطق خواهد شد. با این حال، چگونگی طراحی و اجرایازی این نوع گردشگری با رعایت اصول و ضوابط شرعی و فرهنگی، همچنان چالش‌برانگیز بوده و نیازمند بررسی‌های عمیق‌تر است و این پژوهش به دنبال رفع این چالشهاست.
روش‌شناسی پژوهش
پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و با روش کیفی با رویکرد با اشتراوس و کوربین و روش کدگذاری آن به روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی است. مصاحبهها به صورت نیمهساختاریافته با مشارکت‌کنندگان در پژوهش انجام شد. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، صاحبنظران، مطلعان و مسئولان حوزۀ گردشگری، ورزشی و علوم اسلامی بودند. داشتن سابقۀ اجرایی، پژوهش و اطلاعات لازم در زمینۀ موضوعی، معیار تعیین آنها بود. مصاحبهها تا اشباع انجام شد و درنهایت تعداد مصاحبه‌شوندگان به 20 نفر رسید. روش نمونهگیری از نوع هدفمند بود و در پژوهش حاضر، از مصاحبۀ نیمهساختاریافته استفاده شد که به صورت حضوری و پیمایشی بود. پس از پایان هر مصاحبه، مصاحبهها به صورت کامل تایپ شد و کدگذاری باز، محوری و انتخابی توسط نرم افزارMAXQDA2020 صورت گرفت. مطابق با نظریۀ استراس و کوربین (1998)، ضمن تعیین پدیدۀ محوری، کدها و مقالات استخراج‌شده در شرایط علّی، زمینهای، مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها جای‌گذاری شدند و با کدگذاری انتخابی ارتباط بین این عوامل تعیین شد. در جدول شماره (1)، ویژگیهای نمونههای تحقیق در قالب سمت، رشته تحصیلی، تحصیلات و حوزۀ فعالیت ارائه شده است.
جدول 1. ویژگیهای جمعیتشناختی افراد مشارکت کننده در تحقیق
ردیف | نوع فعالیت | سن | تحصیلات | جنسیت | حیطه و گرایش | حوزۀ فعالیت | |
اجرایی | دانشگاهی | ||||||
P1 | رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران | 45 | دکتری تخصصی | مرد | مدیریت ورزشی | * | * |
P2 | پژوهشگر میراث فرهنگی | 44 | دکتری تخصصی | زن | گردشگری | * | * |
P3 | استاد متخصص دانشگاهی | 50 | دکتری تخصصی | مرد | تربیت بدنی و علوم ورزشی | * | * |
P4 | رئیس انجمن موج سواری ایران | 42 | کارشناسی | مرد | تربیت بدنی | * |
|
P5 | حوزۀ علمیه قم | 48 | کارشناسی ارشد | مرد | ارشد تبلیغ | * |
|
P6 | حوزۀ علمیه قم | 58 | کارشناسی ارشد | مرد | ارشد تبلیغ | * |
|
P7 | حوزۀ علمیه قم | 30 | کارشناسی ارشد | مرد | ارشد تبلیغ | * |
|
P8 | روحانی | 33 | دانشجو دکتری تخصصی | مرد | گردشگری | * | * |
P9 | تیمسار نیروی دریایی | 54 | کارشناسی ارشد | مرد | مدیریت دریایی | * | * |
P10 | عضو ستاد سالم‌سازی سواحل | 45 | کارشناسی | مرد | ادبیات فارسی | * | گیلان |
P11 | مسئول روابط عمومی‌و روابط بین الملل منطقۀ آزاد انزلی | 45 | دانشجو دکتری | مرد | فلسفه سیاسی | * |
|
P12 | سرپرست معاونت مرکز مشارکت‌ها و سرمایه گذاری و اقتصاد وزارت ورزش | 44 | کارشناسی ارشد | مرد | MBA | * | * |
P13 | کارشناس گردشگری ورزشی وزارت ورزش و جوانان | 44 | دانشجو دکتری | مرد | مدیریت ورزشی | * |
|
P14 | رئیس ادارۀ مدیریت سواحل، سازمان بندرها و دریانوردی ایران | 37 | کارشناسی ارشد | مرد | معماری | * | * |
P15 | مؤسسۀ جهانی حلال ایران | 40 | کارشناسی ارشد | زن | مدیریت | * | * |
P16 | اتاق فکر گردشگری ایران | 33 | کارشناسی ارشد | مرد | گردشگری | * |
|
P17 | استاد دانشگاه متخصص | 50 | دکتری تخصصی | مرد | مدیریت ورزشی | * | * |
P18 | مربی نجات غریق سواحل | 52 | کارشناسی ارشد | مرد | ارتباطات | * |
|
P19 | نجات غریق سواحل | 29 | کارشناسی | مرد | ادبیات فارسی | * |
|
P20 | نجات غریق سواحل | 29 | کارشناسی | مرد | تربیت بدنی | * |
|
برای اعتبار سنجی ابزارهای اندازه‌گیری در پژوهش‌های کمی و کیفی از ابزارها و روش‌های مشخصی منطبق با نوع پژوهش استفاده میشود. برای محاسبۀ پایایی از روش بازآزمون استفاده شد که در آن از پژوهشگری که آموزشهای لازم کد گذاری را دیده بود درخواست شد تا سه مورد از مصاحبهها را کدگذاری مجدد نماید. طبق جدول 2، مجموع کدهای مصاحبه ها 46 کد و تعداد توافق 18 مورد بود که با توجه به رابطۀ توافق درون موضوعی پایایی بین کد گذاری‌ها برای این پژوهش برابر 78/0بود. نظر به اینکه عدد توافق بیش از 60/0 قابل قبول است؛ پایایی این کدگذاری مناسب است.
جدول 2. پایایی باز آزمون
شمارۀ مصاحبه | تعداد کدها | تعداد توافق | پایایی |
4 | 13 | 5 | 77/0 |
5 | 18 | 7 | 77/0 |
20 | 15 | 6 | 80/0 |
مجموع | 46 | 18 | 78/0 |
یافتههای پژوهش
پس از شناخت درون‌مایه‌های فرعی متن کلیۀ مصاحبهها، در مجموع تعداد 368 درون‌مایه‌های فرعی ایجاد شد. تعدادی از این کدها مشابه بوده و در مصاحبه‌های مختلف تکرار شده بودند به طوری که در مرحلۀ تحلیل 209 کد مستقل (درون‌مایه‌ها) ایجاد شد. مرحلۀ دوم کدبندی دادهها به کدگذاری محوری موسوم است. در این مرحله، کدهای باز به صورت یک شبکه با هم در ارتباط قرار میگیرند و نتایج کد گذاری محوری در 5 بخش، شامل بخش (جدول 3) پیش نیازها یا عوامل زمینهای، بخش (جدول 4) عوامل علی یا عوامل ضروری و اساسی، بخش (جدول 5) عوامل مداخله‌گر یا موانع و تسهیل‌کنندهها، بخش (جدول 6) راهکارها یا راهبردها و بخش (جدول 7) پیامدها یا اثرات گردشگری ورزشی حلال آورده شده است.
طبق اطلاعات جدول 3، عوامل زمینهای گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران، شامل شش مفهوم: پیش‌نیازهای جامعه، پیش‌نیازهای گردشگری، پیش‌نیازهای فردی، پیش‌نیازهای ورزشی، پیش‌نیازهای زیرساختی، پیش‌نیازهای اسلامی و در کل دارای 29 کد مستقل (درون مایه) است.
جدول 3. عوامل زمینهای گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
کدگذاری باز | کدگذاری محوری |
تعریف درست از حلال و فرهنگ ملی و دینی |
مبانی و هنجارهای جامعه
|
مدیریت سلامت جنسی جامعه | |
هم خوانی با معیارها و فرهنگ جامع ایران | |
فرهنگ و اعتقادات جامعه | |
مسائل اثرگذار فرهنگی
| |
ملی‌سازی سواحل و جنگل‌ها |
پیش‌نیازهای گردشگری
|
قوانین گردشگری و ورزشی حلال برای گردشگران داخلی و خارجی | |
سواحل زیبا | |
نقاط دینی، زیارتی، سیاحتی و تفریحی | |
تنوع آب و هوای سواحل در شمال و جنوب کشور در فصول مختلف سال | |
ورود بدون ویزا گردشگران به مناطق آزاد | |
تنوع زیست‌بوم | |
جنگل و دشت‌ها
| |
مدیریت لذت و کنار گذاشتن لذت‌های سطحی دارای تبعات جسمی و روحی فراوان |
پیش‌نیازهای فردی
|
تقویت روح توحید در دل انسان | |
درک حقیقت و معرفت | |
مشاوره دینی
| |
تفریحات خانوادگی |
پیش‌نیازهای ورزشی
|
برنامه ریزی مدون برای برگزاری رویدادها و جشنواره در طول سال | |
فراهم کردن امکانات ورزشی و گردشگری ساحلی | |
برنامههای خانوادگی فرهنگی ورزشی
| |
سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای ساخت و ساز | پیش‌نیازهای زیرساختی
|
کیفیت بخشیدن به بناها و زیرساختهای ساحلی | |
توجه به انتظارات سرمایه‌گذاران
| |
توجه به تغذیه و بهداشت حلال در صنایع غذایی |
پیش‌نیازهای اسلامی
|
ثواب نگاه کردن به دریا | |
سفارش فراوان در احادیث به گردشگری | |
تأکید اسلام بر شنا | |
عدم سرو مشروبات الکلی |
طبق جدول 4، عوامل علّی مؤثر بر گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شامل: شش عامل است که عوامل مؤثر ترغیب‌کننده، عوامل علّی مؤثر اسلامی، عوامل مؤثر بازاریابی، عوامل مؤثر ورزشی، عوامل مؤثر زیرساختی، عوامل مؤثر حاکمیتی و در کل دارای 33 کد مستقل (درون مایه) است.
جدول 4. عوامل علّی مؤثر بر گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
کدگذاری باز | کدگذاری محوری |
وجود رویدادهای حماسی و ایثارگری در دریا و سواحل ایران | عوامل مؤثر ترغیب‌کننده
|
ایجاد علاقه‌مندی و تمایل به گردشگری حلال | |
مفرح و سالم بودن | |
عام المنفعه بودن سواحل | |
طرح صیانت اخلاقی از مهمان
| |
باورهای دینی مردم کشور ایران | عوامل مؤثر اسلامی
|
ارائۀ مدل حلال برای مواردی که حرام ان وجود دارد به بهترین و زیباترین شکل ممکن | |
تعادل بین حلال و حرام | |
هماهنگی با قوانین رسمی‌کشور | |
ایجاد بسترهای دینی حاکم در سواحل | |
حاکم بودن قوانین اسلامی‌در کشور | |
فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی | |
ترغیب گردشگران معتقد به دین اسلام | عوامل مؤثر بازاریابی
|
تبلیغات مؤثر حلال | |
حدود 70 کشور مسلمان و نزدیک 2 میلیارد جمعیت | |
وجود 17 کشور مسلمان در همسایگی ایران | |
وجود بی‌نهایت ظرفیت در مناطق ساحلی | |
علاقمندی مردم کشورهای عربی به سواحل ایران به علت رعایت پوشش مناسب مردم ایران | |
مسلمانان ساکن سراسر دنیا | |
معماری و جذابیتهای تاریخی در مجاورت ساحل
| |
مکمل بودن ورزش و گردشگری حلال | عوامل مؤثر ورزشی
|
جذابیتهای ورزش بر توسعۀ گردشگری حلال | |
توجه به مسابقات ملی و بین المللی قابل برگزاری در دریا و ساحل | |
محل مشخص شنا برای آقایان و بانوان | عوامل مؤثر زیرساختی
|
توجه به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی | |
پیش‌نیاز سخت افزاری زیرساخت | |
پیش‌نیاز نرم افزاری مدیریت | |
مراکز خرید و تفریح | |
ارادۀ مسئولان | عوامل مؤثر حاکمیتی
|
عملگرا بودن مسئولان | |
دغدغۀ مسئولان محلی نسبت به سواحل | |
هماهنگی بین سازمانهای متولی گردشگری ورزشی سواحل | |
مدیریت سواحل |
طبق جدول 5، عوامل مداخله‌گر بر گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شامل دوازده عامل عوامل زیرساختی، عوامل مدیریتی، مسائل اجرایی، مسائل اخلاقی در ساحل، مسائل عمومی، مسائل مربوط به ساحل، مسائل سرمایه‌گذاری، مسائل محیطی، عوامل تسهیل‌کننده دینی، عوامل تسهیل‌کنندۀ اجتماعی، عوامل تسهیل‌کنندۀ مدیریتی و عوامل تسهیل‌کنندۀ ورزشی است که در مجموع دارای 56 کد مستقل (درون مایه) است.
جدول 5. عوامل مداخله‌گر بر گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
کدگذاری باز | کدگذاری محوری |
نبود امکانات تفریحی خانوادگی | عوامل مداخله گر زیرساختی
|
نبود زیرساختهای ضروری گردشگری حلال | |
محدود بودن امکانات در هتل‌ها | |
تخریب سواحل با واگذاری به تأسیسات نفتی، شیلات | |
نبودن سفر دریایی بین شهرهای ساحلی ایران | |
نبود کشتی مسافرتی در شمال کشور
| |
عوامل پشت صحنۀ دخیل در مدیریت ساحل | عوامل مداخله گر مدیریتی
|
نبود متولی گردشگری مشخص | |
نداشتن اختیار تام وزارت گردشگری | |
منفعت‌طلبی بعضی از سازمان‌ها | |
حاکمیت چندگانه | |
عدم شناخت کافی مسئولان از ظرفیت‌های موجود سواحل | |
ظاهرسازی مسئولان و چشمپوشی از واقعیت‌های اجتماعی در مناطق ساحلی | |
وابستگی بودجه کشور به نفت | |
تصمیمگیریهای آنی و لحظه‌ای | |
عدم ثبات تعهدات قانونی | |
نقش کم‌رنگ دانشگاه‌ها در رشته‌های دریایی
| |
عدم مدیریت واحد بر سواحل | اسناد و قوانین بالادستی
|
رفتار سلیقه‌ای در اجرای قوانین | |
نبود سند راهبردی علمی‌گردشگری یا عدم اجرای سند راهبردی موجود | |
نداشتن قدرت اجرایی زیاد سازمان بندرها و دریانوردی برای ادارۀ دریاها و سواحل
| |
گسیختگی فرهنگی در جامعه با منع آزادی | مسائل اخلاقی در ساحل
|
نبود امنیت اخلاقی در سواحل | |
ناهنجاریهای موجود در سواحل | |
خرید و فروش فراوان مشروبات الکی و سایر مواد مضر در کنار دریا و در پی آن ایجاد ناهنجاریهای فراوان
| |
مسائل سیاسی کشور و روابط خارجی | مسائل عمومی
|
تغییرات نرخ ارز | |
وجود فرهنگ‌های مختلف گردشگران و بی توجهی به اصول اولیۀ گردشگری | |
مراکز مختلف ارائۀ گواهی گردشگری حلال در ایران | |
تفکر رسانه‌ای بینالمللی مبنی بر ناامنی ایران
| |
سرازیری فاضلاب شهری به سواحل و دریا | مسائل مربوط به ساحل
|
نبود دوش و سرویس بهداشتی مناسب در سواحل | |
آلودگی سواحل
| |
شکست پروژهای اجرایی با تغییر مدیران | مسائل سرمایه‌گذاری
|
کم بودن امنیت سرمایه‌گذاری | |
عدم تمایل در سرمایه‌گذاری در زیرساختهای گردشگری
| |
نداشتن نقشۀ راه گردشگری | مسائل محیطی
|
مراجعۀ گردشگران به نقاط ناایمن و فاقد منجی غریق | |
سوء استفاده از همجواری با ساحل برای گرانفروشی و کم فروشی
| |
اعتقادات دینی | عوامل تسهیل‌کنندۀ دینی
|
اعتقاد به محرم و نامحرم | |
باورهای دینی و باورهای ملی | |
معرفی صحیح اسلام به عنوان دینی مترقی که به همۀ نیازهای بشری توجه دارد
| |
احترام به عرف جامعه | عوامل تسهیل‌کنندۀ اجتماعی
|
توجه به فرهنگ جامعۀ محلی در سواحل | |
سواحل یادآور فداکاریها و رشادت‌های ایرانیان | |
استفاده از ظرفیت نهادهای مردمی و حمایت و پشتیبانی از آنها
| |
ایجاد هماهنگی و یکپارچگی بین مراکز دینی و مراکز رسمی‌گردشگری و ورزش کشور | عوامل تسهیل‌کنندۀ مدیریتی
|
ارتقاء کیفیت حلال‌سازی و برندسازی گردشگری | |
ایجاد امنیت سیاسی | |
تقویم سالانۀ فعالیت‌های ورزش گردشگری برای هریک از سواحل کشور | |
تضمین دادن دولت به بخش خصوصی برای امنیت سرمایه‌گذاری و بازگشت سرمایه و جبران خسارت در صورت تغییر قوانین
| |
تنوع درحمل و نقل ترکیبی زمینی، ریلی، هوایی و دریایی | |
ایجاد جاده تندرستی برای ارائۀ خدمات عمومی پیاده‌روی | عوامل تسهیل‌کنندۀ ورزشی
|
دوچرخه سواری و ورزش در کنار سواحل | |
ایجاد پارک‌های ساحلی ارائه دهندۀ خدمات گردشگری در چهار فصل | |
برنامهریزی رویدادها |
طبق جدول 6، راهکارهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شامل شش عامل پیشنهادهای محیطی، مدیریتی، اجرایی، زیرساختی، ورزشی و پیشنهادهای سرمایه‌گذاری‌اند و در مجموع 52 کد مستقل (درون مایه) است.
جدول 6. راهکارهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
کدگذاری باز | کدگذاری محوری |
پیشنهادهای گردشگری حلال گردشگران | پیشنهادهای محیطی
|
نرخ‌گذاری مناسب خدمات گردشگری با توجه به توان مردم و واقعیت‌های کشور | |
ارائۀ تسهیلات ویژه به ارائه‌دهندگان خدمات گردشگری | |
علاقه‌مندی انسان‌ها به محیط‌های کمتر شناخته شده | |
اجارۀ سواحل با قرارداد معلوم و محدود
| |
ایجاد چارچوب فعالیت حلال | پیشنهادهای مدیریتی
|
حذف قوانین دست و پا گیر | |
استفاده از فرصت‌ها و رفع تهدیدها | |
بازنگری سیاسی در روابط خارجی | |
برقراری روابط خارجی مناسب با کشورهای همسایه | |
وحدت فرماندهی در اجرای قوانین | |
یکپارچگی قوانین و دستورالعمل‌ها | |
عدم فروش سواحل | |
تدوین و تصویب قوانین مشخص‌کنندۀ حریم سواحل دریاها و رودخانه‌ها و ملی‌کردن آنها | |
بازنگری در حکمرانی و مشخص شدن مرکز اصلی تصمیم‌گیری | |
احساس مسئولیت مسئولان | |
برندسازی ورزشی برای هر ساحل | |
تهیۀ لوگو و شعار مناسب گردشگری برای ایران | |
تصویب قوانین تسهیل‌کننده برای ورود گردشگران مسلمان و غیرمسلمان به کشور
| |
حضور غریق نجات خانم در سواحل | پیشنهادهای اجرایی
|
تصفیۀ فاضلاب و جلوگیری از آلودگی دریاها | |
واگذاری خدمات بهداشتی رفاهی تفریحی به شرکت‌های دارای صلاحیت | |
انتخاب افراد توانمدن در مسئولیت اجرایی فعالیت‌های گردشگری | |
ایحاد همایش، نمایشگاه، جشنوارۀ محلی منظم و دائمی | |
تقسیم‌کار مشارکت همگانی در راه توسعه و پیشرفت گردشگری | |
ایجاد اتاق‌های فکر برای ارائۀ الگو حلال سواحل | |
بررسی فرصت‌ها، تهدیدها، نقاط قوت و ضعف مدل گردشگری ورزشی | |
ایجاد طرح تفریحی-تشویقی با تسهیلات مناسب برای زوج‌های جوان | |
استفاده از نیروهای سالم و با صلاحیت در مراکز ارائۀ خدمات در سواحل حلال | |
آموزش مبلغین دینی فعال در زمینۀ گردشگری ورزشی حلال به عنوان مبلغان عملی در سواحل | |
لزوم تأسیس آژانس‌های ویژۀ گردشگری ورزشی حلال | |
ایجاد مراکز تولید و عرضۀ صنایع دستی و رستوران‌های ارائۀ غذاهای محلی در سواحل | |
برگزاری مسابقات ورزشی بومی و محلی
| |
تفکیک مکان شناگران زن و مرد | پیشنهادهای زیرساختی
|
تخریب سواحل خصوصی و سازمان‌ها و ملی کردن سواحل | |
ایجاد پلاژهای بزرگ و استاندارد ارائۀ خدمات عمومی | |
ساخت زیرساخت‌ها طبق نیاز | |
متناسب با سن افراد ساخت امکانات برای کودکان، جوانان و افراد مسن | |
ساخت سواحل و ویلاهای ساحلی الگوی متناسب با جهان اسلام | |
ساخت ویلاهای ساحلی مخصوص عروس و دامادها | |
ساخت ویلاهای ساحلی مخصوص خانواده‌ها
| |
ترویج ورزشهای آبی و ساحلی | پیشنهادهای ورزشی
|
بوستان اختصاصی ورزشی تفریحی بانوان | |
مکمل بودن ورزش و گردشگری حلال | |
ابتکار و نوآوری در تفریحات و ورزش ساحلی | |
بومی‌سازی از ورزش‌ها و تفریحات ساحلی کشورهای پیشرو | |
توسعۀ تبلیغ جامع اسلامی، ورزشی و تفریحی | |
برگزاری مسابقات ورزشی بومی و محلی
| |
ایجاد راهکارهای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاران و اطمینان از بازگشت سرمایه | پیشنهادهای سرمایه‌گذاری
|
استخرهای ساحلی برای آقایان و بانوان | |
معرفی پروژه‌های گردشگری ساحلی برای سرمایه‌گذاران | |
مجموعه‌های ورزشی ساحلی فراوان و متنوع |
طبق جدول 7، پیامدهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شامل هفت پیامد بهبود شرایط گردشگری، بهبود شرایط دینی، بهبود شرایط معیشتی منطقه، بهبود شرایط جامعه، بهبود شرایط سواحل، بهبود شرایط مدیریتی و بهبود شرایط ورزشی است و در مجموع 39 کد مستقل (درون مایه) است.
جدول 7. پیامدهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
کدگذاری باز | کدگذاری محوری |
ایجاد مزیت رقابتی با گردشگری حلال |
بهبود شرایط گردشگری
|
رعایت قوانین اسلامی و قوانین رسمی‌جذب گردشگران | |
حضور گردشگر داخلی و خارجی فراوان | |
گسترش گردشگری سلامت در سواحل | |
ایجاد شادی و پرکردن اوقات فراغت گردشگران | |
شکل‌گیری گردشگری مدرن | |
شناسایی جاذبههای ایران باکمک گردشگری حلال | |
معرفی کالاها و خدمات با کیفیت ایرانی در سطح بین المللی | |
مطرح شدن جهانی و داخلی ایران در امور گردشگری ورزشی ساحلی حلال
| |
ترویج واجبات و اخلاقیات دینی | بهبود شرایط دینی
|
تقویت باورهای دینی و باورهای حلال | |
تقویت دین و دنیای انسان‌ها | |
قرابت فرهنگی و دینی با کشورهای همسایه
| |
ایجاد منبع درآمدزایی رفاهی، تفریحی و ورزشی | بهبود شرایط معیشتی منطقه
|
اشتغال‌زایی محلی | |
جلوگیری از خروج ارز | |
ماندگاری نیروهای بومی مردم در شهرها و مناطق ساحلی | |
معرفی کالاها و خدمات با کیفیت ایرانی در سطح بین المللی | |
فروش کالا و خدمات و محصولات صنایع دستی | |
اشتغال‌زایی ثابت و پایدار در تمام فصول سال برای ارائه‌دهندگان خدمات | |
|
بهبود شرایط جامعه
|
آرامش خانواده | |
کاهش عقده‌های روانی | |
ترویج فرهنگ، جغرافیا و تاریخ ملی با گردشگری حلال | |
بهبود وضعیت حمل و نقل | |
بهبود وضعیت خدمت‌رسانی در هتل‌ها | |
توسعۀ و آبادانی روستا و شهرها | |
تأثیر مثبت بر جامعه | |
پایبندی به خانواده و ترویج ازدواج | |
توسعۀ پایدار و توسعۀ جامعه محلی
| |
امنیت و آسایش در سطح سواحل | بهبود شرایط سواحل
|
تقویت بهداشت در سواحل
| |
ارتقای مدیریت بین المللی ایران | بهبود شرایط مدیریتی |
تسهیل روابط بین کشورها | |
تقویت دیپلماسی | |
تقویت قانون‌مداری | |
درآمدزایی برای سازمان‌ها، استان‌های ساحلی
| |
پیشبرد تخصصی‌تر ورزش آبی و شناخت استعدادها | بهبود شرایط ورزشی |
دستیابی به شرایط اخذ میزبانی رویدادهای ورزشی آبی و قابل برگزاری در ساحل | |
فعال شدن ورزشهای آبی و ساحلی در مناطق ساحلی |
در شکل 1، مدل نهایی پژوهش نشان داده است.
شکل 1. مدل پارادایمی‌گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران
بحث و نتیجه‌گیری
هدف پژوهش حاضر طراحی مدل گردشگری ورزشی حلال با رویکرد فرهنگی و اجتماعی بود. در مورد عوامل زمینهای گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران، شش عامل اصلی: مبانی و هنجارهای جامعه، پیش‌نیازهای گردشگری، پیش‌نیازهای فردی، پیش‌نیازهای ورزشی، پیش‌نیازهای زیرساختی و پیش‌نیازهای اسلامی ارائه شده است. واژۀ حلال فقط برای غذا به کار گرفته نمی‌شود؛ بلکه هر نوع محصول و خدمات دیگر، از معاملات بانکی گرفته تا وسایل آرایشی، واکسیناسیون، سفر و گردشگری را نیز شامل میشود. گردشگری حلال در بین گردشگران غیرمسلمان و بهویژه مسئولان این جوامع مقبولیت و محبوبیت زیادی یافته و رقابت در جذب گردشگران مذهبی‌ِ اسلامی و غیراسلامی(که اکثراً گردشگرانی ثروتمندند) شدت گرفته است. در تعریف مفهوم الگوی گردشگری حلال باید به دو نکته اشاره کرد؛ اول اینکه برخلاف تصور عموم، گردشگری حلال مانند سایر گردشگری‌های روستایی، تاریخی ـ باستانی، اکوتوریسم و غیره شکل خاصی از گردشگری نیست؛ به عبارتی در گردشگری فرهنگی یا تاریخی افراد از موزهها و آثار باستانی یک کشور یا شهر بازدید می‌کنند؛ در حالیکه گردشگری حلال یک الگو و چارچوب است که میتواند ناظر بر انواع گردشگری فرهنگی، تاریخی، اکوتوریسم، و غیره باشد و گردشگران از نظر بعد مکانی به جایی مشخص سفر نمی‌کنند یا از جاذبه های خاصی بازدید نمی‌کنند. بنابراین، آموزش و برنامه ریزی همچنان بایستی مورد توجه سیاست‌گذران و برنامه ریزان این حوزۀقرار بگیرد. بنا به یافتههای تحقیق لازم است تعریف درستی از حلال ، فرهنگ ملی و دینی داشت و لازم است قوانین گردشگری ورزشی حلال برای گردشگران داخلی و خارجی تشریح شود و تسهیلات لازم برای ورود گردشگران فراهم شود و برای برگزاری رویدادها و جشنوارهای ورزشی تفریحی برای گردشگران داخلی و خارجی برنامه ریزی شود. همچنین باید به بناها و زیرساختهای ساحلی، توجه مخصوصی شود. همچنین لازم است به تشریح گردشگری ورزشی حلال با توجه به آیات قرآن و احادیث پرداخت و به بیان علمی‌به معرفی مضرات رفتار و مصرف محصولات حرام و منافع رفتار و محصولات حلال اقدام نمود. نتایج پژوهش در این بخش با شکیب رخ (1399)، همسو است و دلیل همسویی این است که ترغیب‌کننده‌های اجتماعی و فرهنگی، به خصوص باورهای دینی و ارزشهای فرهنگی، از عوامل کلیدی در توسعۀ گردشگری ورزشی حلال هستند. این ارتباط نشان می‌دهد که لازم است مدیران ذیربط بر این عوامل تمرکز داشته باشند تا موفقیت این نوع گردشگری تضمین شود.
قسمت دوم نتایح پژوهش عوامل علّی مؤثر بر گردشگری ورزشی حلال، شامل شش عامل اصلی می‌باشد که میتوان عوامل مؤثر ترغیب‌کننده، عوامل مؤثر اسلامی، عوامل مؤثر بازاریابی، عوامل مؤثر ورزشی، عوامل مؤثر زیرساختی وعوامل مؤثر حاکمیتی را نام برد. دستیابی به الگویی جامع و کارآمد جهت ارتقاي موقعیت برند حلال در سطح بازارهاي جهانی مهمترین یافته این پژوهش است. در تحقیقات گذشته، پژوهشگران هرکدام از زاویه‌اي به محصولات حلال و عمدتاً غذاي حلال پرداخته‌اند و بیشتر این تحقیقات در سطح ملی یا منطقه اي بوده است. در این تحقیق سعی شده است تمامی‌مسلمانان اعم از شیعه و سنی در تمامی‌نقاط جهان مدنظر قرار گیرند تا این که خروجی این تحقیق را بتوان در جهت تقویت، انسجام و یکپارچگی مسلمانان جهان به کار گرفت. هر صنعتی نیاز به زیرساخت‌هایی دارد و صنعت گردشگري حلال نیز از این موضوع مستثنا نیست. بررسی‌ها نشان داد محبوبیت هر مقصدي تا حد زیادي به زیر ساختهاي گردشگري آن مقصد بستگی دارد که عبارتند از : حمل و نقل، محل اقامت، غذا و نوشیدنی، جاذبه ها، سیستمهاي مخابراتی، خدمات ضروري (برق، آب آشامیدنی، دفع فاضلاب، دفع زباله، سلامتی و امنیت) . از مهمترین چالش‌هاي ایران در زمینه زیرساخت‌هاي گردشگري حلال،ارتباطات و محل اقامت است. ازیافته‌های پژوهش در این خصوص میتوان به طرح صیانت از مهمان، ارائه مدل حلال برای مواردی که حرام آن وجود دارد به بهترین و زیباترین شکل ممکن ،توجه به پتانسیل حوزۀگردشگری حلال که حدود 70کشور مسلمان و نزدیک 2 میلیارد جمعیت مسلمان را در برمی‌گیرد و استفاده از جذابیتهای ورزشی بر توسعۀ گردشگری حلال، توجه به عامل زیرساختی مانند تفکیک محل شنای اقایان و بانوان و همچنین از عوامل حاکمیتی به عملگرا بودن مسئولان میشود اشاره کرد. نتایج پژوهش در این بخش با هزارجریبی (1398)، همسو است و دلیل همسویی این است که درک صحیح از واژه حلال و تطابق آن با فرهنگ محلی، از پیش‌نیازهای اصلی موفقیت این نوع گردشگری است. این همسویی نشان می‌دهد که بدون توجه به زیرساختهای فرهنگی و اجتماعی، توسعۀ پایدار گردشگری حلال دشوار خواهد بود.
عوامل مداخله‌گر بر گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شامل دوازده عامل میباشند. عوامل مداخله‌گر زیرساختی، عوامل مداخله‌گر مدیریتی، عوامل مداخله‌گر اجرایی، عوامل مداخله‌گر اخلاقی در ساحل، عوامل مداخله‌گر عمومی، عوامل مداخله‌گر مربوط به ساحل، عوامل مداخله‌گر سرمایه‌گذاری، عوامل مداخله‌گر محیطی، عوامل تسهیل‌کننده دینی، عوامل تسهیل‌کننده اجتماعی، عوامل تسهیل‌کننده مدیریتی و عوامل تسهیل‌کننده ورزشی را میتوان نام برد. اساسا، گردشگري پدیده‌اي منحصر به فرد است که با میزان بازدیدکنندگان تعریف میشود. بهطورکلی کشور ایران نتوانسته از عواملی که فرصت یا موقعیت ایجاد میکند بهره برداری و یا از عواملی که موجب تهدید میشود؛ دوری نماید. یافتههای پژوهش در این خصوص به نبود امکانات تفریحی خانوادگی و زیرساختهای ضروری گردشگری حلال، حاکمیت چندگانه در ساحل، نبود سند راهبردی علمی‌گردشگری و یا عدم اجرا به سند راهبردی موجود، نبود امنیت اخلاقی و ناهنجاریهای فرهنگی در سواحل، وجود فرهنگ‌های مختلف گردشگران و بی توجهی به اصول اولیه گردشگری، نبود دوش و سرویس‌های بهداشتی مناسب در سواحل، پایین‌بودن امنیت سرمایه‌گذاری، عدم نظارت کافی به مراکز ارائه خدمات گردشگری، کم فروشی و گرانفروشی، از موانع توسعۀ گردشگری ورزشی حلال ساحلی میباشند. از عوامل تسهیل‌کننده میتوان به باورهای دینی و باورهای ملی، توجه به فرهنگ جامعه محلی و استفاده از ظرفیت نهادهای مردمی‌و حمایت و پشتیبانی آنها، ایجاد هماهنگی و یکپارچگی بین مراکز دینی و مراکز رسمی‌گردشگری و ورزش کشور توجه به امنیت سیاسی ملی و بین المللی، ایجاد پارک‌های ساحلی ارائه دهنده خدمات گردشگری در چهار فصل سال اشاره کرد. نتایج پژوهش در این بخش با ابراهیمی‌و همکاران (1397)، همسو است و دلیل همسویی این است که کمبود زیرساختهای مناسب و فقدان برنامهریزی صحیح، به عنوان موانع اصلی در توسعۀ گردشگری ورزشی حلال مطرح شده‌اند. این همسویی تأکید میکند که برای غلبه بر این چالش‌ها، نیاز به یک رویکرد جامع و مدیریتی است.
چهارمین بخش یافتههای پژوهش مربوط به راهکارهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران می‌باشد که شامل شش عامل پیشنهادهای محیطی، پیشنهادهای مدیریتی، پیشنهادهای اجرایی، پیشنهادهای زیرساختی، پیشنهادهای ورزشی و پیشنهادهای سرمایه‌گذاری میباشند. کشور ایران بنا به دلایل خاص سیاسی و فرهنگی در پذیرش گردشگران خارجی، محدودیتهاي خاصی را اعمال میکند و قوانین کشور از یک ضعف عمیق در رابطه با قوانین گردشگري رنج میبرد وکمبودهاي خاصی به ویژه فقدان یک کد اخلاق در چهره گردشگري کشورمان نمایان گشته است؛ بنابراین تدوین قوانین پویا و در ارتباط با خواست و آسایش گردشگر و البته با توجه به شرایط فرهنگی کشور امري حیاتی است. بازاريابي براي تداوم حيات صنعت توريسم نیز بسيار ضروري و لازم است. در‌واقع بهواسطه روش‌هاي بازاريابي، ميتوان توريست‌هاي احتمالي را جذب منطقه مورد نظر كرد. بنابراين تدوين برنامه‌هاي راهبردي بازاريابي ميتواند به نحو مؤثري در رسيدن به اهداف طرح‌هاي توريستي كمك نمايد. از اين رو از بازاريابي ميتوان به عنوان يك رابطه تعاملي ميان عرضه كنندگان و مصرف كنندگان محصولات توريستي ياد كرد. برقراري رابطه‌اي مؤثر براي پويايي بخش‌هاي مختلف صنعت توريسم بسيار ضروري است و بازاريابي برنامه ريزي شده ميتواند به عنوان ابزاري مؤثر، ارتباط مناسب و منطقي ميان عرضه و تقاضاي محصولات توريستي ايجاد كند. از راهکارهای یافته پژوهش میتوان به نرخ گذاری مناسب خدمات گردشگری با توجه به توان مردم و واقعیت‌های کشور، حذف قوانین دست و پاگیر، بازنگری سیاسی در روابط خارجی، یکپارچگی قوانین و دستورالعمل‌ها، واگذاری ارائه خدمات بهداشتی، رفاهی و تفریحی به شرکت‌های دارای صلاحیت با اولویت جامعه محلی، ایجاد اتاق فکر برای ارائه الگو حلال در گردشگری ورزشی ساحل، ملی‌کردن ساحل و ساخت ساحل سراها (پلاژها) و ویلاهای ساحلی بزرگ و استاندارد برای عموم مردم و ویژه خانوادها که ارائه‌دهنده خدمات مورد نیاز گردشگران هستند؛ متناسب‌سازی ساحل با شرایط سنی و جسمی‌همه گردشگران، ساخت بوستان‌های ساحلی مخصوص خانواده‌ها، ساخت استخرهای ساحلی برای آقایان، خانم‌ها و خانواده‌ها و غیره را میتوان نام برد. نتایج پژوهش در این بخش با حاجی اسماعیلی و کیان پور (1392)، همسو است و دلیل همسویی این است که یافته‌ها نشان می‌دهند که ارائه برنامههای آموزشی، توسعۀ زیرساخت‌ها و فرهنگ‌سازی از جمله راهکارهای مؤثر در توسعۀ گردشگری ورزشی حلال هستند. این همسویی نشان می‌دهد که توجه به این ابعاد میتواند به موفقیت گردشگری ورزشی حلال کمک نماید. این همسویی‌ها تأکید بر هم‌راستایی یافته‌ها با تحقیقات پیشین دارد و نشان می‌دهد که توسعۀ گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران نیازمند توجه به ابعاد اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی است.
در آخر پیامدهای ایجاد گردشگری ورزشی حلال با هدف تامین نظم و امنیت در سواحل ایران بیان شده که شامل هفت پیامد: بهبود شرایط گردشگری، بهبود شرایط دینی، بهبود شرایط معیشتی منطقه، بهبود شرایط جامعه، بهبود شرایط سواحل، بهبود شرایط مدیریتی و بهبود شرایط ورزشی در امر ایجاد گردشگری ورزشی حلال در سواحل ایران شناسایی شده است. گردشگری در بسياري از كشورها جزء فعاليتهاي اقتصادي عمده محسوب ميشود. آمارسازمان جهاني گردشگري نشان ميدهد كه از نظر تعداد افراد درگير و منافع اقتصادي، گردشگري بزرگترين صنعت دنيا است. در صنعت گردشگری در سایه ارتباطی که بین گردشگران و جامعه میزبان صورت می‌گیرد، ارزشهای اعتقادی و باورهای مردمی‌برای گردشگران قابل لمس میشود. در واقع اهداف گردشگري اسلامی‌درتقویت فرهنگ اسلامی‌و گسترش ارزشهاي اسلامی، منفعت اقتصادي براي جوامع اسلامی‌و تقویت اعتمادبه نفس، هویت و اعتقادات اسلامی‌در مواجه با فرهنگ‌ها و شیوه‌هاي دیگر زندگی خلاصه میشود. روندهاي موجود در گردشگري طي دهۀ گذشته نشان داده اند که گردشگري ورزشي در حال حاضر بخش بسيار بزرگي از بازار جهاني گردشگري را به خود اختصاص داده و با رشد چشم گير آن سازمان جهاني گردشگري معتقد است گردشگري ورزشي در حال حاضر يك بازار در حال ظهور است. بسياري از کشورها اين صنعت پويا را منبع اصلي درآمد، اشتغال زايي، رشد بخش خصوصي و توسعۀزيرساخت‌ها مي دانند. میل گردشگران به تجربه فرهنگ‌های متفاوت از انگیزههای اصلی مسافرت افراد است. در واقع گردشگری با درهم آمیزی موزون فرهنگ‌ها از طریق درك آداب، رسوم و سبک زندگی جوامع میزبان منجر به افزایش احترام به فرهنگ جامعه میزبان میشود. مسلما رونق گردشگری در یک مقصد باعث ساخت و سازهایی در مقصد میشود که این زیرساخت‌ها هم در خدمت صنعت گردشگری و گردشگران و هم مورد استفاده جامعه میزبان قرار گرفته و باعث رونق و آبادانی آنجا میشود. از زمانهاي گذشته سواحل دريايي داراي ارزش و اهميت خاصي بوده و محل رشد و شكوفايي تمدن‌ها و مقصد سفرهاي بحري بوده است و امروزه نيز نقش و اهميت سواحل دريا و موقعيت استراتژيك آن به لحاظ مسائل اجتماعي، اقتصادي، سياحتي و غیره بسيار آشكار است و سواحل دريا به عنوان يكي از مهمترين مراكز اقتصادي و صنعتي در رشد و شكوفايي هركشور مطرح است. تسهیل در جریان هویت‌بخشی به جامعه از جمله مهم‌ترین‌کارکردهای گردشگری محسوب میشود. در بعضی از انواع گردشگری، بار فرهنگی و برداشت‌های معرفتی از گردشگری فزونتر است. گردشگری علاوه بر تغییر هویت ظاهری افراد، بر درون مایه شخصتی و رفتاری آنها اثر میگذارد. نتایج پژوهش در این بخش با بلنکاس و همکاران (2010)، همسو است و دلیل همسویی این است که این تحقیقات به منافع اقتصادی و اجتماعی ناشی از توسعۀ گردشگری ورزشی حلال اشاره کرده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که این نوع گردشگری میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی سواحل کمک کند. این همسویی نشان‌دهنده اهمیت توسعۀ گردشگری حلال به عنوان یک ابزار برای رشد و توسعۀ مناطق ساحلی است.
درمجموع میتوان گفت؛ از یافتههای این پژوهش در این خصوص میشود به شناسایی جاذبه های ایران با کمک گردشگری حلال، قرابت فرهنگی و دوستی با کشورهای همسایه، اشتغال زایی و جلوگیری از خروج ارز، پایبندی به خانواده و ترویج ازدواج، آرامش خانواده، توسعۀ پایدار و توسعۀ جامعه محلی، ایجاد امنیت و آسایش در سواحل، ارتقای مدیریت بین المللی ایران بخصوص در بین کشورهای اسلامی‌و منطقه، تقویت دیپلماسی و قانون مداری پیشبرد تخصصی تر در ورزشهای آبی، شناخت استعدادها و اخذ میزبانی رویدادهای بینالمللی آبی و ساحلی اشاره کرد. با توجه به مراکز متعدد تصمیم گیری در امور سواحل و گردشگری لازم است یک مرکز واحد متولی امور گردشگری ساحلی باشد تا بتوان از این منابع خدادادی ساحلی به نفع احسن بهره برداری نمود و با توجه به منافع حاصل از اجرای مدل گردشگری ورزشی حلال با رویکرد فرهنگی و اجتماعی در سواحل ایران، پیشنهاد میشود مسئولان قانونگذاری و اجرایی گامهای اساسی و جدی در این خصوص بردارند.
تقدير و تشكر
نگارندگان بر خود لازم می‌دانند از تمام کسانی که در انجام این پژوهش یاری رساندند؛ سپاسگزاری نمایند.
References
Haji Ismaili, L., Kianpour, M. (2014). Tourism security its problems from the perspective of managers of tourism services offices in Isfahan province. Journal Strategic Research on Security and Social Order, 13(2), 45-60. (in Persian)
[1] Blancas
[2] Hsu
[3] Said
[4] Lau
[5] Liang
[6] Mishra
[7] O’Reilly
[8] Kodirovna
[9] Venter
[10] Li & Yan
[11] Perić
