سنگ زیرین آسیاب در کشاکش دهر (مطالعۀ تطبیقی مفهوم سختی‌های زندگی با خیر و شر نظام هستی در ذهن و زبان مولانا و ویکتور فرانکل)

الموضوعات :

حلما الله ویردی ¹ , حسین آریان ² , تورج عقدایی ³ , مهری تلخایی ⁴

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی ،زنجان، ایران.
4 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

تاريخ الإرسال : 17 الأحد , ربيع الثاني, 1446 تاريخ التأكيد : 22 الأحد , شوال, 1446 تاريخ الإصدار : 25 الأربعاء , ربيع الأول, 1447

الکلمات المفتاحية: مولانا, ویکتور فرانکل, سختی‌های زندگی, لوگوتراپی, تمثیل, معنا.,

ملخص المقالة :

    یکی از مسائل اساسی و پر دغدغۀ انسان، مسألۀ سختی‌های زندگی بشری است. سختی‌های زندگی می­تواند نتیجه­ای والا در پی داشته باشد که این امر سهم بزرگی در معناآفرینی دارد. از نظر مولانا؛ هستي، بستر مناسبی براي رشد و شكوفايي توانايي‌هاي انساني است و یکی از مهم­ترين زمینه­های تحقق آن، سختی‌های زندگی است. سختی‌هایی که با نگاهی تازه و معنوی بدان­ها می­تواند به ارمغان آورندۀ معنـای زندگی برای انسان­ها باشد. از اين منظر، آن­چه در نگاه نخست سختی قلمداد مي‌شود می­تواند خير و راهی برای كمال انساني باشد. مولانا این حقیقت را با زبانِ تمثیل و داستان و بیانی نغز مطرح کرده است. در سویۀ دیگر، ویکتور فرانکل، روان­شناس و بنیانگذار لوگوتراپی(معنادرمانی) قرار دارد که تجربیات تلخ او در اردوگاه کار اجباری و مرگ(آشویتس) باعث شد باور کند که پذیرا شدن شـجاعانۀ سختی‌های زندگی، می­تواند ما را در رسیدن به خیرِ پنهان و مفید یاری رساند و نیل به تعالی درونی و معنا را تسهیل نماید.

 

     در مقالۀ پیش­رو تلاش کرده­ایم به روش استقرایی- تحلیلی، وجوه اشتراک محور اندیشگانی این دو اندیشمند را استخراج و بررسی نماییم و شیوه ی معنادار نمودن سختی‌های زندگی را از منظر فرانکل بکاویم. دستاورد پژوهش، گویای این است که این دو فرزانه، باوری عمیق به معنادار بودن سختی‌های زندگی دارند؛ زیرا سختی‌ها انسان را پیراسته از خودخواهی می­کنند و به او توان رشدِ استعدادهای درونی می­بخشند و توجه به ابعاد معنوی را بارزتر می کنند و به زندگی­اش معنا می­دهند.

 

المصادر:

قرآن کریم.
آزاد،پیمان، مثنوی زبان معرفت،چاپ دوم، تهران، نشر البرز.
اورلیوس، مارکوس(1389). تأملات. ترجمۀ عرفان ثابتی. چ سوم. تهران: ققنوس.
براکل الکساندر ،(1396) هلوکاست،ترجمه ی مهدی تدینی، چاپ اول، تهران، ثالث.
تیرانداز، محمدعلی (1397)، هندسه ی معنا در پرگار مولانا،چاپ اول، نشر نگاه معاصر.
تیسا، سادها(1386). بودا و اندیشه¬های او. ترجمۀ محمدتقی بهرامی. چ دوم. تهران: جامی.
شریعت باقری، محمدمهدی و عبدالملکی، سعید (1387). تحلیل روانشناسی خودشکوفایی از دیدگاه مولانا و کال راجرز. چ اول. تهران:، دانژه.
شیرازی ،وصال(1345) دیوان وصال شیرازی، به سعی و اهتمام محمد عباسی،تهران، نشر کتابفروشی فخر رازی.
کریفت، پیتر (1398)،سه فلسفه ی زندگی، ترجمه ی بتول قزل بیگو، چاپ اول،کرگدن.
عباسی، شهاب¬الدین(1387). فرهنگ نام¬آوران معاصر. چ اول. تهران: مروارید.
فرانکل، ویکتور(1385). انسان در جستجوی معنا. ترجمۀ نهضت صالحیان و مهین میلانی. چ هفدهم. تهران: درسا.
(1391). انسان در جستجوی معنای غایی. ترجمۀ شهاب¬الدین عباسی. چ اول. تهران: کتاب پارسه.
(1372). پزشک و روح. ترجمۀ فرخ سیف بهزاد. چ سوم. تهران: دُرسا.
__________(1392)فریاد ناشنیده برای معنا،روان درمانی و انسان گرایی، ترجمه ی دکتر مصطفی تبریزی و علی علوی نیا، چاپ چهارم، تهران، فراروان.
کی یر کیگارد، سورن،(1396)، ترس و لرز، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، چاپ پانزدهم، تهران، نی.
مردیها، مرتضی، (1397) در حضرت مثنوی، چاپ اول، تهران، علم.
مولوی، جلال¬الدین محمد( 1372). فیه ما فیه. ويرايش جعفر مدرس صادقي. تهران: مركز.
(1380). مثنوی معنوی، مطابق نسخه نیکلسون. چ دوم. تهران: سورۀ مهر.
معین، محمد(1387). گزیدۀ فرهنگ معین. چ اول. تهران: فرهنگ نما.
نجم¬آبادی، کیوان(1386). هستی و جلال¬الدین. چ اول. تهران: چشمه.
نراقی، آرش(1390) آینۀ جان. چ دوم. تهران: نگاه معاصر.
نصر، سیدحسین و دیگران(1383). گنجینۀ معنوی مولانا. ترجمۀ شهاب¬الدین عباسی. چ اول. تهران: مروارید.
نیچه، فردریش(1386)، غروب بت ها، ترجمه داریوش آشوری،چاپ اول، تهران، آگه.