اعتباریابی الگوی برنامه درسی روش پژوهش با تأکید بر پژوهش‌های هنری
الموضوعات :فاطمه حسینی 1 , سیده عصمت رسولی 2
1 - دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی ساری، ایران
2 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی ساری، ایران
الکلمات المفتاحية: برنامه درسی, روش تحقیق, پژوهش‌های هنری, روش ترکیبی.,
ملخص المقالة :
هدف: از مهم‌ترین عناصر نظام دانشگاهی، برنامه های درسی هستند که لازم است این برنامه ها از مناسبت لازم در راستای اهداف و وظایف و تحولات مربوط برخوردار باشند تا بتوانند نقش مؤثر خود را ایفا نمایند. هنر از جمله برنامه درسی است که می توان از طریق آن حس زیباشناختی را در دانشجویان پرورش و توسعه داد. هدف تحقیق حاضر، اعتباریابی الگوی برنامه درسی روش تحقیق با تأکید بر پژوهش‌های هنری بوده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش کمی و توصیفی-پیمایشی است. جامعه پژوهش مشتمل بر کلیه اساتید هیأت علمی تمام وقت و هیأت علمی بودند که درس روش تحقیق را درسال تحصیلی 1403-1402 تدریس کرده‌اند. لذا حجم نمونه تعداد 84 نفر شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. همچنین، برای روایی یافته‌ها از نظرات خبرگان و اعتباریابی به روش آلفای کرونباخ صورت گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، الگوی برنامه درسی روش تحقیق با تأکید بر پژوهش‌های هنری مشتمل بر ابعاد(تفکر اصیل، عقلانیت ارتباطی، تفکر معنا محور، تفکر انتقادی، تفکر زیباشناختی، تفکر خلاق، تفکر نوظهور، تفکر شهودی، تفکر سیستمی، تفکر خردورزانه، تفکر بین رشته‌ای، تفکر بین تأملی) بوده است. همچنین نتایج نشان داد، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بوده است.
نتیجه‌گیری: می‌توان گفت برنامه درسی محور اصلی اموزش است که بر اساس آن آموزش‌ها داده می‌شود؛ لذا برنامه‌ریزان نظام آموزش در حوزه برنامه درسی باید به مؤلفه هنر بیشتر توجه نمایند و بخش مهمی از برنامه درسی را به پژوهش‌های هنر اختصای دهند.
کبری قورتانی،داود؛ براتعلی،مریم؛ دوازده امامی،حمید(1402). «طراحی و اعتباریابی الگوي برنامه درسی هنرهاي تعاملی بر اساس عناصر کلاین»،فصلنامه علمی-پژوهشی رهبری و مدیریت آموزشی، سال هفدهم، شماره ،1 بهار،صص 296-276.
جاویدی کلاته جعفرآبادی،طاهره؛ عبدلی، افسانه(1396). زیبایی‌شناسی و هنر از دیدگاه ماکسین گرین و اشارات تربیتی آن. رویکردهای نوین آموزشی. 12 (2). 45-21.
حبیب نژاد، آرزو و نورآبادی، سولماز(1398).«بررسی و تحلیل وضع موجود و مطلوب برنامه درسی درس روشهای تحقیق در نظام دانشگاهی کشور»،جمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در برنامه ریزی درسی ایران،تهران
رضایی، منیره(1392). تربیت هنری در نظام آموزشی ایران. نشریه مطالعات فرهنگ- ارتباطات. سال چهاردهم، شماره بیست و دوم. 29-7.
طهماسب زاده شیخلار،داود و علم الهدی، جمیله، (1394)،تربیت زیبایی شناختی: رهیافتی جامع برای چالش های برنامه درسی،کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی،تهران
گرمابی،حسنعلی؛ ملکی، حسن؛ بهشتی، سعید افهمی؛رضا(1394). بازشناسی مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر برای برنامه درسی از منظر منابع مکتوب و دیدگاه صاحب‌نظران. مطالعات برنامه درسی. 10(39). 70-49.
مهر محمدی، محمود. (1390). تبیین چرخش زیباشناسانه در تعلیم و تربیت: درسهای خرد و کلان برای بهبود کیفیت آموزش با الهام از عالم هنر. نشریه تعلیم و تربیت، 1 (105).52-30.
میرعارفی،فاطمه‌سادات؛ مهرمحمدی،محمود؛ علی عسگری،مجید؛حاجی‌حسین‌نژاد،غلامرضا(1398).طراحی و اعتبار بخشی برنامه درسی درس «رویکرد زیبایی‌شناسانه به تدریس» در تربیت‌معلم. مطالعات برنامه درسی. 15(54). 116-76
Al Mansoor, M., Alhosani, M., AlArabi, K., Alsalhi, N. R., & Alkhalaileh, M. (2023). Perspectives of UAE Secondary Art Teachers on the Implementation of a New Art Curriculum. Eurasian Journal of Educational Research, 103(103), 106-124.
Baden, M. S., & Wimpenny, K. (2014). A practical guide to arts-related research. Springer.
Borgdorff, H. (2010). The production of knowledge in artistic research. In The Routledge companion to research in the arts (pp. 44-63). Routledge.
Borgdorff, H., Peters, P., & Pinch, T. (2019). Dialogues between artistic research and science and technology studies: an introduction. In Dialogues Between Artistic Research and Science and Technology Studies (pp. 1-15). Routledge
Cahnmann-Taylor, M. (2013). Arts-based research: Histories and new directions. In Arts-based research in education (pp. 21-33). Routledge.
Dombois, F. (2019). Art with Some T. Between/Beyond/Hybrid. New Essays on Transdisciplinarity, 53-70.
Forde, S. D. (2022). Drawing your way into ethnographic research: comics and drawing as arts-based methodology. Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 14(4), 648-667.
Griffin, G. (2012). Writing about research methods in the arts and humanities. In Theories and methodologies in postgraduate feminist research (pp. 91-104). Routledge.
Huber, A., Ingrisch, D., Kaufmann, T., Kretz, J., Schröder, G., & Zembylas, T. (2021). Knowing in performing: Artistic research in music and the performing arts (p. 228). transcript Verlag.
Jokela, T., Hiltunen, M., & Härkönen, E. (2015). Art-based action research–participatory art for the north. International Journal of Education through Art, 11(3), 433-448.
Lutters, J. ( 2015). Research-based Art. Een nieuwe grondslag voor een opleiding tot artist educator. Cultuur+ Educatie, 15(43), 63-7.
Niedderer, K., & Reilly, L. (2010). Research practice in art and design: Experiential knowledge and organised inquiry. Journal of Research Practice, 6(2), E2-E2.
Rolling Jr, J. H. (2010). A paradigm analysis of arts-based research and implications for education. Studies in art education, 51(2), 102-114.
Serig, D. (2012). Doing Artistic Research. Research Review. Teaching Artist Journal, 10(2), 121-129.
Shields, S. S., & Fendler, R. (2023). Developing a Curriculum Model for Civically Engaged Art Education: Engaging Youth Through Artistic Research. Routledge.
Smithbell, P. (2010). Arts-based research in education: A review. The Qualitative Report, 15(6), 1597-1601.
Swanzy‐Impraim, E., Morris, J. E., Lummis, G. W., & Jones, A. (2023). Exploring creative pedagogical practices in secondary visual arts programmes in Ghana. The Curriculum Journal, 34(4), 558-577.
Wang, Q., Coemans, S., Siegesmund, R., & Hannes, K. (2017). Arts-based methods in socially engaged research practice: A classification framework. Art/Research International: A Transdisciplinary Journal, 2(2), 5-39.
Wagner, C., Garner, M., & Kawulich, B. (2011). The state of the art of teaching research methods in the social sciences: Towards a pedagogical culture. Studies in higher education, 36(1), 75-88.
