پیوند آیه با اندیشه سیاسی، در کلیله‌ودمنه
الموضوعات :
مریم شفیعی تابان
1
,
فریده اخوان پلنگ سرائی
2
,
گودرز کاکاوندی
3
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2 - دکتری زبان و ادبیات عربی، مدرس دانشگاه فرهنگیان، گیلان، ایران
3 - دکتری زبان و ادبیات عربی و مدرس دانشگاه فرهنگیان، کرمانشاه، ایران
الکلمات المفتاحية: کلیله‌ودمنه, اندیشه سیاسی, قرآن, تأویل,
ملخص المقالة :
کلیله‌ودمنه، بی‌هیچ تردیدی یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی است. در این متن زبان و اندیشه پابه‌پای هم پیش می‌روند و این حکایت از مهارت کم مانند نصرالله منشی دارد. مترجم کلیله‌ودمنه، در ترجمه آزاد خود از متن عربی ابن مقفع، تجربه‌های خویش از مسائل مختلف زندگی را هم مطرح کرده‌است. یکی از برجسته ترین تجربه‌های او تجربه کشورداری یا سیاست است. می‌توان بر آن بود که کلیه یک داستان بلند از یک دوره طولانی حکومت، با مسایل مختلف آن است. زیرا در آن تقریباً به تمام مسایل سیاسی اشاره‌یی شده‌است. اگر پیشینیان کوشیده‌اند اندیشه‌های سیاسی را به وسیله حکایت تجسم ببخشند، نصرالله منشی با ایجاد پیوند میان این اندیشه‌ها با کلام خدا، آنها را تقویت و مخاطب را به پذیرش آنها ترغیب کرده‌است. داده‌های این پژوهش کتابخانه‌یی است و به وسیله روش کیفی توصیف شده‌است. از هم آیی اندیشه‌های سیاسی و آیه‌ی قرآن، می‌توان دریافت که نصرالله منشی، هرجا به یکی از جنبه‌های حکومت‌داری توجه کرده، همزمان یکی از آیات قرآن را تداعی کرده‌است. این امر سبب شده‌است که اندیشه‌های او، هم چنان‌که قرآن قابلیت قرائت همه زمانی و همه مکانی دارد ، قابل تأویل برای همه‌ی روزگاران باشد.
کتاب¬ها
قرآن کریم.
ابن أبی الا صبع. (۱۳۶۸). بدیع القرآن، مترجم سیدعلی میرلوحی، مشهد: انتشارات آستان قدس.
ابوزید، نصر حامد. (۱۳۸۱). معنای متن، مترجم مرتضی کریمی¬نیا، تهران: انتشارات طرح نو.
آشوری، داریوش. (۱۳۷۳). شعر و اندیشه، تهران: نشر مرکز.
بهار، محمدتقی. (۲۵۳۶). سبک‌شناسی، جلد ۲، تهران: کتاب‌های پرستو.
پنجاتنترا. (۱۳۹۵). مترجم اید و شیکهر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
داستان‌های بید پایی. (۱۳۶۵). مترجم محمدبن عبدالله بخاری، تصحیح پرویز ناتل خانلری و محمد روشن، تهران: انتشارات خوارزمی.
راستگو، سیدمحمد. (۱۴۰۱). تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی، تهران: انتشارات سمت.
راشد محصل، محمدرضا. (۱۳۹۳). پرتوهایی از قرآن و حدیث در ادب فارسی، مشهد: به نشر.
رجایی، محمد خلیل. (۱۳۵۹). معالم البلاغه، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۹۳). درویش ستیهنده، تهران: انتشارات سخن.
شمیسا، سیروس. (۱۳۸۳). انواع ادبی، تهران: انتشارات فردوسی.
شمیسا، سیروس. (۱۳۷۰). بیان، تهران: انتشارات فردوس.
صفا، ذبیح‌الله. (1363). تاریخ ادبیات در ایران، جلد 2، تهران: انتشارات فردوسی.
صفا، ذبیح‌الله. (۱۳۶۳). گنجینۀ سخن، جلد 2، تهران: امیرکبیر.
طباطبایی، جواد. (۱۳۹۴). تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، تهران: انتشارات مینوی خرد.
عقدایی، تورج. (۱۳۹۶). بدیع در شعر فارسی، تهران: انتشارات نشر دانشگاهی.
علی بابایی، غلامرضا. (۱۳۸۲). فرهنگ سیاسی، تهران: انتشارات آشتیان.
فتوحی، محمود. (۱۳۹۱). سبک‌شناسی، تهران: انتشارات سخن.
کالر، جانان. (۱۳۸۲). نظریه ادبی، مترجم فرزانه طاهری، تهران: نشر مرکز.
گرکانی، حسین شمس¬العلماء. (۱۳۷۷) ابداع البدایع، به اهتمام حسین جعفری، تبریز: انتشارات احرار تبریز.
منشی، نصرالله. (۱۳۴۳). کلیله‌ودمنه، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نظامی عروضی، نظام¬الدین. (۱۳۶۸). چهارمقاله، تصحیح محمد قزوینی، تهران: انتشارات طهوری.
هاشمی، سید احمد. (۱۳۷۸). جواهرالبلاغه، مترجمان محمود خورسندی و حمید مسجد سرایی، بی جا: نشر فیض.
هاشمی، سید احمد. (بی‌تا). جواهرالبلاغه، بیروت: لبنان.
همایی، جلال‌الدین. (۱۳۶۸). فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: مؤسسه نشر هما.
وستر، راجر. (۱۳۸۲). پیش درآمدی بر مطالعۀ نظریۀ ادبی، مترجم الهه دهنوی، تهران: نشر روزگار.
یوسفی، غلامحسین. (۱۳۷۲). دیداری با اهل قلم، جلد ۱، تهران: انتشارات علمی.
References
Books
The Holy Quran.
Abu Zayd, N. H. (2002). The Meaning of the Text, Trans. Morteza Karimi-Nia, Tehran: Tarh-e-No Publications. [In Persian]
Aghdaei, T. (2017). Novel in Persian Poetry, Tehran: University Press. [In Persian]
Ali Babaei, Gh. R. (2003). Political Culture, Tehran: Ashtian Press. [In Persian]
Ashouri, Dariush. (1933). Poetry and Thought, Tehran: Markaz Publications. [In Persian]
Bahar, M. T. (2536). Stylistics, Volume 2, Tehran: Parsto Books. [In Persian]
Fotohi, M. (2012). Stylistics, Tehran: Sokhan Press. [In Persian]
Garkani, H. Sh. (2008). Ibdaa al-Bada’e, by Hossein Jafari, Tabriz: Ahrar Tabriz Press. [In Persian]
Hashemi, S. A. (1939). Jawaher-ul-Balaghah, Trans. Mahmoud Khorsandi and Hamid Masjeed-Saraei, Bi-Ja: Faiz Press. [In Persian]
Hashemi, S. A. (NO Date). Jawaher-ul-Balaghah, Beirut: Lebanon.
Homaei, J. (1999). Rhetoric and Literary Arts, Tehran: Homa Publishing House. [In Persian]
Ibn Abi al-Saba. (1938). Badi' al-Quran, Trans. Seyyed Ali Mirluhi, Mashhad: Astan Quds Publications. [In Persian]
Kaler, J. (2003). Literary Theory, Trans. Farzaneh Taheri, Tehran: Markaz Press. [In Persian]
Monshi, N. (1964). Kalileh-ud-Dmaneh, edited by Mojtaba Minovi, Tehran: Tehran University Press. [In Persian]
Nezami-e-Arozi, N. (1939). Four Articles, edited by Mohammad Qazvini, Tehran: Tahouri Press. [In Persian]
Panjatantra. (2016). Trans. Id and Shikhar, Tehran: Tehran University Publications. [In Persian]
Rajai, M. Kh. (1979). Ma'alem al-Balagha, Shiraz: Shiraz University Publications. [In Persian]
Rashed Mosheal, M. R. (1974). Rays of the Quran and Hadith in Persian Literature, Mashhad: Be Nashr. [In Persian]
Rastgo, S. M. (1972). The Manifestation of the Quran and Hadith in Persian Poetry, Tehran: Samt Publications. [In Persian]
Safa, Z. A. (2014). History of Literature in Iran, Volume 2, Tehran: Ferdowsi Publications. [In Persian]
Safa, Z. A. (2014). Treasure of Words, Volume 2, Tehran: Amir Kabir. [In Persian]
Shafiei Kadkani, M. R. (2014). Darvish Setihandeh, Tehran: Sokhan Publications. [In Persian]
Shamisa, S. (2011). Bayan, Tehran: Ferdowsi Publications. [In Persian]
Shamisa, S. (2014). Literary Varieties, Tehran: Ferdowsi Publications. [In Persian]
Stories of the Beetroot. (1935). Trans. Mohammad bin Abdullah Bukhari, edited by Parviz Natel Khanlari and Mohammad Roshan, Tehran: Kharazmi Publications. [In Persian]
Tabatabaei, J. (2015). History of Political Thought in Iran, Tehran: Minoui Kherad Publications. [In Persian]
Wester, R. (2003). An Introduction to the Study of Literary Theory, Trans. Elaheh Dehnavi, Tehran: Rouzegar Publishing House. [In Persian]
Yousefi, Gh. H. (2003). An Encounter with Writers, Volume 1, Tehran: Scientific Publications. [In Persian]
