عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت تأثیر سیستم کشت بستر مرتفع
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیفرحناز ممتازی 1 , حمیدرضا میری 2 , برمک جعفری 3 , عبدالرضا جعفری 4 , حمیدرضا ابراهیمی 5
1 - گروه زراعت، واحد ارسنجانف دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران
2 - سردبیر- دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
3 - تنش خشکی-تغذیه
4 - هیئت علمی واحد ارسنجان
5 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان، دانشکده مهارت و کارآفرینی
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
گندم از مهمترین گیاهان کشت شده در استان فارس است و توجه به بهره وری آب در تولید این محصول، با توجه به موضوع خشکسالی، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بدین منظور آزمایش حاضر به منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گندم در سیستم کشت بستر مرتفع طی دو سال زراعی (1401-1400 و 1402-1401) در شهرستان ارسنجان در استان فارس اجرا شد. آزمایش بصورت کرت های خرد شده با سه تکرار شامل سه سطح آبیاری شامل شاهد (آبیاری به میزان تبخیر وتعرق (بدون تنش)، آبیاری به میزان 80 درصد تبخیر و تعرق (تنش متوسط) و آبیاری به میزان 60 درصد تبخیر و تعرق (تنش شدید) به عنوان عامل اصلی و سه روش کشت رایج (کشت بصورت مسطح)، کشت روی پشته مرتفع با عرض 60 سانتیمر و کشت روی پشته مرتفع با عرض 120 سانتیمتر به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنی دار صفات ارتفاع بوته، عملکرد دانه، تعداد سنبله، تعداد دانه، وزن دانه، عملکرد بیولوژیک و افزایش درصد پروتئین دانه شد. الگوی کشت بستر مرتفع سبب افزایش معنی دار صفات مورد بررسی در مقایسه با کشت رایج (کشت مسطح) شد. بطوریکه کشت روی بستر با عرض 120 سانتیمتر سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 1/22 و 9/25 درصد نسبت به کشت مسطح به ترتیب در سال اول و دوم شد، این افزایش برای عملکرد بیولوژیک حدود 17 درصد، تعداد سنبله 7 درصد و تعداد دانه در سنبله 21 درصد بود. همچنین کشت روی بستر مرتفع سبب کاهش اثرات تنش خشکی شد بطوریکه در این سیستم کشت میزان کاهش صفات در تیمارهای خشکی کمتر بود. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده کشت روی بستر مرتفع به عنوان یک الگوی کاشت مناسب جهت بهبود عملکرد و بهره وری آب در گندم در شرایط مشابه با منطقه آزمایش پیشنهاد می گردد.