مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر رابطه والدفرزند

الموضوعات :

فاطمه وحید ¹ , محمداسماعیل ابراهیمی ² , رسول کردنوقابی ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران، [e-mail]
2 - (نویسنده مسئول): استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران [e-mail] tell:087 3328 8661
3 - استاد، گروه روان شناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران [e-mail]

تاريخ الإرسال : 02 الجمعة , ذو القعدة, 1445 تاريخ التأكيد : 12 الخميس , محرم, 1446 تاريخ الإصدار : 16 السبت , ذو الحجة, 1445

الکلمات المفتاحية: دانش آموزان, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, رابطه والدفرزند, واقعیت درمانی,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: نوجوانی دوره‌ی منحصر به فرد انتقال است که با تغییرات جسمانی، روانی و اجتماعی همراه است. علاوه بر این تغییرات، کشف هویت نیز از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های این دوره محسوب می‌شود و به همین دلیل در این دوره، نیاز به استقلال بیشتر شده و به دنبال خودپنداره و ارزش‌هایشان می‌روند که این فرایند منجر به تغییر درخانواده می‌شود و این تغییر منجر به تغییرانی در روابط والد فرزندی می‌گردد، لذا این پژوهش با هدف، مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر رابطه والدفرزند در دانش آموزان نوجوان انجام شد. روش پژوهش:‌ روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوم ناحیه 2 شهر همدان بود که در سال تحصیلی 1402-1401 مشغول به تحصیل بودند. از این تعداد، 3 گروه 20 نفره با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و به صورت تصادفی به گروه‌های آزمایش و گروه کنترل تقسیم شدند و به پرسشنامه ارزیابی رابطه والد-فرزند توسط فاین، مورلند و اسکوبل در دو نوبت پیش- پس­آزمون پاسخ دادند. آزمودنی‌های گروه آزمایش تحت درمان با رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی، طی ۸ جلسه، به صورت هفته‌ای ۱ جلسه 60 دقیقه­ای به صورت گروهی قرار گرفتند ولی به گروه کنترل آموزشی داده نشد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس و سطح معنی‌دار 05/0< p تجزیه ‌و تحلیل آماری شدند. یافته ها: نتایج نشان داد، میانگین پس آزمون گروه تحت درمان با رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رابطه پدر- فرزند 5/20 نمره بیشتر از گروه کنترل است (5/20 =i-j ، 034/0=sig). همچنین، میانگین پس آزمون گروه تحت درمان به روش واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر رابطه والد- فرزند 9/42 نمره بیشتر از گروه کنترل است (9/42=i-j ، 0001/0=sig). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان مبتنی بر واقعیت درمانی منجر به بهبود رابطه پدر- فرزند می­شوند.

المصادر:

Ferraioli F, Culicetto L, Cecchetti L, Falzone A, Tomaiuolo F, Quartarone A, Vicario CM. Virtual Reality Exposure Therapy for Treating Fear of Contamination Disorders: A Systematic Review of Healthy and Clinical Populations. Brain Sci. 2024 17; 14(5): 510. doi: 10.3390/brainsci14050510. PMID: 38790488; PMCID: PMC11118862.
Mastrotheodoros S, Van der Graaff J, Deković M, Meeus WHJ, Branje S. Parent-Adolescent Conflict across Adolescence: Trajectories of Informant Discrepancies and Associations with Personality Types. J Youth Adolesc. 2020; 49(1): 119-135. doi: 10.1007/s10964-019-01054-7. Epub 2019 Jun 26. PMID: 31254242; PMCID: PMC6987059.
Perz C, Swink SM, Khurana M. Green nail syndrome in a teenager. J Osteopath Med. 2023 Nov 9; 124(3): 137-138. doi: 10.1515/jom-2023-0187. PMID: 37942732.
Mohammadi Nasab H, MazaheriTehrani MA, Rezaezadeh M, Heydari M. The needs of adolescents in parent-child relationship, a qualitative study. Journal of Educational Psychology Studies, 2021; 18(42): 80-63. doi: 10.22111/jeps.2021.6386
Long JR, Damle LF. Adolescent Sexuality. Obstet Gynecol Clin North Am. 2024; 51(2): 299-310. doi: 10.1016/j.ogc.2024.02.004. Epub 2024 Apr 4. PMID: 38777485; PMCID: PMC11116809.
Montalto GJ, Bernstein KS. Caring for the 21st Century Adolescent. Pediatr Ann. 2024; 53(1): e3-e4. doi: 10.3928/19382359-20231113-01. Epub 2024 Jan 1. PMID: 38194660.
Duval L, Lagrange-Xelot M, Moiton MP, Bourgoin P, Pommier V, Abdelmoumen K, Robin S, Rouquette V, Levin C. A Rare Case of Endocarditis in a Teenager. Pediatr Infect Dis J. 2024 1; 43(4): e145-e146. doi: 10.1097/INF.0000000000004224. Epub 2023 Dec 14. PMID: 38100723.
Geschäftsstelle der DGKJP; Belling R, Jung M, F Xf Rster G, Romanos M, Bomke P. Die Versorgung von Kindern und Jugendlichen mit psychischen Erkrankungen. Z Kinder Jugendpsychiatr Psychother. 2024; 52(1): 65-68. German. doi: 10.1024/1422-4917/a000967. PMID: 38179663.
Bonilla S, Ndenginyoma A. Expérience des adolescentes enceintes depuis le processus décisionnel de maintenir la grossesse: une étude qualitative. Rech Soins Infirm. 2024; 155(4): 7-19. French. PMID: 38458966.
Wang M, Liu Q, Zhu Z, Guo X, Hu X, Cheng L. Effectiveness of acceptance and commitment therapy in people with type 2 diabetes mellitus: A systematic review and meta-analysis. Worldviews Evid Based Nurs. 2024; 28: 14-17. doi: 10.1111/wvn.12719. Epub ahead of print. PMID: 38546159.
Martinez-Calderon J, García-Muñoz C, Rufo-Barbero C, Matias-Soto J, Cano-García FJ. Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain: An Overview of Systematic Reviews with Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. J Pain. 2024; 25(3): 595-617. doi: 10.1016/j.jpain.2023.09.013. Epub 2023 Sep 23. PMID: 37748597.
Levin ME, Krafft J, Twohig MP. An Overview of Research on Acceptance and Commitment Therapy. Psychiatr Clin North Am. 2024; 47(2): 419-431. doi: 10.1016/j.psc.2024.02.007. Epub 2024 Mar 21. PMID: 38724128.
Levin ME, Krafft J, Twohig MP. An Overview of Research on Acceptance and Commitment Therapy. Psychiatr Clin North Am. 2024; 47(2): 419-431. doi: 10.1016/j.psc.2024.02.007. Epub 2024 Mar 21. PMID: 38724128.
Byrne G, Cullen C. Acceptance and Commitment Therapy for Anger, Irritability, and Aggression in Children, Adolescents, and Young Adults: A Systematic Review of Intervention Studies. Trauma Violence Abuse. 2024; 25(2): 935-946. doi: 10.1177/15248380231167393. Epub 2023 May 2. PMID: 37129045.
Durepos P, MacLean R, Ricketts N, Boamah SA, Witherspoon R, Gould O, Olthuis JV, Totton K, Tucker K, Boulay I, Robitaille A, Aquino-Russell C, Kaasalainen S. Engaging care partners of persons living with dementia in acceptance and commitment therapy (ACT) programs: a scoping review. Aging Ment Health. 2024; 28(5): 725-737. doi: 10.1080/13607863.2023.2288864. Epub 2023 Dec 15. PMID: 38100551.
Macri JA, Rogge RD. Examining domains of psychological flexibility and inflexibility as treatment mechanisms in acceptance and commitment therapy: A comprehensive systematic and meta-analytic review. Clin Psychol Rev. 2024; 110: 102432. doi: 10.1016/j.cpr.2024.102432. Epub 2024 Apr 10. PMID: 38615492.
Bouws J, Henrard A, de Koning M, Schirmbeck F, van Ghesel Grothe S, van Aubel E, Reininghaus U, de Haan L, Myin-Germeys I. Acceptance and Commitment Therapy for individuals at risk for psychosis or with a first psychotic episode: A qualitative study on patients' perspectives. Early Interv Psychiatry. 2024; 18(2): 122-131. doi: 10.1111/eip.13442. Epub 2023 May 22. PMID: 37212359.
Balsom AA, Klest B, Sander B, Gordon JL. Acceptance and commitment therapy adapted for women with infertility: a pilot study of the Infertility Action program. Reprod Health. 2024: 4; 21(1): 43. doi: 10.1186/s12978-024-01766-5. PMID: 38576027; PMCID: PMC10996141.
Zhang T, Li X, Zhou X, Zhan L, Wu F, Huang Z, Sun Y, Feng Y, Du Q. Virtual Reality Therapy for the Management of Chronic Spinal Pain: Systematic Review and Meta-Analysis. JMIR Serious Games. 2024: 12; 12: e50089. doi: 10.2196/50089. PMID: 38345832; PMCID: PMC10897798.
Schambach A, Buchholz CJ, Torres-Ruiz R, Cichutek K, Morgan M, Trapani I, Büning H. A new age of precision gene therapy. Lancet. 2024:10; 403(10426): 568-582. doi: 10.1016/S0140-6736(23)01952-9. Epub 2023 Nov 22. PMID: 38006899.
Hsu PY, Singer J, Keysor JJ. The evolution of augmented reality to augment physical therapy: A scoping review. J Rehabil Assist Technol Eng. 2024: 5; 11: 20556683241252092. doi: 10.1177/20556683241252092. PMID: 38846024; PMCID: PMC11155346.
Lattré T, Decramer A, Vanhaecke J, Linden DV, Goubau J. Immersive Virtual Reality in Orthopedic Hand Therapy. Hand Surg Rehabil. 2024; 4: 101750. doi: 10.1016/j.hansur.2024.101750. Epub ahead of print. PMID: 38971226.
Galun E. Gene therapy: from technology to reality. Harefuah. 2024; 163(2): 97-101. Hebrew. PMID: 38431858.
Bateni H, Carruthers J, Mohan R, Pishva S. Use of Virtual Reality in Physical Therapy as an Intervention and Diagnostic Tool. Rehabil Res Pract. 2024 Jan 25; 2024: 1122286. doi: 10.1155/2024/1122286. PMID: 38304610; PMCID: PMC10834096.
Obrero-Gaitán E, Chau-Cubero CY, Lomas-Vega R, Osuna-Pérez MC, García-López H, Cortés-Pérez I. Effectiveness of virtual reality-based therapy in pulmonary rehabilitation of chronic obstructive pulmonary disease. A systematic review with meta-analysis. Heart Lung. 2024; 65: 1-10. doi: 10.1016/j.hrtlng.2024.01.011. Epub 2024 Feb 7. PMID: 38330853.
Linehan MM, Dimeff LA, Reynolds SK, Comtois KA, Welch SS, Heagerty P, Kivlahan DR. Dialectical behavior therapy versus comprehensive validation therapy plus 12-step for the treatment of opioid dependent women meeting criteria for borderline personality disorder. Drug Alcohol Depend. 2002; 67(1): 13-26. doi: 10.1016/s0376-8716(02)00011-x. PMID: 12062776.
Hayes SC, Luoma JB, Bond FW, Masuda A, Lillis J. Acceptance and commitment therapy: model, processes and outcomes. Behav Res Ther. 2006; 44(1): 1-25. doi: 1016/j.brat.2005.06.006. PMID: 16300724.
Glasser W, Zunin LM. Reality therapy. Curr Psychiatr Ther. 1972; 12: 58-61. PMID:
Fine MA, Moreland JR, Schwebel AI. Long-term effects of divorce on parent–child relationships. Developmental Psychology. 1983; 19(5):705-713 https://doi.org/10.1037/0012-1649.19.5.703
Boor Boor B, Khodabakhshi-Koolaee A, Falsafinejad M R. The Effect of the Parent-Child Relationship Enrichment Training Package with An Emphasis on the Internet Use: A Mixed Methods Approach. PCP 2021; 9 (3): 199-210. URL: http://jpcp.uswr.ac.ir/article-1-779-en.html
Araghi Y. Comparison of the quality of parent- Child Relationship of two Groups of Aggressive and Non Aggressive boy Students. Journal of Psychological Studies. 2008; 4(4): 113-129. doi: 10.22051/psy.2008.1644
Habibi H, Ahmadi S, Zahrakar K. The Effectiveness of Acceptance and Commitment Training (ACT) on Parent-Child Relationships and Psychological Hardiness in Male Adolescents. Educational Psychology, 2020; 16(58): 169-188. doi: 22054/jep.2021.49164.2870
Joshan-Poush S, Fazilat-Pour M, Rahmati A. The Effectiveness of Parent-Child Relationship Training based on ACT on the Parent-Adolescent Conflict of Mothers with Epileptic Child. Research in Cognitive and Behavioral Sciences, 2018; 7(2): 39-50. doi: 22108/cbs.2018.86881.0
Coyne L, Thompson A. Maternal depression, locus of control, and emotion regulatory strategy as predictors of child internalizing problems. Journal of Children & Family Studies. 2011; 20 (6): 873-883. doi: 10.1002/jcv2.12107. PMID: 37431419; PMCID: PMC10242951.
Bakhtiarpour S. The Relationship between Parent-Child Conflict and the Emotional Atmosphere of the Family with Academic Performance in the First year High School Students of Karun city. Journal of social Psychology. 2017; 12(43): 45-53.
Norozi M, Zargar F, Akbari H. The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Reduction of Interpersonal Problems and Experiential Avoidance in University Students. RBS 2017; 15 (2): 168-174, http://rbs.mui.ac.ir/article-1-529-fa.html
Rezapour Mirsaleh Y, esmailbeigi M, Delavari M. Investigating the effectiveness of intervention based on acceptance and commitment in parent-child conflict resolution strategies in mothers of students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 2018; 7(3): 77-90. doi: 10.22098/jld.2018.628
Peyghan K, Kraskian A, Hosseinzadeh M, Peyvandi P. Comparison of the Effectiveness of “Compassion-Based Group Therapy” and “Group Reality Therapy” on Parent-Child interaction in Mothers with Autistic Children. JHPM 2022; 11 (6): 12-25. URL: http://jhpm.ir/article-1-1436-fa.html
Esmailzadeh, Z. Effectiveness of parenting education based on Choice Theory on parent-child relationship and clinical symptoms of Oppositional Defiant Disorder. Empowering Exceptional Children, 2019; 10(3): 97-108. doi: 10.22034/ceciranj.2020.200510.1263
Yadolahi Saber F, Ebrahimi ME, Zamani N, Sahebi A. The Effect of Choice Theory Training on Responsibility and Hopefulness of Female Students Islamic Azad University Hamedan. Social Cognition, 2019; 8(1): 165-174. doi: 10.30473/sc.2019.32877.2019
Khoshakhlagh, M., sedaghati fard, M. Explanation and prediction of mental health and self-satisfaction based on childhood trauma. Family and Health, 2024; 14(1): 205-225. doi: 22034/fh.2024.2025457.1310