اثربخشی بسته ارتقای سلامت براساس شکوفایی بر استرس ادراک شده و خودمراقبتی بیماران مبتلا به سرطان کلیه
الموضوعات :نسرین مجابی 1 , نسرین باقری 2 , سیمین بشردوست 3
1 - دانشجوی دکتری روان‌شناسی سلامت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران mojabinasrin83@gmail.com
2 - استادیار، گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران (نویسنده مسئول) mojabinasrin83@gmail.com , tell: 091185410219
3 - استادیار، گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد رودهن، تهران، ایر
الکلمات المفتاحية: ارتقای سلامت, استرس ادراک شده, خود مراقبتی, سرطان کلیه, شکوفایی,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: شکوفایی انسان می تواند یک هدف جدید مراقبت های بهداشتی باشد که پرستاران می توانند بر روی افراد مبتلا به سرطان اعمال کنند هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بسته ارتقای سلامت براساس شکوفایی بر استرس ادراک شده و خودمراقبتی بیماران مبتلا به سرطان کلیه بود. روش پژوهش: این پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه افراد مبتلا به سرطان کلیه عضو انجمن سرطان کلیه شهر تهران در سال 1400-1401 بودند که 30 نفر به روش هدفمند انتخاب و به گروه آزمایش و گروه گواه به شیوه‌ی تصادفی تخصیص یافتند. بسته ارتقای سلامت براساس شکوفایی بر روی گروه آزمایش اجرا شد. از پرسش‌نامه‌های استرس ادراک شده و خود مراقبتی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد. داده‌ها با نرم‌افزار22 SPSS و با استفاده از تحلیل واریانس یا اندازه گیری مکرربررسی شدند. یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که بین میانگین نمرات استرس مثبت (56/0=ᶯ2)، استرس منفی (28/0=ᶯ2)، رژیم غذایی (18/0=ᶯ2)، رژیم دارویی (22/0=ᶯ2) بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. اما بین میانگین برچسب مواد غذایی و مدیریت بیماری بین گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنی دار مشاهده نشد. بسته ارتقا سلامت براساس شکوفایی، استرس ادراک شده را در بیماران مبتلا به سرطان کلیه به صورت پایدار کاهش داده است و رژیم غذایی و رژیم دارویی را به صورت پایدار افزایش داده است. نتیجه‌گیری: بسته ارتقای سلامت براساس شکوفایی بر استرس ادراک شده و رفتارهای خودمراقبتی از نوع رعایت رژیم غذایی و دارویی برای بیماران مبتلا به سرطان کلیه سودمند است.
Linehan WM, Schmidt LS, Crooks DR, Wei D, Srinivasan R, Lang M, Ricketts CJ. The Metabolic Basis of Kidney Cancer. Cancer Discov, 2019; 9(8): 1006-1021. doi:10.1158/2159-8290.CD-18-1354.
Scelo G, Larose TL. Epidemiology and Risk Factors for Kidney Cancer. J Clin Oncol. 2018; 36(36): JCO2018791905. doi:10.1200/JCO.2018.79.1905.
Utne I, Miaskowski C, Paul SM, Rustøen T. Association between hope and burden reported by family caregivers of patients with advanced cancer. Support Care Cancer. 2013; 21(9): 2527-35. doi:10.1007/s00520-013-1824-5
Graham J, Heng DY, Brugarolas J, Vaishampayan U. Personalized management of advanced kidney cancer. American Society of Clinical Oncology Educational Book. 2018; 38: 330-341. doi:1200/EDBK_201215
McFarland DC, Shaffer KM, Tiersten A, Holland J. Physical Symptom Burden and Its Association with Distress, Anxiety, and Depression in Breast Cancer. Psychosomatics. 2018; 59(5): 464-471. doi:10.1016/j.psym.2018.01.005. Epub 2018 Jan 31.
Krajewski KM, Pedrosa I. Imaging Advances in the Management of Kidney Cancer. J Clin Oncol. 2018; 36(36): JCO2018791236. doi:10.1200/JCO.2018.79.1236.
Hu H, Li G, Arao T. Prevalence rates of self-care behaviors and related factors in a rural hypertension population: a questionnaire survey. Int J Hypertens. 2013:526949. doi:10.1155/2013/526949.
Huppert FA. Psychological well-being: Evidence regarding its causes and consequences. Applied Psychology: Health and Wellbeing. 2009; 1: 137-164. https://doi.org/10.1111/j.1758-0854.2009.01008.x
Enns A, Eldridge GD, Montgomery C, Gonzalez VM. Perceived stress, coping strategies, and emotional intelligence: A cross-sectional study of university students in helping disciplines. Nurse Educ Today. 2018; 68:226-231. doi: 10.1016/j.nedt.2018.06.012.
Kim HM, Lee SW. Beneficial Effects of Appropriate Sleep Duration on Depressive Symptoms and Perceived Stress Severity in a Healthy Population in Korea. Korean J Fam Med. 2018; 39(1):57-61. doi:10.4082/kjfm.2018.39.1.57.
Federenko IS, Schlotz W, Kirschbaum C, Bartels M, Hellhammer DH, Wüst S. The heritability of perceived stress. Psychological medicine. 2006; 36 (3): 375. doi:1017/S0033291708003619.
Paknahad N, Saffarinia M. The Effectiveness of Mindfulness-Based Stress Reduction on Perceived Stress, Negative Mood, Self-Efficacy and Pain Perception in Patients with Rheumatoid Arthritis. Health Psychology. 2023; 12(45): 129-146. doi: 10.30473/hpj.2023.53231.4838.
Schlotz W, Yim IS, Zoccola PM, Jansen L, Schulz P. The perceived stress reactivity scale: Measurement invariance, stability, and validity in three countries. Psychological Assessment. 2011; 23(1), 80–94. https://doi.org/10.1037/a0021148.
Poot CC, Meijer E, Kruis AL, Smidt N, Chavannes NH, Honkoop PJ. Integrated disease management interventions for patients with chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2021; 9(9): CD009437. doi: 10.1002/14651858.CD009437.pub3.
Siontis KC, Noseworthy PA, Attia ZI, Friedman PA. Artificial intelligence-enhanced electrocardiography in cardiovascular disease management. Nat Rev Cardiol. 2021; 18(7): 465-478. doi: 10.1038/s41569-020-00503-2.
Ponte Márquez PH, Feliu-Soler A, Solé-Villa MJ, Matas-Pericas L, Filella-Agullo D, Ruiz-Herrerias M, Soler-Ribaudi J, Roca-Cusachs Coll A, Arroyo-Díaz JA. Benefits of mindfulness meditation in reducing blood pressure and stress in patients with arterial hypertension. J Hum Hypertens. 2019; 33(3): 237-247. Doi:10.1038/s41371-018-0130-6.
Dijkstra A. The validity of the stages of change model in the adoption of the self-management approach in chronic pain. Clin J Pain. 2005; 21(1): 27-37; discussion 69-72. doi: 10.1097/00002508-200501000-00004.
Yang SO, Jeong GH, Kim SJ, Lee SH. Correlates of self-care behaviors among low-income elderly women with hypertension in South Korea. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2014; 43(1): 97-106. doi: 10.1111/1552-6909.12265.
Compton WC, Hoffman E. Positive Psychology: The Science of Happiness and Flourishing: The Science of Happiness and Flourishing: Cengage Learning; 2012.
Conner TS, DeYoung CG, Silvia PJ. Everyday creative activity as a path to flourishing. The Journal of Positive Psychology. 20181; 13(2): 181–189. https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1257049.
Barber LK, Bagsby PG, Munz DC. Affect regulation strategies for promoting (or preventing) flourishingemotional health. Personality and Individual Difference. 2010; 49: 663-666. doi:1016/j.paid.2010.06.002.
Gonçalves JPB, Braghetta CC, Alvarenga WA, Gorenstein C, Lucchetti G, Vallada H. Development of a comprehensive flourishing intervention to promote mental health using an e-Delphi technique. Front Psychiatry. 2023; 14:1064137. doi: 10.3389/fpsyt.2023.1064137.
Abdolghaderi M, Narimani M, Atadokht A, Abolghasemi A, Kafie M, Hatamian H. The Effect of a Positive Treatment Approach on Improving Sleep and Reducing Pain in Patients with Multiple Sclerosis. Health Psychology. 2022; 11(42): 117-130. doi: 10.30473/hpj.2022.59167.5234.
Stoeber J, Corr PJ. A short empirical note on perfectionism and flourishing. Personality and Individual Differences. 2016; 90: 50-53. doi: 10.1016/j.paid.2015.10.036.
Seligman ME. Learned optimism: How to change your mind and your life. New York: Vintage; 2012.
Bolier JM. Posirive Psychology Online: Using the internet to promote flourshing on a large scale. Enschede: University of Twente; 2015.
Harris A, Li J, Atchison K, Harrison C, Hall D, VanderWeele T, Johnson JT, Nilsen ML. Flourishing in head and neck cancer survivors. Cancer Med. 2022; 11(13): 2561-2575. doi: 10.1002/cam4.4636.
Palermos SO. System Reliabilism and basic beliefs: defeasible, undefeated and likely to be true. Synthese. 2021; 199 (3-4): 6733-6759. https://doi.org/10.1007/s11229-021-03090-y .
Du X, Liu X, Zhao Y, Wang S. Psychometric testing of the 10-item perceived stress scale for Chinese nurses. BMC Nurs. 2023; 22(1): 430. doi: 10.1186/s12912-023-01602-4.
Javer M, Raffiepoor A, Sabet M. Predicting perceived stress based on self-efficacy and psychological hardiness in cardiovascular patients. Nurse and Physician within War 2022; 10 (35): 45-51. URL: http://npwjm.ajaums.ac.ir/article-1-897-en.html
Han Z, Feng X, Guo Z, Niu S, Ren L. Flourishing Bioinspired Antifogging Materials with Superwettability: Progresses and Challenges. Adv Mater. 2018; 30 (13): doi: 10.1002/adma.201704652.
Ghanei Gheshlagh R, Parizad N, Ghalenoee M, Dalvand S, Farajzadeh M, Ebadi A. Psychometric properties of Persian version of Hypertension Self-Care Profile in patients with high blood pressure. Koomesh 2017; 21 (1): 25-32. URL: http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-3921-en.html
Sha EY. Resilience, Character Strengths and Flourishing: A Positive Education Workshop for Singapore Teachers. University of Pennsylvania Scholarly Commons. Master of Applied Positive Psychology (MAPP) Capstone Projects. Positive Psychology Center; 2011.
Cho E, Docherty SL. Beyond Resilience: A Concept Analysis of Human Flourishing in Adolescents and Young Adults with Cancer. ANS Adv Nurs Sci. 2020 Apr/Jun; 43(2): 172-189. doi: 10.1097/ANS.0000000000000292. PMID: 31922987.
Seligman ME. Learned optimism: How to change your mind and your life. New York: Vintage; 2011.
Marais-Opperman V, Rothmann S, Van Eeden C. Stress, flourishing and intention to leave of teachers: Does coping type matter? SA Journal of Industrial Psychology/SA Tydskrif vir Bedryfsielkunde. 2021; 47(0): a1834. https://doi.org/10.4102/sajip.v47i0.1834
Pozo Muñoz C, Bretones Nieto B, Vázquez López MÁ. When Your Child Has Cancer: A Path-Analysis Model to Show the Relationships between Flourishing and Health in Parents of Children with Cancer. Int J Environ Res Public Health. 2021 Nov 29; 18(23): 12587. doi: 10.3390/ijerph182312587.
