بهره¬وری اقتصادی آب و سودآوری تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، ماش و گوار تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی
الموضوعات :
هرمز اسدی
1
(عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر)
الکلمات المفتاحية: لگوم¬های علوفه¬ای تابستانه, سطوح آبیاری, بهره¬وری نهاده, بررسی اقتصادی,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: یکی از راهکارهای رفع کمبود علوفه در کشور، استفاده از لگوم‌های علوفه¬ای تابستانه یک ساله تحت سیستم آبیاری مناسب می¬باشد. لگوم‌های علوفه¬ای یکی از منابع غذایی مهم و غنی از پروتئین در تغذیه انسان و دام، به شمار می‌روند. روش¬: این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در شهرستان کرج در استان البرز در سال¬های 1398 و 1399 اجرا شد. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سه نوع علوفه شامل لوبیا چشم بلبلی، ماش و گوار از نظر صفات زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارهای مختلف آبیاری از جمله آبیاری نرمال، تنش خشکی ملایم و شدید بترتیب 60، 100 و 140 میلی متر تبخیر ) از سطح تشتک تبخیر در کرت¬های اصلی و سه گونه گیاهی در کرت‌های فرعی بررسی شدند. بازدهی تولید علوفه با استفاده از شاخص¬های سودآوری و سنجش بهره¬وری با استفاده از شاخص¬های بهره¬وری فیزیکی و اقتصادی انجام شد. یافته¬ها: نتایج نشان داد، میانگین درآمد خالص علوفه لوبیا چشم بلبلی، تحت شرایط آبیاری نرمال نسبت به شرایط تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب 5/48 و 1/55 درصد افرایش، در مورد علوفه ماش به ترتیب 1/3 و 39 درصد افرایش نشان می دهد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 5/16 و 1/45 درصد افرایش نشان داد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه ماش، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 8/8 و 8/51 درصد افرایش نشان می دهد. نتیجه¬گیری: میانگین عملکرد تیمار تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی تحت آبیاری نرمال 25855 کیلوگرم در هکتار، سود 5/62 میلیون ریال در هکتار بیشترین بود. البته بیشترین بهره¬وری فیزیکی و اقتصادی آب مربوط به تیمار علوفه لوبیا چشم بلبلی تحت استرش شدید آبیاری بود.
