کار کرد خیال منفصل و خیال متصل ازديدگاه ابن‌عربی

الموضوعات : مطالعات نقد ادبی

مرتضی ملکیان ¹ , عبدالرضا مظاهری ² , خسرو ظفر نوائی ³

1 - دانشجوی دکتری عرفان اسلامی، گروه ادیان وعرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 15 الجمعة , ذو الحجة, 1445 تاريخ التأكيد : 23 الثلاثاء , صفر, 1446 تاريخ الإصدار : 18 السبت , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: خیال, ابن عربی, خیال منفصل, خیال متصل,

ملخص المقالة :

ذهن آدمی‌ به مفهوم كلي ملهم عالم خیال به منزله طرق معرفتالله است. اما سوالات بيشماري در اين مقوله ممكن است به ذهن خطور كند از جمله اينكه آيا اين خيال با خداوند ارتباطي پيدا نمي كند؟ آيا جداي از انسان چيزي به نام خيال وجود ندارد؟ اگر وجود دارد، اين خيال چه جايگاهي دارد؟ آيا هر چه كه در عالم خيال راه پيدا كند، حق است و بايد پذيرفته شود؟ و آيا اين خيال همان وحي است؟ هدف این مقاله بررسی خیال منفصل و متصل از دیدگاه ابن­عربی است. روش پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می دهد از نظر ابن عربی، خداوند خيال را نوري قرار داده است كه با آن تصوير هر چيزي يا امري كه باشد ادراك مي‌شود. نور آن در عدم محض نفوذ مي‌كند و آن را به وجود تصوير مي‌كند. خيال از همه آفريده‌هاي موصوف به نوريت، شايسته‌ترين چيزي است كه نور ناميده می‌شود و نور آن همانند نورهاي ديگر نيست. تجليات حق با آن ادراك مي‌شود و آن نور چشم خيال است نه نور چشم حس.

 

 

المصادر:

قرآن کریم
ابن¬عربی، محیی الدين.(بی¬تا). رسائل ابن¬عربی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، 17 رساله.
همو.(1384ش). سلیمان اولوداغ، ترجمه داوود وفايی، نشر مرکز.
همو.(1382ش). سفر بی بازگشت، کلود عدّاس ترجمه فريد الدين رادمهر، انتشارات نیلوفر.
همو.(1411). الطريق الی¬الله¬تعالی، محمود محمود الغراب، دمشق.
همو.(1370ش). فصوص الحکم، جلال الدین آشتیانی.
شبسترى، محمود.(1385ش). خیال در گلشن راز.
جامی عبدالرحمان.(1371ش). نقدالفصوص فی شرح نقش الفصوص، تصحیح ویلیام چتیک، تهران، تحقیقات ومطالعات موسسه فرهنگی.
چيتيک، ويليام.(1385ش). عوالم خيال، ترجمه¬ي قاسم کاکائي، تهران، هرمس.
خمینی، سید روح الله.(1406ق). تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، انتشارات پاسدار اسلام.
خوارزمی، حسین.(1379ش). شرح فصوص الحکم محیی¬الدین ابن¬عربی، تحقیق حسن زاده املی، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
ساعدی، محمدحسن.(1416ق). تصحیح شرح فصوص الحکم محیی الدین ابن¬عربی، داود قیصری، انوارالهدی.
عفیفی، ابوالعلاء.(1381ش). شرحی بر فصوص الحکم ابن¬عربی، ترجمه نصرالله حکمت، انتشارات الهام.
فرهمند، محمد.(1394ش). نقش خیال اندیشه‌های ابن عربی.
قیصری، داود.(1375ش). شرح فصوص الحکم محیی¬الدین ابن¬عربی، به کوشش سید جلال اشتیانی، انتشارات علمی و فرهنگی.
کربن هانری.(1386ش). تخیل خلاق در عرفان ابن¬عربی، ترجمه انشاالله رحمتی، انتشارات جامی.
ملاصدرا.(بی¬تا). الاشارات والتنبیهات، الحکمته المتعالیه، فی¬الا سفار العقلیه الاربعه، ج9.
همو.(بی¬تا). الخمسه، ج2.
مظاهری، عبدالرضا.(1390ش). اندیشه ابن¬عربی، چاپ دوم انتشارات علم.
همو.(1385ش). شرح نقش الفصوص، محیی¬الدین ابن¬عربی، انتشارات خورشید باران.