نقش مؤلفه‌های استراتژیک صنعت نسل چهارم در تعاملات بین‌المللی ایران
الموضوعات :
محمدرضا بهرامی
1
,
غلامرضا هاشم‌زاده خوراسگانی
2
,
اشرف شاه منصوری
3
,
کیامرث فتحی هفشجانی
4
1 - دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استاد، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: صنعت 4.0, تعاملات بین‌المللی, اقتصاد دیجیتال, شبکه‌سازی جهانی, دیمتل فازی,
ملخص المقالة :
در عصر کنونی، تغییرات ناشی از انقلاب صنعتی چهارم با ادغام فناوری‌های پیشرفته و خودکارسازی هوشمند، تعاملات بین‌المللی و ساختارهای اقتصادی کشورها را به‌طور گسترده‌ای تحت تأثیر قرار داده است. این تغییرات، به‌ویژه برای کشورهای درحال‌توسعه‌ای مانند ایران که در تلاش برای بهبود جایگاه خود در صحنه جهانی هستند، اهمیت ویژه‌ای دارد. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های استراتژیک تأثیرگذار و تأثیرپذیر بر تعاملات بین‌المللی ایران در حرکت به‌سوی صنعت نسل چهارم انجام شده است. سؤال اصلی این تحقیق این است که کدام مؤلفه‌های استراتژیک صنعت نسل چهارم بیشترین تأثیر را بر تعاملات بین‌المللی ایران دارند و چگونه می‌توان از این مؤلفه‌ها برای تقویت جایگاه ایران استفاده کرد؟ در بخش کیفی این پژوهش، فرآیند طبقه‌بندی داده‌ها برای ایجاد کدهای اولیه، مقوله‌ها و کدهای محوری انجام شد که در نهایت منجر به استخراج 57 کد اولیه و 6 مقوله کلیدی شد. سپس با استفاده از روش دلفی فازی و نظرسنجی از خبرگان، این مؤلفه‌ها غربال شده و 16 زیرمعیار نهایی مورد اجماع قرار گرفت. در پایان، با روش دیمتل فازی، روابط بین معیارها و زیرمعیارها بررسی شد که در این میان، مؤلفه «نوآوری و اقتصاد دیجیتال» بیشترین میزان تأثیرگذاری و «سیاست‌ها و چارچوب‌های بین‌المللی» به‌عنوان دومین معیار تأثیرگذار شناسایی شدند. از منظر تأثیرپذیری، مؤلفه «تاب‌آوری و مدیریت بهینه منابع» بیشترین تأثیرپذیری را به خود اختصاص داد. همچنین، از میان زیرمعیارها به ترتیب، «خلق ارزش مشترک» و «شبکه‌سازی بین‌المللی» به‌عنوان اثرگذارترین علت‌ها و «توسعه مهارت‌های دیجیتال» به‌عنوان اثرپذیرترین معلول شناسایی شدند.
1. آذر، عادل؛ رجب زاده قطری، علی؛ و اخوان، عطیه. (۱۳۹۶). نگاشت مدل تولید پایدار با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری و دیمتل فازی. دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۵(۴۶)، ۱-۲۶.
2. بائوج خوشامیان، عمران؛ و صدوقی، میترا. (۱۴۰۱). شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های نوآوری بنیادین و استراتژیک با تکنیک دلفی فازی. فصلنامه مدیریت و چشم انداز آموزش، ۴(۲)، ۸۵-۱۰۳.
3. بهرامی، محمدرضا؛ هاشم زاده، غلامرضا؛ شاه منصوری، اشرف؛ و فتحی هفشجانی، کیامرث. (۱۴۰۲). تحلیل مؤلفه‌های مؤثر بر ارزیابی آمادگی صنعت نسل چهارم. چشم‌انداز مدیریت صنعتی، ۱۳(۲)، ۲۶۷-۲۹۷.
4. کیانی بختیاری، ابوالفضل؛ و موسوی موحدی، علی اکبر. (۱۴۰۰). انقلاب صنعتی چهارم و تغییرات بنیادین پیش رو. نشاء علم، ۱۱(۲)، ۱۵۵-۱۶۳.
5. نعمتی زاده، سینا؛ حیدری، عباس؛ و میراشرفی، مهدی. (۱۴۰۰). طراحی و ارائه مدلی به منظور ارزیابی آمادگی سازمان گمرک ایران برای پیوستن به انقلاب صنعتی چهارم. فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، ۹(۳۴)، ۵۳-۷۶.
6. Ayçin, Ejder; & Kayapinar Kaya, Sema. (2021). Towards the circular economy: Analysis of barriers to implementation of Turkey’s zero waste management using the fuzzy DEMATEL method. Waste Management & Research, 39(8), 1078-1089. https://doi.org/10.1177/0734242X20988781
7. Aytekin, Ahmet; Koca, Gözde; Okoth, Basil Oluch; & Karamaşa, Çağlar. (2023). Determining the Importance Level of Effective Criteria in the Health Information System Selection via Spherical Fuzzy DEMATEL Method. In L. Sahoo, T. Senapati, & R. R. Yager (Eds.), Real Life Applications of Multiple Criteria Decision Making Techniques in Fuzzy Domain (pp. 417-434). Singapore: Springer Nature Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-19-4929-6_19
8. Bessen, James. (2019). Automation and jobs: when technology boosts employment. Economic Policy, 34(100), 589-626. https://doi.org/10.1093/epolic/eiaa001
9. Caramuta, Caterina; Longo, Giovanni; Padoano, Elio; & Vesela, Maria. (2023). Comparing Power Supply Technologies for Public Transport Buses through the AHP and the Fuzzy DEMATEL Method. Sustainability, 15(23), 16190. https://doi.org/10.3390/su152316190
10. Castellani, Davide; Lamperti, Fabio; & Lavoratori, Katiuscia. (2022). Measuring adoption of industry 4.0 technologies via international trade data: insights from European countries. Journal of Industrial and Business Economics, 49(1), 51-93. https://doi.org/10.1007/s40812-021-00204-y
11. Çelik, Miraç Tuba; & Arslankaya, Seher. (2023). Analysis of quality control criteria in an business with the fuzzy DEMATEL method: Glass business example. Journal of Engineering Research, 11(2), 100039. https://doi.org/10.1016/j.jer.2023.100039
12. Chen, Hong; Li, Ling; & Chen, Yong. (2021). Explore success factors that impact artificial intelligence adoption on telecom industry in China. Journal of Management Analytics, 8(1), 36-68. https://doi.org/10.1080/23270012.2020.1852895
13. Chen, Zhihua; Lu, Minglei; Ming, Xinguo; Zhang, Xianyu; & Zhou, Tongtong. (2020). Explore and evaluate innovative value propositions for smart product service system: A novel graphics-based rough-fuzzy DEMATEL method. Journal of Cleaner Production, 243, 118672. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118672
14. Degli Antoni, Giacomo; & Franco, Chiara. (2022). The effect of technological behaviour and beliefs on subjective well-being: the role of technological infrastructure. Journal of Evolutionary Economics, 32(2), 553-590. https://doi.org/10.1007/s00191-022-00769-4
15. Durmusoglu, Serdar S. (2004). Open Innovation: The New Imperative for Creating and Profiting from Technology. European Journal of Innovation Management, 7(4), 325-326. https://doi.org/10.1108/14601060410565074
16. Giri, Bibhas Chandra; Molla, Mahatab Uddin; & Biswas, Pranab. (2022). Pythagorean fuzzy DEMATEL method for supplier selection in sustainable supply chain management. Expert Systems with Applications, 193, 116396. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2021.116396
17. Huang, Ming-Feng; & Peng, Li-Pei. (2023). Extracting Evaluation Factors of Social Resilience in Water Resource Protection Areas Using the Fuzzy Delphi Method. Sustainability, 15(18), 13764. https://doi.org/10.3390/su151813764
18. Ahmed, I.; Jeon, G.; & Piccialli, F. (2022). From Artificial Intelligence to Explainable Artificial Intelligence in Industry 4.0: A Survey on What, How, and Where. IEEE Transactions on Industrial Informatics, 18(8), 5031-5042. https://doi.org/10.1109/TII.2022.3146552
19. Kilani, Yanal. (2020). Cyber-security effect on organizational internal process: mediating role of technological infrastructure. Problems and Perspectives in Management, 18(1), 449-460. https://doi.org/10.21511/ppm.18(1).2020.39
20. Kumar, Sachin; & Singh, Vinay. (2024). Underpinning risk dimensions of sponsored institutional R&D projects through cutting-edge fuzzy TOPSIS and fuzzy DEMATEL approaches. Kybernetes, ahead-of-print(ahead-of-print), 1-15. https://doi.org/10.1108/K-01-2024-0026
21. Kumar, Shailendra; Suhaib, Mohd.; & Asjad, Mohammad. (2020). Industry 4.0: complex, disruptive, but inevitable. Management and Production Engineering Review, 11(1), 43-51. https://doi.org/10.24425/mper.2020.132942
22. Lee, Jay; Bagheri, Behrad; & Kao, Hung-An. (2015). A Cyber-Physical Systems architecture for Industry 4.0-based manufacturing systems. Manufacturing Letters, 3, 18-23. https://doi.org/10.1016/j.mfglet.2014.12.001
23. Li, Hao; Dietl, Helmut; & Li, Jinlin. (2021). Identifying key factors influencing sustainable element in healthcare waste management using the interval-valued fuzzy DEMATEL method. Journal of Material Cycles and Waste Management, 23(5), 1777-1790. https://doi.org/10.1007/s10163-021-01233-4
24. Li, Ling. (2022). Reskilling and Upskilling the Future-ready Workforce for Industry 4.0 and Beyond. Information Systems Frontiers, 1-16. https://doi.org/10.1007/s10796-022-10308-y
25. Lin, Ching-Te; & Huang, Sun-Jen. (2024). Technical risk model of machine learning based software project development - A multinational empirical study using modified Delphi-AHP method. Information and Software Technology, 171, 107449. https://doi.org/10.1016/j.infsof.2024.107449
26. Ljepava, Nikolina; & Aleksic, Aleksandar. (2024). Application of a Fuzzy Delphi Method in Marketing: A Review. In A. Salman & A. Tharwat (Eds.), Smart Designs for Business Innovation (pp. 1-9). Springer Nature Switzerland.
27. Malekinejad, Mohsen; Johnston, Lisa Grazina; Kendall, Carl; Kerr, Ligia Regina Franco Sansigolo; Rifkin, Marina Raven; & Rutherford, George W. (2008). Using Respondent-Driven Sampling Methodology for HIV Biological and Behavioral Surveillance in International Settings: A Systematic Review. AIDS and Behavior, 12(1), 105-130. https://doi.org/10.1007/s10461-008-9421-1
28. Minchev, Zlatogor. (2023a). On the growing transformational role of AI technologies for the future cyber diplomacy in the post-information age. International Journal of Cyber Diplomacy, 4, 29-41. https://doi.org/10.54852/ijcd.v4y202303
29. Minchev, Zlatogor. (2023b). On the growing transformational role of AI technologies for the future cyber diplomacy in the post-information age. International Journal of Cyber Diplomacy, 4, 29-41. https://doi.org/10.54852/ijcd.v4y202303
30. Mourtzis, Dimitris; Angelopoulos, John; & Panopoulos, Nikos. (2022). A Literature Review of the Challenges and Opportunities of the Transition from Industry 4.0 to Society 5.0. Energies, 15(17), 6276. https://doi.org/10.3390/en15176276
31. Mubarak, Muhammad Faraz; Tiwari, Suman; Petraite, Monika; Mubarik, Mobashar; & Raja Mohd Rasi, Raja Zuraidah. (2021). How Industry 4.0 technologies and open innovation can improve green innovation performance? Management of Environmental Quality: An International Journal, 32(5), 1007-1022. https://doi.org/10.1108/MEQ-11-2020-0266
32. Oduro, Stephen; & De Nisco, Alessandro. (2023). From Industry 4.0 adoption to innovation ambidexterity to firm performance: a MASEM analysis. European Journal of Innovation Management, ahead-of-print(ahead-of-print). https://doi.org/10.1108/EJIM-02-2023-0106
33. Potočan, Vojko; Mulej, Matjaž; & Nedelko, Zlatko. (2021). Society 5.0: balancing of Industry 4.0, economic advancement and social problems. Kybernetes, 50(3), 794-811. https://doi.org/10.1108/K-12-2019-0858
34. Qi, Q.; & Tao, F. (2018). Digital Twin and Big Data Towards Smart Manufacturing and Industry 4.0: 360 Degree Comparison. IEEE Access, 6, 3585-3593. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2018.2793265
35. Raoofi, Azam; Takian, Amirhossein; Akbari Sari, Ali; Olyaeemanesh, Alireza; Haghighi, Hajar; & Aarabi, Mohsen. (2020). COVID-19 pandemic and comparative health policy learning in Iran. Archives of Iranian Medicine, 23(4), 220-234. https://doi.org/10.34172/aim.2020.02
36. Roldán López de Hierro, Antonio Francisco; Sánchez, Miguel; Puente-Fernández, Daniel; Montoya-Juárez, Rafael; & Roldán, Concepción. (2021). A Fuzzy Delphi Consensus Methodology Based on a Fuzzy Ranking. Mathematics, 9(18), 2323. https://doi.org/10.3390/math9182323
37. Rostamnezhad, Mozhdeh; Nasirzadeh, Farnad; Khanzadi, Mostafa; Jarban, Mohammad Jafar; & Ghayoumian, Masoud. (2020). Modeling social sustainability in construction projects by integrating system dynamics and fuzzy‐DEMATEL method: a case study of highway project. Engineering, Construction and Architectural Management, 27(7), 1595-1618. https://doi.org/10.1108/ECAM-01-2018-0031
38. Strazzullo, S.; Cricelli, L.; Grimaldi, M.; & Ferruzzi, G. (2024). Connecting the Path Between Open Innovation and Industry 4.0: A Review of the Literature. IEEE Transactions on Engineering Management, 71, 13827-13839. https://doi.org/10.1109/TEM.2021.3139457
39. Schwab, Klaus. (2017). The Fourth Industrial Revolution. Crown.
40. Shanta, Mehedi Hasan; Choudhury, Imtiaz Ahmed; & Salman, Sheak. (2024). Municipal solid waste management: Identification and analysis of technology selection criteria using Fuzzy Delphi and Fuzzy DEMATEL technique. Heliyon, 10(1), 23236. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e23236
41. Soori, Mohsen; Arezoo, Behrooz; & Dastres, Roza. (2023). Internet of things for smart factories in industry 4.0, a review. Internet of Things and Cyber-Physical Systems, 3, 192-204. https://doi.org/10.1016/j.iotcps.2023.04.006
42. Strange, Roger; & Zucchella, Antonella. (2017). Industry 4.0, global value chains and international business. Multinational Business Review, 25(3), 174-184. https://doi.org/10.1108/MBR-05-2017-0028
43. Sun, Jingran; Balakrishnan, Srijith; & Zhang, Zhanmin. (2021). A resource allocation framework for predisaster resilience management of interdependent infrastructure networks. Built Environment Project and Asset Management, 11(2), 284-303. https://doi.org/10.1108/BEPAM-06-2020-0109
44. Tahriri, Farzad; Mousavi, Maryam; Hozhabri Haghighi, Siamak; & Zawiah Md Dawal, Siti. (2014). The application of fuzzy Delphi and fuzzy inference system in supplier ranking and selection. Journal of Industrial Engineering International, 10(3), 66. https://doi.org/10.1007/s40092-014-0066-6
45. Teece, David J. (2014). The Foundations of Enterprise Performance: Dynamic and Ordinary Capabilities in an (Economic) Theory of Firms. Academy of Management Perspectives, 28(4), 328-352. https://doi.org/10.5465/amp.2013.0116
46. Yang, Fengwei; & Gu, Sai. (2021). Industry 4.0, a revolution that requires technology and national strategies. Complex & Intelligent Systems, 7(3), 1311-1325. https://doi.org/10.1007/s40747-020-00267-9
47. Yang, Yiling; Gai, Tiantian; Cao, Mingshuo; Zhang, Zhen; Zhang, Hengjie; & Wu, Jian. (2023). Application of Group Decision Making in Shipping Industry 4.0: Bibliometric Analysis, Trends, and Future Directions. Systems, 11(2), 69. https://doi.org/10.3390/systems11020069
48. Yoo, Youngjin; Boland Jr., Richard J.; Lyytinen, Kalle; & Majchrzak, Ann. (2012). Organizing for Innovation in the Digitized World. Organization Science, 23(5), 1398-1408. https://doi.org/10.1287/orsc.1120.0771
49. Yüksel, Hilmi. (2022). Industry 4.0 transformation: factors affecting adoption and impacts on companies. International Journal of Industrial Engineering and Operations Management, 4(3), 63-89. https://doi.org/10.1108/IJIEOM-06-2022-0020
50. Zhang, Zi-Xin; Wang, Liang; Wang, Ying-Ming; & Martínez, Luis. (2023). A novel alpha-level sets based fuzzy DEMATEL method considering experts’ hesitant information. Expert Systems with Applications, 213(PA), 118925. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2022.118925
51. Zhu, Min; Zhou, Wenbo; Hu, Min; Du, Juan; & Yuan, Tengfei. (2023). Evaluating the Renewal Degree for Expressway Regeneration Projects Based on a Model Integrating the Fuzzy Delphi Method, the Fuzzy AHP Method, and the TOPSIS Method. Sustainability, 15(4), 3769. https://doi.org/10.3390/su15043769
52. Ziaei Nafchi, Majid; & Mohelská, Hana. (2018). Effects of Industry 4.0 on the Labor Markets of Iran and Japan. Economies, 6(3), 39. https://doi.org/10.3390/economies6030039
53. Zizic, Marina C.; Mladineo, Marko; Gjeldum, Nikola; & Celent, Luka. (2022). From Industry 4.0 towards Industry 5.0: A Review and Analysis of Paradigm Shift for the People, Organization and Technology. Energies, 15(14), 5221. https://doi.org/10.3390/en15145221
