اثر تاریخ و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت در منطقه گرمسیری سرپل¬ذهاب، کرمانشاه
الموضوعات :
فرهاد صادقی
1
(استادیار اصلاح نباتات، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش گشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه.، ایران.)
سيامك الياس پور
2
(كارشناس ارشد سازمان جهان كشاورزي كرمانشاه، ايران.)
الکلمات المفتاحية: ذرت, تاریخ و تراکم کاشت, عملکرد دانه و بیوماس,
ملخص المقالة :
این آزمایش به¬منظور بررسی اثر چهار تاریخ کاشت به¬عنوان عامل اصلی (دوم، 12، 22 تیرماه و اول مرداد ماه) و سه تراکم بوته ذرت به¬عنوان عامل فرعی (67، 77 و 87 هزار بوته در هکتار) روی رقم تجاری KSC 704، در مجموع با 12 تيمار و به روش کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك¬هاي كامل تصادفي در شرایط کشت دوم در منطقه گرمسیری سرپل¬ذهاب در سال 1391 اجراء شد. صفات اندازه¬گيري شامل تعداد دانه در رديف بلال، تعداد رديف دانه در بلال، وزن هزار دانه، عمق دانه، درصد چوب بلال، درصد رطوبت دانه، عملکرد بیوماس و عملکرد دانه بود. نتایج بدست آمده نشان داد اثر تاریخ کاشت برای کلیه صفات اندازه¬گیری شده به ¬غیر از تعداد ردیف دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی¬دار بود. اثر تراکم بوته برای بیشتر صفات اندازه¬گیری شده به¬جز عمق دانه و تعداد ردیف دانه در بلال در سطح احتمال پنج درصد معني¬دار بود. اثر متقابل عامل¬های تاریخ در تراکم کاشت برای صفات تعداد ردیف دانه در بلال و وزن هزار دانه در سطح احتمال پنج معني¬دار و در سایر صفات غیرمعنی¬دار بود. بیشترین مقدار صفات عمق دانه، تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه به ترتیب با 55/11 میلی¬متر، 7/38 دانه، 3/348 گرم، 26980 و 6968 کیلو گرم در هکتار به تاریخ کشت دوم تعلق گرفت. همین¬طور بیشترین مقدار صفات فوق به ترتیب با 9/10 میلی¬متر، 6/35 دانه، 9/329 گرم، 4/25870 و 6073 کیلوگرم در هکتار به تراکم کشت 77 هزار بوته در هکتار تعلق گرفت. تیمار تاریخ کشت 12 تیرماه × تراکم 77 هزار بوته در هکتار با بیشترین مقدار تولید دانه ذرت (6986 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (30690 کیلوگرم در هکتار) به¬عنوان برترین تیمار برای منطقه توصیه می¬شود.
Abuzar, M. R., G. U. Sadozai., M. S. Baloch., A. A. Baloch., I. H. Shah., T. Javaid., and N. Hussain. 2011. Effect of plant population densities on yield of maize. J. Ani. Plant Science ., 21(4): 692-695.
Ahmad, M., A. Khaliq., R. Ahmad., and A. M. Ranjha. 2010. Allometery and productivity of autumn planted maize hybrids under narrow row spacing. Int. J. Agric. Biol. 12: 661–667.
Anonymous. 2013. Crop Progress and Condition. USDA, National Agricultural Statistics Service. [On-line]. Available at http://usda. mannlib. cornell. edu/ MannUsda/ view DocumentInfo. do? Document ID=1048. [URL accessed Apr 2013].
Anonymous. 1989. MSTAT-C, version 1.2, Michigan State University, East Lansing, MI.
Bakht, J., M. Shafi., H. Rehman., R. Din., and S. Anwar. 2011. Effect of planting methods on growth, phenology and yield of maize varieties. Pakistan J. Bot. 43(3): 1629-1633.
Chandiposha, M. and F. Chivende. 2014. Effect of ethephon and planting density on lodged plant percentage and crop yield in maize (Zea mays L.). Afr. J. Plant Sci. 8(2): 113-117
Emam, Y. 2001. Sensitivity of grain yield components plant population density in non-prolific maize(zea mays L.) hybrids, Indian J, Agric Sci., 71: 367-370.
Govil, S. R. and H. N. Pandey. 1998. Growth response of maize to crop density, Indian Journal of Plant Physiology. 3(4): 273-276.
Haddadia, M. H., and M. Mohseni. 2014. Effect of the plant density and sowing date on kernel yield in early maturing maize. International Journal of Plant, Animal and Environmental Sciences. 4: 170-175. Available online at www.ijpaes.com
Hashemi-Dezfouli, A. M. and S. J. Herbert. 1992b. Intensifying plant density response of corn with artificial shade, Agron., J. 84: 547-551.
Hashemi-dezfouli, A. M., S. J. Herbert and D. H. Putnam. 2005. Yield response of corn to crowding stress, Agron. J. 97: 839-846.
Kim, J. G. and E. S. Chung. 1998. Effect of plant density on forage yield and quality of corn. Journal Korean Grass Science, 18(7): 49-54.
Kisic, I., F. Basic, M. Birkas., A. Jurisic., and V. Bicanic. 2010. Crop Yield and Plant Density Tillage systems.Agriculture Conspectus Scientificus, 75(1): 1-7.
Kucharik. C.J. 2008.Contribution of planting date trends to increased maize yield in the central United States. Agronomy Journal.100:328-336.
Moriri, S., L.G. Owoeye., and I. K. Mariga. 2010. Influence of component crop densities and planting patterns on maize production in dry land maize/cowpea intercropping systems. Afr. J. Agri. Res., 5 ., 5 (11): 1200-1207
Nafziger. E. 2011. Corn Planting: Optimism on Hold. The Bulletin (No. 3, Article 9, Apr 22), Univ. of Illinois Extension. [On-line]. Available at http://bulletin. ipm. illinois. edu/article. php?id= 1469 [URL accessed Apr 2013].
Njoka, E. M., M. M. Murayan., and M. Okumu. 2005. Plant density and thinning regime effect on maize (Zea mays L.) grain and fodder yield, Experimental Agriculture., 44(12): 1215-1219.
Paszkiewicz, S., and S. Butzen. 2001. Corn hybrid response to plant population. Crop Management Research and Technology, 11(6).
Sadeghi, F. and R. Chokan. 2004. Study of the effects of plant date pattern on the yield of commercial maize variety (KSC 700) in Islam a bad moderate region of Kermanshah Province. Seed and Plant Improvement Journal. 2: 221-215.
Sadeghi. M . 2013. The determination of plant density on dry matter accumulation, grain yield and yield components of four maize hybrids. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 5(2): 109-114.
Sarlangue, T., FH. Andrade., PA. Calvino., and LC. Purcell. 2007. Why do maize hybrids respond differently to variation in plant density? Agronomy Journal, 99: 984-991.
Shakarami, G. and M. Rafiee. 2009. Response of Corn (Zea mays L.) to planting pattern and density in iran. American-Eurasian J. Agric. Environ. Sci., 5(1): 69-73.
Tokatlidis, IS. A. Has., V. melidis., I. Has., I. Mylonas., G. Evgenidis., A . Copandean., E. Ninou., and VA. Fasoula. 2011.Maize hybrids less dependent on high plant densities improve resource use efficiency in rained and irrigated conditions. Field crops Research, 120: 345-351.
Tsimba. R., G.O. Edmeades., J.P. Millner., and P.D. Kemp. 2013a. The effect of planting date on maize grain yields and yield components. Field Crops Research. 150: 135-144
Ulger, A. C., H. Ibrikci., B. Cakir., and N. Guzel. 1997. Influence of nitrogen rates and row spacing on corn yield, protein content, and other plant parameters, J, Plant Nut., 20: 1697-1709.
